مفسران کدهای رمزگذاری شده سواد رسانه‌ای در قرآن را رمزگشایی کنند
گروه جامعه ــ عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با اشاره به اینکه هنوز قرآن با دیدگاه‌های سنتی، تفسیر موضوعی می‌شود، گفت: کدهایی که قرآن در خصوص سواد رسانه‌ای داده باید رمزگشایی شوند.
بهاره نصیری، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در گفت‌و‌گو با ایکنا؛ در پاسخ به این سؤال که تاکنون چه قدر در خصوص دیدگاه قرآن در زمینه سواد رسانه‌ای کار شده و تا چه میزان این مسئله جای کار دارد؟ گفت: وقتی ما صحبت از سواد و رسانه می‌کنیم باید بگوییم که اصیل‌ترین، غنی‌ترین و مهم‌ترین منبع رسانه‌ای ما قرآن کریم است و تمام قواعد و اصولی که باید در تمام ابعاد و جهات زندگی ما باشد در آن وجود دارد.
هنوز قرآن با نگاه و دیدگاه‌های سنتی تفسیر موضوعی می‌شود
وی با تأکید بر اینکه پاشنه آشیل و نقطه ضعفی که ما نه تنها در حوزه پیوند سواد رسانه‌ای و قرآن بلکه در بسیاری دیگر از مباحث علوم با قرآن داریم، عدم به روز رسانی است. این مسئله باعث شده است که یک شکاف عظیم بین بحث‌های مدرن روز و بحث‌های قرآنی به وجود بیاید و هنوز قرآن با نگاه و دیدگاه‌های سنتی تفسیر موضوعی می‌شود.
این عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اضافه کرد: سواد رسانه‌ای دریچه‌ای است که من و امثال من را در این رشته به تفاسیر موضوعی قرآن پیوند دهد. البته قطعاً این امکان برای سایر حوزه‌ها و پژوهش‌ها نیز وجود دارد و ای کاش ما بتوانیم با تأمل و تدبر بیشتر در قرآن از این دریچه‌ها استفاده کنیم.
وی که به صورت شخصی اقدام به شناسایی و دسته بندی آیاتی کرده است که در آنها به مباحث سواد رسانه‌ای اشاره شده است، با اشاره به اینکه شاید بضاعت علمی وی در حد برگزاری کارگاه‌های آموزشی و جست و جو و دسته بندی کردن آیات باشد، گفت: قطعاً فعالان قرآنی به دلیل اشراف و تسلط به این حوزه می‌توانند غنی‌تر، کامل‌تر و جامع‌تر مباحث مربوط به قرآن و سواد رسانه‌ای را مطرح کنند البته به شرط اینکه اول با اصول، مبانی و ابعاد سواد رسانه‌ای آشنا شوند.
نصیری خطاب به افرادی که علاقه‌مند هستند در حوزه سواد رسانه‌ای و قرآن کار کنند، کلید واژه‌هایی را مطرح کرد که می‌توانند در قرآن آنها را پیدا و تحلیل کنند و گفت: در مواجهه با هر پیامی چه یک پیام قرآنی باشد یا پیامی که از یک رسانه و فیلم و ... دریافت کرده‌اید، این پنج سؤال را همیشه از خود بپرسید: چه کسی؟ چه می‌گوید؟ برای چه کسی یا کسانی؟ از چه شگردها و تکنیک‌هایی استفاده می‌کند؟ و با چه تأثیر و انگیزه‌ای؟
وی ادامه داد: در کلام خدا، آیات قرآن می‌شود متن، ترجمه می‌شود زیرمتن و فرامتن هم می‌شود فضاهای فرهنگی ادراک مخاطبان. یعنی قطعاً اگر متن و زیرمتن دست تولید کننده پیام باشد فرامتن بسته به دوره‌های زمانی مختلف و منطقه جغرافیایی مختلف می‌توانند درک ما را نسبت به پیام متفاوت کنند.
این استاد دانشگاه کار خود را در بیان و دسته بندی تعدادی از آیات قرآن که به موضوع سواد رسانه‌ای اشاره دارد، آغاز راهی عنوان کرد که امیدوار است موجب شود فعالان قرآنی در این حوزه هم بیشتر تعمل کنند.
وی ادامه داد: اسلام در زمینه سواد رسانه‌ای حرف برای گفتن دارد. در علم امروز تفکر انتقادی را به عنوان قلب تپنده سواد رسانه‌ای می‌شناسیم و نیز تقویت روحیه پرسشگری را جزو عادات سواد رسانه‌ای می‌دانیم در حالی که قرن‌ها پیش قرآن به ما گفته با تدبر و تفکر با هر مسئله‌ای مواجه شوید، پرسشگر باشید، هر چیزی را به راحتی نپذیرید و سعی کنید به راحتی تسلیم حق و باطل نشوید، تا وقتی که روحیه پرسشگر نداشته باشید و به عنوان یک محقق کالبد شکافی نکرده‌اید، نپذیرید.
وی در پایان تصریح کرد: کدهایی که قرآن به ما داده نیاز به رمزگشایی دارد که قطعاً مفسران قرآنی بهتر می‌توانند این کار را انجام دهند.
انتهای پیام
