کد خبر: 3934737
تاریخ انتشار : ۲۲ آبان ۱۳۹۹ - ۰۹:۴۴
حجت‌الله عباسی اظهار کرد:

تأثیر سواد رسانه‌ای بر کاهش مشکلات ناشی از حذف دروازه‌بانی خبر

دانش‌آموخته دکترای مدیریت رسانه از دانشگاه تهران با بیان اینکه سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی از اعتماد به اخبار جعلی و پذیرفتن آن‌ها جلوگیری می‌کند، بر تأثیر سواد رسانه‌ای بر کاهش مشکلات ناشی از حذف دروازه‌بانی خبر تأکید کرد.

به گزارش ایکنا، سومین نشست وبیناری از سلسله‌نشست‌های تخصصی سومین همایش ملی سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی با موضوع «مردمی‌سازی سواد رسانه‌ای» با مدیریت بهاره نصیری و محمدمهدی فتوره‌چی، چهارشنبه، 21 آبان‌ماه، با ارائه مقالاتی در ذیل عنوان این نشست برگزار شد. در ادامه مشروح گزارش نشست روز سوم این همایش را می‌خوانید.

ابتدا امین رضوانی و اسماعیل موسوی، مقاله مشترک خود را با موضوع «اثربخشی برنامه آموزشی ارتقای سواد رسانه‌ای بر دل‌زدگی زناشویی در بین زوجین پرمصرف فضای مجازی شهر اصفهان» ارائه کردند.

امین رضوانی اظهار کرد: امروزه محیط خانواده‌ها در دوران مربوط به عصر رسانه‌ها قرار دارد و آن‌ها خواه‌ناخواه از فضای مجازی بهره می‌برند. خانواده‌ها از طریق بهره‌گیری از فضای رسانه به‌ ویژه در فضای مجازی می‌توانند اطلاعات زیادی نسبت به جهان اطراف و محیط پیرامونی خود به دست آورند. یکی از ابعاد دیگر این مسئله، اثرات منفی فضای رسانه بر روی خانواده و زوجین است. این اثرات منفی ممکن است رضایت زناشویی را پائین آورده و یا اختلافات و تنش‌هایی را در زندگی ایجاد کند. در این مقاله به بررسی این موضوع پرداختیم که با توجه به آثار منفی فضای رسانه بر روی خانواده‌ها، آیا می‌توان با ارائه یک برنامه آموزشی مناسب، اثرات منفی استفاده از این فضای را کاهش داد یا خیر؟

وی افزود: پس از مشورت با چندین مرکز مشاوره و ایجاد ارتباط با برخی از خانواده‌هایی که اختلافات آن‌ها بیشتر ناشی از استفاده از فضای مجازی بود، پژوهش‌های مورد نظر از میان آن‌ها انجام و تلاش شد تا تنها خانواده‌هایی وارد این کار پژوهشی شوند که در حوزه فضای مجازی پرمصرف بوده و شرایط آموزشی ما را نیز بپذیرند.

رضوانی با بیان اینکه پس از مشخص شدن خانواده‌های هدف، بسته آموزشی ویژه این پژوهش با کمک پنج تن از اساتید خبره تهیه شد، تصریح کرد: پیش از این، اجرای این نوع پژوهش در حوزه رسانه کمتر مورد توجه قرار گرفته بود و بیشتر پژوهش‌ها نیز حول محور ارتقای رسانه و دیدگاه‌های مرتبط با رسانه قرار داشت و کمتر در ارتباط با مسئله زوجین بود. طی آموزش‌های ارائه شده به خانواده‌ها در این پژوهش، زوجین با مفاهیم سواد رسانه‌ای، نحوه برخورد هدفمند با رسانه‌های محیط پیرامون، دستیابی به آگاهی‌های لازم در برخورد با رسانه‌ها، تجزیه و تحلیل پیام‌های رسانه‌ای، چرایی تولید پیام‌های مختلف در رسانه، اثرات این پیام‌ها در افراد، نحوه بهره‌گیری از پیام‌های مفید و تولید و خلق آثار رسانه‌ای آشنا شدند.

