قرآن تنها منبعی است که تعادل جسم و روح انسان را نشان می‌دهد

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خوزستان، نشست آموزش مبانی سبک زندگی اسلامی شامگاه گذشته، 8 آبان از سوی اندیشکده سبک زندگی اسلامی اهواز در سالن بسیج استادان اهواز برگزار شد.

در این نشست حجت‌الاسلام حسین عباسی‌اصل با اعلام اینکه یکی از مبانی سبک زندگی اسلامی «اصل تعادل» است، گفت: این اصل از آیات نخست سوره أعلی «سبِّحِ اِسْمَ رَبِّكَ اَلْأَعْلَى، اَلَّذِي خَلَقَ فَسَوّٰى، وَ اَلَّذِي قَدَّرَ فَهَدىٰ» استفاده می‌شود.

وی با بیان اینکه کلمه «تعادل» در زبان عربی به معنی زیبا و متوازن است، گفت: دانش فیزیک فعلی در حال معرفی بخشی از این تعادل در جهان است؛ یعنی گزارشات فیزیک دارد از تعادل و متوازن بودن عالم خبر می‌دهد. اگر جهان متعادلی نداشتیم، دانش فیزیک نیز در کار نبود.

این مدرس سبک زندگی اسلامی با اشاره به ادامه آیه بالا گفت: «اَلَّذِي خَلَقَ فَسَوّٰى، وَ اَلَّذِي قَدَّرَ فَهَدىٰ» معنی آیه این است: کسی که اندازه‌گیری دقیقی داشته و بر اساس آن دارد هدایت می‌کند. بنابراین عالم و آدم بر اساس یک تعادل حساب شده خلق شده‌اند.

عباسی‌اصل با بیان اینکه این تعادل را می‌توان به صورت جداگانه یک بار در نظام هستی و یک بار در انسان‌شناسی دنبال کرد، گفت: آیه «مَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ» (احقاف، 3) از تعادل نظام هستی حکایت می‌کند و می‌گوید هر چیزی که باید سر جای خود باشد در نظام هستی در جای خود قرار دارد. نظام هستی مانند اعداد است که هر کدام جابجا شود نظم آن به هم می‌ریزد. آنچه که این تعادل را در نظام هستی معرفی می‌کند،‌ «عقل» است. در آیه سوم سوره ملک می‌خوانیم «الَّذِي خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ طِبَاقًا مَا تَرَى فِي خَلْقِ الرَّحْمَنِ مِنْ تَفَاوُتٍ فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرَى مِنْ فُطُورٍ » این آیه به همه انسان‌ها می‌گوید با علم و دانش خود همه جا را نگاه و بررسی کنید. چشمانتان از پیدا کردن نقص در نظام هستی ناامید می‌شود. تجربه، طبیعت و تکنولوژی کمک کند تعادل نظام هستی را بهتر بفهمید.

وی با بیان اینکه عقل به کمک «تجربه» و «تاریخ» می‌تواند این تعادل را کشف کند، گفت: آیه «أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِي إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى»(لقمان، 29) ما را تشویق می‌کند و می‎فرماید بروید و تجربه کنید. آیه «قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِكُمْ سُنَنٌ فَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ»(آل عمران، 137) ما را به سمت تاریخ می‌برد و می‌گوید بروید بر زمین بررسی کنید، تاریح بخوانید و ببینید نظام هستی چقدر متعادل خلق شده است.

این محقق سبک زندگی با بیان اینکه هوای نفس انسان، مخرب تعادل نظام هستی است، گفت: براساس آیه «وَلَوِ اتَّبَعَ الْحَقُّ أَهْوَاءَهُمْ لَفَسَدَتِ السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ»(مؤمنون، 71) تنها انسان است که می‌تواند با هوای نفس خود به این تعادل لطمه بزند. طبیعت در مقابل این تخریب یک وقت ما را از خود محروم می‌کند و گاهی نیز به ما سیلی می‌زند.

عباسی اصل به بیان نمونه‌هایی از تخریب تعادل نظام هستی توسط انسان پرداخت و گفت: اسراف یکی از مصادیق این تعدی است. چرا اسراف حرام است؟ چون عامل برهم زننده این تعادل است. مصداق دیگر این تعدی پدیده سحر است که تعادل هستی را به هم می‌زند. از این رو مصداق تعدی و حرام است.

وی در ادامه به بررسی اصل تعادل در انسان‌شناسی پرداخت و گفت: خداوند این تعادل را در آیات 7 تا 9 سوره سجده بیان فرموده است: «الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ وَبَدَأَ خَلْقَ الْإِنْسَانِ مِنْ طِينٍ، ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِنْ سُلَالَةٍ مِنْ مَاءٍ مَهِينٍ، ثُمَّ سَوَّاهُ وَنَفَخَ فِيهِ مِنْ رُوحِهِ وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ» خدوند در آیه می‌فرماید انسان را در بهترین حالت خلق کردم و به بهترین شکل ممکن تعادل خلق شده است. فیزیولوژی امروز از وجود این تعادل در خلقت انسان گزارش می‌دهد. ادامه آیه می‌فرماید: «وَنَفَخَ فِيهِ مِنْ رُوحِهِ وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ»(از روح خويش در او دميد و براى شما گوش و ديدگان و دلها قرار داد) قرآن کریم برخلاف غرب، به آناتومی معنوی انسان هم می‌پردازد. اگر آناتومی معنوی انسان ارائه نشود ما پایمان را جای سفتی قرار نداده‌ایم.

این مدرس سبک زندگی اسلامی اهواز ادامه داد: آنچه که این اعتدال را در انسان معرفی می‌کند، قرآن است. به جز قرآن منبعی نداریم که بگوید جسم و روح انسان در اعتدال هستند. آیه «كَمَا أَرْسَلْنَا فِيكُمْ رَسُولًا مِنْكُمْ يَتْلُو عَلَيْكُمْ آيَاتِنَا وَيُزَكِّيكُمْ وَيُعَلِّمُكُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُعَلِّمُكُمْ مَا لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُونَ» (بقره، 151) از همراه بودن تزکیه و تعلیم سخن می‌گوید. انسان با روح و جسم متعادل خلق شده‌اند و پیامبر(ص) را فرستاده است که این دو را کنار هم به تزکیه و تعلیم برساند.

عباسی‌اصل افزود: آیه «فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا» (شمس، 8) بیانگر محور تعادل است. آیه می‌فرماید به درون شما خوب و بد را الهام کرد. یعنی ما می‌‌دانیم چطور باید متوازن شویم. به فرموده آیت‌الله جوادی آملی در وجود شما قوه مقننه وجود دارد. این همان نفسی است که خوبی و بدی به آن الهام شده است و عامل تعادل انسان است.

وی با بیان اینکه این تعادل نیز با هوای نفس از بین می‌رود، گفت: این موضوع در آیه «قُلْ إِنِّي نُهِيتُ أَنْ أَعْبُدَ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَمَّا جَاءَنِيَ الْبَيِّنَاتُ مِنْ رَبِّي وَأُمِرْتُ أَنْ أُسْلِمَ لِرَبِّ الْعَالَمِينَ » انعکاس یافته است. اگر از هوای نفس پیروی کند دچار ظلم به نفس شده‌اند.

این محقق سبک زندگی در پایان گفت: غایت اصل تعادل سلامت روحی، روانی و جسمی انسان است.

iqnakhouzestan@