حجت‌الاسلام غلامی تبیین کرد؛
غیبت مسئله‌مندی در پژوهش‌های علوم انسانی
رئیس پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی با اشاره به برگزاری دومین همایش مواجهه با آسیب‌های اجتماعی در شهریور ۱۴۰۰ گفت: بخش مهمی از پژوهش‌های علوم انسانی فاقد مسئله حرفه‌ای، جدی و برخاسته از متن جامعه است و فقدان مسئله‌مندی هم کیفیت پژوهش را به جد کاهش داده و هم رابطه پژوهش و عمل را با ابهاماتی جدی روبه‌رو کرده است.
به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست خبری دومین همایش ملی مواجهه با آسیب‌های اجتماعی از دیدگاه اسلام امروز یکشنبه ۲۳ آذر با حضور حجت‌الاسلام رضا غلامی، رئیس پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی؛ حجت‌الاسلام قاسم ابراهیمی، دبیر علمی همایش و عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) و حجت‌الاسلام ابراهیم عباس‌پور، مسئول دفتر پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی، در قم برگزار شد.
حجت‌الاسلام غلامی با بیان اینکه همایش نخست سال ۹۶ برگزار شد و پژوهشکده مطالعات آسیب‌های اجتماعی نیز از همان سال کار خود را آغاز کرد، گفت: جا دارد در بدو سخن، هفته پژوهش را خدمت پژوهشگران محترم، به ویژه پژوهشگران عزیز در حوزه و دانشگاه تبریک بگویم. هفته پژوهش می‌تواند به فرصتی مهم برای آسیب‌شناسی پژوهش در ایران و هموارسازی سیر پژوهش تبدیل شود.
وی با بیان اینکه پژوهش‌های عرصه علوم انسانی در سال‌های گذشته با مظلومیت روبه‌رو شده است، اظهار کرد: از یک طرف، سرمایه‌گذاری‌های دولتی در پژوهش به شدت کاهش یافته و بسیاری از ایده‌های خوب پژوهشی از مرحله عمل دور مانده است و از طرف دیگر، بسته‌های لازم برای توجه و بهره‌گیری از نتایج پژوهش‌های عرصه علوم انسانی در بدنه دولت و دستگاه‌های متولی امور فراهم نیست و شاهد یک شکاف عمیق بین این پژوهش‌ها و ساحت عمل هستیم. همچنین، به غیبت مسئله‌مندی در پژوهش‌های علوم انسانی برمی‌گردد، به این معنا که بخش مهمی از پژوهش‌های علوم انسانی فاقد مسئله حرفه‌ای، جدی و برخاسته از متن جامعه است و این امر هم کیفیت پژوهش را به جد کاهش داده و هم رابطه پژوهش و عمل را با ابهامات جدی روبه‌رو کرده است. البته به مسئله‌مندی از زوایای گوناگون می‌توان نگریست و علوم انسانی اسلامی منظر دقیق‌تر و واقع‌بینانه‌تری را درباره مسئله‌مندی در علوم انسانی ایران دارد.
رئیس پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی افزود: طی چند سال اخیر مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی به مثابه یک جریان پژوهشی رونق قابل توجهی پیدا کرده است. در گذشته بعضی ظرفیت تعالیم اسلامی برای کشف و حل آسیب‌های اجتماعی را مورد تردید قرار می‌دادند، اما با تلاش اساتید و پژوهشگران، روز به روز این ظرفیت‌ها بیشتر نمایان شده است. دانشگاه شاهد مفتخر است که با کمک سازمان امور اجتماعی و از طریق تأسیس پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی، نقش پیشتازی را به عهده گرفته و تاکنون ده‌ها کار علمی خوب را با همراهی مراکز علمی و پژوهشی حوزه و دانشگاه انجام داده است.
وی گفت: یکی از برنامه‌های پژوهشکده مطالعات اسلامی دانشگاه شاهد، برگزاری سلسله همایش‌های ملی مواجهه با آسیب‌های اجتماعی از دیدگاه اسلام است که اولین همایش در سال ۱۳۹۶ برگزار شد. همایش اول دستاورد‌های مهمی هم از حیث توجه به مسائل و هم از حیث معرفی ظرفیت‌های علوم انسانی اسلامی برای ورود به این میدان داشت. علاوه بر این، ده‌ها مقاله خوب در همایش اول عرضه و مورد نقد و بررسی قرار گرفت که نهایتاً در دو مجلد منتشر شد. از همین رو، برگزاری دومین همایش ملی مواجهه با آسیب‌های اجتماعی از دیدگاه اسلام در دستور کار پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی دانشگاه شاهد قرار گرفته و هدف از همایش دوم ارائه تلاش‌های انجام‌شده در همایش اول در زمینه بسط و تعمیق مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی است. ضمن اینکه این همایش بنا دارد به مجموعه‌ای از مسائل جدید در عرصه آسیب‌های اجتماعی پاسخ دهد.
