اشک‌های بسیاری که در روز چهارم جشنواره فیلم فجر سرازیر شد
گروه هنر ــ چهارمین روز سی‌و‌هشتمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر در سینمای رسانه به نمایش فیلم‌های «آن شب»، «درخت گردو» و «دوزیست» اختصاص داشت. در این روز، فیلم محمدحسین مهدویان چشمان بسیاری را به اشک نشاند.
به گزارش خبرنگار ایکنا، چهارمین روز سی‌و‌هشتمین جشنواره فیلم فجر به اکران سه فیلم «آن شب»، «درخت گردو» و «دوزیست» اختصاص داشت. مهمترین فیلمی که در این روز روی پرده رفت به درخت گردو به کارگردانی محمد حسین مهدویان اختصاص داشت، البته فیلم «آن شب» با بازی شهاب حسینی نیز مورد توجه برخی قرار اهالی رسانه قرار گرفت.
در اولین جلسه نقد و بررسی روز گذشته، شاهد استقبال بسیار اندک اهالی رسانه از فیلم «آن شب» بودیم زیرا بازیگران اصلی در این نشست حضور نداشتند، جلسه خبری فیلم آن شب با حضور کوروش آهاری، کارگردان، میلاد جرموز، نویسنده، محمد درمنش تهیه‌کننده، صبا واحدی جانشین طراح صحنه، شهاب شهرزاد منتقد و با اجرای محمدرضا مقدسیان برگزار شد.
کوروش آهاری در پاسخ به این سؤال ابتدایی که فیلم ساختن در آمریکا چه تفاوتی با ایران دارد؟ گفت: من درباره فیلمسازی در ایران اطلاعات کمی دارم. بخش ساده فیلمسازی در آمریکا این است که نیازی به دریافت مجوز ساخت و نمایش نیست، اما قوانین محدود دیگری مثل اندازه معین در استفاده کودک در زمان فیلمبرداری و ... کار را کمی سخت می‌کند.
وی ادامه داد: این داستان می‌توانست در هر جایی باشد، اما در سینمای آمریکا به هنرمندان ایرانی بها داده نمی‌شود. ما می‌خواستیم از این فرصت استفاده کنیم تا هنرمندان ایرانی ساکن در آمریکا را پررنگ‌تر کنیم. ما یک فیلم آمریکایی با حال و هوای ایرانی می‌بینیم که می‌تواند شکل بین‌المللی داشته باشد. نسل جدید ایرانی‌های آمریکا را دوست دارند و برایشان احترام قائل‌اند.
«درخشش» کوبریک را بازسازی نکردیم
کارگردان آن شب درباره اقتباسی بودن فیلم گفت: قطعاً از برخی فیلم‌ها الهام گرفته‌ام، اما لزوماً بر پایه یک فیلم برنامه‌ریزی نکرده‌ایم و اگر پلان شبیه فیلم «درخشش» می‌بینید آگاهانه نبوده است. ژانر این فیلم را در آمریکا ژانر روان‌شناختی می‌نامند و در دسته‌بندی آثار ترسناک قرار نمی‌گیرد. ما برای اینکه فیلم شکل هالیوودی پیدا کند نیاز به یک سری ترفند داشتیم. این یک داستان جهانی است و بیننده آمریکایی با آن ارتباط برقرار کرد. امیدواریم در ایران هم مورد استقبال قرار گیرد.
آهاری درباره آهنگسازی فیلم بیان کرد: آهنگساز ما از نسل جدیدی است که ساکن آمریکاست و ما هدفمان این بود از ساز‌های ایرانی برای این ژانر استفاده کنیم و امیدواریم که هدفمان به درستی محقق شده باشد. درباره این نقد که ممکن است کپی کاری در فیلم صورت گرفته باشد هم باید بگویم، اگر نگاه دقیق‌تر و عمیق‌تری داشته باشیم متوجه می‌شویم، چنین اتفاقی در فیلم نیفتاده است.
