رسانه‌ها از دامن زدن به تجملات پرهیز کنند/ پایبندی به سنت‌های ارزش‌مدار؛ شرط پویایی فرهنگی
گروه جهاد و حماسه: مدیران مسئول روزنامه «کار و کارگر» و «آرمان» در گفت‌و‌گوهای جداگانه‌ای، نظرات کارشناسی خود را در مورد نقش رسانه در تحقق فرهنگ ایثار و حماسه در راستای اجرای کنگره فرهنگ حماسه ابراز کردند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) فاز نخست کنگره ملی فرهنگ حماسه که از سوی معاونت توسعه منابع انسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به دبیری ایرج گلشنی در حال برگزاری است، به نقش رسانه در تحقق این فرهنگ در جامعه می‌پردازد و در این راستا قرار است 26 بهمن در تالار وحدت نخستین جایزه ایثار و رسانه به رسانه‌های برتر در ترویج و اشاعه فرهنگ حماسه اهدا شود.
بر این اساس، روابط عمومی کنگره ملی فرهنگ حماسه در قالب گفتوگو با برخی از مدیران مسئول جراید و روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها پیرامون این موضوع به گفتوگو پرداخته است که در نخستین گام اسرافیل عبادتی؛ مدیرمسئول روزنامه «کار و کارگر» و حسین عبداللهی؛ مدیر مسئول روزنامه آرمان در این زمینه اظهار نظر کرده‌اند:
اسرافيل عبادتی؛ مدیر مسئول روزنامه«کار و کارگر» با تأکید بر ترویج فرهنگ نيكوكاری در جامعه آن را از اولویت‌های نخست و مورد نیاز مردم دانست و گفت: ما بايد همزاد‌پنداری داشته باشيم و خود را در جای فرد نيازمند حس كنيم تا بتوانيم دست به نيكوكاری بزنيم. نيكوكاری به شكل فيزيكی اتفاق می‌افتد اما نياز به عاطفه و جنبه عقلی دارد و اگر به اين درجه برسيم می‌توانيم دگرخواهی را در جامعه گسترش دهيم.
عبادتی گفت: رسانه‌ها بايد از دامن زدن به تجمل‌گرايی پرهيز كنند و نبايد تنها به مقوله ثروت و وضعيت مالی توجه داشته باشند. متأسفانه رسانه‌ها افرادی را مورد توجه قرار می‌دهند كه از وضعيت خوب مالی برخوردار هستند در حالی كه فرديت مردم فراموش شده است.
وی در پاسخ به اين پرسش كه مسئولان چه كارهايی در راستای ترويج فرهنگ نيكوكاری می‌توانند انجام دهند، تصريح كرد: مسئولان هر كدام در شغل خود وظايفشان با ديگری تفاوت دارد. اين در حالی است كه مسئولان نبايد بر مردم سخت‌گيری كنند. نيكوكاری گداپروری نيست كه به برخی پول بدهيم و بگويیم ايثار كرده‌ايم. بلكه مسئولان اگر شرايط اقتصادی را بهبود ببخشند، كار بزرگی انجام داده‌اند و نياز به نيكوكاری هم ندارند.
وی ادامه داد: دسترسی مردم به مسئولان بسيار سخت شده و مردم ديگر مسئولان را پناهگاه خود احساس نمی‌كنند و اين موضوع در بلندمدت سبب می‌شود كه اعتماد مردم از بين برود و ضرر آن به جامعه وارد شود.
عبادتی با تأكيد بر اينكه مردم در جامعه امروزی به شدت تحت تأثير تهاجم فرهنگی قرار دارند، توضيح داد: متأسفانه در داخل كشور وابسته به شبكه‌های اجتماعی خارجی هستيم. مسئولان اگر بتوانند با همراهی نهادهای فرهنگی، شبكه‌های مجازی داخلی را فراگير كنند و نيازهای جامعه را در آنجا پاسخگو باشند، می‌توانند به گسترش فرهنگ نيكوكاری اميدوار باشند.
وی در پایان برای هدفمند شدن نيكوكاری در جامعه به مسئولان توصيه كرد: دولت اگر نيكوكاران را گرد يك مؤسسه و يا يك نهاد فرهنگی جمع كند و آن‌ها با برنامه‌های مدون ملزم به دگرخواهی و نودوستی كند، مسلماً شرايط فرهنگی تغيير كرده و مردم بيشتر به سمت نيكوكاری روی می‌آورند.
حسین عبداللهی؛ مدير مسئول روزنامه «آرمان» نیز با اشاره به اینکه درگيری مسئولان با يكديگر ما را در جهت بيان ارزش‌ها به نسل جوان با مشكل مواجه می‌كند گفت: ما برای پويايی فرهنگ بايد پايبند به سنت‌های ارزش‌مدار باشيم. در واقع احترام به دفاع مقدس و پيشكسوتان آن، واژه ازخودگذشتگی و مفاهیم والای فداکاری در آن روزها بخشی از اين ارزش‌هاست؛ علی‌رغم اينكه هميشه شعار اين ارزش‌ها را می‌دهيم اما به آن عمل نمی‌كنيم.
