سیاست خارجی کشور دچار انسداد شده است

علی بیگدلی، استاد پیشین دانشگاه شهید بهشتی و تحلیلگر مسائل بین‌المللی، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا درباره برخی تحلیل‌ها مبنی بر کاهش قدرت دیپلماسی و سیاست خارجی کشور پس از اعتراضات اخیر به افزایش قیمت بنزین و احساس نوعی رخوت و روزمرگی در این حوزه گفت: تلاش‌ها در حوزه سیاست خارجی براین است که با توجه به شرایط نامطلوب اقتصادی روزنه‌ها و پنجره‌های جدیدی به سمت ایران باز ‌شود. اما با توجه به اینکه هیچ تغییری در استراتژی داخلی و منطقه‌ای ایران رخ نداده و همچنان بر روی نقطه صفر خود باقی مانده‌ایم بعید است که سفر آقای روحانی به ژاپن و اقدامات وزیر امور خارجه به نتیجه خاصی منجر شود.

فعلا امکان باز شدن روزنه در دیپلماسی وجود ندارد

وی افزود: در واقع تا زمانی که در شرایط داخلی و موقعیت منطقه‌ای تغییرات اساسی به وقوع نپیوندد امکان رسیدن به یک نقطه مشترک با آمریکا و اروپا میسر نیست. زیرا هم امریکا از برجام خارج شده و هم اینستکس اروپایی‌ها فعلا به جایی نرسیده است. البته اروپایی‌ها تلاش دارند به نوعی ایران را سرگرم کنند تا ایران در برجام باقی بماند و گرنه چهار گام ایران در جهت کاهش تعهدات برجامی هنوز نتیجه‌ای در بر نداشته و اروپایِی‌ها را در دو راهی برجام و تردید در اجرایی کردن اینستکس گذاشته است.

این تحلیلگر مسائل بین‌المللی اظهار کرد: به عبارتی بدون تغییر در سیاست‌های منطقه‌ای و جهانی امکان باز شدن هیچ روزنه‌ای در دیپلماسی وجود ندارد.

وی ادامه داد: سیاست بیشتر مبتنی برعمل بر مبنای «آنچه که هست» است نه «آنچه باید بشود»؛ یعنی شناخت واقعیت موجود و اتخاذ راهکارهایی متناسب با این وضعیت واقعی. بنابراین اگر رفتارهای آمریکا به ضرر و زیان ما بوده و مورد پسند ما نبوده باید به دنبال راه‌های جدید رفت واگر همچنان بخواهیم بر اظهارات قبلی خود تأکید کنیم هیچ گشایشی در وضعیت ما حاصل نمی‌شود.

ناتوانی دولت از اتخاذ تصمیمات جدید در حوزه سیاست خارجی

این استاد پیشین دانشگاه شهید بهشتی بیان کرد: به عبارتی در وضعیت موجود سیاستمدار ماهر و قهار باید با توجه به این وضعیت دیپلماسی نوینی را در پیش بگیرد. چه بخواهیم چه نخواهیم آمریکا این است و اگر منتظریم که ترامپ در دوره دوم ریاست جمهوری انتخاب نشود تفکر نادرستی است. از طرف دیگر با ترامپ بهتر می‌توان وارد مذاکره و توافق شد برای اینکه چندان کاری به مسائل داخلی ایران و مسائلی مانند حقوق بشر ندارد. زیرا ترامپ فرد تجارت‌پیشه‌ای است و در آستانه انتخابات به دنبال کسب امتیاز در سیاست خارجی است.

وی تأکید کرد: لذا ایران با ترامپ بیشتر می‌تواند به اهداف خود برسد و آسان‌تر این مشکلات را حل کند و نباید چندان خود را اسیر ویژگی‌های شخصی ترامپ کنیم.

بیگدلی درباره اینکه آیا با افزایش انتقادات و حملات به عملکرد اقتصادی دولت، می‌توان به توان دولت برای اتخاذ تصمیمات جدید در حوزه سیاست خارجی امیدوار بود، گفت: به عقیده من دستگاه دیپلماسی به نوعی فلج شده و نمی‌تواند کار خاصی کند. به عبارت بهتر سیاست خارجی کشور دچار انسداد شده است و این انسداد باعث شده همچنان بر روی نقطه صفر بمانیم و بدون اینکه هیچ انعطافی از خود نشان دهیم به دنبال آن هستیم طرف‌های مقابل قدم‌هایی به سمت ما بردارند که این هم غیر ممکن است.