معیارهای گزینش شعر مداحی/ نظارت بر هیئت‌های مذهبی چگونه است؟
گروه اجتماعی ــ این رسانه برای پاسخ دادن به سوالاتی پیرامون بحث مداحی و نظارات بر جلسات هیئات گزارشی را تهییه کرده است که به اتفاق می‌خوانیم.
هفته گذشته فیلمی از جلسه یک هیئت در فضای مجازی منتشر شد که موجی میان مردم ایجاد کرد و بحثی در رابطه با شعر این مداحی سخن‌ها بسیاری شنیده می‌شد و همه حاکی از این بود که این شعر و الفاظ مناسب مدح اهل بیت(ع) نیست، لذا این انتقادها مطرح شد که چرا نظارتی بر جلسات هیئات نیست تا مداح هر شعری را نخواند؛ لذا این رسانه قرآنی وظیفه خود دانست تا در گفت‌وگو بامسئولان امر در رابطه با معیارهایی که مداح برای انتخاب شعر باید رعایت کند و نظارتی که باید بر جلسات هیئت باشد، گزارشی را ترتیب دهد که این گزارش را مطالعه می‌کنیم.
حمیدرضا توسلی، رئیس کانون مداحان وشاعران آیینی چهارمحال‌وبختیاری در گفت‌وگو با ایکنا از چهارمحال‌وبختیاری، بیان کرد: ستایش‌گری آستان اهل بیت(ع) بسیار تأثیرگذار است و به دلیل ارتباط با دل و جان مردم، اهمیت بالایی دارد.
توسلی تصریح کرد: یک مداح در شأن اهل بیت (ع) علاوه بر اینکه باید از صدای خوبی برخوردار باشد باید از ویژگی‌هایی همچون اخلاق، علم و تلمذ از علما برخوردار و نیز اهل مطالعه فراوان باشد و با استفاده از شرایط روز با بصیرت به گونه‌ای برنامه‌ریزی کند که بتواند یک برنامه خوب را در خور شأن اهل بیت(ع) اجرا کند.
وی ادامه داد: از آنجا که مجالس اهل بیت(ع) خار چشم دشمنان هستند، لذا هر جا که مجلس نورانی برپا شود دشمن به دنبال رخنه در این محفل است و آسوده نمی‌نشینند.
توسلی افزود: دشمنان اسلام ناب، کسانی که با قرآن و اهل بیت(ع) سرکار ندارند و یا از انقلاب اسلامی سیلی خورده‌اند به دنبال مقابله با اسلام ناب، انقلاب و اهل بیت(ع) هستند که یکی از روش‌های ضربه زدن آن‌ها رخنه در دنیای مداحی است، دشمنان قصد دارند از مجالس مذهبی، روضه‌خوانی و سینه‌زنی سوء استفاده کنند تا بتوانند آرام آرام به اهداف شوم خود نزدیک‌تر شوند.
رئیس کانون مداحان وشاعران آیینی استان تصریح کرد: در این مجالس گاهی غفلت و تحریف مداح کافی است تا دشمن از این جلسه سوء استفاده کند به طور مثال مداح در جلسه شعری را می‌خواند که زیبنده اهل بیت(ع) نیست.
وی افزود: خلق و خوی و منش مداح باید با خلق و خوی اهل بیت(ع) همراه باشد، لذا برای اینکه مداحان متناسب با اصول واقعی تربیت شوند بیش از دو سال است که کار بزرگی در سازمان تبلیغات اسلامی سراسر آغاز شده و سامانه‌ای را به نام «طوبی» راه اندازی کرده‌اند که مداحان در این سامانه ثبت‌نام و پس از سطح‌بندی، آموزش‌های لازم را دریافت می‌کنند.
رئیس کانون مداحان استان در رابطه با نظارت و بازرسی جلسات مداحی تصریح کرد: جلسات هیئات به صورت نامحسوس کنترل می‌شود اما برخی از جلسات خصوصی هستند و اطلاع‌رسانی زیادی از آن‌ها به عمل نمی‌آید که معمولاً اجراهایی که جریان و موج منفی می‌سازند، در این جلسات اتفاق می‌افتد.
از جلسات خصوصی اطلاع نداریم
وی ادامه داد: در این صورت از محتوای اینگونه جلسات اطلاع کافی نداریم مگر اینکه فیلم و یا صوت جلسات در فضای مجازی منتشر شوند و یا مردم گلایه و شکایت این جلسات را اعلام کنند، در این راستا براساس قانون با افراد خاطی توسط مراجع قضایی برخورد لازم انجام خواهد شد.