عبدالهی با اشاره به اينكه رعايت حقوق شهروندی، نگه‌داشتن حد و مرزها و احترام به قوانين خود يك نوع ايثار است، ادامه داد: ايثار اين نيست كه از سطح پايين جامعه بجوشد و به بالا سوق پيدا كند؛ بلكه عكس اين روند است. تا زمانی كه مسئولان، مسئوليت‌پذير نباشند نمی‌توانيم به مسئوليت‌پذيری مردم تأكيد كنيم. گاهی در جامعه اتفاقاتی رخ می‌دهد كه هر مسئولی خود را نسبت به آن اتفاق بی‌ارتباط نشان می‌دهد.
اين مدير رسانه‌ای در مورد فراگير شدن فرهنگ ايثار بيان كرد: فرهنگ ايثار زمانی توسعه پيدا می‌كند كه عوامل و ريشه‌های همگانی شدن آن را بررسی كنيم چرا كه فرهنگ چيزی نيست كه بخواهيم آن را به جامعه تزريق كنيم. ترويج فرهنگ جريانی زمان‌بر است. با اينكه ما شاخص‌های مختلف فرهنگی و ايثارگری بسياری داريم، اما نتوانسته‌ايم آن‌ها را از حالت شعاری به شكل حقيقی نشان دهيم و به توسعه آن كمك كنيم.
مدير مسئول روزنامه «آرمان»، رويكرد جديد به مقوله ايثار را يكی از ارزشمندترين راه‌كارها برای ترويج اين فرهنگ در بين جوانان خواند و ادامه داد: وقتی از ايثار برای جوانان مثال می‌زنيم نبايد كليشه‌ای باشد و باید از مثال‌های تازه و جديدی استفاده كنيم كه برای همگان عينيت دارد تا آن‌ها بتوانند به راحتی آن را درك كنند. هر كدام از ما اگر بتوانيم در حد بضاعت خودمان الزامات فرهنگی را رعايت كنيم در واقع به يك فهم مشترك دست پيدا خواهيم كرد كه اين برای جامعه ارزشمند خواهد بود.
عبدالهی ادبيات پرخاش‌گرايانه را يكی از ابزارهای اصلی در جهت تخريب فرهنگ ايثارگری خواند و تصريح كرد: وقتی فلان مسئول با ادبياتی سخيف و زننده مسئول ديگر را مورد تعرض قرار می‌دهد ديگر نبايد انتظار فرهنگ‌سازی و گرايش مردم به سمت نيكوكاری را داشته باشيم. عكس اين اتفاق هم وجود دارد كه فلان مسئول يا فلان ورزشكار می‌تواند با كمك‌رسانی به مردم در راستای ترويج فرهنگ ايثارگری گام بردارد.
وی افزود: ما به دور از ريا و تبليغات بايد دست به فرهنگ‌سازی بزنيم. جامعه شاهد خرده فرهنگ‌های بی‌اساسی است كه همگی در تعارض با يكديگر قرار دارند و برای رهايی از اين نوع فرهنگ‌ها بايد به نيكوكاری و ايثارگری روی بياوريم چرا كه مهرورزی و فداكاری می‌تواند در خرده فرهنگ‌ها نفوذ كرده و آن‌ها را با نگاه مردم هم‌سو كند.
اين مدير رسانه‌ای با انتقاد از نگاه اقتصادی به رسانه‌ها و فراموش شدن رسالت خبرنگاران و روزنامه‌نگاران تصريح كرد: متأسفانه نگاه اقتصادی به مطبوعات، جامعه رسانه‌ای را آزار می‌دهد. به شكلی كه فلان شركت اعلام می‌كند اگر خبرهايمان را منتشر كنيد ما به شما آگهی می‌دهيم. به همين خاطر بسياری از رسانه‌ها برای بهره‌مندی از منابع مالی فلان شركت اقدام به غلو و بزرگ‌نمايی در عملكرد آن شركت می‌كنند. كار فرهنگ‌سازی در اصل شرطی شده و برای جامعه ما مشكل‌ساز خواهد بود در حالی توجه كم‌تری به اين پديده مخرب می‌شود.
وی در پایان گفت: هرگاه ما تصميمات خود را متعلق به كل جامعه بدانيم آنگاه سطح تفكر و سطح تصميم‌گيری ما در مراتب بالاتر قرار خواهد گرفت. متأسفانه ما هميشه رفتار دموكراتيك از خودمان نشان می‌دهيم، اما عملكردمان كاملاً استبدادی است. به همين خاطر اگر اين تفكر وجود داشته باشد نمی‌توانيم فرهنگ ايثار را ترويج كنيم.
یادآور می‌شود، نخستین جایزه «ایثار و رسانه» ساعت 10 صبح 26 بهمن‌ماه در تالار وحدت با شعار «ایثار آگاهانه، رسانه ارزش آفرین و جامعه توسعه‌یافته» برگزار و در آن از برگزیدگان خبرنگاران و رسانه‌های فعال در امر دیگرخواهی و ایثارگری معرفی و تقدیر خواهد شد.
امیر سجاد دبیریان
