احتمال فروکش کردن همه‌گیری کرونا در ایران و جهان تا یک ماه آینده

بیژن صدری‌زاده، مدیر سابق مبارزه با بیماری‌های واگیر منطقه مدیترانه شرقی سازمان بهداشت جهانی، در گفت‌وگو با ایکنا، با بیان اینکه بیش از ۲۰۰ نوع ویروس وجود دارد که افراد را دچار سرماخوردگی می‌کنند، گفت: ویروس‌های کرونا هم از این دسته هستند که هفت نوع آن شناسایی شده و انسان‌ها را بیمار می‌‌کنند. بدترین نوع آن سارس و سندرم تنفسی خانواده(مرس) بود؛ سارس در سال ۲۰۰۳ از چین به کانادا رفته، اما با اقدامات بین‌المللی بعد از چهار ماه کنترل شد. البته این ویروس چند ده‌هزار نفر تلفات داشت، اما در حد وسیعی گسترش نیافت. کشندگی سارس در مقایسه با کرونای جدید ۱۰ درصد بالاتر بود. در سال ۲۰۱۲ سندرم تنفسی خاورمیانه یا مرس از خانواده ویروس‌های کرونا از عربستان شیوع یافت که درصد کشندگی آن ۳۵ درصد از مبتلایان بود.

وی با ذکر اینکه ویروس کرونای ۲۰۱۹، ویروسی نوپدید است که سرعت انتشاری بسیار بالاتر از سارس و مرس دارد، اظهار کرد: درجه کشندگی این ویروس به مراتب پایین‌تر از ویروس سارس و مرس است؛ در حال حاضر درجه کشندگی کرونای جدید بین ۴ تا ۵ درصد است، زمانی که این ویروس انتشار پیدا کرد، کسی انتظار این وسعت از همه‌گیری را در سطح جهان نداشت، به هرحال به سرعت دنیا را دربر گرفت. در حال حاضر حدود ۴ میلیون نفر در ۲۱۵ کشور جهان نفر به این ویروس مبتلا شدند که حدود ۲۵۰ هزار نفر از آنان فوت کردند.

این متخصص بیماری‌های عفونی با بیان اینکه افراد مبتلا به کرونا، نباید نگران باشند که وضعیت آنان خطرناک خواهد شد، گفت: این بیماری در ۸۰ درصد افراد بدون علامت یا دارای علائم خفیف است، ۲۰ درصد افراد بیماری را به صورت شدید گرفته که ۲ تا ۴ درصد از این ۲۰ درصد کارشان به آی‌سی‌یو و دستگاه‌های کمک تنفسی می‌رسد؛ این افراد عمدتاً سیستم ایمنی دفاعی ضعیفی داشته یا بیماری زمینه‌ای دارند که موجب نقص ایمنی در آن‌ها شده است.

صدری‌زاده در ادامه به ویروس‌های نوپدید پرداخت و افزود: در سال ۱۹۸۱ برای اولین بار ویروس اچ‌آی‌وی شناسایی شد که یک ویروس نوپدید بود. در سال ۱۹۸۵ از طریق تست‌های آزمایشگاهی قادر به تشخیص ورود HIV به بدن انسان شدند، لذا اولین بیماری نوپدید بیماری ایدز بود، پس از آن هپاتیت‌های D،C،B به عنوان بیماری‌های نوپدید در قرن اخیر شناخته شدند. طی دو دهه گذشته بیماری‌های نوپدید دیگری مانند تب کریمه کنگو، تب نیل غربی و ابولا و آنفولانزای مرغی در جهان بروز پیدا کردند.

وی تصریح کرد: اصولاً در مورد همه بیماری‌های نوپدید این واقعیت صدق می‌کند که در گذشته این بیماری بروز پیدا نکرده و افراد را مبتلا نکرده است یا اینکه از قدرت انتشار بسیار پایینی برخوردار هستند، اما شدت بیماری‌زایی و درجه کشندگی بالایی دارند مانند سندرم تنفسی خاورمیانه، به همین دلیل زودتر محدود می‌شوند. در مورد بیماری‌های نوپدید وقتی که به درجه جهانگیری در جوامع می‌رسد، سعی می‌کنند جلوی انتشار آن را بگیرند تا بتوانند به مقابله با آن بپردازند.

صدری‌زاده تأکید کرد: بیماری کرونا اولین و آخرین بیماری نوپدید نیست، چراکه عوامل بروز بیماری‌های نوپدید، از بین نرفتند و در دنیا گسترش پیدا می‌کنند، افزایش و سهولت مسافرت، مهاجرت، تغییر سبک زندگی و عادات غذایی از جمله عوامل گسترش بروز بیماری‌های نوپدید هستند.

این مدیر سابق سازمان بهداشت جهانی یادآور شد: در همه‌گیری یک موضوعی وجود دارد و آن این است که وقتی با قرنطینه یا ایجاد فاصله‌گذاری اجتماعی جلوی انتشار ویروس گرفته می‌شود، با رفع فاصله‌گذاری‌ها مجدداً انتشار ویروس ادامه پیدا می‌کند و پس از مدتی ویروس در جامعه گردش پیدا می‌کند؛ البته این به معنی افزایش درجه خطر ویروس یا بالا رفتن میزان تلفات آن نیست. تخمین سازمان بهداشت جهانی این است که وقتی ۴۰ تا ۷۰ درصد جمعیت مصونیت پیدا کردند، یعنی ویروس در گردش خود به نوعی به آن‌ها رسیده است. لذا همه‌گیری فروکش می‌کند، به نظر می‌رسد به این مرحله در ایران و جهان نزدیک شده‌ایم.

صدری‌زاده با بیان اینکه احتمال دارد تا یک ماه آینده همه‌گیری فروکش کند، گفت: آمدن موج بعدی بیماری نیز به این معنی نیست که بیماری مانند چند ماه گذشته باشد، بلکه مانند آنفولانزا خواهد بود. باید برای مردم تشریح شود که موج دوم و سوم بیماری به چه معنی است تا آن‌ها نگران نشوند، وقتی یک بیماری پس از چند ماه بازمی‌گردد، این دیگر موج نیست و قدرت گذشته را ندارد. برای اینکه جامعه مصونیت قبلی داشته و سیستم ایمنی بدن بلافاصله ویروس را می‌شناسد و به آن حمله می‌کند.