تأکید بر قرآن‌دانی نسل جدید به جای قرآن‌خوانی

بهروز یاریگل، مدرس و پیشکسوت قرآنی کشور، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا؛ در پاسخ به این سؤال که پیشکسوتان تا چه میزان در تربیت نسل جدید قرآنی پس از پیروزی انقلاب دخیل بوده‌اند؟ گفت: پیش از پیروزی انقلاب اسلامی جلسات قرآن به ندرت برگزار می‌شد و آموزش‌های قرآنی در حد معمول بود؛ به این معنا که سطح تلاوت‌ها، اهتمام و توجه به ترجمه، مفاهیم و تفسیر آیات کم بود، به جز برخی از اساتید که به این امر توجه داشتند. البته باید زمینه قرائت را که همان ظاهر قرآن است با باطن قرآن که همان بحث تفسیر، مفاهیم و در نهایت عمل به قرآن است از هم جدا کنیم.

تعداد اندک قاریان پیش از انقلاب اسلامی

یاریگل با تأکید بر اینکه تعداد قاریان خوب نیز پیش از انقلاب اندک بود، بیان کرد: البته همان تعداد نیز بسیار مؤثر بودند و بسیاری از قراء خوب کشور نیز نتیجه و ثمر همین اساتید بوده‌اند. اگر بخواهم از این اساتید در استان تهران نام ببرم می‌توانم به مرحوم محمدتقی مروت، مرحوم ابراهیم پورفرزیب(مولایی)، مرحوم بیوک اصل محمدی اشاره کنم که جلسات محدودی را داشتند و خیلی از افراد نیز از این جلسات باخبر نبودند و نمی‌دانستند چنین جلساتی برپا می‌شود و بسیاری از اساتید فعلی شاگردان این استادان بودند.

این داور بین‌المللی کشورمان تأکید کرد: قطعاً اگر تعداد اساتید در زمان گذشته بیشتر بود، سطح تلاوت قرآن نیز بالاتر می‌رفت اما به دلیل محدودهایی خاص آن زمان این جلسات به صورت انگشت‌شمار برپا می‌شد. پس از پیروزی انقلاب همان شاگردان جلسات سنتی قرآن را برپا کردند و تشکیل دادند. لذا تعداد جلسات قرآن بیشتر شد و پیرو آن نیز شاگردان خوبی در این جلسات رشد کردند.

یاریگل با ابراز گلایه از اینکه آن‌گونه که باید از برخی جوانان قرآنی تقدیر نشده است و باید جانب انصاف را نگه داشت، اظهار کرد: این امر زمینه‌ای می‌شود تا جوانان کمتر به این عرصه جذب شوند، در حالی که بالعکس باید زمینه‌هایی را ایجاد کنیم تا موجب ترغیب و تشویق آنان برای حضور فراوانشان  شویم.

قرآن‌‌آموزی فقط به بخش ظاهری محدود نشود

وی ادامه داد: قرآن‌‌آموزی را نباید به بخش ظاهری آن یعنی قرائت، صوت و لحن، تجوید و مسابقات محدود کنیم. یکی دیگر از بخش‌هایی که نباید مغفول واقع شود جریان قرآن‌دانی است و نه قرآن‌خوانی. لذا به جوانان علاقه‌مند به فراگیری قرآن نیز باید این را تأکید کرد. چنانکه افرادی در پیروزی انقلاب دخیل بودند که شاید بتوان گفت از علم قرائت قرآن سرچشمه آن‌چنانی نداشتند، اما از مفاهیم و مسائل تفسیری که از علما و اساتید فراگرفته بودند دانستند که قرآن به جز علم قرائت لایه‌های دیگری چون عمل به آیات نورانی و آموزه‌های کلام وحی نیز دارد.

این پیشکسوت قرآنی اضافه کرد: باید نهضتی در کشور ایجاد شود تا هنگامی که افرادی وارد عرصه علم قرائت قرآن شدند و تا حدودی آن را فراگرفتند، اما بنا بر نظر استاد توانایی قاری و حافظ تراز اول شدن را ندارند آن عرصه را ترک کنند. در واقع، اساتید باید شاگردانی را که در عرصه‌های قرائت و حفظ به گونه‌ای توانایی ندارند وارد حفظ موضوعی قرآن کنند و یا به آنان ترجمه و مفاهیم را آموزش دهند.

ورود مفاهیم قرآنی در سبک زندگی

وی با تأکید بر ورود مفاهیم قرآنی در سبک زندگی تصریح کرد: امروز به همان اندازه که قرائت قرآن مهم است، از لحاظ عمل در اولویت نیست، بلکه اولویت این است که فرد توانایی داشته باشد تا قرآن را به صورت ساده بخواند و سپس به جلساتی برود که با قرآن، فهم آن و عمل به معارف آن آشنا شود.

