گزارش کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس از شش‌ماهه اول اجرای برجام

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، سیدحسین نقی حسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی امروز، یک‌شنبه، 9 آبان‌ماه در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی گزارش شش‌ماهه اول اجرای برجام مبتنی بر تبصره (1) قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام مصوب 21/7/1394 مجلس را به شرح ذیل قرائت کرد:

مقدمه

در تیرماه سال 1394 برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به «برجام» توسط جمهوری اسلامی ایران و 5 کشور عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد به اضافه آلمان که از آنها به عنوان 1+5 یاد می‌شود مورد توافق قرار گرفت. با توجه به آثار احتمالی مثبت یا منفی برجام بر ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی، نظامی و امنیتی کشور از یک سو و آرای موافقان و منتقدان از سوی دیگر مراحل بررسی این موضوع در مجلس شورای اسلامی و نیز در شورای عالی امنیت ملی طی و پس از تأیید مشروط مقام معظم رهبری، حضرت امام خامنه‌ای در نهایت درتاریخ 26 دی‌ماه 1394 اجرایی گردید.

گزارش حاضر در شش بخش به شرح ذیل تهیه شده است:

مبانی و منابع گزارش؛ اجرای تعهدات جمهوری اسلامی ایران؛ اجرای تعهدات 1+5؛ وضعیت رفع تحریم‌ها؛ موارد نقض عهد و پیمان‌شکنی آمریکا و جمع‌بندی

مبانی و منابع گزارش

گزارش حاضر با مطالعه، در نظر گرفتن و لحاظ همه‌جانبه منابع و مبانی زیر تهیه شده است:

1‌. شروط 9 گانه ابلاغی رهبر معظم انقلاب اسلامی که پیش از اجرای برجام در تاریخ 29/7/1394 به رئیس‌جمهور محترم ابلاغ شده است.

2. قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهروی اسلامی ایران در اجرای برجام ماده واحده مصوب تاریخ 21/7/1394 مشتمل بر 9 ماده و دو تبصره.

3. متن برنامه جامع اقدام مشترک که در تیرماه سال 1394 بین جمهوری اسلامی ایران و 1+5 به امضا رسید.

4. گزارش رسمی سه ماهه وزارت امور خارجه.

5. گزارش مکتوب و ارسالی سایر دستگاه‌ها، وزارتخانه‌ها، ارگان‌ها، سازمان‌ها و دستگاه‌های ذی‌ربط از جمله شورای عالی امنیت ملی، وزارت امور اقتصاد و دارایی، وزارت امور خارجه، سازمان انرژی اتمی، بانک مرکزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت نفت، اتاق بازرگانی ایران، شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.

6. بازدیدهای میدانی کمیسیون از سایت غنی‌سازی نطنز، سایت غنی‌سازی فردو، کارخانه تولید آب سنگین رآکتور 40 مگاواتی، آب سنگین اراک.

7. نشست‌های متعدد با مسئولان ارشد وزارت امور خارجه، سازمان انرژی هسته‌ای و سایر وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و دستگاه‌های مربوط به اجرای برجام.

اجرای تعهدات جمهوری اسلامی ایران

کلیه تعهدات جمهوری اسلامی ایران که می‌بایست پیش از اجرای برجام انجام پذیرد تا پس از راستی‌آزمایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی امکان اجرای برجام فراهم شود انجام و محقق گردیده است که موارد آن ذکر می‌شود.

1‌. اقدامات شفاف‌ساز شامل اظهارنامه‌های برنامه بلندمدت غنی‌سازی، تحقیق و توسعه غنی‌سازی ایران، فعالیت‌های تحقیق و توسعه‌ای دولتی، اظهارنامه‌های 8 سایت هسته‌ای کشور، اظهارنامه‌های فعالیت‌های ساخت و یا تولید موضوع ضمیمه هسته‌ای کشور، اظهارنامه‌های فعالیت‌های ساخت یا تولید موضوع ضمیمه یک پروتکل الحاقی، اظهارنامه‌های فعالیت‌های معادن و کارخانجات تبریز، اطلاعات مواد نگه‌داری چشمه، اطلاعات تکمیلی موارد هسته‌ای معاف شده از پادمان، برنامه 10 ساله آتی و فعالیت‌های جاری تحقیق و توسعه غیر دولتی.

