«خمسه» موازی‌کاری در حوزه تئاتر دینی نیست/ 22 تماشاخانه؛ میزبان خمسه
گروه هنر: خسروی در نشست خبری سومین سوگواره خمسه در پاسخ به نقد موازی‌کاری این سوگواره اظهار کرد: «خمسه» نه‌تنها موازی‌کاری نیست بلکه هر نهاد، سازمان و مجموعه‌ای فرهنگی و هنری که قادر است با حمایت از جریان تئاتر دینی و ارزشی موجب فراگیر شدن آن شود، باید در این موضوع ورود کند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) نشست خبری سومین سوگواره نمایشی «خمسه» پیش از ظهر امروز یکشنبه 23 آبان با حضور علی‌اصغر خسروی، دبیر این سوگواره و امیرحسین شفیعی، دبیر اجرایی آن در سالن اجتماعات سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران برگزار شد.
خسروی در آغاز این نشست با اشاره به برگزاری نسبتاً موفق دو دوره از این سوگواره در سال‌های گذشته گفت: بعد از برگزاری دومین دوره این سوگواره، آسیب‌شناسی داشتیم تا روند اجرایی این رویداد نمایشی را مورد بررسی قرار دهیم و لذا با مطالعه انجام شده مقرر شد تا علاوه بر بخش‌های گوناگون که تاکنون آنها را تجربه کرده‌ایم، به جهت رفع خلأ موجود در حوزه متون نمایشی دینی، در دوره سوم هم مسابقه نمایشنامه‌نویسی را برگزار کنیم و هم بخش «تئاتر مسجد» را به سوگواره اضافه کنیم.
افتتاحیه «خمسه»؛ 27 آبان در بهشت زهرا
وی ادامه داد: بعد از آنکه سوگواره را در دوره به شکل منطقه‌ای برگزار کردیم، امسال برای باز نخست است که دو بخش از سوگواره را به شکل سراسری برگزار می‌کنیم و براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته آغاز به کار سوگواره از 20 آبان بود اما مراسم افتتاحیه رسمی این سوگواره را پنج‌شنبه 27 آبان در بهشت زهرا(س) بر سر مزار 14 شهید مدافع حرم برگزار خواهیم کرد و در این مراسم کارگاهی برپا خواهد شد که چهره 14 شهید مدافع حرم نقاشی می‌شود و تئاتر خیابانی اجرا خواهد شد و 5 گروه تعریه نیز اجرا خواهند داشت.
دبیر سومین سوگواره نمایشی «خمسه» تصریح کرد: در این دوره از سوگواره 173 نمایش در بخش‌های مختلف به اجرا درخواهند آمد که سهم هر یک از بخش‌های سوگواره به این قرار است که در بخش مسابقه صحنه‌ای از مجموع 135 اثر رسیده به دبیرخانه، 47 اثر در بخش بازخوانی پذیرفته شدند و در نهایت 12 اثر به مسابقه این سوگواره راه یافتند؛ در بخش نمایش خیابانی از میان 81 اثر رسیده، 16 اثر به مرحله نهایی سوگواره راه یافتند که نکته مهم در این بخش، رقابتی شدن آن برای بار نخست است؛ در بخش مدافعان حرم نیز که امسال آن را به شکل رقابتی برگزار خواهیم کرد، 25 اثر متقاضی حضور بودند که در نهایت 8 اثر به مرحله نهایی سوگواره راه پیدا کردند.
خسروی در ادامه گفت: از جمله برکات این سوگواره علاقه‌مندی چهره‌های نام‌آشنای هنرهای نمایشی به تولید اثر با موضوع مدافعان حرم بود، به شکلی که ابراهیم آبادی از پیشکسوتان بازیگری سینما، تئاتر و تلویزیون که سال گذشته و در جریان افتتاحیه سوگواره در دیدار با خانواده شهدای مدافع حرم حضور داشت، چنان منقلب شد که امسال به شکل خودجوش و داوطلبانه در این بخش اثری را کارگردانی می‌کند که در بخش ویژه به نمایش درخواهد آمد.
