سنت وقف؛ حافظ تمدن اسلامی

اصغر منتظرالقائم در گفت‌و‌گو با ایکنا از اصفهان، با بیان اینکه در دولت روم و مسیحیان قبل از اسلام، مسئله وقف وجود داشته است، اظهار کرد: وقف در تمدن اسلامی برای کار خیر و امور عام‌المنفعه بوده و مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
وی افزود: پیامبر گرامی اسلام(ص) در زمانی که مدینه بازار نداشت، بازار دائمی‌ای را در مدینه ساختند و آن را وقف تمام مسلمانان کردند و بعدها نیز امام علی(ع) در طی بیست و پنج سالی که از صحنه سیاسی اسلام کنار بودند، مزارع و نخلستان‌هایی را دائر و وقف فقرا و مساکین کردند و اختیار آن را به عهده فرزندان خود گذاشتند. در واقع ایشان در این بیست و پنج سال کار‌های خیر و موقوفات بسیار بزرگی به یادگار گذاشتند و هنوز هم چاه‌ها و موقوفاتی از ایشان در مدینه و بعضی از شهرهای دیگر به یادگار مانده است.
عضو هیئت‌علمی گروه تاریخ داشنگاه اصفهان بیان کرد: دولت‌های اسلامی از روزگار امویان و بعد از آن عباسیان مدارس، بیمارستان، مساجد، کتابخانه و دارالعلم‌هایی را دائر و آن را برای تداوم داشتن، وقف می‌کردند و همچنین دیده می‌شود که غارت موقوفات اسلامی در طول تاریخ به تضعیف تمدن اسلامی منجر می‌شده است.
وی اظهار کرد: ضرورت وقف برای تداوم نظام آموزشی، عبادی و ابعاد دیگر تمدن اسلامی است و موقوفات با توجه به تمدن روز بازسازی و استفاده شده و از نابودی نظام‌های تمدن مسلمانان و ایرانیان جلوگیری کرده است.
برای مثال دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه اصفهان جز موقوفات می‌باشد و باعث گسترش علم و فناوری در جامعه شده و مورد استفاده عموم قرار می‌گیرد.
منتظرالقائم خاطرنشان کرد: در طول تاریخ توجه مردم به وقف در زمانی که احساس می‌کردند حکومت‌ها موقوفات آن‌ها را غارت نمی‌کنند و از حالت وقف خارج نمی‌سازند، بیشتر شده است. برای مثال در زمان صفوی و قاجار موقوفات تا حدی زیادتر شد. گاهی موقوفات بیشتر رنگ علمی به خود می‌گیرند و گاهی بیشتر مربوط به مسائل دینی هستند، ولی در هر صورت معمولاً همیشه در ایران وقف وجود داشته است.
وی گفت: به دلیل اینکه وقف در انحصار شخص و گروه خاصی قرار نمی‌گیرد و مربوط به امور عام‌المنفعه است موجب توسعه اقتصادی جامعه شده و بسیار می‌تواند ارزشمند و مفید باشد.
انتهای پیام