درمنش درباره بحث مالکیت فیلم و تولید مشترک سینمایی، تصریح کرد: اگر در آینده در سینمای ایران فرصت تولید اثر با حضور تیم‌های گسترده و چند سرمایه‌گذار وجود داشته باشد، فیلم‌ها به پختگی بیشتری می‌رسند و سینمای ما پیشرفت خواهد کرد. این فیلم قرار بود مخاطب جهانی داشته باشد و ما تلاش کردیم به ترکیب خوبی از عوامل فیلم برسیم که بتوانیم دیدگاه‌هایمان را به هم نزدیک کنیم. همچنین هر فیلمی قادر است در هر لوکیشن و با یک استراتژی مشخص ساخته شود، اما یکی از دلایل مهم ساخت آن در آمریکا به این دلیل بود که دوستان ایرانی ساکن آمریکا و بازیگران بتوانند در اقصی نقاط جهان فیلم بسازند و البته محور اصلی یک اثر باشند.
وی در پاسخ به چرایی غیبت شهاب حسینی در نشست فیلم گفت: شهاب حسینی مشغول فیلمبرداری یک فیلم در خارج از کشور است؛ اما در اکران روز نوزدهم بهمن ماه حضور خواهد داشت. اما نکته پایانی‌ام، در آمریکا صنعت سینما مهم است و سرمایه‌گذاران در آمریکا اصلاً ایدئولوژیک نیستند و زمانی که یک سرمایه‌گذار پای فیلمی می‌آید باید از بازگشت سود و سرمایه مطمئن باشد.
شهاب شهرزاد منتقد حاضر در جلسه نیز درباره این فیلم گفت: اگر بخواهیم نگاه ژانر‌شناسی داشته باشیم امروز یک فیلم متفاوت دیدیم، این فیلم در ژانر وحشت است و به سایکو درام نزدیک می‌شود، اما شخصیت‌ها ایرانی هستند و ما به آن‌ها نزدیک می‌شویم. این فیلم از سویی به دنبال فخر فروشی در پردازش تصویر یک کشور خارجی نیست و نمی‌خواهد از موقعیت مکانی خود برای جذابیت استفاده کند. البته که این فیلم ادای دین به «شاینینگ» کوبریک هم هست.
جرموز در انتهای این جلسه درباره اقتباسی بودن فیلم گفت: من هیچ پیش‌زمینه‌ای برای نوشتن فیلمنامه‌ای با این موضوع نداشتم، اما در ما چیز‌هایی رسوب کرده که در متونمان تأثیر می‌گذارد.
شلوغ‌ترین نشست روز چهارم
نشست فیلم درخت گردو شلوغ‌ترین نشست تا امروز جشنواره است، البته در زمان اکران هم اکثر سالن‌های پردیس سینمایی ملت پر بودند و بعد از نمایش فیلم رضایت کلی در بین تماشاگران حاکم بود به ویژه که بسیاری از آن‌ها تحت تأثیر فیلم با چشمانی اشکبار از سالن بیرون آمده بودند، این نشست حواشی گوناگونی داشت، ابتدا حضور مهران مدیری با عینک دودی به دلیل کم خوابی و اشک‌هایش برای حضار جالب بود، حاشیه سازی همیشگی خبرنگار جنجالی این جلسات و تماس تلفنی پیمان معادی اتفاق قابل ذکر در این نشست بود.
نشست خبری فیلم سینمایی درخت گردو به کارگردانی محمدحسین مهدویان با حضور کارگردان، ابراهیم امینی و حسین حسنی فیلمنامه‌نویسان، سیدمصطفی احمدی، تهیه‌کننده، مینو شریفی، مینا ساداتی، مهران مدیری، بازیگران، هادی بهروز، مدیر فیلمبرداری، حبیب خزایی‌فر، موسیقی، بهزاد جعفری، طراح صحنه و لباس، ایمان کرمیان، جلوه‌های ویژه میدانی، امین پهلوان‌زاده جلوه‌های ویژه بصری و خسرو نقیبی منتقد و با اجرای محمدرضا مقدسیان در پردیس سینمایی ملت برگزار شد.
مهدویان در ارتباط با دشواری کارگردانی و فضاسازی درخت گردو توضیح داد: این فیلم نسبت به فیلم‌های قبلی‌ام از چند جهت دشواری‌های بیشتری داشت. زبان، فرهنگ و جغرافیای فیلم برای من ناآشنا بود و باید این آشنایی صورت می‌گرفت. همکاری با سه کودک هم بسیار دشوار بود زیرا باید به لحاظ فیزیکی و روحی مراقبت می‌شدند. همچنین گریم بازیگران جزء چالش‌های فیلم بود. در ضمن در صحنه‌هایی که حیوانات را نشان دادیم از دام‌پزشکانی استفاده کردیم که بدون آسیب زدن به حیوانات صحنه‌های باورپذیر شیمیایی شدن را به تصویر کشیدند. همه این اقدامات برای این بود که عمق فاجعه را بتوانیم نشان دهیم.