استفاده بهینه از فضای رسانه

وی با بیان اینکه حتی فراگیری نحوه تولید یک پیام عاشقانه در رسانه نیز می‌تواند برای زوجین نوعی سواد رسانه‌ای به همراه داشته باشد، گفت: یکی از نکات جالب توجه که در بسته ارائه شده به خانواده‌ها وجود داشت، درخواست از ایشان برای استفاده محدود از فضای رسانه‌ بود. خانواده‌های ما باید بدانند که چگونه می‌توانند از این فضا در بهترین زمان و مکان ممکن استفاده کنند. پس از آموزش و بکارگیری این بسته از سوی این خانواده‌ها، هر یک از زوجین آموزش دیده با خوشحالی اذعان داشتند که پس از گذراندن این دوره آموزشی، زمان بیشتری را در کنار یکدیگر سپری می‌کنند. با توجه به اینکه مسئله دل‌زدگی امری دفعی نیست و آرام آرام در زندگی ایجاد می‌شود، یکی از عواملی که ممکن است در این زمینه تأثیرگذار باشد، استفاده ناصحیح از فضای رسانه است که خانواده‌ها باید آموزش‌های لازم را ببینند.

رضوانی اظهار کرد: همانطور که افراد برای سلامت جسم خود از برخی غذاها استفاده و از مصرف برخی دیگر از غذاها چشم‌پوشی می‌کنند، در مورد فضای رسانه نیز باید همین رفتار را داشته باشند و از موارد مثبت آن بهره‌گیری کنند. حاضران در فضای رسانه به ویژه فضای مجازی باید حریم شخصی خود را حفظ کرده و در ارتباط با استفاده یا عدم استفاده از این فضاها صبور باشند. طی پژوهش صورت گرفته، خانواده‌های منتخب در دو گروه و طی هشت جلسه 75دقیقه‌ای آموزش‌های لازم را دریافت کردند که در نهایت نیز با آزمونی که از ایشان أخذ شد، این نتیجه به دست آمد که فراگیری سواد رسانه‌ای می‌تواند تا 10 درصد از میزان دل‌زدگی در میان خانواده‌ها و زوجین بکاهد. پژوهشگران می‌توانند ضمن ورود به مسئله دل‌زدگی در میان خانواده‌ها، ابعاد و متغیرهای مختلف این موضوع را مورد بررسی قرار دهند.

در ادامه حجت‌الله عباسی مقاله خود را با عنوان «نقش سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی، در کنترل اخبار مجازی» ارائه و بیان کرد: در دو دهه پایانی قرن 20 شاهد نوعی پارادایم به نام فناوری اطلاعات بوده‌ایم که منجر به تحولات بنیادینی در تمامی جوامع شده است. بسیاری از اندیشمندان در این حوزه ورود کرده و هر کدام نام‌های مختلفی همچون جامعه شبکه‌ای، جامعه اطلاعاتی، عصر فراواقعیت، مدرنیته بازتابی و ... را برای این پارادایم انتخاب کرده‌اند.

وی با ذکر اینکه از سال 1990 به مدت سه دهه شاهد ظهور فضاهای وب 1، وب 2 و وب 3 در حوزه‌ رسانه‌ای بودیم، افزود: مقاله بنده در مورد رسانه‌های اجتماعی در عصر وب 2 است. این رسانه‌ها همچنان که دیوار سانسور را کوتاه کرده‌اند، دیوار جعل اطلاعات را نیز مرتفع ساخته‌اند. البته این رسانه‌ها تنوع‌گریزی رسانه‌های مسلط را ندارند، اما عملا در آن‌ها جهش‌هایی به سوی افراط‌گرایی و بروز تناقضهای ساختاری را شاهد هستیم. نسبت بازنمایی به واقعیت در رسانه‌های جریان اصلی، نسبت قابل قبولی بود، اما این نسبت در رسانه‌های اجتماعی کوچک شده است. این تناقضهای ساختاری باعث شده است تا رسانه‌ها از یک جهت با یک دست تابلوی توسعه دموکراسی را بالا می‌برند و همزمان نیز در برخی موارد با بسترهایی که در اختیار کاربران قرار می‌دهند، مبانی دموکراسی را تخریب می‌کنند.

