تندرستی که از بلا ایمن ندارد به دعا محتاج‌تر از مبتلاست
مردم غالباً به افراد گرفتار توجه دارند به‌خصوص گرفتارانى كه به‌شدت مبتلا شده‌اند، يا گرفتارى مالى يا انواع بیماری‌ها يا مسائل مختلف و از كسانى كه ظاهراً سالم و بدون گرفتارى هستند غافل‌اند؛ درحالی‌که آن‌ها نيز به همان اندازه و گاه بيشتر نياز به دعا دارند.
به گزارش ایکنا از همدان، امیرالمؤمنین(ع) در حکمت 302 نهج‌البلاغه می‌فرماید: «وَ قَالَ (علیه السلام): مَا الْمُبْتَلَى الَّذِي قَدِ اشْتَدَّ بِهِ الْبَلَاءُ، بِأَحْوَجَ إِلَى الدُّعَاءِ [مِنَ الْمُعَافَى] الَّذِي لَا يَأْمَنُ الْبَلَاء، و فرمود (ع) كمتر به دعا نيازمند است، مبتلايى كه سخت گرفتار بلا شده، از تندرستى كه از بلا ايمنى ندارد.»
امام علیه‌السلام در اين گفتار حكيمانه به نکته‌ای اشاره می‌کند كه بسيارى از افراد از آن غافل‌اند، می‌فرماید «آن‌کس كه به‌شدت به بلا مبتلاست از كسى كه مبتلا نيست ولى در هيچ لحظه ايمن از بلا نیست، محتاج‌تر به دعا نيست».
اشاره به اينكه مردم غالباً به افراد گرفتار توجه دارند به‌خصوص گرفتارانى كه به‌شدت مبتلا شده‌اند، يا گرفتارى مالى يا انواع بیماری‌ها يا مسائل مختلف و کسانی كه به آنان علاقه‌مندند دعا می‌کنند كه خدا آن‌ها را از گرفتارى رهايى بخشد و از كسانى كه ظاهراً سالم و بدون گرفتارى هستند غافل‌اند؛ درحالی‌که آن‌ها نيز به همان اندازه و گاه بيشتر نياز به دعا دارند، زيرا هرلحظه ممكن است نعمت عافيت، آرامش، غنا و ثروت از آن‌ها گرفته شود يا لغزشى دامن‌گیر آن‌ها گردد و در دام شيطان گرفتارشده و ازنظر معنوى سقوط كنند و آلوده گناهانى گردند كه تا آخر عمر نيز نتوانند آثار آن را برطرف سازند.
با اين توجه، هر دو گروه نيازمند دعا هستند، درحالی‌که مردم معمولاً به يكى توجه داشته و از ديگرى غافل‌اند. اضافه بر اين، افرادى كه در عافیت‌اند گاه گرفتار غرور و غفلت فوق‌العاده‌ای می‌شوند درحالی‌که مبتلايان، نه مغرورند و نه غافل و پيوسته به در خانه خدا رفته و دعا می‌کنند، و از اين نظر حال عافيت‌مندان از مبتلايان سخت‌تر است.
دعا در راحتى و آرامش موجب برآورده شدن آن در سختی‌ها می‌شود
از همين رو در حديثى از امام صادق علیه‌السلام می‌خوانیم كه شبى از شب‌ها رسول خدا صلی‌الله عليه و آله در خانه ام مسلم بود. (ام سلمه) ناگهان بيدار شد و حضرت را ندید. گفت: شايد به خانه همسران ديگر رفته است. برخاست و به جستجوى آن حضرت رفت. ناگهان ديد پيغمبر اكرم صلی‌الله عليه و آله در گوشه‌ای از خانه ايستاده و دست‌ها را بلند كرده ومى گويد «اللَّهُمَّ لا تَنْزِعْ مِنِّي صَالِحَ مَا أَعْطَيْتَنِي أَبَداً اللَّهُمَّ لا تُشْمِتْ بِي عَدُوّاً وَلا حَاسِداً أَبَداً اللَّهُمَّ وَلا تَرُدَّنِي فِي سُوءٍ اسْتَنْقَذْتَنِي مِنْهُ أَبَداً اللَّهُمَّ وَلا تَكِلْنِي إِلَى نَفْسِي طَرْفَةَ عَيْنٍ أَبَداً؛ خداوندا! نعمت‌های شایسته‌ای را كه به من داده‌ای هرگز از من مگير. خداوندا! دشمنان و حسودان را از شماتت من بازدار. خداوندا! مرا به حال بدى كه از آن نجاتم داده‌ای هرگز بازمگردان. خداوندا! مرا هرگز لحظه‌ای به خود وامَگذار»»
علامه مجلسى در جلد 90 بحارالانوار بابى تحت عنوان «اقدام به دعا درشدت و رخاء و در جميع احوال» ذكر كرده است و روايات زيادى در اين باب آورده است؛ ازجمله همين گفتار حكيمانه موردبحث. در روايت ديگرى از امیر مؤمنان علیه‌السلام نقل می‌کند كه فرمود «تَقَدَّمُوا بِالدُّعَاءِ قَبْلَ نُزُولِ الْبَلاءِ؛ پيش از آنكه بلا نازل شود دعا كنيد.»
در حديث ديگرى از امام صادق عليه السلام نقل مى كند «مَنْ سَرَّهُ أَنْ يُسْتَجَابَ لَهُ فِي الشِّدَّةِ فَلْيُكْثِرِ الدُّعَاءَ فِي الرَّخَاءِ؛ كسى كه دوست دارد به هنگام شدت و بلا دعايش مستجاب شود، درزمانی كه در راحتى و آرامش است دعا زياد كند».
جالب اينكه در حديث ديگرى از آن حضرت می‌خوانیم: «إِذَا دَعَا الْعَبْدُ فِي الْبَلاءِ وَلَمْ يَدْعُ فِي الرَّخَاءِ حَجَبَتِ الْمَلائِكَةُ صَوْتَهُ وَقَالُوا هَذَا صَوْتٌ غَرِيبٌ أَيْنَ كُنْتَ قَبْلَ الْيَوْمِ؛ زمانى كه بنده‌اى از بندگان خدا به هنگام بلا دعا كند و در رخاء و آرامش دعا نكند فرشتگان جلوى صداى او را می‌گیرند و می‌گویند: اين صداى ناشناخته‌ای است، تا امروز كجا بودى؟»