اجرای 9 مجلس تعزیه در میدان امام‌حسین(ع)
دبیر سومین سوگواره نمایشی «خمسه» افزود: در بخش آئینی سوگواره 40 اثر متقاضی حضور در این رویداد تئاتری بودند که 8 اثر برای اجرا در این بخش انتخاب شدند که 3 گروه از این میان که به شکل سراسری برگزار می‌شود، مورد تقدیر قرار خواهند گرفت و در بخش تعزیه نیز از میان 52 مجلس تعزیه متقاضی، 9 مجلس تعزیه برای اجرا در میدان امام حسین(ع) انتخاب شدند.
خسروی تأکید کرد: در بخش ویژه این سوگواره میزبان 7 اثر نمایشی خواهیم بود که چهره‌های نام‌آشنایی همچون رضا صابری، رحمت امینی، سامان خلیلیان، ابراهیم آبادی و سیدعلی موسویان در آن با کارگردانی آثاری نمایشی حضور خواهند داشت.
وی با اشاره به اینکه مضامین اخلاقی و حقوق شهروندی نیز برگرفته از آموزه‌های دینی و عاشورایی را نیز در این سوگواره مورد توجه قرار داده و پذیرای آثاری از این میان نیز هستیم گفت: متأسفانه در زمینه ادبیات نمایشی دینی دچار فقر متون نمایشی مناسب هستیم؛ به شکلی که در جریان سوگواره اخیر شاهد بودیم که 15 گروه نمایشی با یک متن نمایشی واحد متقاضی حضور در این سوگواره بودند و لذا به این دلیل اهتمام ویژه‌ای به نمایشنامه‌نویسی و ترغیب فعالان عرصه ادبیات نمایشی به تولید متن داشتیم و در این راستا با برگزاری مسابقه نمایشنامه‌نویسی و شرکت 75 اثر نمایشی، علاوه بر اینکه 5 نمایشنامه منتخب را به چاپ و انتشار خواهیم رساند، جوایز ارزنده‌ای نیز برای این بخش در نظر گرفته‌ایم که رتبه نخست 5 سکه، رتبه دوم 3 سکه و رتبه سوم 2 سکه دریافت خواهند کرد.
اجرای آثار خیابانی از 29 آبان تا 9 آذر
دبیر سومین سوگواره نمایشی «خمسه» گفت: تئاتر خیابانی سوگواره از 29 آبان تا 9 آذر اجراهای خود را در محوطه تئاتر شهر، میدان امام حسین(ع)، میدان آزادی و امامزاده صالح(ع) برگزار خواهد کرد و بخش مهم دیگری که آن را با مشارکت حوزه هنری برگزار خواهیم کرد، «تئاتر مسجد» است که در این بخش کارگردان صاحب سبک در قالب یک کار کارگاهی به بچه‌های مستعد مساجد مراجعه کرده‌اند و یا به شکلی کاملاً بداهه به تولید تئاتر در این بخش پرداخته‌اند که در هر دو بخش کارگردانی حرفه‌ای و مستعد، با اعزام کارشناسانی، روند تولید آثار این بخش از ابتدا تا پایان مورد ارزیابی و نظارت قرار می‌گیرد.
خسروی در ادامه گفت: در فاصله میان دو سوگواره دوم و سوم «خمسه»، شخصاً مراجعاتی به مدیران و متولیان حمایت از گروه‌های نمایشی داشتم تا نظر آنها را برای حمایت از بخش‌های گوناگون سوگواره جلب نمایم و دلیل این امر نیز آن بود که همواره نقدی به ستاد برگزاری «خمسه» مبنی بر اینکه شما در حال انجام کاری موازی هستید، روا داشته می‌شد و با این کار خواستیم این موضوع را به اثبات برسانیم که نه‌تنها کار ما موازی‌کاری نیست بلکه هر نهاد، سازمان و مجموعه‌ای فرهنگی و هنری که قادر است با حمایت از جریان تئاتر دینی و ارزشی موجب فراگیر شدن آن شود، باید در این موضوع ورود کند.
وی افزود: براساس مذاکرات صورت‌گرفته با دوستان در نهادها و سازمان‌های فرهنگی و هنری، 2 اثر شهرستانی سوگواره از سوی انجمن هنرهای نمایشی، آثار بخش مدافعان حرم سوگواره از سوی مؤسسه رسانه‌ای اوج، 4 اثر سوگواره از سوی انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس مورد حمایت قرار گرفتند و حوزه هنری نیز که مشارکتی فراگیر با ما به‌ویژه در بخش «تئاتر مسجد» سوگواره داشت.
