زمانه گذار از مسابقه به مرافقه

به گزارش ایکنا، حمید ایماندار، فعال قرآنی و عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز، طی یادداشتی به فرا رسیدن زمان گذار از مسابقه به سمت مرافقه، اشاره کرده است. او در این یادداشت اذعان کرده است که تلاوت قرآن، مبلّغ اخلاق‌مدار و دین‌مدار می‌طلبد؛ تلاوت قرآن با سبک امروز به سبب عدم همدلی و همراهی پررنگ قاریان و حافظان با عموم مردم و شخصیت‌ها و بزرگان اخلاق، ساز جامعه خود را از اخلاقی و دینی زیستن متأثر از قرآن، محروم ساخته، چرا که امروزه تلاوت در محضر و مجلس علمای ربانی انسان‌ساز و متدینین قرآن‌دوست موضوعیتی ندارد و این مسابقات است که مخاطب را به کمترین حد خود تقلیل داده است. مشروح این یادداشت در ادامه آمده است.

امروز دیگر کمتر کسی است که دست کم در زبان حال با این گزاره مخالف باشد: «مسابقه قرآن باید جای خود را به مرافقه و همدلی قرآنی بدهد».

اما چرا دوره مسابقه به سر رسیده و زمانه مرافقه قرآنی رسیده است؛ همه شرایط آفاقی و انفسی این اندیشه را تأیید می‌کنند؛ چه شرایط انفسی و درونی متسابقان، داوران، اساتید، نهادها و مردم حاصل از کارکردسنجی روانشناسانه مسابقات، به مثابه یک هنر، و چه شرایط آفاقی و بیرونی حاصل از کارکردسنجی جامعه‌شناسانه مسابقات، به عنوان عصاره استراتژی قرآنی کشور.

مسابقه قرآنی هر چه زودتر و البته با یک گذار نرم آرام و کم آسیب، باید جای خود را به مرافقه و همدلی قرآنی بدهد چه اینکه تلاوت قرآن، یک هنر است و بستر هنر، همدلی و مرافقه با همراهان و دلبستگان آن هنر است، نه فضای رقابتی سرشار از ترس و اضطراب.

تلاوت قرآن نوعی تبلیغ رسالت الهی است. مسابقه به عنوان رقابت، توان کارایی‌بخشی به سازوکارهای تبلیغ این رسالت الهی را ندارد اما مرافقه قرآنی یعنی ارتباط تنگاتنگ با روحیات و اذواق مردم و مخاطبان تبلیغ، این توانمندی را دارد.(کرسی‌های تلاوت سراسری در جای جای کشور اسلامی، شهرها و روستاها فضای انس با قرآن و تلاوت متناسب با ذوق ایرانی را فراهم خواهد کرد و این یعنی مرافقه با مخاطب هنر تلاوت).

تلاوت قرآن به عنوان یک نسخه شفابخش الهی، با نابودی جسمی و روانی متسابقان به هیچ رو سازگار نیست، حذف مسابقات در سطوح حرفه‌ای و نه تمامی سطوح، مهم‌ترین قدم در مرافقه با جسم و روان قاریان و حافظان کشور است که به نام مبلغان قرآنی و در سایه مسابقات خود را از مهم‌ترین کارکرد کلام وحی یعنی آرامش روحی و سلامت جسمانی محروم ساخته‌اند.

تلاوت قرآن، مبلغ اخلاق‌مدار و دین‌مدار می‌طلبد، تلاوت قرآن با سبک امروز به سبب عدم همدلی و همراهی پررنگ قاریان و حافظان با عموم مردم و بزرگان اخلاق‌ساز جامعه، خود را از اخلاقی و دینی زیستن متأثر از قرآن، محروم ساخته، چرا که امروزه تلاوت در محضر و مجلس علمای ربانی انسان‌ساز و متدینین قرآن‌دوست موضوعیتی ندارد و این مسابقات است که مخاطب را به کمترین حد خود تقلیل داده و امکان همدلی و هم‌زیستی عوام و خواص قرآن دوست با هنر تلاوت را سلب کرده است. مسابقه باید جای خود را به مرافقه با عوام و خواص و اقشار مختلف ایرانیان قرآن‌دوست بدهد.

نیازمند مرافقه متسابقان، اساتید، داوران و مدیران نهادهای متولی هستیم، مسابقه، همدلی این اقشار را به تعاملاتی غیر همدلانه و گاه خصمانه سوق داده است، نقش مسابقه به عنوان امری که رقابت و اضطراب از آن جدایی‌ناپذیر است در برخی مصادیق از تعاملات غیر قرآنی بر کسی پوشیده نیست؛ امروز نیاز به مرافقه متسابقان، اساتید و مدیران هستیم و نه مسابقه.

امروزه تمامی تاثیرات و کنشگری‌های اجتماعی در فضای مجازی شکل می‌گیرد. کم‌رنگ کردن حضور قرآن در این فضای سرنوشت‌ساز یکی از کارکردهای منفی مسابقات است و گاه شدت این نگاه به گونه‌ای است که فعالان مجازی و اینستاگرامی به عنوان اقشاری که می‌توانند، موثرترین کنشگران اجتماعی برای تلاوت باشند، قربانی عدم مرافقه با مسابقه و فرهنگ مسابقاتی می‌شوند. قاریان، محتاج مرافقت با قلوب و اذواق عوام و خواص از مردم هستند و نه مرافقت با قلوب و اذواق داوران و مدیران.

همه اینها نافی کارکردهای مثبت مسابقات و زحمات خالصانه همه مسئولان قرآنی نیست، اما بیایید بپذیریم امروز زمانه گذار از مسابقه تلاوت قرآن به مرافقه با تلاوت قرآن فرا رسیده است.