2. خارج کردن مخزن رآکتور 40 مگاواتی آب سنگین اراک و بتن ریزی تمام حفره‌های آن انجام شده است به گونه‌ای که هیچ‌گونه قابل استفاده نباشد.

3. کاهش تعداد سانتریفیوژ‌های سایت غنی‌سازی نطنز از حدود 19 هزار سانتریفیوژ‌ که حدود 9 هزار پیش از اجرای برجام فعال بوده است به 5060 سانتریفیوژ‌ IR1 فعال در قالب 30 آبشار 108 تایی و جمع‌آوری و انبارکردن سایر سانتریفیوژ‌ها با این شرط که در صورت مستهلک شدن هر یک از سانتریفیوژ‌های فعال به صورت یک به یک جایگزین شوند.

4. توقف کامل غنی‌سازی اورانیوم بالاتر از 67/3 درصد غنی‌شده.

5. کاهش حدود 3 هزار سانتریفیوژ‌ سایت غنی‌سازی فردو به 1044 سانتریفیوژ‌ در قالب شش آبشار و در یک بال از دو بال آن و جمع‌آوری و انبار سانتریفیوژ‌های مازاد بر عدد ذکرشده.

6. قطع تزریق گاز هگزا فلوراید اورانیوم به 1044 سانتریفیوژ باقی‌مانده و فقط روشن نگه داشتن آنها و چرخش بدون گاز.

7. تغییر کاربری غنی‌سازی فردو و تبدیل آن به مرکز فعالیت‌های تحقیقاتی هسته‌ای به منظور تولید ایزوتوپ‌های پایدار با همکاری روسیه.

8. مبادله و تحویل ذخایر اورانیوم غنی‌شده به کیک زرد و دریافت کیک زرد معادل.

9. اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی.

قابل ذکر است که در کنار اجرای تعهدات ایران که در برجام ذکر شده، ایران توانسته در بخش‌های هسته‌ای امتیازات ذیل را حفظ کند:

1. جلب موافقت و قول مساعد طرف‌های مقابل در بازطراحی رآکتور 40 مگاواتی آب سنگین به یک رآکتور 20 مگاواتی با ماهیت آب سنگین و منطبق با استانداردهای بین‌المللی در زمینه ایمنی، حفظ و انبار قرص‌های سوخت اورانیوم طبیعی و مجموعه‌های سوخت ساخته شده رآکتور قبلی تا زمان راه‌اندازی رآکتور جدید تحت نظارت آژانس.

2. حفظ و فعال نگه داشتن کارخانه تولید آب سنگین اراک و امکان فروش آب سنگین تولیدی مازاد بر سقف تعیین شده در برجام در بازارهای بین‌المللی.

3. ادامه غنی سازی اورانیوم تا غنای 67/3 درصد و با محدودیت ذخیره سازی تا سقف 300 کیلوگرم در سال.

4. حفظ برنامه تحقیق و توسعه در حوزه تست مکانیکی بر روی ماشین‌های IR2M، IR4، IR5، IR6، IR6S، IR7، IR8 و آزمایش با گاز اورانیوم با تک‌ماشین IR5 و زنجیره حدود 10 تایی IR6.

5. حل و فصل و خاتمه یافتن ابعاد احتمالی نظامی موسوم به PMD.

مهم‌ترین بهانه آمریکا و همپیمانان آن در نظام سلطه برای نظام جمهوری اسلامی ایران ایجاد فضای روانی و تحت تأثیر قراردادن افکار عمومی، کانون‌های قدرت برای ایجاد فشار بر جمهوری اسلامی ایران و اعمال تحریم‌های ظالمانه با اتهام انحراف ایران از مسیر صلح‌آمیز هسته‌ای و انجام فعالیت‌های هسته‌ای نظامی بود که این مستمسک واهی با تأکید مقام معظم رهبری که در بند سوم از بندهای 9 گانه ابلاغی به رئیس‌جمهور محترم که فرمودند اقدامات مربوط به آنچه در بندهای بعدی آمده است، یعنی بازطراحی رآکتور 40 مگاواتی آب سنگین اراک و معامله اورانیوم غنی‌شده یا کیک زرد تنها هنگامی آغاز خواهد شد که آژانس پایان پرونده موضوعات حال و گذشتهPMD را اعلام نماید. پیش از پذیرش برجام به عنوان پیش‌شرط جمهوری اسلامی حل و فصل شد.