یاریگل درباره آموزش‌های مورد نیاز جوانان قرآنی اظهار کرد: نباید همه برای دستیابی به مقام قاری درجه اول قرآن تلاش کنند، بلکه باید حداقل روخوانی ساده قرآن را بدانند و سپس استعدادهای فرد شناسایی شود. در صورتی که فرد توانایی قاری شدن و یا حافظ شدن را داشته باشد، می‌تواند در این زمینه‌ها به صورت جدی‌تر کار کند و با حضور در جلسات اساتید قرآنی مختلف به سطوح عالی آموزش قرآن خواهند رسید.

وی با تأکید بر اینکه جوانانی که استعداد قرائت قرآن ندارند نباید کنار گذاشته شوند، اظهار کرد: آن‌ها را می‌توان به دیگر زمینه‌های قرآنی چون قرائت، مفاهیم و تفسیر رهنمون کرد و باید آنها را نیز قرآنی بدانیم.

اطلاق قرآنی بودن فقط به قاری و حافظ صحیح نیست

یاریگل اذعان کرد: هنگامی که می‌گوییم فردی قرآنی است انتظار داریم قاری و یا حافظ درجه یک باشد، درحالی که این اشتباه است و فردی که در دیگر عرصه‌های قرآنی نیز ورود کرده و تبحر یافته قرآنی است؛ شاهدیم که فهم و درک برخی افراد در مطالعات، ترجمه و تفسیر آیات وحی یک سر و گردن از برخی قاریان قرآن بالاتر است.

این داور بین‌المللی کشور در پاسخ به این سؤال که آیا نقش حمایتی نهادهای قرآنی در این زمینه مهم است؟ اظهار کرد: برخی از نهادها کارهایی را در این زمینه انجام داده‌اند، مانند برپایی جلسات قرآن که نه تنها با رویکرد توجه به علم قرائت و حفظ، بلکه با توجه به مفاهیم و ترجمه آیات است، اما به صورت اقدامی ملی و فراگیر نیست.

وی با تأکید بر اینکه 10 سال ابتدایی پس از پیروزی انقلاب اسلامی حضور و شور مردم برای شرکت در جلسات قرآن مثال‌زدنی بود، اضافه کرد: متأسفانه هرچقدر از انقلاب دورتر شدیم جوانان در فضای دیگری قرار گرفتند و از شرایط انقلاب دور شدند و هدایت مردم برای گرایش به این سمت‌وسو سخت‌تر شده است.

یاریگل اظهار کرد: باید کاری کنیم تا جامعه از لحاظ شناخت قرآن به منزله کتابی آسمانی در نوک قله قرار گیرد. اگر به قرآن توجه شود هیچ فردی نیست که متضرر شود، اما متأسفانه به خوبی فرهنگ‌سازی نشده است.

نمود جامعه قرآنی در سطح جامع دیده نمی‌شود

وی در پاسخ به این سؤال که آیا دعوت و به کارگیری اساتید مصری برای ارائه آموزش به جوانان قرآنی نیازی است؟ بیان کرد: حدود سال‌های 68 و 69 بود که قاریان مصری برای تلاوت و اجرا در محافل قرانی به ایران می‌آمدند و باعث ایجاد جو خوبی در کشور شده بودند و در آن زمان تأثیر این مسئله احساس می‌شد. اگر این اساتید مصری برای برپایی دوره‌های بازآموزی و به‌روز کردن علم اساتید و پیشکسوتان قرآنی کشورمان حضور داشته‌ باشند، خوب است اما حضور اساتید مصری برای عموم مردم که در سطح ابتدایی قرآن را تلاوت می‌کنند لازم نیست، زیرا به اندازه کافی مدرس و اساتید قرآن در سطوح مختلف در استان‌ها هست.

یاریگل در زمینه نقش آشنایی جوانان کشور با فرهنگ قرآنی با کمک جوانان فعال، اظهار کرد: قطعاً این تأثیرگذار است، چنان‌که صداوسیما نیز در این زمینه اثرگذار است. یکی از راه‌های اثرگذار در جامعه این است که عملکرد بزرگترها برای کوچکترها مانند آیینه عمل تأثیرگذار باشد. هنگامی که نمود جامعه قرآنی در بستر جامعه دیده نمی‌شود، از نسل جوان نباید توقع داشت که در این مسیر فعالیت کنند؛ بنابراین بهترین امر که جنبه تبلیغ دارد، عمل والدین، سپس معلمان و در ادامه دیگر افراد در سطح جامعه است. ما کتابی آسمانی چون قرآن و احادیث گرانمایه از اهل‌بیت(ع) داریم، اما از ظاهر(قرائت و حفظ) آن عبور نکرده‌ایم و به باطن آن، که عمل به آیات قرآن و آموزه‌های دین است، نرسیده‌ایم.

انتهای پیام