او درباره حضور پیمان معادی و مهران مدیری در فیلم توضیح داد: فیلم موضوعی انسانی دارد که فراموش شده، اما می‌تواند در جوامع بین‌المللی نمایش داده شود و کارکرد مثبتی داشته باشد. حضور پیمان معادی به عنوان یک بازیگر بین‌المللی می‌تواند به این مهم کمک کند. لهجه فیلم از نکاتی بود که پیمان درباره آن نگران بود ما در حین فیلمبرداری بسیار به درآمدن لهجه توجه داشتیم و نتیجه قابل قبول شد.
مهدویان درباره پیمان معادی اضافه کرد: از راه دور به پیمان معادی سلام می‌کنم. در طول ساخت فیلم به او فشار زیادی وارد شد. او چند روز در بیمارستان بستری شد و به کمک قرص و آمپول در صحنه فیلمبرداری حاضر می‌شد. پس فکر نکنید این فیلم الکی ساخته شده است.
فیلمسازان فیلم ملی بسازند
وی در پاسخ به این سؤال که آیا با توجه به سکانس پایانی فیلم که کولبر‌ها نشان داده شده‌اند، فیلم بعدی‌تان درباره این قشر خواهد بود، گفت: هنوز درباره موضوع فیلم بعدی‌ام تصمیم نگرفته‌ام، اما اگر دقت کرده باشید من همیشه درباره موضوعات ملی فیلم می‌سازم. با درخت گردو سعی کردم فیلمی بسازم که در عین حال که ملی است نقد شیوه‌های حکمرانی در آن وجود دارد. اقلیت‌های کشورمان تاوان بسیاری برای وطن داده‌اند و همیشه کنار گذاشته شده‌اند، آن‌ها برای وطن آسیب دیده‌اند؛ اما به خاطر اینکه هم‌زبان پایتخت نشینان نبودند کسی توجهی به آن‌ها نکرده است. ما فیلمسازان می‌توانیم فیلم‌های ملی بسازیم که در عین حال شیوه‌های حکمرانی را نقد می‌کنند.
مهدویان درباره موفقیت فیلم در گیشه گفت: اینکه فیلم چقدر موفق بوده یا نبوده را من نباید بگویم، طی سالیانی که فیلم می‌سازم همیشه سعی کرده‌ام نظر منتقدان را بخوانم و به آن‌ها توجه کنم.
مهران مدیری در ابتدا به بازماندگان حادثه سقوط هواپیما تسلیت گفت و بیان کرد: من در سال ۶۶ در سردشت حضور داشتم و تقریباً بخش بزرگی از این اتفاقات را از نزدیک دیده‌ام. دوستی من با کارگردان، تهیه‌کننده، پیمان و همچنین موضوعی که خاطرات بسیاری را برای من زنده کرد در کنار اینکه من عاشق مردم مهربان و آدم حسابی کٌرد هستم و دلایلی بودند که نمی‌توانستم در فیلم حضور نداشته باشم. دوست داشتم به کسانی که در دوران جنگ با مهربانی میزبان ما بودند ادای دین کنم.
مهران مدیری در ابتدا به بازماندگان حادثه سقوط هواپیما تسلیت گفت و بیان کرد: من در سال ۶۶ در سردشت حضور داشتم و تقریباً بخش بزرگی از این اتفاقات را از نزدیک دیده‌ام. دوستی من با کارگردان، تهیه‌کننده، پیمان و همچنین موضوعی که خاطرات بسیاری را برای من زنده کرد در کنار اینکه من عاشق مردم مهربان و آدم حسابی کٌرد هستم و دلایلی بودند که نمی‌توانستم در فیلم حضور نداشته باشم. دوست داشتم به کسانی که در دوران جنگ با مهربانی میزبان ما بودند ادای دین کنم.
وی با اشاره به چالش‌هایی که در طول ساخت فیلم با آن‌ها رو به رو شده بود گفت: ما صبح زود بیدار می‌شدیم و بیدار شدن در آن ساعت برای من فاجعه بود، چندبار ساعت ۶ صبح حرکت کردیم و به سنندج رفتیم و ساعت‌ها در راه بودیم. همچنین در مسیر پنج ساعت در راه بودیم، به بهانه‌های مختلف به بانه می‌رفتیم و عذاب می‌کشیدیم.
