حسن دولتآبادی، نمایشنامهنویس و کارشناس تئاتر در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) گفت: نمایشنامه معمولاً برای تولید و اجرای تئاتر صحنه نوشته میشود و اینکه نمایشنامههایی صرفاً برای خواندن نوشته شود، تعداد آنها در قیاس با نوع نخست بسیار کم است؛ با افزایش کمی سرانه فضاهای نمایشی در چند سال اخیر، باید نمایشنامههای میهنی برای دادن خوراک به گروه و عوامل نمایشی برای اجرای صحنهای بیش از پیش به تولید برسد.
وی ادامه
داد: مشکل اصلی در زمینه نمایشنامهنویسی که البته مقوله نمایشنامهنویسی دینی و
ارزشی را نیز دربرمیگیرد آن است که معمولاً دوستان کارگردان تئاتر خود را
نمایشنامهنویس نیز میدانند و لذا کاری که خود قصد کارگردانی و اجرای صحنه آن را
دارند، شخصاً نگارش آن را به عهده میگیرند که باید گفت غالباً بجز مواردی، این
امر خروجی مناسبی در پی ندارد و نمایشنامه با عدم رعایت اصول اولیه درامنویسی در
اجرا نیز موفق عمل نمیکند.
مسئول
تئاتر حوزه هنری کودکان و نوجوانان با
اشاره به اینکه در زمینه تربیت نمایشنامهنویس حرفهای در مضیقه هستیم، تصریح کرد:
به این منظور باید در زمینه تربیت درامنویس سرمایهگذاری هدفمندی اتفاق بیفتد. برگزاری
مسابقات نمایشنامهنویسی در جشنوارهها و رویدادهای تئاتری هرچند انگیزه لازم را در میان افراد مستعد و علاقهمند برای ورود به عرصه فراهم میآورد
اما کافی نیست و باید نظارت و هدایت اصولی در قبال این جریان و پرورش نسل مستعد و
حرفهای در آن صورت گیرد.
دولتآبادی
افزود: این مدل یعنی اجرای سازوکاری که در آن علاوه بر ایجاد انگیزه میان علاقهمندان
در کنار هدایت و نظارت درست و هدفمند آنها در دستور کار باشد را در جریان برگزاری
مسابقه نمایشنامهنویسی «کشف استعدادهای تازه» که حوزه هنری کودکان و نوجوانان آن
را برگزار میکند شاهد هستیم؛ یعنی علاوه بر ایجاد یک فضای رقابتی که به جایزه و
تشویق منجر میشود، افراد مستعد و علاقهمند، در یک مسیر نظاممند آموزشی قرار
گرفته و روی ایده، طرح و نمایشنامه آنها کار کارشناسی صورت گرفته که در نهایت منجر
به تولید نمایشنامه باکیفیت میشود که غالب مضامین و موضوعات آن نیز برای کودکان و
نوجوانان، تربیتی و اخلاقی و یا دینی و ارزشی است؛ به نظر میرسد سایر جشنوارهها
و رویدادهای تئاتری نیز میتوانند از این مدل موفق اجرایی نهایت بهرهبرداری را به
عمل آورند.
این
نویسنده و کارگردان تئاتر کودک و نوجوان تأکید کرد: عمده مسئله در حوزه
نمایشنامه به حوزه چاپ و نشر آن مربوط میشود که بهویژه در زمینه چاپ آثار دینی و
ارزشی نه سیاست درستی وجود دارد و نه سازمان متولی اصلی آن است؛ بجز در
مورادی که انتشارات حوزه هنری به این امر میپردازد و آن را در راستای سیاستهای
خود میداند، نگاه به چاپ و انتشار این آثار تخصصی نیست.
دولتآبادی
در ادامه گفت: در چنین شرایط میتوان امیدوار بود که از مجموع تجاربی که فعلاً در حال
شکلگیری است در آینده این انتظار را داشت که مجموعه از ناشران خود را به عنوان
متولیان تخصصی حوزه نشر نمایشنامه بهویژه آثار دینی و ارزشی معرفی کنند؛ در حال
حاضر این عرصه در حال آزمون و خطاست و مثلاً شاهد هستیم که هر سازمان و نهادی از
آنجا که برگزارکننده رویداد تئاتری است حتی اگر تخصصی هم به این مسئله فکر نکند
مبادرت به چاپ و انتشار آثار مرتبط با آن میکند، کما اینکه سازمان فرهنگی و هنری
شهرداری تهران به واسطه برگزاری سوگواره نمایشی «خمسه» خود دست به کار شده و آثار
منتخب این رویداد را به چاپ میرساند.
وی در
پایان گفت: در شرایط فعلی چنین ابتکاری امری ستایش شده است و باید این سازمان ولو
اگر ذاتاً رسالتی در این زمینه نداشته باشد اما همین مقدار که نسبت به نشر و گسترش
و تبلیغ آثار نمایشی خود کوشاست مورد تقدیر و تشویق قرار گیرد. همانطور که اشاره
شد این جریان باید تا بدانجا ادامه یابد که فرهنگسازی مؤثری در پرداخت حرفهای
نسبت به این مقوله مهم و اساسی هنرهای نمایشی را شاهد باشیم.
امیرسجاد
دبیریان