ششمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به کار خود خاتمه داد

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) مراسم اختتامیه ششمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت ظهر امروز، 14 اردیبهشت‌ماه در سالن‌ همایش‌های بین‌المللی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران برگزار شد. در این مراسم که با حضور صادق واعظ زاده رئیس شورای عالی و رئیس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و جمعی از اساتید و دانشجویان برگزار شد، هادی اکبرزاده دبیر کنفرانس به ارائه دستاوردها و جمع بندی محتوایی مقالات این کنفرانس دو روزه پرداخت. وی در ابتدای سخنان خود به ارائه آمارهای ششمین کنفرانس اشاره کرد و گفت: 30 نفر به عنوان اعضای هیئت رئیسه نشست‌ها در این کنفرانس حضور داشتند. از 112 مقاله شفاهی، 102 مقاله در این کنفرانس ارائه شد و 10 نفر از صاحبان مقاله غیبت داشتند. از این 102 مقاله ارائه شده، 7 نفر از اساتید، ارائه مقاله خود را به دانشجویان خود واگذار کرده بودند. این در حالی است که پیش از این به صاحبان مقاله اطلاع داده شده بود که پذیرش مقالات منوط به ارائه آنها توسط شخص نویسنده است. از 230 مقاله پُستری نیز 195 مقاله در این کنفرانس معرفی شد. وی در خصوص ارزیابی مقولات افزود: در خصوص مقالات شفاهی‌ای که در این کنفرانس ارائه شد، پیش از این مطالعه و دسته بندی انجام شده بود اما مقالات پستری هنوز ارزیابی نشده است. سوالاتی که در جلسات پرسش و پاسخ بین نشست‌ها مطرح شد نیز تماما ضبط شده تا در کنفرانس‌های بعدی مورد استفاده قرار گیرند.

وی سپس به جمع بندی مقالات ارائه شده در این کنفرانس پرداخت و ضمن بیان این نکته که نکات پرتکرار این مقالات در ذیل چهار عنوان کلیات الگوی پایه، مبانی، آرمان و رسالت، افق و تدابیر و هم چنین مقایسه با دیگر الگوها می‌گنجد، به تشریح نکات مربوط به ذیل هر عنوان پرداخت. اکبر زاده گفت: نکات مورد تاکید در ارتباط با کلیات الگوی پایه عبارت بود از: ضرورت دستیابی به موتور پیشران پیشرفت، ضرورت ویرایش ادبی سند، ضرورت توجه به حساسیت‌های جهان اسلام در به کارگیری واژه، انسجام بخشی اجزای سند و انتزاعی بودن بعضی گزاره‌ها. از نکات مورد تاکید در حوزه مبانی می‌توان به مفروضات اعتقادی بودن مبانی موجود که به سطح مبانی جامعه ساز منجر نشده و هم چنین فقدان مبانی معرفتی و جامعه شناختی اشاره کرد. در حوزه آرمان نیز، ابهام در مفهوم آرمان و اینکه آیا مقصود از آرمان ارزش متعالی است و یا هدف بلند، ابهام در ارتباط آرمان با دیگر بخش‌ها، استفاده از عبودیت به جای خلافت الهی، استفاده از حیات طیبه به جای خلافت الهی و اینکه آرمان‌های موجود مهدوی است و باید آرمان‌های 200-300 ساله تدوین شود از نکات مهمی بود که در نشست‌ها به آنها اشاره شد.

در حوزه رسالت نیز ابهام در مفهوم رسالت و اینکه رسالت، مسئولیت و تکلیف است و نه تعهد، هم چنین رسالت ملت و نظام حرکت بسوی آرمانهاست، اختصاص رسالت به پیامبران و ترجیح به کارگیری واژه مأموریت و این که از رسالت به عنوان مأموریت ملت و نظام تعبیر شده و رسالت خود سند مغفول مانده، مورد توجه قرار گرفت.

وی افزود: در حوزه افق و تدابیر، نکات زیر مورد تاکید قرار گرفته است: افق با گزاره‌های توصیفی معرفی شده حال آنکه مطلوب‌ها اصالتا ارزشی و هنجاری‌اند. کم توجهی به ظرفیت عظیم فضای مجازی. لزوم توجه به تنوع و تکثر جامعه ایرانی. لزوم توجه بیشتر به آینده نظام بین‌الملل و نظم حاکم بر آن. تفکیک افق به پیش افق و فرا افق که پیش افق شامل دین داری و پیرو قرآن بودن می‌شود و فرا افق مشخصه‌های جامعه مهدوی شامل می‌شود. در موضوع مقایسه با الگو‌های دیگر نیز نکات زیر مورد تاکید واقع شد: الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت مبتنی بر ایمان، معرفت، عقلانیت، معنویت و جهاد است. جریان تکفیر با فهم نادرست از این مفاهیم به جای پیشرفت، به انحطاط می‌رسد. الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت از لحاظ مفهومی، ماهوی و هدف با الگو‌های غربی تفاوت دارد .

وی در مقام جمع بندی نتایج ششمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، به ارتقای کیفی مقالات و ارتباط بیش تر با محورهای کنفرانس و ارتقای سطح دغدغه مندی نویسندگان نسبت به الگو اشاره کرد و گفت: هنوز در چهار موضوع در خصوص این الگو، اجماع حاصل نشده است. این چهار موضوع مربوط است به سطح تفصیل الگو، اینکه این الگو سند برنامه‌ای است یا گفتمان اندیشه‌ای، این موضوع که الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت رویکرد تمدنی امتی دارد یا ملی سرزمینی و در آخر آنکه اولویت الگو باید معطوف به حوزه‌های معرفتی و ارزشی باشد و یا اقتصاد و ساختار اجتماعی که حوزه‌های عینی‌ترند.