حجت‌الاسلام غلامی با بیان اینکه همایش نخست سال ۹۶ برگزار شد و پژوهشکده مطالعات آسیب‌های اجتماعی نیز از همان سال کار خود را آغاز کرد، گفت: جا دارد در بدو سخن، هفته پژوهش را خدمت پژوهشگران محترم، به ویژه پژوهشگران عزیز در حوزه و دانشگاه تبریک بگویم. هفته پژوهش می‌تواند به فرصتی مهم برای آسیب‌شناسی پژوهش در ایران و هموارسازی سیر پژوهش تبدیل شود.
وی با بیان اینکه پژوهش‌های عرصه علوم انسانی در سال‌های گذشته با مظلومیت روبه‌رو شده است، اظهار کرد: از یک طرف، سرمایه‌گذاری‌های دولتی در پژوهش به شدت کاهش یافته و بسیاری از ایده‌های خوب پژوهشی از مرحله عمل دور مانده است و از طرف دیگر، بسته‌های لازم برای توجه و بهره‌گیری از نتایج پژوهش‌های عرصه علوم انسانی در بدنه دولت و دستگاه‌های متولی امور فراهم نیست و شاهد یک شکاف عمیق بین این پژوهش‌ها و ساحت عمل هستیم. همچنین، به غیبت مسئله‌مندی در پژوهش‌های علوم انسانی برمی‌گردد، به این معنا که بخش مهمی از پژوهش‌های علوم انسانی فاقد مسئله حرفه‌ای، جدی و برخاسته از متن جامعه است و این امر هم کیفیت پژوهش را به جد کاهش داده و هم رابطه پژوهش و عمل را با ابهامات جدی روبه‌رو کرده است. البته به مسئله‌مندی از زوایای گوناگون می‌توان نگریست و علوم انسانی اسلامی منظر دقیق‌تر و واقع‌بینانه‌تری را درباره مسئله‌مندی در علوم انسانی ایران دارد.
رئیس پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی افزود: طی چند سال اخیر مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی به مثابه یک جریان پژوهشی رونق قابل توجهی پیدا کرده است. در گذشته بعضی ظرفیت تعالیم اسلامی برای کشف و حل آسیب‌های اجتماعی را مورد تردید قرار می‌دادند، اما با تلاش اساتید و پژوهشگران، روز به روز این ظرفیت‌ها بیشتر نمایان شده است. دانشگاه شاهد مفتخر است که با کمک سازمان امور اجتماعی و از طریق تأسیس پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی، نقش پیشتازی را به عهده گرفته و تاکنون ده‌ها کار علمی خوب را با همراهی مراکز علمی و پژوهشی حوزه و دانشگاه انجام داده است.
وی گفت: یکی از برنامه‌های پژوهشکده مطالعات اسلامی دانشگاه شاهد، برگزاری سلسله همایش‌های ملی مواجهه با آسیب‌های اجتماعی از دیدگاه اسلام است که اولین همایش در سال ۱۳۹۶ برگزار شد. همایش اول دستاورد‌های مهمی هم از حیث توجه به مسائل و هم از حیث معرفی ظرفیت‌های علوم انسانی اسلامی برای ورود به این میدان داشت. علاوه بر این، ده‌ها مقاله خوب در همایش اول عرضه و مورد نقد و بررسی قرار گرفت که نهایتاً در دو مجلد منتشر شد. از همین رو، برگزاری دومین همایش ملی مواجهه با آسیب‌های اجتماعی از دیدگاه اسلام در دستور کار پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی دانشگاه شاهد قرار گرفته و هدف از همایش دوم ارائه تلاش‌های انجام‌شده در همایش اول در زمینه بسط و تعمیق مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی است. ضمن اینکه این همایش بنا دارد به مجموعه‌ای از مسائل جدید در عرصه آسیب‌های اجتماعی پاسخ دهد.
به گفته رئیس پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی، این همایش در شهریور ۱۴۰۰ در تهران برگزار می‌شود که اطلاعات جزئی‌تر آن را از زبان دبیر علمی همایش و مسئول محترم دفتر پژوهشکده در قم خواهیم شنید. بسیاری از همایش‌هایی که در حوزه آسیب‌های اجتماعی برگزار شده، رویکرد اسلامی به لحاظ تخصصی نداشته است و نتایج این همایش‌ها اغلب مفید بوده و مورد استفاده قرار گرفته، اما زندگی جامعه ما متأثر از ارزش‌های دینی است و باید رویکرد دینی در مطالعات لحاظ شود و این همایش چنین رویکردی را دنبال می‌کند.