حذف دروازه‌بانی خبر در رسانه‌ها

وی گفت: در این پژوهش مسئله‌ اصلی این است که با توجه به این تحولات بنیادین و نیز خودمختاری تولید و انتشار که در اختیار کاربران قرار دارد، عملا شاهد حذف دروازه به معنی دروازه‌بانی خبری هستیم و از جهت دیگر نیز شاهد تمرکززدایی و بی‌واسطگی هستیم که موجب می‌شود تا همگان بتوانند اطلاعات خود را بدون واسطه منتشر کنند.

عباسی با اشاره به اینکه مسئله مهم این است که با وجود قدرت گرفتن شهروند ـ خبرنگاران، چگونه می‌توانیم مخاطرات ناشی از کج‌کارکردهای رسانه‌های اجتماعی را مدیریت کنیم؟ تصریح کرد: از روش تحقیق ثانویه استفاده کرده‌ام و به بررسی موضوع نقش سواد رسانه‌ای در کنترل اخبار جعلی و مجازی پرداختم. ظهور رسانه‌های اجتماعی در جریان رسانه‌ای وب 2، موجب زایل شدن دروازه‌بانی اطلاعات شده است. حذف سیستم دروازه‌بانی موجب انتشار اخبار جعلی و اخبار جعلی نیز موجب ایجاد چالش‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی خواهد شد. ویژگی‌های اخبار جعلی، انگیزه‌های رشد این اخبار، چالش‌های ناشی از انتشار اخبار جعلی، راهکارهای مقابله با این اخبار و نقش سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی در کنترل چالش‌های ناشی از اخبار جعلی، پنج پرسش اصلی در این پژوهش هستند که به هر کدام از آن‌ها نیز پاسخ‌های لازم داده شده است.

وی با بیان اینکه اخبار جعلی اخبار کذبی هستند که آگاهانه و با استفاده از زیرساخت‌های فناورانه به مخاطبان ارائه می‌شوند، افزود: سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی نیز به مجموعه‌ای از توانایی‌های گفته می‌شود که افراد می‌توانند در زمینه تولید، انتشار، پردازش ادراک، تحلیل پیام و ... در جامعه اطلاعاتی داشته باشند. عواملی همچون کسب قدرت، فرسایش اعتماد به رسانه‌های جریان اصلی، گسترش تلفن هوشمند و خدمات آن، ظهور رسانه‌های اجتماعی، کسب خودمختاری تولید، تمرکز و بی‌واسطگی، از دلایل رشد اخبار جعلی در فضای رسانه هستند. همچنین، بی‌ثباتی، به خطر انداختن کارآمدی رسانه، گمراه‌سازی افکار عمومی، مختل کردن جریان اطلاعات و ... نیز چالش‌هایی هستند که با اخبار جعلی ایجاد می‌شوند.

عباسی با بیان اینکه سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی از اعتماد به اخبار جعلی و پذیرفتن آن‌ها جلوگیری می‌کند، اظهار کرد: سواد رسانه‌ای مشتمل بر صلاحیت عام اطلاعاتی و صلاحیت خاص رسانه‎‌ای و روابط این دو با یکدیگر است که اگر در میان عموم مردم رواج پیدا کند، موجب کاهش مشکلات ناشی از حذف دروازه‌بانی خبر می‌شود.

