صباح زنگنه:
ایران آتش‌بس را گامی مثبت در آینده سوریه تلقی می‌کند
گروه سیاسی: یک کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به موافقت 13 گروه مسلح سوری با آتش‌بس و فراهم شدن مقدمات برگزاری مذاکرات سوری سوری در قزاقستان، در خصوص نقش ایران در رسیدن به این مرحله گفت: حضور وزیر امور خارجه سوریه در ایران نشان از هماهنگی و توافق ایران با این امر دارد و ایران آتش‌بس را گام مثبتی در آینده سوریه تلقی می‌کند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) آتش‌بس در سوریه از روز جمعه با امضای توافقنامه از سوی 13 گروه مسلح در سوریه در راستای آغاز گفتوگوها برای حل و فصل مسالمت‌آمیز بحران سوریه برقرار شد. گروه‌های مسلح در توافقنامه امضا شده تأکید کرده‌اند که فرماندهان گروه‌های مسلح آتش‌بس اعلامی از روز جمعه را تأیید کرده و به آن می‌پیوندند.
این گروه‌ها در این توافقنامه بر این مسئله که بحران سوریه غیر از راه حل سیاسی فراگیر راه حل دیگری ندارد و چاره‌ای جز آغاز سریع سازوکار سیاسی در سوریه براساس بیانیه ژنو 2012 و قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل وجود ندارد، تأکید کرده‌اند. از سوی دیگر نیز این گروه‌ها بر یکپارچگی سرزمینی و حاکمیت ملی سوریه تاکید کرده‌اند. همچنین دو کشور روسیه و ترکیه در این توافقنامه ضامن اجرای آن از سوی گروه های مسلح و دولت سوریه هستند.
این توافقنامه که در 5 بند تنظیم شده است به امضای 13 گروه مسلح فیلق الشام، جبهه اهل‌الشام، تیپ سلطان مراد، ارتش آزاد ادلب، صقورالشام، فیلق الرحمن، الجبهه الشامیه، تجمع فاستقم، جیش العزه جیش النصر، لشکر یکم ساحلی، جیش الاسلام و تیپ شهداء اسلام رسیده است.
متن توافقنامه به شرح ذیل است:
1- مخالفان هیئتی را تا تاریخ 16 ژانویه 2017 به منظور آغاز مذاکرات سیاسی برای دستیابی به راه حلی فراگیر از طریق صلح‌آمیز تشکیل خواهند داد.
2- هیئت مخالفان گفت‌و‌گوهای خود را با هیئت طرف مقابل و با حضور سازمان ملل از 23 ژانویه 2017 در آستانه قزاقستان آغاز می‌کند.
3- در نتیجه این گفتوگوها هر دو گروه اقدام به تهیه نقشه راهی برای حل سریع‌تر بحران سوریه می‌کنند.
4- فعالیت هر دو هیئت با نظارت ضامن‌ها (روسیه و ترکیه) انجام می‌شود.
5- این توافقنامه از لحظه امضای آن توسط مخالفان اجرایی می‌شود و از نظر قانونی الزام‌آور است به شرط اینکه نماینده دولت سوریه با حضور نماینده روسیه یکی از نسخه‌های آن را امضا کند و امضای آن توسط ضامنان به اطلاع مخالفان برسد.
مقرر شده است که مذاکرات سوری سوری در آستانه پایتخت قزاقستان برگزار و نمایندگان دولت سوریه و مخالفان آن در آن شرکت کنند. البته براساس توافق سه‌جانبه ایران، ترکیه و روسیه آتش‌بس شامل گروه‌های تروریستی از جمله داعش و جبهه النصره نمی‌شود و مبارزه با آنها همچنان ادامه دارد.
نقش ترکیه برای مهار گروه‌های مسلح
صباح زنگنه، تحلیلگر مسائل سیاسی و بین‌المللی، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره امضای توافق آتش‌بس از سوی 13 گروه مسلح و فراهم شدن مقدمات برگزاری مذاکرات سوری سوری در آستانه قزاقستان، گفت: البته همیشه این احتمال هست که آتش‌بس‌ها با نقض مواجه شوند اما اساس اینکه توافق آتش‌بس در سوریه صورت گرفته، می‌تواند امید‌ها را برای حرکت رو به جلو و توسعه آتش‌بس و ایجاد ساز و کارهای مناسب برای نظارت بر آن و ممانعت از نقض آن زنده کند.
وی افزود: البته این آتش‌بس شامل دو گروه اصلی داعش و جبهةالنصره و سازمان‌های وابسته به جبهةالنصره که این توافق را امضا نکردند نخواهد شد.