دبیر سومین سوگواره نمایشی «خمسه» در ادامه گفت: جوائزی که از سوی دبیرخانه این دوره سوگواره در نظر گرفته شده است به این قرار است؛ در بخش صحنه‌ای به ترتیب به رتبه‌های اول تا سوم، 3،2 و یک سکه بهار آزادی اهدا خواهد شد و در بخش مدافعان حرم به رتبه برتر رشته‌های نویسندگی و کارگردانی 5 سکه و در بخش تقدیری این بخش 3 سکه اهدا می‌شود.
خسروی ادامه داد: برای بازیگران برتر مرد و زن این سوگواره نیز به ترتیب 3، 2 و یک سکه درنظر گرفته شده است و در بخش تئاتر خیابانی نیز به گروه برگزیده 2 سکه و به تقدیرشدگان یک سکه اهدا خواهد شد.
امکان تجربه اجرای عموم به اغلب آثار نمایشی در سوگواره
وی به جدول اجراهای این سوگواره اشاره کرد و گفت: هر یک از آثار راه‌یافته به سوگواره «خمسه» حداقل 5 اجرا و حداکثر 25 اجرا خواهند داشت و از این نظر مشاهده می‌کنید که بسیاری از آثار در این سوگواره تجربه اجرای عمومی در آن را خواهند گذراند.
دبیر سوگواره نمایشی «خمسه» افزود: از جمله نکات مهم دیگری که در این سوگواره شاهد آن خواهیم بود و البته به پیشنهاد رحمت امینی، مدیر سابق مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری این موضوع مطرح شد اجرای نمایشی به نام «حر» است که این کارشناس و مدرس دانشگاه با برخی از هنرجویان افغانی‌تبار خود تولید کرده است و قرار است در بخش ویژه سوگواره در تالار مولوی اجرا شود و البته رحمت امینی در پایان اجرای هر نوبت از این نمایش که از اول آذر به مدت 5 شب خواهد بود، یک کارگاه آموزشی برگزار می‌کند.
خسروی تصریح کرد: در مجموع 22 تماشاخانه در تهران، آثار بخش صحنه‌ای این سوگواره را میزبانی خواهند کرد که فرهنگسراهای ارسباران، خاوران، بهمن، ولاء و نیاوران را شامل خواهند شد و همچنین کارگاه نمایش مجموعه تئاتر شهر، سالن استاد ناظرزاده کرمانی، تماشاخانه ایرانشهر، تماشاخانه‌های مهر و ماه و اندیشه حوزه هنری، سالن اصلی و کوچک تالار محراب، خانه نمایش اداره تئاتر، تماشاخانه سرو، سالن ولایت، سالن استاد‌انتظامی خانه هنرمندان ایران میزبان آثار نمایشی این سوگواره خواهند بود.
همراهی سه سالن خصوصی تئاتر با سوگواره «خمسه»
وی در ادامه گفت: سه سالن خصوصی تئاتر نیز ما را در اجراهای نمایش‌های صحنه‌ای این سوگواره همراهی خواهند کرد که شامل تئاتر باران، سالن کنش معاصر و سالن استاد مشایخی می‌شوند و البته نکته دیگری که باید به آن اشاره کنم درخواست برخی از کارشناسان تئاتر از سوگواره مبنی بر بها دادن به تئاتر دانش‌آموزی است که تصور می‌کنم با ایجاد «تئاتر مسجد» در این سوگواره و مشارکت دانش‌آموزان در فعالیت‌های بسیج تا حدود زیادی به این مطالبه نیز جامه عمل پوشانده شود.
دبیر سومین سوگواره نمایشی «خمسه» در پایان گفت: مدت‌هاست که به مناسبت‌های مذهبی سوگواره شاهد این مسئله هستیم که اغلب تماشاخانه‌ها و سالن‌های نمایشی به احترام و بزرگداشت این ایام، اجراهای خود را تعطیل می‌کنند؛ چند سالی است که به برکت برگزاری سوگواره نمایشی «خمسه» شاهد تولید و اجرای آثار درخوری هستیم که نه‌تنها شاهد تعطیلی سالن‌های نمایشی نیستیم بلکه به مخاطبان، ویژه این ایام خوراک فرهنگی مناسب ارائه می‌کنند.
امیرسجاد دبیریان