در ادامه این همایش، سمیه تاجیک اسماعیلی مقاله خود را با عنوان «رابطه میان سواد رسانه‌ای و هوش اجتماعی کاربران شبکه‌های اجتماعی مجازی» که آن را با همکاری امیر جهانی به رشته تحریر درآورده بود، ارائه و اظهار کرد: در عصری که با نام‌های انقلاب اطلاعات، ماهواره‌ها، اینترنت و تمدن مجازی نامیده شده، سواد رسانه‌ای بیش از پیش اهمیت یافته است. امروزه دیگر کسانی که از توانایی خواندن و نوشتن برخوردارند باسواد به شمار نمی‌روند، بلکه کسانی باسوادند که از نظر شناخت و کاربرد رایانه، اینترنت و دیگر فناوری‌های نوین ارتباطی و اطلاعاتی توانمند باشند.

ضرورت توجه به سواد کامپیوتری

وی ادامه داد: اهمیت روزافزون سواد رسانه‌ای آنقدر بالا است که یونسکو در اقدامات خود برای بسط سوادآموزی تنها به روش‌های سنتی سوادآموزی اکتفا نکرده و از ضرورت توجه به سواد دیجیتالی، سواد کامپیوتری، سواد اطلاعاتی، سواد آی سی تی و ... سخن به میان آورده است. در دنیای رسانه‌ای شده امروز که در آن رسانه نه خیر مطلق و نه شر مطلق است، سواد رسانه‌ای بهترین معنایی است که با تکیه بر آن می‌توان از اثرات منفی و مخرب رسانه‌ها در امان ماند و از محاسن و فواید آن بهره برد. صاحب‌نظران ارتباطات و رسانه، سواد رسانه‌ای را به عنوان مهارت و توانایی برای زیستن در عصر حاضر که عصر ارتباطات و اطلاعات نام گرفته، مطرح می‌کنند. سواد رسانه‌ای به عنوان یک مهارت که می‌تواند همراه با تفکر انتقادی و استدلالی مخاطبان را به صورت فعال و پویا با پیام‌ها و تولیدات رسانه‌ای آشنا کند، در مطالعات رسانه‌ای مورد تأمل قرار می‌گیرد و هدف اصلی آن نیز این است که شهروندان جامعه را برای بهره‌برداری مفید و سودمندانه از مسائل زندگی و حیات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی آماده کند.

تاجیک اسماعیلی بیان کرد: هدف سواد رسانه‌ای در حقیقت این است که به مردم کمک کند تا به جای آنکه مصرف‌کنندگانی فرهیخته برای رسانه‌ها باشند، به شهروندانی فرهیخته در جامعه اطلاعاتی که انواع رسانه‌ها قلب تپنده آن‌ها هستند، تبدیل شوند. تک‌تک افراد نمی‌توانند بر روی آن چیزی که رسانه‌ها عرضه می‌کنند، کنترل زیادی داشته باشند، اما می‌توانند روش‌های کنترل به شیوه‌های برنامه‌ریزی ذهنی را فرا بگیرند. بنابراین هدف سواد رسانه‌ای این است که به مردم نشان دهد که چگونه کنترل را از رسانه‌ها به سمت خود معطوف کنند.

وی با اشاره به اینکه اهمیت سواد رسانه‌ای و مردمی‌سازی آن در چنین نقطه‌ای پررنگ‌تر و برجسته‌تر می‌شود، تصریح کرد: یکی از جذابیت‌هایی که رسانه‌های نوین به ویژه شبکه‌های ارتباطی ایجاد کرده‌اند، به تعاملی بودن آن‌ها برمی‌گردد، یعنی رسانه‌ها فقط مصرف‌کننده صرف نیستند و می‌توانند به تولید محتوا پرداخته و نظر خود را در موارد خاص منتشر کنند. این قابلیت‌های رسانه‌های اجتماعی سبب اقبال قشر عظیمی از مردم شده و در این میان خیل فراوانی از کاربران شبکه‌های اجتماعی را نوجوانان به‌ویژه دانش‌آموزان تشکیل می‌دهند. سواد رسانه‌ای یکی از مهارت‌های مورد نیاز برای دانش‌آموزان است و توانمندسازی آنان برای زیستن در عصر کنونی یکی از وظایف آموزش و پرورش است. این نهاد وظیفه دارد که ضمن پاسخگویی به نیازهای جامعه و مطالبات اجتماعی، رسالت تربیتی خود را به درستی در این حوزه ایفا کند.

