محمدمهدی خواجه محمودآباد، مدیر طرحهای قرآنی منطقه 10 تهران در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، در رابطه با اجرای طرحهایی راجع به ارائه آموزههای شهروندی از لسان قرآن کریم در میان دانشآموزان با بیان اینکه آموزش شهروندی عبارت از رشد و پرورش دادن ظرفیتهای افراد و گروهها برای مشارکت و تصمیمگیری و عمل آگاهانه و مسئولانه در زندگی اجتماعی و سیاسی و اقتصادی و فرهنگی است، اظهار کرد: آموزههای شهروندی که امروز به دانشآموزان ارائه میشود، میتوان طوری با لسان قرآن بیان کرد که در ذهن ایشان نهادینه شود.
وی با بیان اینکه این آموزشها شامل حقوق انسانی، رشد مستمر و همه جانبه، اخلاق و ارزشها، صلح و مسالمتجویی، برابری اجتماعی و حرمت نهادن به تفاوتهاست، افزود: از آنجا که رسانههای عمومی(تلویزیون، رادیو، اینترنت، روزنامهها و مجلات) نقش مهمی در شکلگیری و تغییر نگرش و اندیشه و رفتار شهروندان دارند و ممکن است حقوق انسانی آنان را مخدوش کنند و از آنجایی که این کار در همه جای جهان صورت میگیرد، آموزش و شناخت روشها و عملکردهای رسانهها و چگونگی اطلاعرسانی درست و نادرست و قضاوت عینی در قبال رسانهها ضرورت مییابد.
مدیر طرحهای قرآنی منطقه 10 تهران گفت: در مورد دانش و هنرها نیز که در عصر کنونی تأثیر عظیمی بر بینش و نگرش و رفتار شهروندان، به ویژه کودکان و نوجوانان و جوانان دارند، لازم است آموزشهای کافی به دانشآموزان داده شود. به علاوه آموزش شهروندی مهم است چون افراد جامعه باید یاد بگیرند که به نحوی مؤثر در بهبود بخشیدن به امور گوناگون جامعه محلی و ملی و جهانی مشارکت کنند.
خواجه محمودآباد با اشاره به اینکه تربیت شهروندان فعال و مسئول کمک بزرگی به پیشرفت فردی و اجتماعی و حفاظت از طبیعت و محیط زندگی است و با بیان اینکه دستورات قرآنی که از ناحیه خداوند متعال صادر شده برای تمامی امور و شئون زندگی برنامه دارد، اظهار کرد: این آموزشها میتواند توسط خانواده و مدرسه و رسانههای همگانی و نهادهای اجتماعی صورت گیرد، اما مسئولیت اصلی آن بر دوش نظام آموزش و پرورش است که باید به گونهای عملی و جریان ارتباطهای دانشآموزان با یکدیگر و با سایر افراد و گروهها از آنان شهروندانی فعال و مسئول بسازد.
وی افزود: از آنجا که ادراک افراد از حقوق و مسئولیتهای شهروندی متفاوت و گاهی متعارض است، همهای افرادی نیازمند آموزش شهروندی برای کنش و واکنش مسالمت آمیز در برخورد با تفاوتها هستند. این آموزشها میتواند در برگیرنده راهبردهای گفتوگو، مصالحه، آگاهی یافتن از فوائد تفاوتهای فردی و اجتماعی، رشد ویژگیهای درونی پذیرش تفاوتها و آگاهی از تعارضهای تهدید کننده حقوق انسانی (مانند نژادپرستی، تبعیض جنسی، برتربینی گروههای معین اجتماعی و فرهنگی و تعصبات فرقه گرایانه) و ضرورت مقابله با آنهاست.
