خلأ چشم‌انداز و برنامه جامع آموزش و ترویج قرآن در فضای مجازی

قاسم مقدمی، قاری بین‌المللی قرآن، در گفت‌وگو با ایکنا از خوزستان، درباره فعالیت‌های آموزشی قرآنی در فضای مجازی گفت: در حال حاضر فضای مجازی جزء مهمی از زندگی ما را تشکیل می‌دهد، تا جایی که بی‌اعتنایی به آن ضعف تلقی می‌شود، هر چند تاکنون نتوانسته‌ایم از این ظرفیت به اندازه مطلوب استفاده کنیم. شاید یک دلیل آن باشد که برای پیشبرد برنامه‌ها، اهداف و چشم‌اندازها در این فضا، تعریف جامع و برنامه مدونی وجود نداشته باشد و دیر متوجه اهمیت و تأثیر فضای مجازی در حیطه فعالیت‌های قرآنی شدیم.

وی با اشاره به سخن مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه «اگر من امروز رهبر انقلاب نبودم، رئیس فضای مجازی کشور می‌شدم» تصریح کرد: برخی استادان و نخبگان قرآنی را می‌شناسم که تاکنون با این فضا ناآشنا و غریب هستند. به نظر می‌رسد این ضعف است که دیگران زودتر و بهتر از ما به آن پی برده‌اند. اگر قبلاً در فضای حقیقی 100 نفر تلاوتی را می‌شنیدند، هم‌اکنون در فضای مجازی هزاران نفر از اقصی نقاط دنیا تلاوت همان قاری را می‌شنوند و حظ معنوی می‌برند. اگر قبلاً در کارگاه‌ها و جلسات آموزش قرآن کریم به دلایل مختلفی فقط 10 تا 20 قاری شرکت می‌کردند و آموزش داده می‌شدند، هم‌اکنون در همان جلسات و در فضای مجازی بالای 100 قاری از کشورهای مختلف دنیا آموزش می‌بینند.

مقدمی افزود: هرچند به نظرم در آموزش قرآن کریم، اصل بر حضور حقیقی و فیزیکی استاد و قرآن‌آموز است. اما در شرایط خاص، استفاده از این فضا می‌تواند تأثیرگذار باشد. قبلاً دوستان قرآنی ما محدود بودند، هم‌اکنون به یُمن این فضا چندین و چند دوست قرآنی داریم و این‌ها ارزشمند است.

این قاری بین‌المللی با بیان اینکه رونق جلسات قرآن در فضای مجازی دلیلی بر نفی جلسات سنتی قرآن نیست، اظهار کرد: خود من پرورش‌یافته همین روش و جلسات سنتی بوده‌ام و ارزش و اعتبار بسیار زیادی برای آن قائل هستم. فعالیت‌ها در فضای مجازی محسناتی دارد، ولی میزان تأثیرگذاری جلسات سنتی در شناسایی، تربیت، ارتقا و در نهایت تحویل قاریان برجسته بین‌المللی بر کسی پوشیده نیست. علاوه بر آن، یادگیری تلاوت قرآن کریم بر اصل «تلقی» و «مشافهه» پایدار است. کما اینکه پیامبر اعظم(ص) قرآن کریم را این‌گونه دریافت کردند و اینگونه به صحابه یاد دادند. لذا این مسئله در مورد امر آموزش قرآن کریم مقداری تفاوت دارد.

این مدرس قرآن گفت: در این شرایط و محدودیت‌هایی که به سبب گسترش ویروس کرونا بر کشور و جهان حاکم شده است و از برگزاری نشست‌ها، محافل و جلسات و کلاس‌های آموزشی حضوری محروم شده‌ایم، به نظر می‌رسد بهترین راهکار، ادامه فعالیت‌ها از طریق فضای مجازی است. همه قرآنیان می‌توانند در زمینه‌های مختلف تبلیغی ـ ترویجی و آموزشی ورود مؤثر داشته باشند. قاریان، مبتهلان و گروه‌های تواشیح می‌توانند در زمینه تولید و عرضه نماهنگ‌های زیبا و فاخر صوتی ـ تصویری تأثیرگذار باشند. کمااینکه پیشکسوتان، استادان و مدرسان در زمینه‌های مختلف آموزشی می‌توانند با ارائه بسته‌های آموزشی زیبا و شنیدنی، به ساحت مقدس قرآن کریم خدمت کنند. با توجه به اینکه در این فضا محتوای بسیار زیاد و متنوعی وجود دارد، مشخصه‌های مهم این تولیدات باید با کیفیت خوب و درخور شأن قرآن کریم باشد.