- بیشتر بخوانید
چالش‌های مهم اجتماعی در دومین روز جشنواره فیلم فجر
پیمان معادی بازیگر اصلی این فیلم طی تماس تلفنی در این جلسه مشارکت کرد و درباره حضور خود در این فیلم چنین توضیح داد: سیمرغ و بازتاب بین‌المللی برایم اهمیتی ندارد؛ زیرا این فیلم بسیار مهم‌تر از این حرف‌هاست. محمدحسین مهدویان را سال‌هاست می‌شناسم و می‌دانستم چقدر سینما را می‌شناسد. در طی ساخت فیلم فهمیدم عوامل این فیلم مدت‌هاست با هم همکاری می‌کنند و یک همدلی خاصی داشتند. او گروه فوق‌العاده‌ای دارد. این فیلم مهمی است. من این فیلم را عاشقانه بازی کردم و امیدوارم مردم آن را دوست داشته باشند.
وی اضافه کرد: اجازه می‌خواهم از این فرصت استفاده کنم و از محمدحسین مهدویان بابت انتخاب شجاعانه‌ای که داشت و من را برگزید تشکر کنم همچنین از عبدالله مهربان معلم زبانم در این فیلم ممنونم که برای رسیدن من به نقش قادر بسیار تلاش کرد. از مهران مدیری که حق مطلب را ادا کرد تشکر می‌کنم. من هم عاشق کرد‌ها هستم و از مردم کردستان تشکر می‌کنم که به من اجازه دادند لباس فاخرشان را بر تن کنم. آن‌ها در‌های خانه‌هایشان را به روی ما باز کردند و اجازه بازی و نشان دادن یک دوره زمانی و یک رویداد از مردم ایران را دادند. امیدوارم حق مطلب را ادا کرده باشم و می‌خواهم سر تعظیم جلوی این مردم که طی سالیان رنج کشیده‌اند فرود آورم.
کمک 88 میلیونی معنای سیاسی ندارد
احمدی تهیه‌کننده این فیلم بیان کرد: با کمک پیمان معادی و محمدرضا مهدویان به این نتیجه رسیدیم که از بازیگران حاضر در این فیلم استفاده کنیم. همچنین درباره کمک ۸۸ میلیونی از فروش فیلم به سیل‌زدگان سیستان و بلوچستان باید بگویم که به نیت امام رضا (ع) بوده است و واقعا از دلیل این حاشیه‌ها که در این باره گفته شده اطلاع ندارم.
خسرو نقیبی، منتقد هم درباره فیلم درخت گردو تأکید کرد: نکته مهم درباره این فیلم این است که با فیلمسازی به نام محمدحسین مهدویان طرفیم که علاوه بر ساخت پنج فیلم سینمایی کارش را با مستندنمایی شروع کرده است. این فیلمساز با این پیشینه درام را به خوبی می‌شناسد و هربار که درام را در کار‌های خود پر رنگ‌تر می‌کند موفق است. چشمان خیسی که بعد از تماشای درخت گردو دیدید به خاطر درام‌نمایی در فیلم است. او فیلمش را با بازیگران ناشناس نمی‌سازد.
مینا ساداتی درباره دلیل حضورش در فیلم گفت: به نظرم مهدویان کارگردان شجاعی است. به خاطر داستان انسانی فیلم، دوست داشتم در آن حضور داشته باشم. سال‌ها بود به مسائل کرد‌ها پرداخته نشده بود. فکر می‌کنم کرد‌ها هنوز همان وضعیتی را دارند که ۳۰ سال پیش داشتند. در ضمن تعدد لوکیشن و دیگر چالش‌ها از جمله کار کردن با آقای مهدیان که به بازیگر نمی‌گوید چه باید کند و او باید خودش را در جریان فیلم پیدا کند، از جمله جذابیت‌های این فیلم برایم بود.
مینو شریف دیگر بازیگر فیلم درباره حضورش در فیلم تصریح کرد: این فیلم اولین فیلم سینمایی من بود. خیلی خوشحالم که با این فیلم، کار حرفه‌ای‌ام را شروع کردم. فضای کاری مهدویان ساده نیست، زیرا بازیگر همیشه باید متمرکز باشد. از تک تک بازیگران و آقای مهدویان تشکر می‌کنم که راه را به من نشان دادند.