زنگنه درباره نقش ترکیه به عنوان ضامن اقدامات گروه‌های مسلح و هماهنگ بودن این کشور با آمریکا و عربستان یا حضور مستقلانه در این توافق گفت: واقعیت این است که اکثر گروه‌های مسلحی که وارد سوریه شدند و کمک‌هایی که به این گروه‌ها ارسال شده است از طریق ترکیه صورت گرفته و حتی تعداد زیادی از این گروه‌ها در ترکیه پایگاه دارند و ارتباطات نزدیکی با سازمان‌های امنیتی ترکیه برقرار کرده‌اند. بنابراین ترکیه با ورود به این روند عملا می‌تواند این گروه‌ها را مهار کند.
وی اظهار کرد: البته ترکیه بدون حمایت سیاسی آمریکا و حمایت‌های مالی عربستان و قطر قادر به تأمین و تجهیز این تعداد گروه‌های مسلح نبوده است. بنابراین ترکیه در این مذاکرات که در نقش ضامن گروه‌های مسلح حاضر می‌شود محور هماهنگی با آمریکا، عربستان و قطر است.
ایران در تمام مراحل توافق و دستیابی به آتش‌بس دخیل بوده است
زنگنه درباره نقش جمهوری اسلامی ایران در رسیدن مذاکرات به این مرحله و چرایی نام نبردن از ایران به عنوان ضامنین طرفین گفت: ایران در واقع تلاش کرد که چارچوب تحرکات کامل تا رسیدن به مذاکرات قزاقستان را انجام دهد و اکنون با هماهنگی ایران با سوریه و روسیه چشم‌انداز مراحل بعدی و اینکه چه کشورهایی وارد مذاکرات شوند مشخص شده است.
این کارشناس مسائل سیاسی با بیان اینکه با ورود وزیر امور خارجه سوریه به ایران این هماهنگی‌ها ادامه می‌یابد، گفت: در حقیقت پیش از این با حضور معارضان در ترکیه و دیدارهای مقامات سوری و روسی موافقت برای امضای آتش‌بس ایجاد شد که این آتش‌بس از روز جمعه نیز اجرایی شد، لذا در این مرحله حضور ترکیه و روسیه کفایت می‌کرد.
وی عنوان کرد: اما در مرحله بعدی که قرار است مذاکرات در آستانه قزاقستان برگزار شود هر سه کشور (ایران، ترکیه و روسیه) حضور می‌یابند و با حضور گروه‌های مسلح سوری و دولت سوریه زمینه مذاکرات سیاسی درباره آینده سوریه پیگیری خواهد شد.
زنگنه ادامه داد: در مرحله بعد طبیعتا با دعوت از نماینده دبیر کل سازمان ملل در امور سوریه و تلاش برای طرح موضوع در شورای امنیت سازمان ملل و نظارت بیشتر سازمان ملل این مذاکرات با جدیت بیشتری ادامه خواهد یافت. در واقع می‌توان گفت در همه این مراحل هماهنگی و توافق ایران نیز دخیل بوده است. ایران از این توافق آتش‌بس استقبال کرده است و آن را گام مثبتی در آینده سوریه تلقی می‌کند.
این گروه‌ها در این توافقنامه بر این مسئله که بحران سوریه غیر از راه حل سیاسی فراگیر راه حل دیگری ندارد و چاره‌ای جز آغاز سریع سازوکار سیاسی در سوریه براساس بیانیه ژنو 2012 و قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل وجود ندارد، تأکید کرده‌اند. از سوی دیگر نیز این گروه‌ها بر یکپارچگی سرزمینی و حاکمیت ملی سوریه تاکید کرده‌اند. همچنین دو کشور روسیه و ترکیه در این توافقنامه ضامن اجرای آن از سوی گروه های مسلح و دولت سوریه هستند.
این توافقنامه که در 5 بند تنظیم شده است به امضای 13 گروه مسلح فیلق الشام، جبهه اهل‌الشام، تیپ سلطان مراد، ارتش آزاد ادلب، صقورالشام، فیلق الرحمن، الجبهه الشامیه، تجمع فاستقم، جیش العزه جیش النصر، لشکر یکم ساحلی، جیش الاسلام و تیپ شهداء اسلام رسیده است.
متن توافقنامه به شرح ذیل است:
1- مخالفان هیئتی را تا تاریخ 16 ژانویه 2017 به منظور آغاز مذاکرات سیاسی برای دستیابی به راه حلی فراگیر از طریق صلح‌آمیز تشکیل خواهند داد.
2- هیئت مخالفان گفت‌و‌گوهای خود را با هیئت طرف مقابل و با حضور سازمان ملل از 23 ژانویه 2017 در آستانه قزاقستان آغاز می‌کند.