تاجیک اسماعیلی با اشاره به اینکه سواد رسانه‌ای از نیازهای دنیای جدید است، افزود: اگر بخواهیم فرزندان ما از آسیب‌های به شدت رسانه‌ای شده در امان باشند، باید این مسیر را شناخته و با رویکرد بومی آن را طی کنیم. در کشور ما که به لحاظ ایدئولوژیک دارای ساختاری متفاوت با سایر کشورهای دنیا است، ضرورت بالا بردن آگاهی مردم به‌ویژه دانش‌آموزان به عنوان تأثیرپذیرترین قشر و زایش سواد رسانه‌ای آن‌ها به منظور کنترل بیشتر بر تأثیرات ناشی از آن به‌ویژه در مواجهه به رسانه‌های غربی بیش از پیش احساس می‌شود. از این رو، آموزش و پرورش می‌تواند در امر آموزش و ارتقای سطح سواد رسانه‌ای دانش‌آموزان این رسالت خطیر را بر عهده گرفته و آن را بهتر از گذشته دنبال کند.

سواد رسانه‌ای؛ پاسخی ضروری به تحولات

وی تصریح کرد: هرگاه بتوانیم کنترل بیشتری در مورد رسانه‌ها و تعابیر آن‌ها داشته باشیم، می‌توانیم به تأثیرات مثبت ناشی از آن قوت بخشیده و از تأثیرات منفی آن بکاهیم. سواد رسانه‌ای پاسخی ضروری و واقع‌‎نگر به محیط پیچیده و دائما در حال تغییر و تحول اطراف ماست. از سوی دیگر، هوش اجتماعی مقوله‌ای است که به عنوان یکی دیگر از مهارت‌هایمورد نیاز و ضروری برای انسان‌ها، آن‌ها را در برقراری ارتباط موفق با دیگران یاری می‌کند.

تاجیک اسماعیلی با اشاره به اینکه هوش اجتماعی یعنی مهارت عاطفی که برای حفظ ارتباطات نزدیک وجود دارد و در کودکی جوانه می‌زند و در طول زندگی شکوفا می‌شود، افزود: افرادی که از هوش اجتماعی بالا بهره‌مند هستند، بهتر می‌توانند با دیگران ارتباط برقرار کنند و این ارتباطشان قوی‌تر و مؤثرتر خواهد بود. در دوره متوسطه قسمت اعظم استعدادهای اختصاصی نوجوانان و جوانان بروز کرده و قدرت یادگیری آن‌ها به حد اعلی می‌رسد. همچنین، کنجکاوی آن‌ها نیز جهت معینی پیدا کرده و مسائل جدید زندگی در ذهن آن‌ها ایجاد می‌شود که آن‌ها را به مرحله ادراک ارزش‌های اجتماعی، اقتصادی و معنوی می‌رساند. لذا این دوره در نظام‌های تعلیم و تربیت کشورهای مختلف بیشتر اهمیت دارد.

وی افزود: در دوره نوجوانی برخلاف دوره کودکی، فرد از نظر تحول اخلاقی و روانی در مرحله پیروی از دیگران است، اما در دوره نوجوانی خواهان خودمختاری و خودپیروی است و مقیاسی از ارزش‌ها را برای خود بنا کرده و می‌خواهد آزادی خود را به نمایش بگذارد. با توجه به نقش رسانه‌ها در ابعاد مختلف زندگی مخاطبان و اهمیت سواد رسانه‌ای در دستیابی به استقلال، بهره‌گیری از تفکر نقادانه، پرهیز از انفعال در برخورد با مسائل مختلف و محتوای گوناگون رسانه‌هاست، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میان سواد رسانه‌ای و هوش اجتماعی دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر تهران طراحی و اجرا شده است.