6. فراهم شدن عرصه‌های همکاری بین‌المللی در زمینه هسته‌ای.

اجرای تعهدات 1+5

1‌. خاتمه بخشیدن به مفاد قطعنامه‌های شورای امنیت که 7 قطعنامه در گزارش ذکر شده است.

2. لغو قطعنامه‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی. 12 قطعنامه و 5 تصمیم آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که هیئت تحریم‌های شورای امنیت و ممنوعیت همکاری‌های هسته‌ای با ایران لغو شد. اضافه بر آن پرونده ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای ایران هم مختومه شد.

3. لغو تحریم‌های ثانویه آمریکا. رئیس‌جمهور آمریکا طی فرمان اجرایی شماره 13716 تحریم‌های ثانوی آمریکا علیه ایران که طی فرمان‌های 13574، 13590، 13622 و 13645 وضع شده بود، لغو و فرمان اجرایی 13628 را اصلاح کرد. در همین زمینه آمریکا اجرای بخش‌هایی از قانون آزادی ایران و مقابله با اشاعه قانون مجوز دفاع ملی برای سال مالی 2012، قانون تحریم‌های ایران و قانون کاهش تهدید ایران و حقوق بشر سوریه را متوقف کرد.

شایان ذکر است که اگر چه بر اساس گزارش وزارت خارجه رفع تحریم‌های بانکی مالی نیز در این حوزه با استناد به بندهای 21 و 22 ذکر شده از سند برجام رفع شده اما بر اساس بررسی‌های به عمل آمده هنوز محدودیت‌های بانکی و مالی در زمینه دلار و دریافت و پرداخت و نقل و انتقال بانکی و مالی به طور مؤثر مرتفع نشده که در بخش‌های بعدی به آن خواهیم پرداخت.

4. ایجاد استثناها بر اعمال تحریم‌های اولیه آمریکا. آمریکا در اجرای تعهدات خود طبق برجام چند محور را به شرح ذیل صادر کرده است:

مجوز عام در مورد امکان معامله نهادهای تحت کنترل با مالکیت اشخاص آمریکایی با اشخاص ایرانی که اجازه می‌دهد شرکت‌های غیر آمریکایی که مالکیت بیش از 50 درصد سهام آنها با اکثریت هیئت‌مدیره یا کنترل آن به دست اشخاص آمریکایی است تحت شرایطی با ایران وارد معامله شوند لیکن به سبب وجود تحریم‌های اولیه که اشخاص تبعه آمریکا را از معامله با ایران منع می‌کند و تداخل آن در این امر در لغو تحریم‌های ثانویه، لغو تحریم‌های مذکور را با مشکلاتی روبرو ساخته و آن را بی‌خاصیت کرده است.

مجوز آن در مورد واردات فرش و مواد غذایی ایرانی که اجازه می‌دهد اشخاص آمریکایی این اقلام را وارد و هزینه آن را پرداخت نمایند.

5. لغو تحریم‌های اتحادیه اروپا. اتحادیه اروپا در روز تصویب توافق یعنی 26 مهرماه 1394 تصمیم شورای 1863 مقررات اجرایی شماره 1861 و مقررات اجرایی 1862 را تصویب کرد که طی آن مصوبه، توقف اجرای تحریم‌های هسته‌ای ایران را مشروط به اجرای برجام پیش‌بینی کرده است. همچنین اتحادیه اروپایی در روز اجرای برجام تصمیم شماره 37 را تصویب و در روزنامه رسمی خود منتشر کرد که طی آن تصمیم شماره 1863 در لغو تحریم‌های مالی و اقتصادی ایران از روز اجرایی شدن برجام را اجرایی کرد.

مضافاً بر اینها اتحادیه اروپایی در یک اطلاعیه رسمی در روزنامه رسمی خود در مورد جریان اجرایی شدن برجام و اجرایی شدن آیین‌نامه 1861 و آیین‌نامه 1862 اطلاع رسانی کرده است.

بر اساس اطلاعیه مذکور اجرای تحریم‌های مالی اقتصادی اتحادیه اروپا از طریق حذف مواد مربوط مقررات اجرایی شماره 267 توسط مقررات اجرایی شماره 1861 خاتمه می‌یابد.

