سابقه تاریخی مساجد و علما در «حمایت از کالای ایرانی»/ نقش مساجد در حفظ استقلال کشور

به گزارش خبرگزاری ایکنا؛ پس از پیروزی انقلاب اسلامی و احیای جایگاه رفیع مسجد در مناسبات فرهنگی و اجتماعی کشورمان، دهه پایانی ماه شعبان، دهه «تکریم و غبارروبی مساجد» نامگذاری شد؛ همه ساله رسم بر این بود که مومنان خداجو در این ایام با غبارروبی از مساجد، خانه خدا را مهیای پذیرایی از نمازگزاران در ماه رمضان می‌کنند، اما پس از طرح شعار: «مسجد، پایگاه همه کارهای نیک» از سوی رهبر معظم انقلاب، تکریم مساجد معنای وسیع‌تری پیدا کرد. از این روی، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی اصلانی، مدیر ناحیه عبدالعظیم(ع) مرکز رسیدگی به امور مساجد با حضور در استودیو مبین به تبیین ضرورت حمایت مساجد از کالای ایرانی که از اهم کارهای نیک در دوره ما به حساب می‌آید، پرداخت که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.

* به نظر شما چه ضرورتی ایجاب کرد امسال توسط رهبری، سال حمایت از کالای ایرانی نامگذاری شود؟

ضمن عرض سلام و گرامیداشت دهه تکریم و غبارروبی مساجد؛ این که رهبر معظم انقلاب امسال را سال حمایت از کالای ایرانی نامیدند هم یک فلسفه دارد و هم یک عقبه تاریخی، اولا فلسفه‌اش خیلی خلاصه بخواهم عرض کنم این است که هر کشوری بخواهد هویت و شخصیت خود را حفظ و محرز کند باید در سه جنبه استقلال خود را حفظ کند: استقلال سیاسی، فرهنگی و اقتصادی که به تعبیر شهید مطهری در هم تنیده‌اند. کسی می‌تواند ادعا کند که استقلال سیاسی حقیقی دارد که در حوزه فرهنگ و سیاست هم این استقلال را داشته باشد، به تعبیر علامه شهید مطهری مبنای استقلال سیاسی و اقتصادی، استقلال فرهنگی است. معارف قرآنی هم به استقلال تاکید دارد؛ یعنی آیات متعدد وجود دارد که مسلمانان را به انسجام و نفی سبیل دعوت می‌کند، این یک فرمول است؛ یعنی هر تمدنی بخواهد تثبیت و بقای خود را داشته باشد، باید استقلال داشته باشد، بخصوص که الان مدرن‌ترین جنگ جنگ ترکیبی و هیبریدی علیه ملت غیرتمند ما به راه افتاده است؛ در کنفرانس مونیخ در سال 2015 مولفه‌های جنگ ترکیبی برشمرده شد که جنگ ارزی و اقتصادی از جمله آن بود، بهترین حربه علیه ملت ما در چند سال اخیر که تحریم‌ها شدیدتر شد، حربه اقتصادی است، لذا می‌بینیم رهبر انقلاب که دید حکیمانه دارند با نگاه به ظرفیت‌های داخلی کشور می‌آیند و این سیاست‌گذاری را انجام می‌دهند. در سال‌های اخیر رویکرد شعارهایی که نائب امام زمان(عج) ما برایمان انتخاب می‌کنند، ناظر به تقویت بنیه اقتصادی است مثل جهاد اقتصادی، اقتصاد مقاومتی و حمایت از کالای ایرانی.

این مربوط به فلسفه حمایت از کالای ایرانی بود، اما یک سابقه‌ای هم در تاریخ معاصر وجود دارد که نشان می‌دهد مساجد و علما از تولید داخل حمایت کرده‌اند. یادآوری کنم که فرمایش رهبر معظم انقلاب از باب تبلیغ است نه ابلاغ، مثلاً رسول اکرم(ص) پیام غدیر را تبلیغ کردند نه ابلاغ، در ادبیات عرب تبلیغ به خبر تکراری می‌گویند که روی آن تاکید می‌شود، مثلاً ولایت و وصایت امیرالمومنین(ع) چیز جدیدی نبود که برای آن «اَبلِغ» به کار رود بلکه باید یادآوری و تثبیت شود و از جنس «بَلِّغ» است. حمایت از کالای ایرانی هم جنبه تبلیغی دارد و فقط باید یادآوری شود چرا که حمایت از تولید داخل مورد تبعیت ملت ایران در تاریخ و مورد تاکید علمای بزرگوار بود، رهبر معظم انقلاب این راهکار بارها تجربه شده را بار دیگر پیش پای ملت قرار دادند.

