پرورش قـارچ دکمه‌ای؛ فعالیتی زود بازده و اشتغال زا
یکی از مشاغل، پرورش قارچ دکمه‌ای می‌باشد که از محصولات زود بازده‌ای است که شاید تا حدودی مشکل اشتغال کشور را حل کند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، جهان اقتصاد نوشت: امروزه موضوع بیکاری یکی از مهمترین مشکلاتی به شمار می رود که اکثر کشورهای جهان حتی کشورهای توسعه یافته از تبعات آن رنج می برند . کشور ما ایران و به تبع آن اکثر استان‌ها از این امر مستثنی نیست ، در این میان برخی مشاغل و کارهایی تولیدی وجود دارد که شاید در نگاه اول بازدهی فراوانی نداشته باشد اما پس از بررسی دقیق تر می توان بر بازدهی فراوان آن صحه گذاشت و علاوه بر آن راه اندازی آن نیاز به تخصص زیاد و سرمایه فراوان ندارد .
یکی از این مشاغل پرورش قارچ دکمه ای می باشد که از محصولات زود بازده ای است که شاید تا حدودی مشکل اشتغال کشور را حل کند ، قارچ مزایای فراوانی دارد ولی در جیره غذایی مردم کمتر مشاهده می گردد ، که علت اصلی آن را می‌توان در عدم آگاهی از فواید بی شمار آن و عدم فرهنگ سازی در ترویج غذای سالم عنوان کرد .
قارچ ها به سه دسته سمی ، توهم زا و دارویی تقسیم می شوند که قارچ دکمه ای از نوع دارویی می باشد و حالت خوراکی دارد . در خصوص خواص و مزیت های این نوع قارچ می توان گفت درصد پروتئین آن نسبت به گوشت ، پایین تر است اما قابلیت جذب آن از پروتئین گوشت بیشتر بوده و در رده سبزیجات قرار می گیرد و پس از سویا به عنوان یک ماده غذایی غنی استفاده می گردد و حتی حبوبات از لحاظ ارزش غذایی پس از قارچ قرار می گیرند .
مواد اولیه این نوع قارچ دکمه ای شامل : کمپوست ، بذر و خاک پوششی است ، کمپوست تهیه شده را روی طبقات در اتاقی با دمای ۲۲ تا ۲۴ درجه و رطوبت بالای ۸۰ درصد نگه داری می کنیم و پس از گذشت ۱۳ تا ۱۵ روز ، کمپوست تغییر حالت پیدا کرده و کپک می زند و به صورت بلوکه سفید و قطرات آب طلایی رنگ در آمده و پس از این مرحله نوبت به مرحله خاک دهی و … می شود . تخته کوبی ، خاک دهی ، رافلینگ یا خراش دهی ، شوک دمایی و هوا دهی از مراحل بعدی پرورش قارچ دکمه ای می باشد و منظور از شوک دمایی این است که در عرض ۷۲ ساعت ، دما باید به صورت تدریجی به ۱۸ درجه برسد و پس از شوک دمایی ، باید هوا وارد کارگاه شود و حدود ۱۲ تا ۱۵ روز پس از تاریخ هوادهی ، قارچ ها مشاهده می شوند . از شروع مرحله ای که کمپوست وارد کارگاه شده ، تا مشاهده اولین قارچ تولیدی ، حدود ۴۰ روز طول می کشد .
به ازای هر تن کمپوست تقریباً ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم قارچ برداشت می کنیم و در هرکارگاه ۵۰ متری با ۵ طبقه می توان ۵ تن کمپوست را کشت نمود . این نوع محصول را در یک سال ۵ بار می توان کشت کرد که در هر دوره پرورش قارچ ۱۲ میلیون تومان کسب درآمد می شود که به صورت خالص در سال ۴۰ میلیون تومان درآمد داریم .
پزشکان دربیماری هایی چون کم خونی و چربی خون استفاده از این قارچ را توصیه می کنند ، همچنین برای افرادی که
نمی توانند گوشت قرمز مصرف کنند ، جایگزین غذایی مناسبی است چرا که پروتئین آن شبیه پروتئین اسید آمینه گوشت است و کلسترول ، چربی ، نمک و قند ندارد . قابلیت فراوان هضم پروتئین قارچ تا ۹۰ درصد از مزیت‌های قارچ‌های خوراکی است و این قارچ‌ها علاوه بر پروتئین ، منابع ارزشمندی از املاح ، ویتامین‌ها ، فیبرهای غذایی و موادی با خواص دارویی را دارند .