6. لغو تحریم اشخاص و نهادها. همزمان با اجرایی شدن برجام 606 شخص و نهاد ایرانی به همراه 303 هواپیما، نفت‌کش و کشتی ثبت شده در ایران از فهرست تحریم‌های شورای امنیت، آمریکا و اتحادیه اروپا خارج شدند. از این فهرست 157 مورد مشترک در فهرست آمریکا و اتحادیه اروپا، 21 مورد مشترک در فهرست آمریکا و شورای امنیت و 29 مورد مشترک در فهرست شورای امنیت و اتحادیه اروپا می‌باشد.

7. همکاری‌های هسته‌ای. جلسات و مذاکرات متعددی میان جمهوری اسلامی با اتحادیه اروپا و کشورهای فرانسه، سوئیس، روسیه، اسپانیا، مجارستان و چک برای ارتقای همکاری در حوزه‌های هسته‌ای نظیر ایمنی هسته‌ای برگزار شده است. در ضمن بررسی‌های فنی و ارزیابی‌های لرزه‌نگاری در مورد احداث 2 واحد نیروگاه برقی هسته‌ای هزار مگاواتی در تأسیسات نیروگاه بوشهر با همکاری روسیه به پایان رسیده است.

8. حوزه نفت و گاز و پتروشیمی. مشتریان گذشته نفت خام ایران به تدریج در حال بازیابی هستند. مشتریان جدید اضافه می‌شوند. صادرات نفت خاک از 970 بشکه در روز در 5 ماه سال 1392 به حدود 5/2 میلیون بشکه در روز در حال حاضر رسیده و تجهیزات توقیف شده شرکت‌های تابعه وزارت نفت آزاد شده است.

9. حمل و نقل دریایی. ناوگان کشتی‌رانی جمهوری اسلامی ایران و شرکت‌های کشتی‌رانی و نفت‌کش از تحریم‌ها خارج شده و امکان احیای فعالیت‌های عادی خود را بازیافته‌اند.

10. بیمه. بیمه نفت‌کش‌های ایرانی پس از اجرای برجام به خاطر شرکت‌های آمریکایی عضو با مشکلاتی روبرو بودند که با صدور مجوز مشکل رفع شده است. تا کنون بخشی از ریسک‌های مرتبط با نفت و انرژی، هواپیما و قراردادهای اتکایی توسط برخی بیمه‌گذاران بیمه‌گران اروپایی پذیرفته شده است.

11. ارتباطات بانکی. ارتباطات بانکی در حال برقراری است و بانک‌های کوچک با رغبت بیشتری وارد تعامل می‌شوند اما بانک‌های بزرگ‌تر برقراری تعامل را منوط به انجام بررسی‌های بیشتر کرده‌اند.

12. رفع تحریم وجوه مسدود شده. بخش قابل توجهی از وجوه مسدودشده ایران در خارج از کشور رفع تحریم شده است اما نقل و انتقال و تبدیلات ارزی این وجوه همچنان با مشکلات و محدودیت‌های ناشی از تحریم‌های گذشته روبروست.

موارد نقض عهد و پیمان‌شکنی آمریکا

دولت آمریکا بر پایه سیاست‌های خصمانه خود علیه جمهوری اسلامی ایران و توهم تأثیر تحریم‌ها بر سیاست‌های اصولی نظام جمهوری اسلامی تلاش دارد اجرای برجام موجب تضعیف تحریم‌های اولیه آمریکا نشود و به سبب اشراف سیستم مالی آمریکا بر سیستم مالی بین‌المللی بانک‌های بزرگ جهانی هنوز با نگرانی از جرایم سنگین گذشته سیستم کنترلی آمریکا در نزدیک شدن و همکاری با ایران احتیاط می‌کنند.

بیمه‌های بین‌المللی اگرچه بخشی از خطرات سنگین پوشش داده شده است لکن هنوز این پوشش کامل و فراگیر نیست.

آمریکا با اعمال محدودیت در تحریم‌های اولیه هنوز فضای نقل و انتقال پول و ارز را در درون سیستم دلار برای ایران باز نکرده و نقل و انتقالات ایران با مشکلات و موانع جدی روبروست.

عدم همکاری طرف‌های مقابل در راستای اثربخشی رفع تحریم‌ها بر اساس برجام.

