امام(ره) قهرمان تولید انگیزه در رزمندگان بود / الگوی مدیریتی دفاع مقدس؛ قابل تکرار و همیشگی

چهلمین سالگرد هفته دفاع مقدس فرصتی مناسب برای تبیین ابعاد کمتر شناخته شده جنگ تحمیلی است که تناسب بیشتری هم با اقتضائات روزگار فعلی ما دارد. یکی از این ابعاد مهم الگوی مدیریتی دفاع مقدس و نقش تدبیر و عقلانیت و برنامه‎ریزی در این دوره است که در سایه توجه بیشتر به ابعاد حماسی و هیجانی نبرد هشت ساله، کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

ایکنا در این راستا گفت‌وگویی با منصور حقیقت‌پور، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی و از فرماندهان سپاه در دوران دفاع مقدس، انجام داده که در ادامه می‌آید.

منصور حقیقت‌پور، پس از انقلاب اسلامی در سال 1359 وارد سپاه شد، پس از شروع جنگ تحمیلی به جبهه‌های جنوب و مناطق دارخوین، سلمانیه و مارد عزیمت نموده و با همرزمان شهید خود همچون شهید محمد آتوت، شهید علی ناطق نوری مسئولیت ادوات مستقر در خط سلمانیه را عهده‌دار شدند.

وی در ادامه به فرماندهی سپاه پاسداران کرج انتخاب شد، اما در ایام خاص مخصوصا در زمان عملیات‌ها در جمع رزمندگان حضور می‌یافت که عملیات والفجر مقدماتی و خیبر از آن جمله بوده است.

حقیقت‌پور در سال 1364 به عنوان فرماندهی سپاه پاسداران فرودگاه ها و امنیت پرواز کل کشور انتخاب شد و در سال 1366 به بخش برون مرزی سپاه پاسداران منتقل شده و مسئولیت بررسی‌های سیاسی، فرهنگی در حوزه‌های آسیای میانه، آسیای جنوب غرب، قفقاز، ترکیه، پاکستان و کشورهای همجوار را عهده‌دار می‌شود.

حقیقت‌پور در گفت‌وگو با ایکنا درباره مشخصه الگوی مدیریتی دوران دفاع مقدس و رابطه بین طرح و برنامه‌ریزی با شور و حماسه رزمندگان گفت: انگیزه و حماسه‌آفرینی مکمل طرح و تدبیر برنامه‌ریزی است. در اصول جنگ نیز انگیزه نیروها جایگاه مهمی دارد و شور و میل به حضور در جبهه و نترسیدن، باعث اجرای سریع‌تر و مؤثرتر طرح‌ها و تاکتیک‌های عملیاتی می‌شد.

انگیزه رزمندگان، مکمل طراحی فرماندهان

وی افزود: هیچکس در میان استراتژیست‌ها و اساتید بزرگ دانشگاه‌های جنگ دنیا باور نمی‌کرد که رزمندگان ایرانی بتوانند با دست خالی از اروند عبور کنند و به فاو برسند. رزمندگان ابزارهای عادی عبور از اروند را داشتند اما انگیزه به مثابه موتور محرکه باعث شد آنها به رود خروشان بزنند. به عبارتی طرح‌ریزی و برنامه این عملیات درست و دقیق بود اما انگیزه و روحیه جهادی رزمندگان این طراحی را عملیاتی و اجرایی کرد.

حقیقت‌پور اظهار کرد: لذا علیرغم تمام کاستی‌ها به لحاظ سخت‌افزاری (تجهیزات و تسلیحات) و نرم‌افزاری (اطلاعاتی) اما تلاش‌های فوق‌العاده‌ای در دفاع مقدس انجام گرفت و رزمندگان ما در اوج مظلومیت همه وجود و تلاش خود را با کمترین بهره‌مندی از تسلیحات روزمره دنیا در صحنه نبرد گذاشتند و توانستند سرزمین خود را حفظ کرده، دشمن را پس بزنند و صدام را تنبیه کنند.

چرا دفاع مقدس درخشان ترین مقطع تاریخ ایران است

حقیقت‌پور درباره جایگاه رهبری و مدیریتی امام(ره) در دوران دفاع مقدس گفت: امام(ره) قهرمان تولید انگیزه و روحیه بود. ایشان به عنوان کسی که کشور و دفاع مقدس را اداره می‌کردند نه در هنگام پیروزی‌ها مغرور می‌شدند و نه در ناکامی‌ها مأیوس و ناامید می‌شدند. ایشان با یک پیام به رزمندگان مانند اینکه «ای کاش من هم یک بسیجی بودم» یا «من دست و بازوی شما را می‌بوسم» دنیایی از روحیه و میل به پیروزی در بین نیروها ایجاد می‌کردند.

