
به گزارش ایکنا؛ اوضاع نابسامان اجتماعی و اقتصادی در جامعه امروز کشور، میتواند منجر به آسیبهای جدی برای روح و روان جامعه شود. افسردگی، ناامیدی، اضطراب، خشم و خشونت، هراس اخلاقی و افزایش بزهکاری از جمله این آسیبها هستند که در بزنگاههای بحرانی بروز و ظهور بیشتری پیدا میکند. در چنین شرایطی امید اجتماعی و شناخت پارادایمهای آن، نقشی بسزا و غیرقابل انکاری دارند و در تخفیف یا تشدید این دست آسیبهای روانی و اجتماعی میتوانند نقش بازی کنند. بر همین اساس گفتوگویی را با حسین تدین، عضو گروه دین و فرهنگ پژوهشکده فرهنگ، هنر و ارتباطات داشتیم تا به این موضوع بپردازیم.
وی با تأکید بر اینکه امید اجتماعی میتواند زمینهساز شکیبایی، امیدواری و تابآوری اجتماعی باشد و ناامیدی میتواند هراس و اضطراب مضاعفی تولید و تحرکات هیجانی اقتصادی و اجتماعی را افزایش دهد، گفت: اگر بخواهیم امید در کشور ایجاد شود، در ابتدا باید بدانیم که نحوه فعالیت مسئولان ما در این حوزه چیست، چراکه آنان نقش اساسی را در تحقق این حوزه ایفا میکنند.
عضو گروه دین و فرهنگ پژوهشکده فرهنگ، هنر و ارتباطات با اشاره به اینکه روشنفکران ما در مقوله امید، دولت را فاکتور میگیرند، افزود: اگر دولت را از این مقوله فاکتور بگیریم از اصل موضوع دور شدهایم. نپرداختن به امید در جامعهای که دولت در همه جای آن نفوذ دارد، عملا بیمعنی است.
تدین با تأکید بر اینکه بازیگر اساسی ایجاد امید و امید اجتماعی در جامعه ایران باید دولت باشد و مردم ایران هم باید در این خصوص نه تنها مطالبهگر باشند، بلکه با تمام قدرت این حق را مطالبه کنند، گفت: مردم باید خود را برای تحقق این موضوع آماده کنند. در کنار آن مسئولان هم باید خود را موظف کنند تا زمینه مطالبهگری را آماده کنند.
وی ادامه داد: در وضعیت فعلی که کشور در آن قرار دارد جدا از بحث استقلال و آزادی که لازمه انقلاب است، تمدن نوین اسلامی هم دوپایه اساسی استقلال و آزادی را لازم دارد تا بتواند به اهداف خود دست پیدا کند. استقلال خود سهگانههای استقلال را پشت سر دارد؛ استقلال سیاسی که محقق شده است، استقلال اقتصادی که هنوز محقق نشده و باید محقق شود و بیانیه گام دوم انقلاب در پی محقق شدن استقلال اقتصادی است و استقلال فرهنگی که همه این موارد هیچ وقت کامل نمیشود، مگر اینکه استقلال فرهنگی ما محقق شود.
عضو گروه دین و فرهنگ پژوهشکده فرهنگ هنر و ارتباطات اضافه کرد: بعد از اینکه استقلال فرهنگی ایجاد شد، میتوانیم به حوزه آزادی برسیم. در این زمینه آزادی عقیده اولین قدم در تحقق امید است و بعد از آن آزادی بیان و سومین قدم آزادی عمل است. بعد از تحقق این موارد به جمهوری اسلامی میرسیم؛ لذا مسئولان باید در این زمینه پاسخگو باشند و مجلس نیز نقش مهم و اساسی خود را ایفا کند.
مجلس، اصلیترین حوزهای که امید اجتماعی را شکل میدهد
تدین تصریح کرد: مردم باید بدانند که مجلس اصلیترین حوزهای است که میتواند امید اجتماعی را شکل دهد، چراکه قانونگذار است. مشکل اصلی ما در حوزه کشور، قانونهای اساسی نامحکم است، به قانونی که راه دررو نداشته باشد نیاز داریم. وقتی که سخنگوی قوه قضائیه اعلام میکند که قانونهای سایه روشنی وجود دارد که بسیاری از کلاهبرداران و مجرمان توانستهاند از این قضیه سوءاستفاده و فرار کنند، به این معنی است که ما در این حوزه ضعف داریم.
وی بیان کرد: وقتی سؤال میشود که چرا عدالت ما به درستی اجرا نمیشود، پاسخ این است که قانونگذاری محکم و دقیقی در این حوزه نداریم؛ لذا باید قانونگذاران با دقت و حساسیت به این موضوع ورود کنند تا عدالت شکل گیرد. عدالت که شکل گرفت امید اجتماعی بعد از آن محقق میشود.
عضو گروه دین و فرهنگ پژوهشکده فرهنگ، هنر و ارتباطات با اشاره به اینکه قوه قضائیه هم باید استقلال داشته باشد و بدون هیچ اغماضی در مقبل تخلفها اقدام کند تا امید اجتماعی پس از آن شکل گیرد، گفت: دولت هم به همینگونه است. امید کلید اساسی همه قفلها است که بدون آن هیچ حرکت و گامی برداشته نمیشود. جامعهشناسان در مورد امید، یک شبهه اساسی را به این حوزه وارد میکنند که امید را حکومتی نکنیم. ولی سؤال اینجاست که آیا در جامعهای که حکومت و دولت، در همه ابعاد زندگی افراد حضور دارند، میتوان از این مسئله فاکتور گرفت؟ به نظر من این کار نشدنی است.
تدین به عدالت و امید در حوزه دین هم اشاره کرد و گفت: در حوزه دینی، امیرالمؤمنین(ع) حدیثی دارند که میفرمایند: «داناترین مردم کسی است که دیگران را ناامید نکند»؛ در حالی که در حوزه روشنفکری خود میبینیم که مسئولان ما به این مورد توجه نمیکنند. امروز بحثی با محوریت جمله «چه فایده دارد» باب شده است؛ این جملهای است که مقام معظم رهبری از این ادبیات به عنوان یک ادبیات بد یاد میکنند و این یعنی مشخص است که این ادبیات در بین مسئولان و روشنفکران ما وجود دارد. اینها این کار را انجام میدهند و ناامیدی را در پس آن به جامعه تزریق میکنند.
تحقق تمدن نوین اسلامی بدون عدالت ممکن نیست
وی اظهار کرد: در حوزه عدالت در جامعه دینی ما احادیث به وفور آورده شده است، اما باید بدانیم که تحقق جامعه تمدن نوین اسلامی بدون عدالت به هیچ وجه ممکن نیست. انسانها در حوزه آرمانی چند آرمان دارند که شامل رفاه، آزادی و عدالت است. عدالت اصلیترین آرمانی است که اجرای آن در حوزه دینی مفهوم پیدا میکند. عدالتی که قرار است عدالتگستر جهان با ظهورشان آن را محقق کنند؛ لذا هر مقدار که ما عدالت را محقق کنیم، زمانی که حضرت مهدی(عج) ظهور پیدا کنند، عدالت تعریف تازه خودش را پیدا میکند. پس در مقابل عدالت حضرت چیزی نداریم و عدالت ایشان در جامعه تعریف میشود و عدالت ما مقدمه این عدالت خواهد بود.
انتهای پیام