«دوست خوب من»؛ روان برای شکوفه‌های قرآن
گروه فعالیت‌های قرآنی: حمید شیخ‌زاده، یکی از قاریان جوان و ممتاز کشورمان به منظور برطرف کردن خلأهای موجود در کتب آموزش قرآن برای طیف سنی نوجوان، کتابی تحت عنوان «دوست خوب من» تألیف کرده که مفاهیم به صورت مصور و ساده ارائه می‌شود.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، آموزش روخوانی و روانخوانی قرآن از دیرباز مورد توجه مسلمانان بوده و در کشور ما نیز شاهد این اهتمام بوده‌ایم به طوری که در این زمینه تألیفاتی صورت گرفته است، اما به دلایل مختلف بسیاری از این تألیفات در برهه‌ای از زمان مورد توجه بوده و بعداً به نحوی کارایی اصلی خودشان را از دست داده‌اند.
از دیگر انتقاداتی که به تألیفات گذشته در زمینه آموزش روخوانی و روانخوانی وارد است، این است که نوعاً در این کتاب‌ها، اقتضای سنی قرآن‌آموزان در نظر گرفته نشده است، علاوه بر این استفاده از کلمات ثقیل عربی در این کتب نیز مسأله مورد توجه دیگری است.
اخیرا حمید شیخ‌زاده یکی از قاریان ممتاز و جوان کشورمان با توجه به این نواقص و عدم وجود اثر فاخر در زمینه آموزش روخوانی و روانخوانی، اقدام به تألیف کتابی کرده است که در این کتاب، مباحث ساده‌سازی شده است.
شیخ‌زاده در کتاب «دوست خوب من» سعی کرده مباحث مهم در آموزش روخوانی و روانخوانی را برای مخاطبان سنین 8 تا 14 سال مطرح کند، در این کتاب از عبارات و کلمات ثقیل استفاده نشده و مثال‌های کتاب نیز به صورت مصور در آمده تا مخاطب بتواند ارتباط خوبی با آن برقرار کند، ضمن این که تاکنون چنین تألیفی برای این طیف سنی به رشته تحریر درنیامده است.
در این کتاب از اَشکالی که می‌تواند در حافظه بصری دانش‌آموزان تأثیر مستقیم داشته و یادآور نکات درسی باشد، استفاده شده است، همچنین استفاده از کاریکاتورهای متناسب با مضمون درسی یکی از فاکتورهای مثبت این کتاب محسوب می‌شود، همچنین در این کتاب سعی شده تا قرآنآموز از مثال به تعریف هر یک از مطالب برسد.
به گزارش ایکنا، کتاب «دوست خوب من» که آموزش روخوانی و روانخوانی با توجه به رسم‌الخط عثمان طه است، دارای شش درس و یک لوح فشرده آموزشی است که عبارات و مثال‌های این کتاب توسط طه کبیری قاری ممتاز کشورمان خوانده شده است.
علت توجه به رسم‌الخط عثمان طه نیز این است که اگر کسی با این رسم‌الخط و علائم استفاده شده در آن آشنا شود، می‌تواند کل قرآن را بخواند و هدف اصلی مؤلف کتاب نیز همین بوده است.
این کتاب از شش درس تشکیل شده است، درس اول کتاب، مربوط به آموزش حرکات کوتاه و کشیده است، در این درس و در بخش حرکات، مؤلف ابتدا کلماتی را آورده و از قرآنآموز می‌خواهد تا این کلمات را بخواند، در ادامه تعدادی از حروف الفبا ذکر شده که هیچ کدام از آنها حرکت ندارند.
مؤلف کتاب پس از آوردن این موارد و برای فهماندن هر چه بهتر نقش حرکات، مثالی را از اتومبیل ذکر کرده است و حروف بدون حرکت به ماشین بدون چرخ تشبیه شده‌اند، در ادامه نیز شاهد تقسیم‌بندی حرکات به کوتاه و کشیده هستیم.
درس دوم کتاب با عنوان «ساکن، تشدید و مد» تدوین یافته است، این درس نیز به صورت مصور آموزش داده شده و برای نمونه، برای آموزش مَد، تصویری از دریا و نحوه موج آن که شبیه علامت مَد بوده ارائه شده است، با توجه به این که هر سه این مطالب به یکدیگر مرتبط هستند، لذا همه آنها در یک درس ارائه شده‌اند، نحوه ارتباط هم این‌گونه است که یکی از اسباب مد، سکون است و در تشدید نیز همین‌گونه است.