این نماینده پیشین مجلس بیان کرد: امام(ره) میلیون‌ها انسان را به حرکت درآورد و در زمانی که کمبودهای زیادی در سلاح، موشک، هواپیما و حتی سیم خاردار، حضور گسترده مردم و از جمله جوانان این کمبودها را جبران می‌کرد و به جرئت می‌توانم بگویم هیچیک از رهبران دنیا نمی‌تواند انگیزه‌ای که امام(ره) در بین مردم در دوران دفاع مقدس ایجاد کرد، تولید کند. برای همین مقطع دفاع مقدس نورانی‌ترین ودرخشان‌ترین مقطع کشور در طول تاریخ ایران است و اگر چنین رهبری در دوران قبل وجود داشت هیچگاه شاهد قراردادهای ننگینی مانند ترکمانچای و گلستان نبودیم.

کوتاهی در انتقال دستاوردهای دفاع مقدس به نسل جوان

حقیقت‌پور در خصوص مسئله خطر تحریف دستاوردهای دفاع مقدس و روایت وارونه معاندان از این مقطع گفت: اسلحه دوران امروز قلم است و خیلی از بچه‌های دوران جنگ باید حقایق دفاع مقدس را بنویسند و به مردم ارائه دهند. حتی باید برای ارتش‌های دنیا کلاس‌های آموزشی و کارگاه‌های توجیهی در خصوص عملیات‌های دفاع مقدس برگزار کرد. خیلی از این ارتش‌ها علاقه و آمادگی دارند که بفهمند رزمندگان ایرانی چگونه فاو را فتح کردند، از اروند عبور کردند، عملیات آزادسازی خرمشهر را انجام دادند و نیروهای عراقی زیادی را به اسارت گرفتند.

وی تصریح کرد: به نظر می رسد ما در تولید فیلم، کتاب و کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی برای انتقال معارف و دستاوردهای دوره دفاع مقدس کوتاهی کردیم و همین کوتاهی برای عده‌ای فرصت ایجاد شبهه و ارائه اطلاعات دروغین را به نسل جوان از آن دوران  فراهم کرده است.

ضرورت بازگشت مسئولان به الگوی مدیریتی دفاع مقدس

حقیقت‌پور درباره امکان تکرار الگوی مدیریتی دفاع مقدس در وضعیت فعلی گفت: قطعا این الگویی برای همه دوران‌هاست؛ الگوی مدیریتی دفاع مقدس الگوی رفتار جهادی است که در صدر اسلام هم وجود داشته  است. در دوران حکومت امام علی(ع) هیچ فاصله‌ای بین ایشان چه به عنوان فرمانده چه به عنوان حاکم در برابر سربازان و مردم وجود نداشته است و  ما الگوی علوی را در دفاع مقدس تمرین کردیم و براساس همان الگو پیروز شدیم و موفق بودیم.

این نماینده پیشین مجلس یادآور شد: اتفاقا امروز که احساس مردودی می‌کنیم به خاطر همین فاصله‌ای است که میان سطح رفتار و زندگی مسئولان و مردم ایجاد شده است. لذا برای موفقیت در حکمرانی راهی جز بازگشت به الگوی مدیریتی و رفتاری دوران دفاع مقدس نداریم.

حقیقت‌پور تأکید کرد: در الگوی مدیریتی و حکمرانی دفاع مقدس جایی برای خواسته‌ها و منویات حزبی و جریانی نبود و همه به دنبال تأمین اهداف و خواسته‌های انقلاب اسلامی بود. لشکر اصلاح‌طلب و اصولگرا نداشتیم و همه لشکر انقلاب بودند و این همان الگوی رفتار انقلابی است.

وی در پایان اظهار کرد: به همین دلیل با وجود سختی‌ و فشار زیادی که بر زندگی مردم حاکم بود، اما چون مردم میان خود با مسئولان فاصله و شکافی نمی‌دیدند و واقعا مسئول، مدیر و فرمانده را فردی از سنخ خودشان می‌دانستند که مانند آنها در حال مقاومت و ایستادن در برابر دشمن است، لذا سختی‌ها و فشارها را تحمل می‌کردند و رضایتمندی مردم بسیار بیشتر از امروز بود.