مدیر طرحهای قرآنی منطقه 10 تهران با بیان اینکه از آنجا که شهروندی یک فرآیند مربوط به تمام عمر است و همه افراد در تمام طول زندگی خود نیازمند آموزشهای متناسب با شهروندی در مراحل گوناگون زندگی هستند، ادامه داد: دانشآموزان نیز نیازمند آن هستند که در زمینههای اخلاقی، رشد اجتماعی و دانش و درک درست از جهان آموزش ببینند. در تمام تصمیمگیریهای مربوط به خود در خانه و مدرسه و جامعه مشارکت کنند و به عنوان یک شهروند، به صورتی فعال در مناسبات اجتماعی متناسب با احوال خود قرار گیرند.
وی با بیان اینکه آموزش و پرورش باید به کودکان و نوجوانان کمک کند تا شهروندانی مسئول، مشارکتکنندگانی فعال در امور زندگی اجتماعی و فرهنگی، یادگیرندگانی موفق و علاقهمند و افرادی متکی به خود و قابل اعتماد بار آیند، اظهار کرد: وقتی که دانشآموزان به سن نوجوانی و جوانی میرسند مدرسه باید به آنان بیاموزد که چگونه یک زندگی مستقل برای خود ایجاد کنند و علاوه بر مهارتهای ضروری، مشاوره و آموزش لازم در زمینه ادامه تحصیلات، پیدا کردن شغل، استقلال یافتن از خانواده، مدیریت امور مالی خود و آشنایی با قوانین و برقرار ارتباط با ادارات و مسئولان دولتی به آنان آموزش دهد که در این زمینه طی طرحی در سطح منطقه 10 تهران با همکاری آموزش و پرورش اجرا میکنیم آموزشهای شهروندی از لسان قرآن کریم در اختیار دانشآموزان قرار میگیرد.
خواجه محمودآباد بیان کرد: نوجوانان و جوانان نیازمند ترکیب پیچیدهای از شایستگیهای فکری و رفتاری و مهارتهای گوناگون نظری و عملی برای آغاز زندگی مستقل خود هستند و مدرسه باید نقش خود در کمک به آنان را در این امور پیچیده ایفا کند تا بتوانند به زندگی اجتماعی وارد شوند و نقش مستقل خود به عنوان یک شهروند مسئول را ایفا کنند.
وی افزود: در واقع آموزش شهروندی ملی و جهانی به دانش آموزان موجب افزایش مشارکت و تصمیمگیری درست در زمینه مسائل دور و نزدیک زندگی اجتماعی و فرهنگی میشود. بر همین رو هم این امر ایجاب میکند تا برای تحقق این فرایض ارزشمند دستور گنجاندن مباحث حقوق شهروندی و تدریس آن در دروس تمامی مقاطع تحصیلی از سوی مسئولان دستاندرکاران نظام آموزشی کشور اندیشیده شود، فقط به صرف وجود لایحه قانونی حقوقی شهروندی اخلاق در جامعه ارتقاء نمییابد، بلکه فقط با مراعات قانون و حقوق شهروندی میتوان این مقوله را در جامعه جاری و ساری کرد، امری که صرفا از طریق آموزش در مقاطع تحصیلی انجام خواهد شد. پس برای ارتقای اخلاق در جامعه باید از پایه ابتدایی بتوان اصول آن را به کودکان این مرز و بوم آموزش داد.
مدیر طرحهای قرآنی منطقه 10 تهران تصریح کرد: تاکنون طرح قرآنی بینات که در سطح منطقه 10 تهران اجرا میشود، در همین رابطه یعنی تلفیقی از آموزههای شهروندی و آموزههای قرآنی به دانشآموزان ارائه میشود که امیدوار هستیم با اجرای چنین طرحی که در نوع خود تازه و نو است بتوانیم زمینه را برای ایجاد سبک زندگی قرآنی در میان دانشآموزان و قرآنآموزان فراهم کنیم.
خواجه محمودآباد با اشاره به اینکه هماکنون نیز برای اجرای طرح در سال جاری جلسات و برنامهریزیهای فراوانی همراه با مربیان انجام شده است، اظهار کرد: امیدواریم در سال جاری نیز با عنایت خداوند متعال این طرح قرآنی را به بهترین وجه در سطح مدارس تحت پوشش اجرا کنیم.