عدم ابتنای اخلاق زیست‌محیطی اسلامی بر آیات احادیث

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) زرین مناجاتی، پژوهشگر حوزه اخلاق، پیش از ظهر امروز ۱۴ آذر، در کنگره بین‌المللی اخلاق در علوم و فناوری سخنرانی کرد.

مناجاتی با بیان اینکه ویژگی اخلاق زیست محیطی غالب تمرکز بر مفهوم ارزش ذاتی است، گفت: در رابطه با اخلاق زیست‌محیطی اسلامی که بحث جدی مفصل و متنوعی است، یک هماهنگی بین علم اخلاق زیست‌محیطی اسلامی و گفتمان غالب نمی‌بینیم. این در حالی است که در خصوص اخلاق ما شاهد یک هماهنگی بین اخلاق اسلامی و گفتمان غالب اخلاقی داریم هرچند تفاوت مهمی که وجود دارد خواستگاه الهی اخلاق اسلامی است.
وی افزود: حجم زیادی از مقاله و کتاب در حوزه زیست‌محیطی اسلامی وجود دارد که یک هماهنگی درونی و بیرونی در آن‌ها وجود ندارد. به نظر می‌آید جز متفاوتی بین این دو گفتمان وجود دارد، زبان است و زبان مشترکی بین اخلاق زیست‌محیطی اسلامی و گفتمان غالب وجود ندارد. این زبان واحد را در رویکرد‌های مختلف اخلاقی زیست‌محیطی اسلامی هم نمی‌توان یافت.
مناجاتی تصریح کرد: اخلاق محیط‌زیستی اسلامی ذیل رویکرد اخلاق فلسفی، عرفانی، الهیاتی و انسان‌شناسی اسلامی مطرح شده است. بین این رویکرد‌های اشتراکات کمی وجود داشته و حتی تقابل‌هایی مهم نیز وجود دارد. از این رو نمی‌توان گفت که تمرکز اصلی اخلاق زیست‌محیطی اسلامی دقیقا چیست. در این رویکرد‌های محیط‌زیستی اسلامی نوعی عدم تمرکز وجود داشته و تکیه بر آیات و احادیث به عنوان نتیجه بحث است.
مناجاتی در پایان گفت: اخلاق زیست‌محیطی اسلامی آیات و احادیث را مبنا قرار نداده‌اند و از این رو نتوانسته‌اند منجر به یک نظام اخلاقی زیست محیطی منجر شوند. رویکرد‌های اسلامی تلاش کرده‌اند با رویکرد‌های مختلف به اثبات مفاد احادیث و آیات بپردازند.