انحصارطلبی در ارائه نسخه‌های اصلی دیجیتالی قرآن
گروه ادب: مدیرمسئول دفتر نشر معارف گفت: برخی متولیان چاپ و نشر قرآن در ارائه نسخه‌های اصلی دیجیتالی قرآن در فضای مجازی انحصارطلبی می‌کنند.
مسعود پیرمرادیان، مدیرمسئول دفتر نشر معارف در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) درباره ضرورت نظارت بر متن قرآن در فضای مجازی گفت: امروزه به دلیل گسترش فضای مجازی و تکنولوژی، مردم به استفاده از محتواهای الکترونیک علاقه‌مند شده‌اند، طبیعی است که این نیاز جدی به ویژه از سوی مخاطبان جوان وجود دارد که به متون دینی دسترسی داشته باشند، به ویژه اینکه با تقاضای مخاطبان نسبت به منابع اصلی دین، از جمله قرآن، صحیفه سجادیه، نهج‌البلاغه و کتاب‌های اصلی دینی مواجهیم.
وی افزود: تأمین چنین نیازی، نیازمند برنامه‌ریزی دقیقی است و مهم‌ترین ویژگی که باید رعایت شود، حفظ و صیانت از این محتواهاست تا دچار نقص نشوند. به ویژه متون قرآن که حساسیت ویژه‌ای از سوی ما مسلمان‌ها نسبت به آن وجود دارد، تا بدون اشکال در دسترس قرار گیرد. به ویژه اینکه قرآن به زبان عربی است و وجود اعراب و آرایه‌های ادبی در متن آن، این اهمیت و حساسیت را بیش از پیش کرده است و باید از رسم الخط و سایر ویژگی‌های آن حفظ و صیانت بیشتری انجام شود.
پیرمرادیان ادامه داد: متأسفانه فضای مجازی به اندازه‌ای باز و گسترده است که مراقبت و صیانت از آن سخت و دشوار است و دسترسی هر فردی به فضای مجازی و تکنولوژی‌های الکترونیک چه در حوزه کامپیوترهای شخصی و چه در حوزه موبایل و تبلت‌ها بسیار گسترده است و تولید نسخه‌های الکترونیک دانش تخصصی نمی‌خواهد و بسیاری از افراد می‌توانند وارد این حوزه شوند و فعالیت کنند که این هم کار را دشوارتر می‌کند؛ از این رو باید آموزش و اطلاع‌رسانی به مخاطبان داده شود که این حساسیت را نسبت به متون قرآن و سپس سایر متون دینی داشته باشند.
وی در ادامه تاکید کرد: متأسفانه دستگاه‌های ذیربط از ارائه نسخه‌های اصلی و مطمئن به جامعه نشر مجازی خودداری می‌کنند و این نکته دردناکی است که چند سالی است با آن مواجهم. از جمله اینکه با مرکز طبع و نشر قرآن و سازمان دارالقرآن الکریم مذاکره و مکاتباتی کرده‌ایم تا نسخه اصلی را برای نرم‌افزارهای اندرویدی و الکترونیکی در دسترس ما قرار دهند، اما موفق نشده ایم.
این مدیرمسئول گفت: اگر در فضای مجازی، نسخه تکست را جستجو کنید به وفور می‌توان یافت و ما برای رفع نیازهای خود مجبوریم از همین نسخه‌ها استفاده کنیم، اما قابل اعتماد نیستند و مممکن است اغلاطی در آنها وجود داشته باشد، اما وقتی نسخه اصلی تصحیح شده در دسترس قرار نمی‌گیرد مجبور به استفاده از آن هستیم.
وی در ادامه دلیل استنکاف این سازمان‌ها از ارائه نسخه اصلی را مورد اشاره قرار داد و بیان کرد: به نظرم برخی دستگاه‌های متولی رویکرد بسته و ضعیفی دارند و عنوان می‌کنند که نسخه پی‌دی‌اف را می‌توانند در اختیار قرار دهند، در حالی که این نسخه در نرم‌افزارهای آی‌اواس و اندورویدی کاربردی ندارند؛ چرا که متن‌محورند.
پیرمرادیان در پاسخ به اینکه آیا این سازمان‌ها مبالغی را در قبال ارائه نسخه اصلی درخواست کرده‌اند، عنوان کرد: خیر، هیچ مشکلی در این زمینه وجود نداشته است، هر چند این سازمان‌ها بودجه‌هایی دارند و باید این نسخه‌ها را به صورت رایگان در اختیار ناشران قرار دهند، از سوی دیگر همه ما حاضریم هزینه‌های آن را پرداخت کنیم، چه بسا در استفاده از فضای مجازی هزینه‌های بیشتری را متحمل می‌شویم.
وی بار دیگر بر دلیل این موضوع تأکید کرد و گفت: وقتی نسخه در اختیار این دو سازمان است، می‌خواهند رفتار بالادستی خود را نسبت به متقاضیان داشته باشد یعنی این نسخه‌ها به صورت انحصاری در اختیار خودشان باشد. ما برای گرفتن مجوز چاپ و نشر قرآن با این دو سازمان در ارتباطیم و پس از تصحیح و در نهایت صدور مجوز چاپ قرآن، نسخه پی‌دی‌اف در اختیار ما قرار می‌گیرد.
پیرمرادیان اضافه کرد: با توجه به اینکه نظارت‌ها در فضای مجازی ضعیف است و در واقع بر محصولات مجازی نظارتی وجود ندارد. از این رو بهتر است نسخه‌های مورد اطمینان را در اختیار ناشران دیجیتال قرار دهیم، تا مورد وهن شیعه قرار نگیرد و جریان‌های تکفیری از این موضوع سوء استفاده نکنند.
مدیرمسئول دفتر نشر معارف یادآور شد: این مشکل با انحصار و محدودیت امکان‌پذیر نمی‌شود، بلکه باید به صورت رایگان در اختیار ناشران الکترونیک قرار گیرد و از سوی دیگر همه مؤسسات ملکف باشند برای نشر دیجیتال قرآن و سایر متون دینی مجوز دریافت کنند، در این صورت است که نظارت‌ها دقیق‌تر خواهد شد.