«تنوین، همزه وصل و رسیدن تنوین به همزه وصل» عنوان درس سوم این کتاب است، این درس نیز به صورت مصور آموزش داده شده و در پایان آن نیز مثال‌هایی از عبارات قرآنی و تمارین مختلف به قرآنآموز ارائه شده است.
درس چهارم کتاب «حروف ناخوانا و چند استثنا» نام دارد، در بخش آموزش حروف ناخوانا مؤلف، کلماتی مانند «خواستن»، «خواهر» و ... را بیان کرده و با این مثال‌های پُرکاربرد در زبان فارسی حروف ناخوانا را توضیح داده است، در ادامه اشاره به حرف «لام» شده که در یکجا ناخوانا است.
همچنین نکته قابل توجه در این درس این است که در این کتاب مؤلف برای اولین بار در کشور به صراحت اعلام کرده که حروف ناخوانا فقط «واو، الف و یاء» هستند و حرف «لام» فقط در یک موضع ناخوانا است، در واقع اعتقاد به حروف «والی» در این درس تقریبا از بین رفته است.
«انواع وقف و علامت‌های وقف» عنوان درس پنجم این کتاب است، برای توضیح علامت‌های وقف نیز مثال‌هایی از حرکت ماشین ذکر شده است و در ادامه انواع وقف‌های بدون تغییر، اسکان، ابدال و علامت‌های وقف مانند وقف «لا»، «صلی» و ... با توجه به علائم راهنمایی و رانندگی توضیح داده شده است. فصل ششم این کتاب نیز با عنوان «حروف الفبا و حروف مقطعه» سامان یافته است که به مانند سایر فصول استفاده از تصاویر در آموزش را شاهد هستیم.
برای آشنایی بیشتر با نویسنده این کتاب، انگیزه نگارنده و نیز مشکلاتی که برای نگارش آن وجود داشته گفت‌و‌گوی کوتاهی با وی صورت گرفته که در ادامه می‌آید؛
شیخ زاده در گفت‌وگو با ایکنا در مورد انگیزه اصلی تألیف این کتاب بیان کرد: در یکی از دیدارهایی که مقام معظم رهبری با دانشجویان داشتند، فرمودند در حیطه قرآن هر کاری که می‌توانید اعم از ساده‌سازی کتب یا نگارش کتب آموزشی انجام دهید و از آنجا بود که ایده نگارش این کتاب با این کیفیت به ذهن بنده رسید.
وی در ادامه افزود: تا به این جا برای این اثر هزینه‌های زیادی شده و طی دو سال اخیر در استان‌های مختلف مطالب این کتاب را آموزش داده‌ام و بازخوردهای مختلف را جمع‌آوری کرده‌ام، اما متأسفانه هیچ‌گونه حمایتی از بنده صورت نگرفته است، فقط دارالقرآن مرکزی شهرداری منطقه دو حمایت‌هایی داشتند، مسأله قابل توجه این که حمایت مالی از بنده صورت نگرفته و اگر وضعیت به همین صورت باشد، انگیزه چندانی برای فعالیت باقی نمی‌ماند.
وی در انتها با اشاره به مشاوران این کتاب تصریح کرد: در نگارش این اثر استادان حسین اخوام‌اقدم و بهروز یاریگل به بنده مشاوره‌هایی ارائه کردند، علاوه بر این آقایان داوود جعفری، امین پویا، حسین شریفیان، محمود کاشفی و امیر موحد نیز در نگارش این کتاب بنده را یاری کردند، همچنین مهدی نادی و احمدرضا محسنی از مؤلفان و مدرسان در حوزه کودک و نوجوان در کشور نیز از بنده حمایت‌های بی‌دریغی داشتند که موجب ایجاد انگیزه بیشتر شد و از همه این افراد تشکر می‌کنم.
در پایان یادآور می‌شود، در پایان سال جاری کتاب تجوید «دوست خوب من» تألیف حمید شیخ‌زاده نیز به زیور طبع آراسته و وارد بازار نشر خواهد شد.
مطالب مرتبط