وی با بیان این که اصالتاً کرد است افزود: من می‌دانم فیلم‌هایی که با این زبان یا با موضوع کرد‌ها ساخته می‌شوند معمولاً دیده نمی‌شوند یا سرمایه‌گذار پیدا نمی‌کنند. کاراکتر مریم یک زن جوان سردشتی بود و تمام تلاشم را کردم این نقش را درست بازی کنم. درست است که کرد هستم، اما یادگیری این زبان سخت بود. اولین برخورد من با زبان کردی در ۱۹ سالگی بود، ولی باید این را بگویم که لهجه کردی شهر به شهر و روستا به روستا با یکدیگر فرق دارد. روز اولی که بچه‌های فیلم را دیدم متأسفانه آن‌ها اصلاً حرف ما را متوجه نمی‌شدند و نیاز به مترجم داشتند.
حبیب خزایی‌فرهم درباره ساخت موسیقی فیلم توضیح داد: تحقیقات مفصلی درباره موسیقی کردستان کردم و در نهایت به این نتیجه رسیدم که باید از این آهنگ‌ها استفاده کنم. همچنین برای موسیقی این فیلم از آهنگسازان بومی کرد استفاده کردم.
ابراهیم امینی، فیلمنامه‌نویس هم درباره نقاط منفی و مثبت فیلمنامه درخت گردو اظهار کرد: ما تجربه کار‌های قبلی را داشتیم و در تمام آن‌ها بر مبنای یک داستان واقعی فیلمنامه نوشتیم. در نوشتن یک فیلمنامه واقعی باید اول فهمید که چه اتفاقاتی و چگونه رخ داده است. پس از این مرحله باید نحوه روایت و عرضه آن‌ها را بلد باشیم سپس درباره رویداد‌ها صحبت کنیم، زیرا انگیزه انسان‌ها مشخص نیست.
نشست پایانی چهارمین روز جشنواره، مربوط به فیلم دوزیست بود. فیلمی که نتوانست انتظارات را برآورده کند و بیشتر حاضران در سالن‌های نمایش چندان از فیلم راضی نبودند. جلسه خبری دوزیست به کارگردانی و نویسندگی برزو نیک‌نژاد با حضور کارگردان، سعید خانی، تهیه‌کننده، علی برازنده، مدیرفیلمبرداری، جوادعزتی، هادی حجازی‌فر، پژمان جمشیدی، ستاره پسیانی و الهام اخوان بازیگران امیرحسین قدسی طراح صحنه، مهدی سعدی، تدوین، ملودی اسماعیلی، طراح لباس، حمیدرضا مدقق، منتقد و با اجرای محمدرضا مقدسیان برگزار شد.
در ابتدا منتقد حاضر در نشست، تصریح کرد: برای دومین بار فیلم را دیدم و به این نتیجه رسیدم که «دوزیست» فیلمی با پایان غافلگیر کننده است و مخاطب را شگفت‌زده می‌کند. این فیلم تماشاگرش را فریب نمی‌دهد، بلکه به مخاطب نشانی می‌دهد و این نشانه‌ها در دیالوگ‌ها نیز بیان می‌شود. شخصیت حمید در ظاهر فیلم نیز دروغ می‌گوید و نشانه‌های مختلفی با خود همراه دارد. در این فیلم جزئیات زیاد است. می‌توان گفت که دوزیست، فیلم مراقبت است و در همه بخش‌ها این مراقبت نشان داده شده است.
جمشیدی نیز درباره نقش خود در فیلم بیان کرد: خوشحالم در این نقش بازی کردم. پیشنهاداتی که در سال به من می‌شود اکثرا ژانر کمدی است و حضور در این نقش و فیلم برای من تجربه متفاوتی بود.
وی با اشاره به تاثیر تئاتر روی بازیگری‌اش افزود: بازی در تئاتر بسیار سخت است، من تجربه حضور در سی تئاتر را داشته‌ام و این تجربه از من آدم و بازیگر دیگری ساخت.
این بازیگر هم درباره همبازی بودنش با جواد عزتی گفت: جواد در پشت صحنه بسیار خوب و همراه است و من در دو فیلم «جهان با من برقص» و دوزیست تجربه بسیار خوبی با او داشتم.
