حفظ جان امام زمان(عج) مهمترین راهبرد زندگی امام یازدهم بود / رد شبهه سرداب

حجت‌الاسلام والمسلمین مجید احمدی کچایی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در گفت‌وگو با ایکنا، گفت: دوره زندگی امام حسن عسکری(ع) دوره کوتاهی بود و ایشان را در حالی که 28 سال داشتند به شهادت رساندند؛ مهمترین هدف و راهبرد ایشان حفظ جان امام زمان(عج) به عنوان آخرین امام بود و این حفظ باید به طریق فیزیکی صورت می‌گرفت و نه صرفاً معجزه الهی و اینکه فرشته‌ها او را به آسمان سوم و چهارم و جایی غیر زمین ببرند.

وی افزود: امام در پادگان‌شهری محصور بودند که همه در آنجا یا جاسوس و یا شبه جاسوس بودند، تا مبادا فرزندی در این خانه متولد شود و مراقب بودند اگر شد فوراً خبر را به سران حکومت دهند تا او را بکشند؛ در این شرایط بزرگترین رسالت آن حضرت این است که امام را به سلامت حفظ کنند. البته ارتباط با اصحاب و حفظ تشیع و رفع و رجوع امور مردم و آماده‌سازی آنها برای غیبت هم از دیگر کارهایی است که حضرت انجام دادند.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در پاسخ به این سؤال که برخی در مورد تولد امام زمان(عج) ایجاد شبهه می‌کنند، اظهار کرد: امام در منطقه عسکر محفوظ بودند؛ سران حکومت به این نتیجه رسیده بودند که فرزندی از این ایشان متولد خواهد شد که همان مهدی است که در روایات به آن اشاره شده، لذا رفتار آنها با امام عسکری(ع) بسیار سختگیرانه بود؛ نقل است حتی وقتی اصحاب در مسیر سؤالی از امام می‌پرسیدند ایشان آنان را منع می‌کرد زیرا می‌ترسید تا شیعیان تحت تعقیب قرار بگیرند.

سیاست‌های امام عسکری(ع) برای حفظ امام زمان(عج)

احمدی کچایی بیان کرد: یکی از راه‌کارهای امام برای حفظ جان امام عصر(عج) این بود که گاهی از روی تقیه خبر می‌دادند که فرزندی از من متولد شده و گوسفند قربانی کنید اما مجدداً خبر منتشر می‌کردند که این فرزند فوت شده و یا خبر را تکذیب می‌کردند تا تمرکز ذهنی دشمن را بهم بریزد؛ مسئله دیگری که مطرح شده این است که امام هرگز ازدواج رسمی نکردند و امام زمان(عج) از یکی از کنیزان ایشان به دنیا آمدند؛ این هم یکی از دلایلی است که حواس حکومت را بهم بریزد، زیرا امام چند کنیز داشتند و حکومت نمی‌تواند متوجه شود که امام از کدام کنیز است.

وی افزود: از حکیمه خاتون نقل است که در شب تولد امام زمان(عج)، در منزل امام عسکری(ع) بودند ولی تا آن وقت نمی‌دانست که امشب قرار است فرزندی از امام به دنیا بیاید؛ یعنی نوع بارداری مادر امام هم طوری بوده که آثار حمل در نرجس(س) مشهود نبوده است و حتی بارداری از نزدیکترین افراد هم  مخفی بوده است.

چرایی مخفی بودن نام امام زمان(عج)

احمدی کچایی با بیان اینکه بحث وجه تسمیه امام قبل از تولد هم وجود داشته است، اظهار کرد: در این دوره روشن نبودن وجه تسمیه امام به اوج خود می‌رسد و رسماً نام آن حضرت اعلام نمی‌شود، برخی وهابیت شبهه می‌کنند که اگر امام زمان(عج) وجود داشته چرا تولد و نامش مخفی بوده است؟ خب بنا بر این کار بوده تا برای حفظ جان امام این کارها صورت بگیرد.

وی اضافه کرد: همین که امام به چند نفر از نزدیکترین افراد تولد آن حضرت را اطلاع دادند کفایت می‌کند و قرار نبوده تا در منبر جار بزنند؛ به نظر می‌رسد تولد ابراهیم(ع) و موسی(ع) هم در چنین وضعیتی رخ داده است، زیرا خفقان آن دوره طوری بود که قصد جان آن حضرات را داشتند، زیرا اگر مادر موسی(ع) اعلام می‌کرد که فرزند اوست جانش در خطر می‌افتاد لذا اینکه می‌بینیم گزارشات تولد امام زمان(عج) محدود است به این جهت است.

بیش از 100 گزارش تاریخی برای اثبات وجود امام زمان(عج)

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، اظهار کرد: اثبات امام زمان(عج) از رفتار ایشان در دوره غیبت صغری قابل استفاده است، بیش از صد گزارش تاریخی داریم که امام وکیل نصب کرده و نامه می‌نوشتند و از مسائل پنهانی خبر می‌دادند؛ بنابراین این روایات مؤید تولد آن حضرت است؛  نکته مهم این است که امام عسکری(ع) برای حفظ امام زمان(عج)، عدم افشای تولد و نام حضرت را در دستور کار قرار دادند، و اینکه گفته شده نام بردن امام به اسم کامل حرام است ناظر به این موضوع است.

احمدی کچایی تصریح کرد: مسئله دیگر اینکه برخی شبهه سرداب و اینکه امام زمان(عج) از آنجا غیبت کرده، را مطرح می‌کنند و حتی برخی فضلای حوزوی هم این موضوع را به عنوان امر مسلم تاریخی بیان می‌کنند در صورتی که این موضوع توسط کسانی مانند ابن خلکان و ابن کثیر بیان شده ولی سرداب محل غیبت نبود و محل عبادت سه امام یعنی هادی، عسکری و امام زمان(عج) بوده است؛ گزارشات بسیار معتبر در کتاب الحجة کافی که در دوره غیبت صغری تدوین شده آمده که امام زمان(عج) در روزهای پایانی زندگی امام عسکری(ع) به مدینه رفتند. همچنین وقتی یکی از اصحاب از دوره بعد از امام عسکری(ع) می پرسند امام می‌فرماید در حجاز دنبال امام بعدی باشید.

احمدی کچایی با تأکید بر اینکه در زمان شهادت امام عسکری(ع)، امام زمان(عج) در سامراء تشریف نداشتند، افزود: وقتی امام شهید شد، داخل خانه ایشان ریختند تا امام زمان(عج) را بکشند، ولی دسترستی نداشتند؛ در اینجا این بحث وجود دارد که نماز میت بر امام توسط چه کسی خوانده شده است؟؛ آنچه در کمال الدین صدوق آمده این است که امام زمان(عج) نماز را خواندند که در این صورت طی الارض مطرح است، ولی اگر سند روایت را نپذیریم چون شرایط عادی نبوده امام زمان(عج) مجبور بودند که به سامراء نیایند و نماز را فرد دیگری که ممکن است یکی از نواب امام زمان(عج) باشند، خوانده است.