3- در نتیجه این گفتوگوها هر دو گروه اقدام به تهیه نقشه راهی برای حل سریع‌تر بحران سوریه می‌کنند.
4- فعالیت هر دو هیئت با نظارت ضامن‌ها (روسیه و ترکیه) انجام می‌شود.
5- این توافقنامه از لحظه امضای آن توسط مخالفان اجرایی می‌شود و از نظر قانونی الزام‌آور است به شرط اینکه نماینده دولت سوریه با حضور نماینده روسیه یکی از نسخه‌های آن را امضا کند و امضای آن توسط ضامنان به اطلاع مخالفان برسد.
مقرر شده است که مذاکرات سوری سوری در آستانه پایتخت قزاقستان برگزار و نمایندگان دولت سوریه و مخالفان آن در آن شرکت کنند. البته براساس توافق سه‌جانبه ایران، ترکیه و روسیه آتش‌بس شامل گروه‌های تروریستی از جمله داعش و جبهه النصره نمی‌شود و مبارزه با آنها همچنان ادامه دارد.
نقش ترکیه برای مهار گروه‌های مسلح
صباح زنگنه، تحلیلگر مسائل سیاسی و بین‌المللی، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره امضای توافق آتش‌بس از سوی 13 گروه مسلح و فراهم شدن مقدمات برگزاری مذاکرات سوری سوری در آستانه قزاقستان، گفت: البته همیشه این احتمال هست که آتش‌بس‌ها با نقض مواجه شوند اما اساس اینکه توافق آتش‌بس در سوریه صورت گرفته، می‌تواند امید‌ها را برای حرکت رو به جلو و توسعه آتش‌بس و ایجاد ساز و کارهای مناسب برای نظارت بر آن و ممانعت از نقض آن زنده کند.
وی افزود: البته این آتش‌بس شامل دو گروه اصلی داعش و جبهةالنصره و سازمان‌های وابسته به جبهةالنصره که این توافق را امضا نکردند نخواهد شد.
زنگنه درباره نقش ترکیه به عنوان ضامن اقدامات گروه‌های مسلح و هماهنگ بودن این کشور با آمریکا و عربستان یا حضور مستقلانه در این توافق گفت: واقعیت این است که اکثر گروه‌های مسلحی که وارد سوریه شدند و کمک‌هایی که به این گروه‌ها ارسال شده است از طریق ترکیه صورت گرفته و حتی تعداد زیادی از این گروه‌ها در ترکیه پایگاه دارند و ارتباطات نزدیکی با سازمان‌های امنیتی ترکیه برقرار کرده‌اند. بنابراین ترکیه با ورود به این روند عملا می‌تواند این گروه‌ها را مهار کند.
ایران در تمام مراحل توافق و دستیابی به آتش‌بس دخیل بوده است
زنگنه درباره نقش جمهوری اسلامی ایران در رسیدن مذاکرات به این مرحله و چرایی نام نبردن از ایران به عنوان ضامنین طرفین گفت: ایران در واقع تلاش کرد که چارچوب تحرکات کامل تا رسیدن به مذاکرات قزاقستان را انجام دهد و اکنون با هماهنگی ایران با سوریه و روسیه چشم‌انداز مراحل بعدی و اینکه چه کشورهایی وارد مذاکرات شوند مشخص شده است.
این کارشناس مسائل سیاسی با بیان اینکه با ورود وزیر امور خارجه سوریه به ایران این هماهنگی‌ها ادامه می‌یابد، گفت: در حقیقت پیش از این با حضور معارضان در ترکیه و دیدارهای مقامات سوری و روسی موافقت برای امضای آتش‌بس ایجاد شد که این آتش‌بس از روز جمعه نیز اجرایی شد، لذا در این مرحله حضور ترکیه و روسیه کفایت می‌کرد.
وی عنوان کرد: اما در مرحله بعدی که قرار است مذاکرات در آستانه قزاقستان برگزار شود هر سه کشور (ایران، ترکیه و روسیه) حضور می‌یابند و با حضور گروه‌های مسلح سوری و دولت سوریه زمینه مذاکرات سیاسی درباره آینده سوریه پیگیری خواهد شد.
زنگنه ادامه داد: در مرحله بعد طبیعتا با دعوت از نماینده دبیر کل سازمان ملل در امور سوریه و تلاش برای طرح موضوع در شورای امنیت سازمان ملل و نظارت بیشتر سازمان ملل این مذاکرات با جدیت بیشتری ادامه خواهد یافت. در واقع می‌توان گفت در همه این مراحل هماهنگی و توافق ایران نیز دخیل بوده است. ایران از این توافق آتش‌بس استقبال کرده است و آن را گام مثبتی در آینده سوریه تلقی می‌کند.
