تکالیف نهادهای قرآنی در ایام کرونا / وضعیت جلسات کمیسیون‌های قرآنی
در ایام شیوع ویروس کرونا باید بیشتر نگران وضعیت کمیسیون‌های شورای توسعه فرهنگ قرآنی بود، چراکه فعالیت نهادها و دستگاه‌های قرآنی متأثر از برگزاری منظم جلسات آنهاست و توقف جلسات آنها خسارت‌بار خواهد بود.
شیوع ویروس کرونا تا به امروز جلسات بسیار زیادی را به تعطیلی کشانده، اما با طولانی شدن فرایند آن و مشخص نبودن آینده این بیماری به نظر می‌رسد که نهادها و دستگاهها در عرصه‌های مختلف راهی جز کنار آمدن با این ویروس عجیب و راه‌اندازی کج‌دار و مریز فعالیت‌های خود چه به صورت مجازی و چه حضوری ندارند.
البته دستگاهها و نهادهای قرآنی رویه‌ای نسبتاً متفاوت‌تر از دیگر عرصه‌ها در پیش گرفته‌اند و شواهد نیز نشانه‌ای از تغییر این رویه حداقل در آینده نزدیک ندارد. اگر دیگر عرصه‌ها در ایام کرونایی بیشترین تأکید را بر برگزاری جلسات مهم ولو به صورت مجازی داشتند، اما در عرصه قرآنی اصولاً جلسات برگزار نمی‌شود یا به صورت حضوری و بسیار معدود برگزار می‌شود. این موضوع دو استثنا دارد، شورای عالی قرآن و شورای توسعه فرهنگ قرآنی.
اگر در روزهای ابتدایی شیوع کرونا و همه‌گیری آن از انفعال شورای توسعه فرهنگ قرآنی و سردرگم بودن آن شورا در برگزاری جلسات یا راهبری فعالیت‌های قرآنی صحبت شد، اما این روزها باید از اهتمام این شورا در برگزاری جلسات و روال عادی اجرای برنامه‌ها آن هم به صورت مجازی سخن گفت.
شورای توسعه فرهنگ قرآنی به عنوان نهاد راهبر و سیاست‌گذار عرصه فعالیت‌های قرآنی از زمان شیوع کرونا یک جلسه شورای توسعه فرهنگ قرآنی، یک جلسه مجمع مشورتی و مهم‌تر از همه یک نشست خبری با اصحاب رسانه را به صورت مجازی برگزار کرده است، نشستی که طی شش سال قبل هیچ‌گاه برگزار نشده بود، در ایام کرونایی به خوبی و با حضور مجازی اغلب اصحاب رسانه برگزار شد. شورای عالی قرآن نیز در ایام کرونا حداقل دو جلسه خود را به صورت نیمه‌حضوری و نیمه‌مجازی برگزار کرده تا نشان دهد راه کنار آمدن با بیماری کرونا را یافته است.
هر چقدر این دو نهاد قرآنی در برگزاری جلسات خود به صورت مجازی تلاش کردهاند، برخی نهادهای دیگر اما به بهانه کرونا و تأکید ناظران بهداشتی بر به حداقل رساندن جلسات حضوری، سعی کردهاند با حداقل جلسات ایام کرونا را که مشخص نیست تا چه زمانی ادامه‌دار باشد، پشت سر بگذارند. این قبیل نهادها در واقع به دنبال آن بوده‌اند تا کاهش فعالیت‌های خود را با برگزاری حضوری جلسات حداقلی توجیه کنند.
در این بین باید بیشتر نگران وضعیت کمیسیون‌های شورای توسعه فرهنگ قرآنی بود. کمیسیون‌هایی که در ظاهر بازوان اجرایی شورای توسعه فرهنگ قرآنی هستند و بسیاری از فعالیت‌های نهادها و دستگاه‌های قرآنی متأثر از برگزاری منظم جلسات آنهاست، اما در ایام کرونا موفق به برگزاری جلسه‌ای نشده‌اند.
به نظر می‌رسد کمیسیون‌های شورای توسعه فرهنگ قرآنی، که در وزارتخانه‌هایی نظیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، علوم، تحقیقات و فناوری، آموزش و پرورش و وزارت بهداشت استقرار یافته‌اند، می‌توانستند بهره بیشتری از ظرفیت فضای مجازی برای برگزار جلسات خود ببرند؛ هرچند برخی از آنها حتی در شرایط عادی سال به ندرت به برگزاری جلسات خود اقبالی نشان می‌دهند.
با نگاهی به آخرین جلسات کمیسیون‌های شورای توسعه فرهنگ قرآنی متوجه خواهیم شد آخرین جلسه‌ای که از سوی یک کمیسیون برگزار شد مربوط به آخرین روزهای قبل از شیوع ویروس کرونا بود. پنجاه و سومین جلسه کمیسیون آموزش عمومی قرآن کریم بهمن‌ماه سال قبل برگزار شد و قبل از آن نیز کمیسیون تبلیغ و ترویج پنجاه و چهارمین جلسه خود را در دی‌ماه 98 برگزار کرد. دو کمیسیون دیگر یعنی کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی در نظام سلامت و کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآن کریم نیز در برگزاری جلسات در این ایام و حتی قبل از آن وضعیت مشخصی نداشتند.
آنچه در پایان این نوشتار باید مورد تأکید قرار بگیرد احتمال ادامه‌دار بودن شرایط کرونایی در کشور است. نهادها، دستگاهها و عناصر سیاست‌گذار قرآنی اگر بخواهند منتظر بهبود شرایط باشند تا پس از آن روند فعالیت‌های قرآنی خود را عادی‌سازی کنند، به طور قطع خسارت‌های جبران‌ناپذیری را به دنبال خواهد داشت. حتی اگر ویروس کرونا هم از بین برود، به نظر می‌رسد ظرفیت فضای مجازی و سوق دادن بخش زیادی از فعالیت‌ها به این مسیر بخشی از کارکرد دستگاهها خواهد بود.
تیمور کاکایی
انتهای پیام