پس از ارائه جمع بندی مقالات کنفرانس، از نویسندگان 5 عنوان پایان نامه و رساله برتر که با موضوعیت الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت تولید شده‌اند دعوت شد تا به معرفی آثار خود بپردازند. رساله سیدعلی‌نقی عیاضی با عنوان بررسی جامعه شناختی الگو بر اساس آموزه‌های قرآنی یکی از این رساله‌های برتر بود. عیاضی با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری بر نقش مولفه تفکر در تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت گفت: سوال تخصصی این رساله این است که موانع تفکر از نظر آیات قرآن کریم چیست. در این رساله 5 دسته از موانع تفکر بر اساس آموزه‌های قرآن کریم احصا شده و هر کدام به طور مبسوط مورد بحث قرار گرفته است. حجت‌الاسلام احمد شعبانی یکی دیگر از صاحبان رساله‌های برتر مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت نیز به معرفی رساله خود با عنوان نقش مبانی کلامی مذهب شیعه در تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت پرداخت. وی گفت: چالش جدّی تولید علوم انسانی و تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، اتصال میان مبانی نظری و برنامه‌های عملیاتی است. به عبارت دیگر، مسئله این است که ما چگونه می‌توانیم بین مبانی و تدابیر ارتباط برقرار کنیم. گفتنی است این 5 عنوان رساله از میان 900 عنوان پایان نامه و رساله که با موضوع الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت تدوین شده و به مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت ارسال شده بود انتخاب شده‌اند.

بخش بعدی برنامه، رونمایی از آثار تولیدی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بود. هادی اکبرزاده دبیر کنفرانس، پیش از رونمایی از کتاب‌ها در خصوص محتوای این آثار توضیحاتی داد. وی گفت: در این کنفرانس یک مرحله‌ی رونمایی از تولیدات مرکز را در نظر گرفته‌ایم که این امر به دو دلیل اهمیت دارد؛ یکی اینکه سالی یکبار از فعالیت‌های خود در مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت گزارش بدهیم و دیگر اینکه سازوکارهایی که در این آثار طراحی شده را به جامعه علمی معرفی کنیم. وی افزود: در این بخش قصد داریم که از چهار دسته عنوان کتاب رونمایی کنیم. نخستین بخش، آثاری است که با عنوان تک ‌نگاشت انتشار یافته و 16 عنوان کتاب که در سال گذشته تالیف شده است را شامل می‌شود. تک نگاشت‌ها متن‌های علمی‌ای است که در موضوعات مرتبط با الگو‌ها نوشته شده و در حدود 70-80 صفحه است. بخش دیگر، کتاب‌های مربوط به نشست‌های اندیشه ورزی است . این مرکز برای تبادل نظر در محیطی علمی، نشست‌های ماهانه‌ای را طراحی کرده است که حاصل این جلسات، پیاده سازی و تدوین شده و تبدیل به کتاب می‌شود. 14 عنوان کتاب در این بخش تدوین شده است که از آنها رونمایی خواهد شد. بخش سوم، مربوط به کتاب مبانی پیشرفت است. در کنفرانس‌های قبلی 26 هزار برگ متن علمی در حوزه‌های مختلف تهیه شده است. ما جهت تسهیل کار علاقمندان این متون را در حوزه‌های تخصصی دسته بندی کرده‌ایم مثلا مباحث مربوط به مبانی را در دو جلد دسته بندی موضوعی کرده‌ایم که شامل مبانی عام و مبانی در الگوی پایه می‌شود. اولین جلد این مجموعه تحت عنوان مبانی پیشرفت در حال حاضر آماده شده است. بخش چهارم، آثار به زبان عربی است. بعضی از مقالاتی که در این کنفرانس‌ها ارائه می‌شوند این قابلیت را دارند که مخاطب غیر ایرانی داشته باشند. ما نیز در سطح محدود به صورت گزیده تعدادی از مقالات را انتخاب کرده‌ و برای هر مقاله چکیده‌ای سه صفحه‌ای تنظیم کرده‌ایم. در نهایت مجموعه چکیده مقالات را به زبان عربی ترجمه کرده و در قالب کتاب، منتشر کرده‌ایم.

مراسم رونمایی از کتاب‌ها توسط صادق واعظ زاده انجام شد. پس از رونمایی از آثار علمی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، نوبت به تقدیر از رساله‌های برتر در خصوص الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت رسید. در این بخش از برنامه، از مولفان 5 عنوان پایان نامه و رساله برتری که در بخش قبلی برنامه معرفی شده بود تقدیر به عمل آمد. سیدعلی‌نقی ایازی، شیما طباطبایی، احمد شعبانی، محمود جعفرپور و عزیز کلانتری پنج نویسنده‌ای بودند که در این بخش از آنها تقدیر به عمل آمد. هم چنین 5 عنوان رساله دیگر نیز در این بخش مورد تقدیر واقع شد.

یادآور می‌شود ششمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با عنوان تعمیق و تکیل الگوی پایه پیشرفت در تاریخ 13 و 14 اردیبهشت‌ماه 1396 در محل سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران برگزار گردید. همچنین هفتمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با عنوان «از الگوی پایه به سوی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» سال آینده برگزار خواهد شد. گفتنی است چکیده مقالات این کنفرانس به صورت کتاب منتشر شده و در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است. مجموعه مقالات نیز در قالب لوح فشرده در اختیار شرکت کنندگان در این کنفرانس قرار گرفت.