واقعیات را نگفتم
نیک‌نژاد نیز با بیان اینکه از نتیجه کار راضی است در مورد فیلم این‌گونه توضیح داد: سعی کردم در این فیلم خیلی از واقعیت‌ها را نگویم. همه ما حرفهای نزده زیادی داریم و جبر زندگی آدم‌ها را مجبور می‌کند دوزیست‌وار زندگی کنند. درباره انتخاب بازیگران هم باید بگویم همه بازیگر‌ها انتخاب اول ما بودند.
وی در ارتباط با انتخاب بازی الهام اخوان در این فیلم تصریح کرد: من برای این نقش قطعاً بازیگر چهره جدید می‌خواستم. نمایشی از او دیدم و پس از گفتگو با آقای خانی او برای ایفای این نقش انتخاب شد. او در رشته بازیگری تحصیل کرده است. برای درست از آب درآمدن این نقش دو سال با او کار کردم. به‌نظر من نتیجه بازی او خوب بود و توانست بین بازیگران چهره خوب بازی کند و بازی یکدستی با آن‌ها داشته باشد.
این کارگردان در ارتباط با پایان فیلم بیان کرد: اتفاقات مختلفی در کشور رخ می‌دهد که تأثیرش را روی آدم‌ها می‌گذارد، در سکانس اول فیلم گفته می‌شود زندگی شعبده بازی است و در پایان نشان می‌دهد که خیلی از اتفاقات زندگی ممکن است رخ ندهد.
کارگردان در مورد تحول شخصیت‌های فیلم نیز توضیح داد: برخی از این تحولات گا‌هاً به اجبار نقش است و سیر بالا و پایین برای این تحولات در فیلم تعریف شده است. شخصیت‌های فیلم طبقه اجتماعی متوسط رو به پایین بودند. همچنین به دنبال بیان خرده روایت‌ها در این فیلم نبودم و تلاشم بر این بود که آدم‌ها و شخصیت‌های فیلم را از روایت و منظر آدم‌های دیگر بشناسیم. همچنین تلاش کردم قصه مردانه تعریف کنم و معتقدم خانم‌ها در ایران در بعضی از قسمت‌های زندگی تحت جبر قرار می‌گیرند.
حجازی‌فر نیز در ارتباط با نقش خود در فیلم دوزیست اظهار کرد: از شانس خوب من است که نقش‌های مختلفی به من پیشنهاد می‌شود. تجربه‌های دوست داشتنی را در کنار این تیم خوب داشتم. در بازیگری جرات ریسک زیادی دارم و همچنان در این حیطه تجربه می‌کنم.
الهام اخوان در ارتباط با نقش‌اش در فیلم گفت: صرف‌نظر از اینکه توانستم این تجربه خوب را جلوی دوربین داشته‌باشم، بازی در کنار بازیگران خوب و حرفهای فیلم، برایم تجربه بی‌نظیری بود. کارکتر مریم با خودم تفاوت‌هایی داشت که با کمک هم تیمی‌های خوبم توانستم آن را پرداخت کنم.
سعید خانی نیز در ارتباط با ساخت و پخش فیلم گفت: در ابتدا به دنبال پخش فیلم در پاییز بودیم، اما نهایتاً تصمیم به اکران فیلم در جشنواره گرفتیم.
سعید خانی نیز در ارتباط با ساخت و پخش فیلم گفت: در ابتدا به دنبال پخش فیلم در پاییز بودیم، اما نهایتاً تصمیم به اکران فیلم در جشنواره گرفتیم.
تهیه‌کننده فیلم در ارتباط با ساخته شدن فیلم در بخش خصوصی بیان کرد: بعد از فیلم «ارادتمند ...» دیگر نمی‌خواستم فیلم اجتماعی بسازم؛ اما احساس کردم با کمک برزو می‌توانم فیلم اجتماعی خوبی با هم بسازیم. در کنار تیم حرفهای تلاش کردیم فیلم خوبی بسازیم تا اگر فیلم فروخت دستمزد برزو را بدهیم.
پرونده چهارمین روز جشنواره در سانس چهارم و پایانی با نمایش مستند‌های «خسوف» و «اشغال» بسته شد.
گزارش از؛ داوود کنشلو
انتهای پیام 
