هنوز از فضای مسابقات قرآن بهره نبرده‌ایم/ هنر؛ مهم‌ترین عنصر در ترویج معارف قرآنی

حسن زرنوشه‌فراهانی، حافظ ممتاز کل قرآن در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) با اشاره به نقش حرکات مردمی در فعالیت‌های قرآنی و همچنین نقش مؤثر اساتید پیشکسوت در این زمینه بیان کرد: پیشرفت‌هایی که در حوزه فعالیت‌های قرآنی قبل و پس از انقلاب، شاهد آن بوده‌ایم، مبتنی بر تلاش‌های مردمی بوده که عمده‌‌ این تلاش‌ها، در فعالیت‌های مؤثر و پررنگ اساتید پیشکسوتی همچون مرحوم استاد مولایی و مروت در تهران و اوحدی و سیدمرتضی سادات‌فاطمی در مشهد تجلی پیدا کرده است. همچنین از اساتیدی که برای بنده زحمت کشیده‌اند از جمله استاد محمدحسین سبزعلی، سیدرضا میرموسایی و محمدمهدی بحرالعلوم نیز تشکر می‌کنم.
وی در ادامه افزود: همواره تعامل مناسبی بین اساتید پیشکسوت با حافظان و قاریان جوان در زمینه‌‌ آموزش و یادگیری مهارت‌های قرآنی وجود داشته و پیشرفت‌های حاصل شده نیز به واسطه همین تلاش‌ها بوده که در بستر نظام مقدس جمهوری اسلامی و به برکت خون شهدای گرانقدر به ثمر رسیده است.
زرنوشه‌فراهانی با بیان اینکه فعالیت‌های نهادهای قرآنی آن‌ طور که باید به ثمر ننشسته است، تصریح کرد: با وجود اینکه در رأس نهادهای قرآنی، غالباً افراد با اخلاصی حضور دارند و زحمات زیادی را نیز متحمل می‌شوند، اما نکته قابل توجه این است که ثمره‌ تلاش‌ها و فعالیت‌های آن‌ها در متن جامعه نمایان و قابل لمس نیست.
وی در ادامه افزود: وقتی در جامعه حضور پیدا می‌کنیم، مظاهر اسلام را نمی‌توانیم به‌ درستی مشاهده کنیم، البته وقتی از این مباحث سخن به میان می‌آید ذهن‌ها به سمت مسائلی مانند حجاب و ... معطوف می‌شود، اما ناهنجاری‌ها تنها در این بخش محدود نمی‌شود، بلکه حتی در مسائل اقتصادی و اجتماعی نیز وجود دارد. اگر قرآن در کشور ما به صورت صحیح رواج پیدا کرده باشد هرگز نباید شاهد ناهنجاری‌های مختلف باشیم.
زرنوشه فراهانی بیان کرد: بیشتر تلاش‌‌ نهادها و سازمان‌های قرآنی معطوف به بحث حفظ و قرائت قرآن بوده است، اما به نظر می‌رسد با توجه به وضع کنونی جامعه و دوری آن از آموزه‌های دینی و قرآنی، نیازمند آن هستیم که فضا قدری بازتر شود.
وی در ادامه افزود: در بحث فعالیت‌های قرآنی باید رویکردمان را تغییر دهیم و منحصراً به حوزه‌های حفظ و قرائت توجه نداشته باشیم، باید دنبال راهی باشیم که بتواند به جذب حداکثری عموم مردم به قرآن ختم شود و به مردم نشان دهیم که قرآن در جامعه کنونی به مثابه یک نسخه‌ شفابخش برای دردهای بشر است.
حافظ ممتاز کل قرآن تصریح کرد: پیشنهاد بنده برای بهتر شدن تأثیر فعالیت‌های قرآنی استفاده بیش از پیش از هنر است، هنر، بهترین وسیله برای انتقال مفاهیم دینی است، جمله‌ مشهوری است از علامه شرف‌الدین می‌گوید که: «لایَنتَشِرُ الهُدی إلّا مِن حَیثُ انتَشَرَ الضَّلال»، یعنی هدایت منتشر نمی‌شود، مگر از جایی که ضلالت منتشر شده، در واقع اگر در جامعه ما گمراهی از طریق شبکه‌های ماهواره‌ای و مجازی منتشر می‌شود، ما هم باید از همین ابزار در راستای اهداف درست خودمان استفاده کنیم و به سمت هنر و استفاده از هنر گام برداریم.
وی در ادامه افزود: یکی از نمونه‌های تأثیر هنر در ترویج معارف دینی سریال حضرت یوسف(ع) بود که به اعتقاد بنده تأثیری که این سریال در جهت انس عمومی جامعه با قرآن گذاشت، از هزاران ساعت قرائت قرآن و سخنرانی مذهبی بیشتر بود، البته استفاده از هنر نیز نباید به ساخت سریال محدود شود، بلکه باید از تمام ظرفیت‌های آن بهره‌برداری کرد.
