
ابراهیم حسنبیگی، نویسنده در گفتوگو با ایکنا گفت: تعریف ادبیات انقلاب یا دفاع مقدس کاملاً واضح و روشن است و بحث پیچیدهای نیست. وقتی میگوییم داستان دفاع مقدس یا داستان انقلاب، داستانی است که درباره دفاع مقدس و انقلاب است. اما نکتههای تخصصیتری دارد که پس از این تعریف باید مشخص شود.
نویسنده «شب ناسور» افزود: باید بدانیم منظورمان از داستان انقلاب مربوط به چه مقطع تاریخی یا حوادث و اتفاقات خاصی است. آنچه مسلم است اینکه برای داستان انقلاب میتوان مقطع دورتری را در رابطه با مبارزه مردمی با حکومت پهلوی در نظر گرفت. ممکن است این داستان تا زمان جنگ نیز ادامه یابد تا انقلابیها به اهداف و آرمانهای خود دست یابند؛ بنابراین نباید خیلی دنبال تعریف باشیم، زیرا مهم موضوع و مفهوم انقلاب است که در داستانها جریان داشته باشد.
حسنبیگی ادامه داد: عمده داستانهایی که در این زمینه نوشته شده، مربوط به زمان قبل از انقلاب و مبارزات سیاسی مردم است که منجر به سقوط رژیم پهلوی و پیروزی انقلاب میشود، مگر اینکه برخی وقایع مانند ۱۴ و ۱۵ خرداد یا حوادثی دیگر ملاک نویسنده باشد. به نظر پایان داستان انقلاب از زمانی است که پیروزی انقلاب از بهمن شکل گرفت و بقیه داستان انقلاب نیست، بلکه داستان انقلابیونی است که حکومت را به دست گرفتهاند.
وی در ادامه بیان کرد: لازمه داستان انقلاب این است که نویسندهها به یک پرسش مهم درباره مطالبهگری نسل جوان امروز پاسخ دهند و پرسش مهم آنها این است که چرا در سال ۵۷ انقلاب کردید؟ پاسخ به این پرسش وظیفه نویسندگانی است که میخواهند درباره انقلاب بنویسند. نسلی که انقلاب را ندیده است، شرایط امروز خود را با آن روز مقایسه میکند و این شرایط نشان میدهد آن روز شرایط قدری بهتر از امروز بوده است، آن روزها تحریم، بحرانها و تنگناهای امروز نبود. این نکات به طور مداوم در فضای مجازی مطرح میشود.
این نویسنده تصریح کرد: من از انقلاب ۵۷ دفاع میکنم و از رژیم شاه دفاع نمیکنم، زیرا آن طور که امروز برخی ادعا میکنند فقر و فلاکت، بدبختی و ... نبود، کاملاً اشتباه است. آن روزها هم مشکلات و تنگناهای بسیاری وجود داشت و قشر فقیر و مستضعف بسیار زیاد بود و اجازه نقد و حرف زدن نداشتید و ساواک اجازه نمیداد مردم مطالبات سیاسی داشته باشند. مگر همان رژیم نبود مصدق را از بین برد؟ مگر همان رژیم نبود که بسیاری از نویسندگان و شاعران و ... را از چند روز تا چند ماه و سال زندانی و شکنجه کرد؟
نویسنده «ناقوسها» در پاسخ به اینکه چرا اتفاق بزرگی را در ادبیات انقلاب شاهد نیستیم، بیان کرد: بلافاصله پس از پیروزی انقلاب اسلامی درگیر جنگ شدیم و نویسندگان نسل بعد از انقلاب بودند که باید داستان انقلاب را مینوشتند، زیرا برخی نویسندگان قبل از انقلاب، یا با انقلاب همراهی نکردند یا از کشور رفتند. بنابراین نویسندهها اغلب سراغ جنگ رفتند و داستان آن را نوشتند، به گونهای که ادبیات دفاع مقدس و جنگ، ادبیات انقلاب را تحتالشعاع خود قرار داد و بعد از جنگ نیز نوشتن از جنگ ادامه داشت. در واقع نوشتن از داستان انقلاب به فراموشی سپرده شد.
وی یادآور شد: از خلأیی که در این زمینه وجود دارد، عدهای سعی میکنند رژیم شاه را تطهیر کنند. به نظر میرسد اگر نویسندهای میخواهد داستان انقلابی بنویسد منهای رویکردهایی که اکنون وجود دارد، میتواند بسیاری از حقایق تلخ آن دوران را بنویسد و کسی هم نمیتواند تکذیب کند، زیرا مستندات آنها وجود دارد.
انتهای پیام