نقاط ضعف و قوت بیست و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم
گروه اندیشه: در یک نگاه می‌توان ضعف محتوایی، کم‌توجهی به مباحث عترت و اهل بیت، حذف بخش بین‌الملل نمایشگاه و فقدان نوآوری را از نقاط ضعف بیست و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم به حساب آورد. از نقاط قوت نمایشگاه هم می‌توان به توجه بیشتر به ظرفیت‌های هنر قرآنی و اهتمام به بخش کودک و نوجوان اشاره کرد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) بیست و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم پس از 20 روز فعالیت، روز گذشته به کار خود خاتمه داد. از دریچه مجموعه گزارشات و مصاحبه‌هایی که خبرنگاران ایکنا در این طول سه هفته از عملکرد نمایشگاه تهیه کردند می‌توان به خوبی نقاط ضعف و نقاط قوت این دوره از نمایشگاه قرآن را شناسایی کرد. با اصلاح نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت می‌توان در سال آینده شاهد برگزاری هرچه بهتر نمایشگاه قرآن کریم بود. در این نوشتار برخی از مهم‌ترین نقاط حائز اهمیت این دوره از نمایشگاه از دید کارشناسان و بازدیدکنندگان مورد بررسی قرار گرفته است:
فقدان نوآوری
از مهم‌ترین مشکلات نمایشگاه قرآن نبود نوآوری در حوزه فعالیت‌های قرآنی است. وقتی نمایشگاه قرآن که ویترین رویدادهای قرآنی در کشور است به معضل تکرار و عدم پویایی دچار شود، آنچه به ذهن می‌رسد این است که قرآن کریم در این کشور در مهجوریت به سر می‌برد و حرف نویی در این حوزه برای گفتن وجود ندارد. یکی از پیشنهاداتی که برای حل این معضل وجود دارد، ایجاد دبیرخانه دائمی برای نمایشگاه قرآن کریم است.
بخش دانشگاهی
مشکل فقدان نوآوری در بخش دانشگاهی نمایشگاه که انتظار می‌رفت پویاتر و فعال‌تر از بخش‌های دیگر عمل کند نیز مشاهده می‌شد که البته شاید علت آن همزمانی برگزاری نمایشگاه با فصل امتحانات دانشگاه‌ها و عدم فرصت کافی برای قشر دانشجویی باشد. متأسفانه بخش حوزه علمیه نیز که به نوعی عهده دار تأمین مباحث محتوایی و معارفی نمایشگاه است، به دلایلی نتوانست رسالت خود را به نحوی شایسته انجام دهد. قسمتی از این مشکل، به تصمیمات و سیاستگذاری‌های مسئولین نمایشگاه باز می‌گردد.
کم‌مهری مسئولین به
بخش حوزه علمیه
یک هفته مانده به پایان کار نمایشگاه، برخی از غرفه‌ها به دلیل آماده سازی نمایشگاه برای مراسم شب‌های قدر جمع‌آوری شد. به همین منظور غرفه‌های بخش حوزه علمیه و مشاوره دینی که از مهم ترین نهادهای قرآنی فرهنگی در کشور است به طور کامل جمع‌آوری شد و همین امر، انتقادات غرفه‌داران این بخش را در پی داشت. نکته قابل توجه اینجاست که غرفه‌های فروشگاهی نمایشگاه که عمدتا در بخش عفاف و حجاب حضور داشتند تا آخرین روز به فعالیت خود ادامه دادند و هیچ کدام از غرفه‌های این بخش حذف نشد. جا داشت که مسئولین نمایشگاه تدبیر بیشتری در جانمایی غرفه‌ها به خرج می‌دادند. همین کم توجهی به بخش حوزه علمیه از عوامل بروز آسیب بزرگتری به نام «ضعف محتوایی» است.