* نقش مساجد و ائمه جماعات را در حمایت از کالای ایرانی چگونه ارزیابی می‌کنید؟

مسجد بخشی مهم از جامعه مردم است؛ یعنی اجتماعی‌ترین نهاد دینی مسجد است که دو مولفه را در ذهن متبادر می‌کند: ارتباط با خدای متعال و اجتماع مومنین، لذا مسجد در طول تاریخ محل جمع شدن نخبه‌های جامعه است. مسجد به تعبیر امام راحل(ره) و رهبری پایگاه بصیرت است. می‌بینیم مردم با محوریت مساجد و به تبعیت از علما در طول تاریخ با بصیرتی مثال‌زدنی در حوزه حمایت از تولید داخلی وارد کار شده‌اند، اگر بخواهیم یک مقطع زمانی را به شکل نمونه عرض کنیم، از زمان مشروطه که غرب حمله تمام‌عیار خود را به فرهنگ ایرانی و اسلامی ما شروع کرد و مردم ما برای مقابله با هجمه به حمایت از کالای ایرانی پناه بردند، مثلاً پس از قرارداد ننگین سن پترزبوگ 1907 که ایران به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شد، اولین کاری که می‌کنند کالاهای خود را وارد کشور می‌کنند. در اصفهان مرحوم آیت‌الله آقانجفی اصفهانی یک سخنرانی مفصلی می‌کنند و خریدن کالاهای انگلیسی را حرام اعلام می‌کنند. یکی از بزرگترین‌ نهضت‌های مردمی، نهضت تحریم تنباکو به فتوای زعیم آن روز مسلمین، میرزای شیرازی(ره) است که از دست‌اندازی بیگانگان به منافع ملی کشورمان جلوگیری کرد، سفیر انگلستان در ایران می‌گوید آن دورانی که پارچه‌های انگلیسی به فتوای آقانجفی اصفهانی تحریم شد جزو سیاه‌ترین خاطرات ماست. بعد از علمای اصفهان، علمای شیراز هم چنین فتوایی داده بودند و خرید کالاهای اروپایی را تحریم کردند. مرحوم آخوند خراسانی می‌فرماید: بر مسلمانان لازم است که لباس ذلت را از تن بیرون کنند و لباس عزت به تن کنند، پرسیدند لباس ذلت کدام است؟ گفت: لباس تولید خارجی‌ها. یک عهدنامه هم داریم که عهدنامه 13 نفر از علمای تراز اول اصفهان آن را اعلام می‌کنند که در آن آماده است: «... از شنبه به بعد قباله‌های رسمی کشور بر کاغذ ایرانی نوشته شود در غیر این صورت امضا نشود، ثانیاً کفن اموات اگر غیر از کرباس و پارچه‌های ایرانی باشد بر آن نماز نمی‌خوانیم، ثالثاً لباس خود را از این به بعد باید از منسوجات ایرانی تهیه کنیم و ...»، این عهدنامه صدای سفیرکبیر انگلیس در ایران را درآورد که باعث می‌شود به مشیرالدوله صدراعظم ایران نامه بنویسد و اعتراض کند.

مورد دیگر، تاسیس شرکت «اسلامیه» در اصفهان است که برگ زرینی در جهاد اقتصادی است، امسال واقعاً باید یک سریال و فیلمی درباره شرکت اسلامیه ساخته شود و همینطور لازم است برنامه‌ای ساخته شود که این سبقه تاریخی استفاده از کالای ایرانی از مشروطه به بعد در کشور نشان بدهد، البته که جالب است این رویکرد به تولید داخل قبل از مشروطه نیز سابقه دارد، بزرگترین صدراعظم ایران، شهید امیرکبیر پرچمدار حمایت از کالای ایرانی بود. زمانی که مظفرالدین شاه نیز اولین کارخانه نساجی را تاسیس کرده بود، سیل نامه‌های تشکر علما به شاه گسیل شد که اقدام او را تحسین کردند.

بحث ما این نیست که مساجد برای حمایت از کالای ایرانی وارد میدان جدیدی شوند، بلکه لازم است به راه گذشته نگاهی بیندازند و آن را بازخوانی کنند. امام(ره) درباره شهید مدرس تاکید می‌کردند: او از لباسی می‌پوشید که کرباس ایرانی بود، مرحوم آیت‌الله مرعشی هرگز پارچه خارجی مصرف نکرد و زمانی که می‌خواستند به لباسش دکمه خارجی بزنند اجازه نداد. لازمه کار همان تعبیری است که رهبر انقلاب در سخنرانی نوروزی داشتند و به فراخور جوانان مثال فوتبالی زدند، وقتی دو تیم قرمز و آبی یا لیگ اسپانیا بازی دارند همه جوانان در منزل پای تلویزیون‌اند، این تعصب را می‌توان به یک تعصب ملی و مقدس تبدیل کرد.

ذکر این نکته هم ضروری است که برای حمایت از کالای ایرانی نباید منتظر مسئولان باشیم، بلکه باید یک حرکت خودجوش از کف جامعه آغاز شود، ما فراخوان ایده برای ائمه جماعات زده ایم و آن‌ها را جمع آوری می‌کنیم. امام جماعت باید اعلام کند به جای مهر و تسبیح و سجاده چینی یا ترکیه‌ای از تولیدات داخل باشد، حتی باید فرهنگ سازی شود تا سوغاتی‌های مومنان نیز از داخل تهیه شود. ایران بزرگ ما 10 ظرفیت بزرگ اقتصادی دارد که هشت مانع داریم و رهبری معظم انقلاب آن را در سخنرانی نوروزی خود تبیین کردند، در پایان از همه مردم به خصوص ائمه جماعات درخواست می‌کنم این سخنرانی نوروزی را مورد مطالعه قرار دهند.

انتهای پیام