جمهوری اسلامی ایران از زمان اجرایی‌شدن برجام تعهدات خود رابه طور کامل انجام داده و در نتیجه همین پایبندی توانسته است از برخی ستانده‌ها در ابعاد فنی، حقوقی و اقتصادی بهره‌مند شوند اما در خصوص رفع تحریم‌های اقتصادی مقصود دولت و ملت ایران در حدود مورد انتظار محقق نشده است.

وضعیت رفع تحریم‌ها و بدعهدی‌های آمریکا

تحریم‌های رفع شده

برجام با هدف نیل به برخی از تحولات مثبت در عرصه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و گام رو به جلو برای برون‌رفت از بحران ساختگی هسته‌ای تلقی می‌شود. متعاقب اجرای برجام تغییرات معناداری در مراودات بین‌المللی به نفع کشورمان به وقوع پیوسته و فرصت‌های جدیدی را برای کشور در اختیار ما قرار داده است. کشورهای 1+5 با اجرایی شدن برجام به منظور اجرا و تحقق تعهدات خود اقداماتی معمول داشته که اگرچه این اقدامات سطحی، محدود و صرفاً جنبه رفع تکلیفی داشت، فضای به وجود آمده گشایش‌هایی را در پی داشته که می‌توان به مهم‌ترین آنها در ذیل اشاره کرد:

افزایش توان تولید و فروش نفت و میعانات گازی و محصولات پتروشیمی، حرکت به سوی حل مشکلات صنعت حمل و نقل کشور به ویژه در عرصه حمل و نقل دریایی، کاهش ضریب ریسک اعتباری کشور، وصول برخی مطالبات معوق از شرکای خارجی، بهبود برخی شرایط برای فعالیت‌های اقتصادی، لغو شدن قطعنا‌مه‌های ناعادلانه شورای امنیت، به رسمیت شناخته شدن حقوق هسته‌ای ملت ایران و حل و فصل موضوع ادعایی PMD.

تحریم‌های باقی‌مانده

تعلل دولت‌های سلطه‌گر به وبژه بحران‌آفرینی‌ها و فرصت‌طلبی‌های آمریکا مانع نیل به تحقق کامل اهداف ایران شده است و در حالی‌که جمهوری اسلامی ایران به همه تعهدات خود جامه عمل پوشانده طرف مقابل به ویژه آمریکا با استفاده از ابزارهای مختلف سیاسی و تلاش برای نامناسب جلوه دادن فضای سیاسی ایران با تکیه بر مفاهیم خودساخته نظیر حمایت از تروریسم، ادعای سورفتار در حوزه حقوق بشر و فشارهای اقتصادی مانند جریمه‌های مالی هنگفت به تبع نقض تحریم‌ها، تأکید مکرر به صدور تحریم‌های غیر هسته‌ای و تأکید مکرر بر برگشت‌پذیری تحریم‌های هسته‌ای، تهدید به وضع و اجرای تحریم‌های جدید و احکام صادرشده توسط دادگاه‌ها با هدف دست‌اندازی به دارایی‌های ایران سایه ترس و تهدید خود را بر تعاملات اقتصادی با ایران به صورت غیر مستقیم گسترش می‌دهد.

موارد نقض عهد و پیمان‌شکنی آمریکایی‌ها

اگرچه ایالات متحده آمریکا مطابق برجام تکالیفی را پذیرفته و در ظاهر برای انجام آن اقدام کرده اما در اجرای تعهداتش اخلال، تعلل و تأخیر ایجاد می‌کند. آمریکایی‌ها با رفتارهای خود از جمله قراردادن شرط و شروط برای ورود و تعامل بانک‌های بین‌المللی و سرمایه‌گذاری خارجی با ایران موجب سردرگمی و تردید بانک‌های بین‌المللی شده است.

اقدامات کنگره آمریکا و ارائه لوایح ضد ایرانی نیز در ایجاد شک و تردید برای موسسات اقتصادی بین‌المللی مؤثر بوده است. از طرف دیگر دولت‌های اروپایی عضو 1+5 نیز در عمل اقدامات کافی را به منظور حمایت از شرکت‌ها و بانک‌های اروپایی در تعامل اقتصادی با ایران به عمل نیاورده‌اند.