در ادامه این گزارش حجت‌الله کیانی، مسئول بسیج مداحان چهارمحال‌وبختیاری در رابطه با معیارهایی که مداح در انتخاب شعر خوب باید رعایت کند، بیان کرد: به دلیل ضرورت بالای مداحی سالیان متعدد است که مقام معظم رهبری به مباحث خاص مداحی پرداخته و مطالب زیادی در مورد اصولی که یک مداح باید رعایت کند بیان کرده‌اند که یکی از مهم‌ترین اصول، استفاده از منابع صحیح و قابل اعتماد است.
وی ادامه داد: مقام معظم رهبری چند منبع مهم را به عنوان منابع اصلی یک مداح معرفی کرده‌اند که مهم‌ترین آن‌ها قرآن، ادعیه، زیارات، مناقب اهل بیت(ع) از جمله زیارت جامعه کبیره، مناجات خمس عشر و دعاها و دیوان صائب است که غزلیات بسیار زیادی نیز در خود دارد.
کیانی با بیان اینکه استفاده از کتاب شعر، فضای مجازی و کانال‌های شاعران مورد تأیید، مطالعه و تحقیق نیز راه‌های دیگر انتخاب شعر خوب است، تصریح کرد: مداحی که می‌خواهد مدح اهل بیت(ع) را بگوید لازم است به این منابع مراجعه کند، شعر صحیح را از حیث شکلی و محتوایی بشناسد و اشعار را با منابع اصلی مطابقت دهد تا بتواند شعر سره را از ناسره تشخیص دهد.
مسئول بسیج مداحان استان اظهار کرد: لذا شاعر باید ساختار فکری خود را بر اساس منابع معتبر شکل دهد و سپس در قالب شعر پیاده کند و با اجرا و صدای خوب آن‌را به مردم ارائه دهد.
وی به ویژگی‌های شعر خوب از نظر مقام معظم رهبری اشاره و بیان کرد: شعر شایسته اهل بیت(ع) باید خوب و مفید، محکم و قوی، خوش‌مفهوم و قانع‌کننده باشد زیرا گاهی یک بیت شعر مفید می‌تواند به اندازه یک منبر و یا یک کتاب ارزش داشته باشد.
کیانی متین و قوی بودن شعر را به گونه‌ای که مناقب اهل بیت(ع) را بیان کند یکی دیگر از ویژگی‌های شعر خوب دانست و اظهار کرد: شعر خوب از نظر دینی باید پرمغز و زیبا باشد و همچنین باید فضایی داشته باشد که باعث افزایش ایمان شود، همچنین لفظ شعر باید زیبا باشد و کلماتش خوب کنار هم قرار بگیرند، شعر باید قالب خوبی داشته باشد زیرا هر بافت منظمی شعر به حساب نمی‌آید.
این مداح اهل بیت(ع) ادامه داد: شعر خوب باید دارای مفاهیم اسلامی در باب توحید، نبوت، امامت و معاد باشد درواقع شاعر باید معارف دینی را در قالب شعر در بیاورد.
آهنگ و سبک در مداحی مورد توجه قرار گیرد
وی به آهنگ و سبک در مداحی نیز اشاره کرد و گفت: آهنگ و سبک نیز باید مورد توجه قرار گیرد، موسیقی اصیل ایرانی توسط تعزیه‌خوانان قدیمی درک شده و این نوا به واسطه همین افراد سینه به سینه به ما رسیده و ماندگار شده است.
تقلید غلط آسیب دیگر مداحی
کیانی تقلید غلط را آسیب دیگر مداحی دانست و اظهار کرد: برخی مداحان شعر را به سبک خوانندگان غربی و مداحان عرب می‌خوانند و یا حتی آهنگ‌های رادیو و تلویزیون را که سبک مجلسی غربی دارند و متناسب با جلسات لهو و لعب است، در جلسات ایمانی می‌خواند.
وی افزود: موسیقی و آهنگ‌های غرب بیشتر در فضای بدون معنویت تدوین شده‌اند که با مجالس پاک و نورانی اهل بیت(ع) مناسبت ندارند لذا نسخه‌های نورانی که قرار است انسان را رشد دهند باید از لحاظ معنوی همراه با یک موسیقی معنوی اجرا شود در غیر این صورت خروجی خوبی نخواهند داشت.