تاجیک اسماعیلی بیان کرد: بنابر این، سؤال اصلی ما این است که آیا میزان و نوع استفاده از شبکه‌های اجتماعی با سواد رسانه‌‎ای و هوش اجتماعی دانش‌آموزان رابطه معناداری دارد یا خیر؟. فرضیه اصلی ما در پژوهش به این شکل مطرح شد که هوش اجتماعی دانش‌آموزان با سواد رسانه‌ای آن‌ها متأثر از میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی رابطه دارد. در این پژوهش چهار بعد سواد رسانه‌ای، ادراکی یا شناختی، احساسی یا زیبایی‌شناسی و اخلاقی را مدنظر قرار دادیم. همچنین، در مورد هوش اجتماعی نیز براساس مدلی کار کردیم که مؤلفه‌های هوش اجتماعی در پنج بعد همدلی، ارائه راه حل نوآورانه، نفوذ اجتماعی، مذاکره و گفت‌وگو و شنیدن فعال مطرح شده است.

وی در پایان سخنان خود با تأکید بر ضرورت برگزاری کارگاه‌های ویژه سواد رسانه‌ای برای نوجوانان و دانش‌آموزان اظهار کرد: البته برگزاری این کارگاه‌ها نباید صرفاً به ارائه نکات آموزشی خلاصه شود، بلکه باید دانش‌آموزان به خوبی تربیت شده و پرورش یابند تا امور مربوط به سواد رسانه‌ای به خوبی در ذهن ایشان نهادینه شود.

در ادامه، محمدصادق افراسیابی، دکترای سیاست‌گذاری فرهنگی و معاون امور محتوایی مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نیز با اشاره به مقالات ارائه شده در این همایش بیان کرد: عنوان این نشست تخصصی مردمی‌سازی سواد رسانه‌ای است و هدف برگزارکنندگان این است که بر روی ایده‌هایی کار کنند که می‌تواند به مردمی‌سازی سواد رسانه‌ای کمک کند و یک‌سری پیشنهادهای کاربردی از پژوهش‌ها ارائه دهند.

ضرورت مردمی‌سازی سواد رسانه‌ای

وی ضمن درخواست از پژوهشگران برای ارائه پیشنهادهای عملی و کاربردی برای مردمی‌سازی سواد رسانه‌ا‌ی تصریح کرد: یکی از مشکلات موجود در کشور، مهجور بودن سواد رسانه‎ای است. پژوهش‌های ما باید ضمن آسیب‌شناسی دقیق در مورد سواد رسانه‌ای، به سمتی حرکت کند که آموزش‌ها تا چه حد به مردمی‌سازی این مقوله کمک کرده است.

همچنین، محمود هوشنگ‌نژاد، به ارائه مقاله خود با عنوان «بررسی رابطه سواد اطلاعاتی و تفکر انتقادی با میزان سواد رسانه‌ای دانشجویان دانشکده فنی و مهندسی» پرداخت و اظهار کرد: امروزه مفهوم سواد، وسیع‌تر از مفهوم خواندن و نوشتن است و سواد بصری و رایانه‌ای معادل سواد رسانه‌ای نیست و این مفاهیم صرفا قسمت‌های تشکیل‌دهنده سواد رسانه‌ای به شمار می‌آیند. سواد رسانه‌ای مجموعه‌ای از مهارت‌ها و دانشی است که فعالانه برای قرار گرفتن در معرض رسانه‌ها استفاده می‌شوند تا بتوانیم با آن‌ها پیام‌های رسانه‌ها را بهتر تعریف و تفسیر کنیم.