یکی از ابعاد بدعهدی و پیمان‌شکنی آمریکا در اجرای برجام وضع تحریم‌های جدید به بهانه‌های مختلف است. وضع تحریم‌های جدید از سوی آمریکا نشان‌دهنده کارشکنی‌ها و ادامه خصومت و عمق دشمنی علیه ملت شریف و مستقل ایران اسلامی است به طوری که بلافاصله در روز دوم اجرایی شدن برجام و پس از انجام تعهدات کامل جمهوری اسلامی ایران مطابق برنامه راستی‌آزمایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و گزارش انجام تعهدات ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد و شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اولین تحریم جدید آمریکا دو روز بعد از اجرایی شدن علیه ملت ایران صورت پذیرفت.

شروع دور دوم تحریم‌ها آن هم درست در چنین شرایطی مهر تأییدی بر تعبیر هشدارآمیز مقام معظم رهبری مبنی بر بدعهدی و پیمان‌شکنی آمریکا بود. قابل ذکر است که مقام معظم رهبری شرط دوم از شروط 9 گانه برجام را چنین بیان فرموده بودند: «در سراسر دوره هشت ساله وضع هرگونه تحریم در هر سطحی و به هر بهانه‌ای از جمله بهانه‌های تکراری و خودساخته تروریسم و حقوق بشر توسط هر کشور از کشورهای طرف مقابل نقض برجام محسوب خواهد شد و دولت موظف است طبق بند 3 مصوبه مجلس اقدام‌های لازم را انجام دهد و فعالیت‌های برجام را متوقف کند».

در ادامه این گزارش برخی تحریم‌ها اعمالی و اعمالی برجام ذکر شده است.

در جمع بندی این گزارش آمده است:

انجام تعهدات جمهوری اسلامی ایران در برجام نشان‌دهنده اصول اسلامی حاکم بر رفتار نظام جمهوری اسلامی در عرصه جهانی است و بر اساس همین اصل تمام تعهدات خود را در اجرای برحام به طور کامل عملی ساخته؛ از طرف دیگر آمریکا به عنوان کشوری که در عرصه جهانی به بدعهدی، پیمان‌شکنی و پاینبد نبودن به توافق‌ها شناخته شده و مشهور است، در آزمون اجرای برجام نیز چهره‌ای بسیار بدتر از گذشته در افکار عمومی ملت ایران از خود ترسیم کرده است.

جمهوری اسلامی ایران در این کارزار سیاسی موفق شد علاوه بر لغو تحریم‌های ظالمانه علیه منافع ملت ایران نقطه پایانی بر اتهام بی‌پایه و نارواوی فعالیت در عرصه نظامی یعنی PMD بگذارد و عملاً فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای خود را در مسیری قرار دهد که قدرت‌های بززگ جهانی آن را به عنوان حق مسلم آنان بپذیرند.

در شرایط فعلی چالش اصلی جمهوری اسلامی ایران با آمریکاست که با بدعهدی، پیمان‌شکنی و مانع‌تراشی خصمانه از اجرای برجام جلوگیری می‌کند لکن سرانجام ناگزیر خواهد شد با توجه به مقاومت و پایمردی مردم انقلابی ایران اسلامی به تعهدات برجامی و بین‌المللی خود عمل کند.

رهبر معظم انقلاب اسلامی فلسفه و هدف مذاکرات و پذیرش برجام را رفع تمامی تحریم‌های ظالمانه دانسته و تحقق نیافتن آن را خسارت محض عنوان کرده‌اند. از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران تمام تعهدات تعیین شده مربوط به خود در برجام به اقرار و اعتراف آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجرا کرده لکن کارشکنی‌های ظالمانه و خصمانه ایالات متحده آمریکا موانع اصلی اجرای برجام و رفع تمامی تحریم‌های مالی و بانکی شده است؛ از این رو محلس شورای اسلامی دولت جمهوری اسلامی ایران را ملزم می‌کند که در اجرای قاطع بندهای 9 گانه ماده واحده قانونی مصوب 21/7/1394 موسوم به قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی در اجرای برجام، صریح، شفاف و به موقع اقدام کند و به همراه گزارش‌های مرحله‌ای سه ماهه روند اجرای برجام گزارش اقدامات متناسب و متقابل را به کمیسیون‌ امنیت ملی و سیاست خارجی ارسال نماید.