این مداح اهل بیت(ع) به سخنان مقام معظم رهبری در رابطه با نوآوری مداح در سبک و آهنگ شعری اشاره کرد و گفت: ایشان در این رابطه می‌فرمایند: نوآوری در سبک و آهنگ مداحی درست است اما باید در آن دقت شود، صدای بد را می‌توان با آهنگ خوب پوشش داد، اما مراقب باشیم وارد فضاهای غیرشرعی و غیراخلاقی نشویم، مقام معظم رهبری در رابطه با ساخت آهنگ می‌فرمایند: مداحان خودشان آهنگ‌ها را بسازند، از ذوق و سلیقه خودشان استفاده کنند و در این زمینه زیاد تقلید نکنند زیرا آهنگ باید سنگین باشد.
وی ادامه داد: مقام معظم رهبری تصریح می‌کنند: «برخی از آهنگ‌هایی که از جلسات مداحی شنیده می‌شود آهنگ‌های خوبی نیست، مداح خودش نباید به سمت این آهنگ‌ها برود، نوآوری و شکل‌های جدید در سبک مداحی ایراد ندارد اما مداح باید از تشابهات و تداخل بپرهیزد زیرا هر شعر و تصنیفی که خوانده شده باشد قابل تقلید نیست مواظب این شباهت‌ها باشید».
کیانی افزود: رسیدن به یک شعر مناسب راه‌های مختلفی دارد که مهم‌ترین آن توجه به همین دستورات رهبر فرزانه است که در کتاب «حدیث امین» مفصل راجع به آن‌ها صحبت شده است و مداحان می‌توانند برای تأثیر گذارتر شدن جلسات‌شان به این کتاب مراجعه و دستورات را در هیئات اجرایی کنند.
مسئول بسیج مداحان استان در رابطه با بازرسی هیئت‌های مذهبی تصریح کرد: هیئت‌های مذهبی مردمی هستند، در واقع تشکلات هیئت‌ها مانند ادارات نیست که برای دعوت یک مداح و یا سخنران از قبل استعلام بگیرند و مراحل اداری را طی کنند، اما مردمی بودن به معنای این نیست که نظارت بر آن‌ها وجود ندارد بلکه سخنران با نظارت و دقت خاصی دعوت می‌شود.
وی ادامه داد: بسیاری از این دعوت‌ها نیز به ساختار فکری ارکان هیئت بستگی دارد لذا ارکان هیئت نیز باید از نظر اعتقادی رشد کنند تا بتوانند مطالب سخنران و مداح را با مطالب قرآن و انقلاب بسنجد و اگر این مطالب در شأن اهل بیت(ع) نبود و یا اگر سخنانی مناسب اسلام در جلسه مطرح نشد مانع از ادامه جلسه شود در واقع ارکان هیئت باید خیر و شر جلسه را تشخیص دهند و اگر ارکان رشد یافته باشند مخاطبان نیز رشد خواهند یافت.
کیانی در رابطه با تأیید رئیس هیئت اظهار کرد: رئیس هیئت فقط از جنبه سلبی یعنی از نظر مالی، اعتقادی، اخلاقی و ... تایید می‌شود و بحث ایجابی آن مانند تحصیلات که باید فوق دیپلم یا لیسانس باشد، طلبه فاضل و یا روشنفکر باشد و ... بررسی نمی‌شود، متأسفانه در غالب هیئت‌ها مدیران این گونه انتخاب می‌شوند و زمانی که وارد اجرا می‌شوند می‌بینیم که مسائل فکری آن‌ها بر روی خروجی هیئت و یا نحوه برگزاری جلسه مثلاً بر روی فضاسازی‌ها، توزیع اقلام، دعوت سخنران و مداح و ... نیز اثر می‌گذارد درواقع تفکر همین ارکان هیئت است که مشخص می‌کند اعضاء در فضاسازی از تصویر یا جمله شهید استفاده کنند یا هیئت را فقط به بیان مصائب اهل بیت(ع) اختصاص دهند و دین و سیاست را از یکدیگر جدا کنند.
رئیس بسیج مداحان در پایان گفت: امام زمان (عج) و نائب برحقشان از مداحان مطالبه دارند که کیفیت کار را ارتقاء دهند، مداح نیز باید دستور بگیرد و نقش خود را به عنوان مدافع حق به درستی ایفا کند و به جامعه و مردم کمک کند.
وی افزود: مردم نیز از مداح انتظاراتی دارند که بهترین راه برآورده کردن این انتظارات برای مداح اطاعت از دستورات مقام معظم رهبری به عنوان نائب امام زمان(عج) است که این دستورات سبب می‌شود جلسات هیئت باکیفیت بهتر و تأثیرگذاری بیشتری اجرا شوند.
گزارش از زینب رحیمی/خبرنگار ایکنا چهارمحال‌وبختیاری
انتهای پیام