حجت‌الاسلام قاسم ابراهیمی، دبیر علمی همایش و عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی(ره)، نیز طی سخنانی به صورت مجازی و با اشاره به محور‌های همایش دوم اظهار کرد: هفت آسیب می‌توانند مهمترین مسائل در حوزه مطالعاتی باشد، از جمله این محور‌ها می‌توان به بحران کاهش جمعیت، حاشیه‌نشینی، مفاسد اخلاقی، اعتیاد، طلاق، فضای مجازی(ظرفیت‌ها و آسیب‌ها) و پیامد‌های اجتماعی و فرهنگی کرونا اشاره کرد. نحوه ارائه مقالات و شرایط آن در پوستر همایش درج شده، سطح همایش پژوهشی است، اما از مقالات ترویجی نیز بی‌بهره نخواهیم بود. مهلت ارائه چکیده مقالات به دبیرخانه همایش نیز تا پایان دی خواهد بود و اصل مقاله با اندکی تأخیر باید ارسال شود.
حجت‌الاسلام ابراهیم عباس‌پور، مسئول دفتر پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی، نیز گفت: هدف مطالعات اسلامی در آسیب‌های اجتماعی از این منظر است که مطالعات غربی در سطح دنیا انجام شده، اما در بسیاری موارد ناکارآمد جلوه کرده‌اند چراکه ویژگی‌های انسان‌شناختی و معرفت‌شناختی جوامع به خصوص جوامعی با بافت‌های فرهنگی را در نظر نمی‌گیرند و این جوامع راهکار‌هایی را که این مطالعات ارائه می‌دهند پس می‌زنند.
وی افزود: در همایش دوم این رویداد محور‌ها تخصصی‌تر شده و مسئولان همایش دیدگاه‌های تخصصی را دنبال می‌کنند. خروجی همایش به صورت مجلد در اختیار مخاطبان و پژوهشگران قرار می‌گیرد. سطح همایش پژوهشی است و در مرحله اول مقالات در سطح پژوهشی در مجلات متعدد چاپ خواهند شد. آماده همکاری با تمامی مراکز و نهاد‌ها و دستگاه‌هایی هستیم که در موضوع آسیب‌های اجتماعی کار فعالیت می‌کنند. طرح‌های بسیار خوبی ارائه شده و امید است نتایج مطلوبی از اجرای آن‌ها حاصل شود.
انتهای پیام حجت‌الاسلام قاسم ابراهیمی، دبیر علمی همایش و عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی(ره)، نیز طی سخنانی به صورت مجازی و با اشاره به محور‌های همایش دوم اظهار کرد: هفت آسیب می‌توانند مهمترین مسائل در حوزه مطالعاتی باشد، از جمله این محور‌ها می‌توان به بحران کاهش جمعیت، حاشیه‌نشینی، مفاسد اخلاقی، اعتیاد، طلاق، فضای مجازی(ظرفیت‌ها و آسیب‌ها) و پیامد‌های اجتماعی و فرهنگی کرونا اشاره کرد. نحوه ارائه مقالات و شرایط آن در پوستر همایش درج شده، سطح همایش پژوهشی است، اما از مقالات ترویجی نیز بی‌بهره نخواهیم بود. مهلت ارائه چکیده مقالات به دبیرخانه همایش نیز تا پایان دی خواهد بود و اصل مقاله با اندکی تأخیر باید ارسال شود.
حجت‌الاسلام ابراهیم عباس‌پور، مسئول دفتر پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی، نیز گفت: هدف مطالعات اسلامی در آسیب‌های اجتماعی از این منظر است که مطالعات غربی در سطح دنیا انجام شده، اما در بسیاری موارد ناکارآمد جلوه کرده‌اند چراکه ویژگی‌های انسان‌شناختی و معرفت‌شناختی جوامع به خصوص جوامعی با بافت‌های فرهنگی را در نظر نمی‌گیرند و این جوامع راهکار‌هایی را که این مطالعات ارائه می‌دهند پس می‌زنند.
وی افزود: در همایش دوم این رویداد محور‌ها تخصصی‌تر شده و مسئولان همایش دیدگاه‌های تخصصی را دنبال می‌کنند. خروجی همایش به صورت مجلد در اختیار مخاطبان و پژوهشگران قرار می‌گیرد. سطح همایش پژوهشی است و در مرحله اول مقالات در سطح پژوهشی در مجلات متعدد چاپ خواهند شد. آماده همکاری با تمامی مراکز و نهاد‌ها و دستگاه‌هایی هستیم که در موضوع آسیب‌های اجتماعی کار فعالیت می‌کنند. طرح‌های بسیار خوبی ارائه شده و امید است نتایج مطلوبی از اجرای آن‌ها حاصل شود.