با توجه به جمعیت فراوان جوان و جویای کار تحصیل کرده در بخش کشاورزی بررسی موانع و مزایای فعالیت اشتغالزا در این حوزه اهمیت انکارناپذیری دارد تولید قارچ خوراکی یکی از فعالیت‌های اشتغالزا و درعین حال زود بازده در کشاورزی است .
توسعه صنعت پرورش قارچ راهی مطمئن و مغتنم برای ایجاد اشتغال همچنین فرصت سرمایه‌گذاری برای بهبود سلامت جامعه می باشد .
یکی از این مشاغل پرورش قارچ دکمه ای می باشد که از محصولات زود بازده ای است که شاید تا حدودی مشکل اشتغال کشور را حل کند ، قارچ مزایای فراوانی دارد ولی در جیره غذایی مردم کمتر مشاهده می گردد ، که علت اصلی آن را می‌توان در عدم آگاهی از فواید بی شمار آن و عدم فرهنگ سازی در ترویج غذای سالم عنوان کرد .
قارچ ها به سه دسته سمی ، توهم زا و دارویی تقسیم می شوند که قارچ دکمه ای از نوع دارویی می باشد و حالت خوراکی دارد . در خصوص خواص و مزیت های این نوع قارچ می توان گفت درصد پروتئین آن نسبت به گوشت ، پایین تر است اما قابلیت جذب آن از پروتئین گوشت بیشتر بوده و در رده سبزیجات قرار می گیرد و پس از سویا به عنوان یک ماده غذایی غنی استفاده می گردد و حتی حبوبات از لحاظ ارزش غذایی پس از قارچ قرار می گیرند .
مواد اولیه این نوع قارچ دکمه ای شامل : کمپوست ، بذر و خاک پوششی است ، کمپوست تهیه شده را روی طبقات در اتاقی با دمای ۲۲ تا ۲۴ درجه و رطوبت بالای ۸۰ درصد نگه داری می کنیم و پس از گذشت ۱۳ تا ۱۵ روز ، کمپوست تغییر حالت پیدا کرده و کپک می زند و به صورت بلوکه سفید و قطرات آب طلایی رنگ در آمده و پس از این مرحله نوبت به مرحله خاک دهی و … می شود . تخته کوبی ، خاک دهی ، رافلینگ یا خراش دهی ، شوک دمایی و هوا دهی از مراحل بعدی پرورش قارچ دکمه ای می باشد و منظور از شوک دمایی این است که در عرض ۷۲ ساعت ، دما باید به صورت تدریجی به ۱۸ درجه برسد و پس از شوک دمایی ، باید هوا وارد کارگاه شود و حدود ۱۲ تا ۱۵ روز پس از تاریخ هوادهی ، قارچ ها مشاهده می شوند . از شروع مرحله ای که کمپوست وارد کارگاه شده ، تا مشاهده اولین قارچ تولیدی ، حدود ۴۰ روز طول می کشد .
به ازای هر تن کمپوست تقریباً ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم قارچ برداشت می کنیم و در هرکارگاه ۵۰ متری با ۵ طبقه می توان ۵ تن کمپوست را کشت نمود . این نوع محصول را در یک سال ۵ بار می توان کشت کرد که در هر دوره پرورش قارچ ۱۲ میلیون تومان کسب درآمد می شود که به صورت خالص در سال ۴۰ میلیون تومان درآمد داریم .
پزشکان دربیماری هایی چون کم خونی و چربی خون استفاده از این قارچ را توصیه می کنند ، همچنین برای افرادی که
نمی توانند گوشت قرمز مصرف کنند ، جایگزین غذایی مناسبی است چرا که پروتئین آن شبیه پروتئین اسید آمینه گوشت است و کلسترول ، چربی ، نمک و قند ندارد . قابلیت فراوان هضم پروتئین قارچ تا ۹۰ درصد از مزیت‌های قارچ‌های خوراکی است و این قارچ‌ها علاوه بر پروتئین ، منابع ارزشمندی از املاح ، ویتامین‌ها ، فیبرهای غذایی و موادی با خواص دارویی را دارند .
با توجه به جمعیت فراوان جوان و جویای کار تحصیل کرده در بخش کشاورزی بررسی موانع و مزایای فعالیت اشتغالزا در این حوزه اهمیت انکارناپذیری دارد تولید قارچ خوراکی یکی از فعالیت‌های اشتغالزا و درعین حال زود بازده در کشاورزی است .
توسعه صنعت پرورش قارچ راهی مطمئن و مغتنم برای ایجاد اشتغال همچنین فرصت سرمایه‌گذاری برای بهبود سلامت جامعه می باشد .