ضعف محتوایی
یکی از خلأهای بیست و پنجمین نمایشگاه قرآن کریم، جای خالی مباحث مفهومی و محتوایی در آن بود. عدم برگزاری نشست‌های تخصصی در این دوره نمایشگاه باعث شد این خلأ به صورت جدی‌تری خودش را نشان دهد. همچنین حضور کم رنگ موسسات علمی و پژوهشی فعال در حوزه قرآن کریم از دیگر عواملی بود که موجب شد نمایشگاه بیست و پنجم نتواند به سطح مطلوبی از غنای مفهومی و محتوایی دست پیدا کند. البته اتفاق مثبتی که در این دوره افتاد، اختصاص یک غرفه به موضوع صحیفه سجادیه بود که خود امری قابل تقدیر است. یکی از راهکارهایی که می‌تواند این خلأ را مرتفع کند، پرداختن به بحث امامت و اهل بیت(ع) است.
کم توجهی به مباحث عترت و اهل بیت(ع)
چنانکه که ذکر شد، توجه به عترت و اهل بیت(ع) در کنار پرداختن به قرآن کریم هم می‌تواند به تقویت بعد محتوایی نمایشگاه بینجامد و هم زمینه را برای حضور موثرتر معارف قرآن کریم در جامعه هموار سازد. در زمانه‌ای که معارف اهل بیت(ع) هم چنان در نهایت غربت و مظلومیت قرار دارد و رسانه‌ای رسمی برای نشر و تبلیغ این معارف در کشور وجود ندارد، نمایشگاه قرآن کریم این ظرفیت را دارد که با توجه بیشتر به موضوعات عترت و اهل بیت(ع)، زمینه آشنایی بازدیدکنندگان از نمایشگاه را با سیره آن بزرگواران فراهم سازد. متأسفانه جای خالی اهل بیت(ع) حتی در عنوان نمایشگاه هم دیده می‌شود و شایسته است در ادوار بعدی عنوان «نمایشگاه قرآن کریم» به «نمایشگاه قرآن و اهل بیت(ع)» تغییر یابد و با اختصاص بخش مشخصی از ظرفیت نمایشگاه به موضوع امامت و اهل بیت(ع) که به فرموده پیامبر اکرم(ص) هم عِدل قرآن کریم هستند، انتظار فعالان و دلسوزان در این حوزه نیز تأمین شود. از دیگر اشکالاتی که متوجه عنوان نمایشگاه است، قید «بین‌المللی» بودن است.
حذف بخش بین‌الملل
با این که در عنوان نمایشگاه قرآن کریم، قید «بین‌المللی» گنجانده شده اما در این دوره از نمایشگاه، بخش بین‌الملل که می‌تواند بر جاذبه نمایشگاه بیفزاید به کلی نادیده گرفته شده بود.
بخش هنری؛ نقطه قوت نمایشگاه
از نقاط قوت بیست و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم می‌توان به اهتمام بیشتر به بخش هنری اشاره کرد که با استقبال بازدیدکنندگان مواجه شد. همچنین حضور اقشار مختلف مردم از طیف‌های مختلف جامعه را می‌توان از نقاط قوت نمایشگاه به شمار آورد که توانسته این رویداد بزرگ قرآنی و فرهنگی را به ظرفیتی عظیم برای ایجاد پیوند معارف قرآنی با سطوح مختلف جامعه مبدل سازد. نقش تبلیغات و اطلاع رسانی مناسب را نباید در ایجاد این فرصت نادیده گرفت.
بخش پرمخاطب کودک و نوجوان
یکی دیگر از نقاط قوت این نمایشگاه توجه ویژه به موضوع کودک و نوجوان و ایجاد غرفه‌های مخصوص این گروه سنی بود که از پرمخاطب‌ترین بخش‌های نمایشگاه به حساب می‌آمد و زمینه ساز انس و الفت بیشتر گروه سنی کودک و نوجوان با معارف قرآن کریم است.
در پایان یادآور می‌شود، بیست و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم دیروز جمعه 26 خردادماه با برگزاری مراسم اختتامیه در محل نمایشگاه واقع در مصلی تهران خاتمه یافت.