حافظ ممتاز کل قرآن بیان کرد: هنر در همه دوران‌ها مورد توجه بوده، حتی در صدر اسلام نیز از آن استفاده می‌شده است، برای نمونه شعر یکی از ابزارهای هنری بوده که نقش رسانه را ایفا می‌کرده است، هم مخالفان اسلام برای ضربه زدن به اسلام از شعر استفاده می‌کردند و هم کسانی که در جبهه حق بودند از شعر برای رسیدن به مقاصد صحیح خود بهره می‌بردند.
وی در ادامه تصریح کرد: برای نمونه باید شبکه‌ای طراحی شود که هر زمانی که مخاطب به آن مراجعه کرد بتواند فیلم، سریال، انیمیشن، مستند و به طور کلی برنامه‌های هنری- قرآنی را مشاهده کند، البته نه به این معنا که فقط یک داستان قرآنی تبدیل به فیلم شود، بلکه باید از همه بخش‌های هنر در ترویج معارف دینی و قرآنی استفاده کرد.
زرنوشه فراهانی گفت: همه کسانی که در زمینه قرآنی فعالیت دارند، باید ابتدا این سؤال را از خود بپرسند که خودشان برای اعتلای فرهنگ قرآن چه گام‌هایی برداشته‌اند یا چه ایده‌هایی دارند، و در مرحله بعد، مطالبه از مسئولان و توقع حمایت از آنها را مطرح کنند، البته اگر بخواهیم از هنر استفاده کنیم و شیوه‌‌های تبلیغی و ترویجی را دگرگون سازیم، قطعاً نیازمند هزینه و بودجه هستیم.
حافظ ممتاز کل قرآن در مورد مسابقات نیز بیان کرد: اگر از مسابقات به صورت صحیح بهره‌برداری شود، بستر خوبی برای ترویج معارف قرآنی است، همچنان که امسال نیز تا حدودی شاهد این تغییرات بودیم. در مسابقات بین‌المللی قرآن که محل اجتماع نمایندگان امت اسلامی است، باید تلاش شود تا فضای حاکم بر جهان اسلام به طور صحیح شناسانده شود، و مفاهیم قرآنی مانند استکبارستیزی که نماد آن دشمنی با اسرائیل و آمریکاست، یا دفاع از مظلوم و مقابله با ظالم تبیین شود، جبهه‌ مقاومت اسلامی معرفی و مبارزات قهرمانانه آن‌ها تشریح گردد و از ماهیت واقعی حاکمان آل سعود و هم‌پیمانان آن‌ها پرده‌برداری شود.
وی در ادامه افزود: اگر این اتفاقات بیفتد و گفتمان استکبارستیز انقلاب اسلامی به متسابقان بیشتر معرفی شود، بسیار ارزشمند خواهد بود، اما اگر بخواهیم به این سمت برویم که فقط چند نفر برگزیده مشخص شوند، چندان اهمیتی نخواهد داشت.
زرنوشه فراهانی با اشاره به مسابقات حفظ قرآن در کشور عربستان گفت: چند سال پیش که برای مسابقات به عربستان اعزام شدم، مسئولان برگزاری مسابقه به تمامی متسابقان اعلام کردند که حاضرند آنها را با امکانات مختلف در کشورشان بورس تحصیلی کنند و بسیاری از متسابقان نیز پیشنهاد آنها را پذیرفتند، در واقع می‌بینیم که این کشور به نحو مطلوب از مسابقاتش بهره‌برداری می‌کند، حتی اگر نماینده‌ آنها در مسابقه حائز رتبه نشود.
وی در انتها با اشاره به دعوت از قاریان مصری به ایران بیان کرد: کاری که اخیرا شورای عالی قرآن انجام داد و برخی از اساتید صاحب اجازه قرائت را به ایران دعوت کرد بسیار کار خوبی بود، یکی از کمبودهای موجود در کشور ما این بوده که اساتید فقط به صورت سنتی قرآن را آموخته‌اند، اما چیزی که در جهان اسلام مرسوم است این است که اساتید معمولاً از شیخ اجازه، مجوز داشته‌اند و این اجازات سینه‌ به سینه منتقل شده است.
زرنوشه فراهانی گفت: این قبیل فعالیت‌ها در مورد قاریان مصری مناسب است، همچنین اگر قرار باشد برای تلاوت قرآن نیز از آنها دعوت به عمل آوریم، قطعاً باید سطح تلاوتشان از قاریان ما بالاتر باشد، در غیر این صورت حضور آن‌ها در ایران ضرورتی ندارد.