وی با بیان اینکه از دیدگاه دیگر، سواد رسانه‌ای مفهومی است که قابلیت و مهارت جهت ارتقای جامعه را همراه با آگاهی از فضای نوین دیجیتال فراهم می‌کند، گفت: سواد رسانه‌ای همگام با پیشرفت‌های رسانه در حوزه آموزش، پیشرفت چندانی نداشته است. در این پژوهش مقوله دیگری به عنوان تفکر انتقادی مورد بررسی قرار گرفته که شامل فرایندی می‌شود که از طریق آن شخص دیدگاه‌ها، اطلاعات و منابع فراهم‌کننده آن‌ها را مورد سنجش قرار می‌دهد و اطلاعات دیگر را با آن مرتبط می‌کند. پذیرش احتمالات جدید و شرایطی که برای داده‌ها وجود دارد کمک‌کننده است. از سوی دیگر گسترش کاربرد اینترنت باعث شده تا حجم عظیمی از اطلاعات ارائه شود که بخش زیادی از آن کیفیت مناسبی ندارند و نیاز به دانشی است تا کیفیت این اطلاعات را به دست آورد. همچنین، داشتن سطح بالاتری از کارآمدی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات از سوی دانشجویان ناشی از سطح سواد اطلاعاتی آن‌هاست و سواد اطلاعاتی مربوط به توانایی افراد در ذخیره کردن، ارزشیابی و استفاده مؤثر از داده‌ها و اطلاعات است.

سطح بالای سواد رسانه‌ای در دانشجویان

هوشنگ‌نژاد با بیان اینکه روش پژوهشی مورد استفاده در مقاله مورد نظر، روش تصادفی بوده است، اظهار کرد: آمارهای توصیفی که در رابطه با این پژوهش به دست آمد، نشان داد که میانگین‌ سواد اطلاعاتی، رسانه‌ای و تفکر انتقادی در بین دانشجویان از میزان متوسط نمرات قابل اخذ بیشتر است که بیانگر آن است که سطح سواد اطلاعاتی در بین دانشجویان نسبتاً بالاست.

وی با اشاره به اینکه باید برنامه‌‌هایی برای تقویت سواد رسانه‌ای در بین دانشجویان در نظر گرفته شود، تصریح کرد: با توجه به توسعه روزافزون فضای رسانه‌ای به ویژه در حوزه فضای مجازی، شایسته است تا بسترسازی مناسبی در مورد ارتقای سطح سواد رسانه‌ای و تقویت تفکر انتقادی انجام شود.

در ادامه بهاره نصیری، که هدایت و مدیریت بر مقاله‌های ارائه شده در برنامه را بر عهده داشت، با اشاره به اظهارات یکی از نظریه‌پردازان حوزه سواد رسانه‌ای، اظهار کرد: مخاطبان حوزه رسانه باید سعی کنند که ذهن خود را از حالت خلبان خودکار، که با سیلی از اطلاعات و پیام‌های رسانه‌ای روبه‌رو بوده و حتی ممکن است که جهان‌بینی و تفکر افراد را تغییر دهد، خالی کنند.

نصیری در پایان با اشاره به اینکه باید تلاش کنیم که به جای فعال کردن خلبان خودکار ذهن خود، قدرت استفاده از رسانه‌ها را در دست بگیریم، تصریح کرد: باید در حوزه فضای رسانه‌ای طوری عمل کنیم که عملکرد ما موجب افزایش سواد رسانه‌ای خود و دیگران شود.

سپس محمدمهدی فتوره‌چی، از دیگر مدیران هدایت‌کننده این برنامه، با اشاره به اینکه مقالات ارائه‌شده در این برنامه تناسب کافی و لازم را با محور پنل نداشتند، گفت: در مجموع در بین مقالات ارائه شده، مقاله «رابطه میان سواد رسانه‌ای و هوش اجتماعی کاربران شبکه‌های اجتماعی مجازی» از لحاظ علمی در جایگاه بهتری قرار داشت و امتیاز بالاتری را از دیگر مقالات به دست آورد. همچنین، مقالات «بررسی رابطه سواد اطلاعاتی و تفکر انتقادی با میزان سواد رسانه‌ای دانشجویان دانشکده فنی و مهندسی»، «نقش سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی در کنترل اخبار مجازی» و «اثربخشی برنامه آموزشی ارتقای سواد رسانه‌ای بر دل‌زدگی زناشویی در زوجین پرمصرف فضای مجازی شهر اصفهان» نیز به ترتیب در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند.

انتهای پیام
captcha