نگاه‌های تبعیض‌آمیز؛ عامل عقب‌ماندگی رشته ترتیل
نماینده ایران در رشته ترتیل مسابقات بین‌المللی قرآن گفت: به آینده ترتیل بسیار امیدوارم، اما این امیدواری را در گرو توجه بیشتر مسئولان به این رشته می‌دانم. توجهی که به نظر می‌رسد بخشی از آن با اضافه شدن رشته ترتیل به مسابقات بین‌المللی قرآن محقق شده، اما بخش دیگر ایجاد انگیزه در مخاطبان این رشته است.
به گزارش ایکنا، رقابت‌های رشته ترتیل سی‌وهفتمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم شنبه شب با رقابت شرکت‌کنندگان در دو بخش آقایان و طلاب علوم دینی برگزار شد. این مسابقات برای اولین بار و پس از 37 دوره، به مسابقات بین‌المللی اضافه شده است؛ موضوعی که بسیاری از کارشناسان بر دیرهنگام بودن آن تأکید دارند، با این وجود در اولین شب از مسابقات بین‌المللی قرآن، شاهد رونمایی از اولین مرتلان بودیم، با اینکه در این شب جز مواردی معدود ترتیل‌های زیبایی را نشنیدیم، اما این تازه اول راه توجه به ترتیل است و می‌توان به آینده این رشته در مسابقات امیدوار بود.
احسان محمدی، نماینده ایران در بخش آقایان رشته ترتیل بود که اجرای او برای گروه داوری پخش شد. در ادامه گفت‌وگویی با این شرکت‌کننده انجام شده است.
ایکنا ـ شما به عنوان اولین شرکت‌کننده رشته ترتیل مسابقات قرآن ایران هستید، این اولین می‌تواند خیلی خاطره‌انگیز باشد، چه احساسی نسبت به این موضوع دارید؟
مطمئناً چون اولین دوره هست برای همیشه در تاریخ مسابقات ثبت می‌شود و همواره از آن یاد خواهد شد و این می‌تواند حس خوبی را ایجاد کند. تاکنون در مسابقات ترتیل زیادی شرکت کرده‌ام و شاید بیشترین رتبه ترتیل کشور را داشته باشم و واقعاً جای یک رقابت بین‌المللی برای من خالی بود. مسابقات کشوری ترتیل، سابقه زیادی دارد و طی این سال‌ها نفرات زیادی به رتبه‌های برتر رسیده‌اند، اما تاکنون نه من و نه هیچ کدام از نفرات برتر این رشته دیده نشده‌ایم، حتی یک بار هم برای ضبط یک دور ترتیل قرآن دعوت نشده‌ایم در حالی که به گواه مسابقات، برترین مرتلان کشور هستیم، مسابقات بین‌المللی می‌تواند توجه‌ها را به ترتیل بیشتر کند.
ایکنا – شما در مرحله مقدماتی رشته ترتیل اجرای خودتان را انجام دادید، ابتدا تحلیلی از اجرای خودتان داشته باشید؟
خوشبختانه اجرای خوبی داشتم، تلاوت خودم را در «بیات» شروع کردم در ادامه وارد «رَست» شدم و بعد از آن «سه‌گاه» را امتحان کردم، در ادامه یک سری مقامات و گوشه‌هایی از مقامات فرعی دیگر را مورد اشاره قرار داده و بعد وارد حجاز شدم، در ادامه نیز «نهاوند» و نفس آخر که نفس فرود بود هم با بیات به سرانجام رسید.
ایکنا – فکر می‌کنید تا چه میزان اجرایی منطبق بر آییننامه داشته‌اید؟
یکی از گلایه‌هایی که از مسئولان برگزاری مسابقات دارم، همین موضوع است. با اینکه یک سال، مسابقات به تعویق افتاد اما تا روز آخر هر چه از مسئولان خواستم آییننامه را در اختیار من قرار دهند، این کار را انجام نداند و اعلام کردند آئین‌نامه هنوز آماده نشده است. مطمئناً اگر آییننامه در اختیار من قرار می‌گرفت، می‌توانستم اجرای آئین‌نامه‌ای داشته باشم.
ایکنا – یعنی بدون توجه به آئین‌نامه تلاوت داشتید؟
من تنها موفق شدم به صورت شفاهی از اساتید نظر بگیرم. اگر آییننامه مشخص بود، خیلی فرق می‌کرد. با توجه به اینکه تجربه مسابقه‌ای خوبی دارم از همان تجربه استفاده کردم و می‌دانستم در مسابقه چه اسلوب و اصولی را باید رعایت کنم؛ یعنی بر اساس آییننامه مسابقات کشوری تلاوت کردم.
ایکنا – در همه مسابقات، آییننامه در اختیار شرکت‌کننده قرار می‌گیرد؟ یعنی می‌خواهم بپرسم در اختیار گذاشتن آئین‌نامه یک روال عادی است؟
بله؛ این کار صورت می‌گیرد. شرکت‌کننده باید از آئین‌نامه مطلع باشد تا بتواند بر اساس خواسته داوران به اجرای خود بپردازد. با توجه به اینکه امسال ترتیل برای اولین بار برگزار می‌شود، هنوز آییننامه مشخصی ندارد که این یک نقص است و باید ترتیبی اتخاذ می‌شد تا این آییننامه در اختیار متسابقان قرار گیرد.
ایکنا – البته این اتفاق می‌تواند برای شما مفید باشد، چرا که شما حداقل با استفاده از تجربه حضور در مسابقات کشوری و آشنایی با آئین‌نامه آن مسابقات، اجرا کرده‌اید، مطمئناً کار برای شرکت‌کنندگان خارجی سخت‌تر بوده، چون آنها مسابقه‌ای انجام نداده‌اند که براساس آن به اجرا بپردازند، درست است؟
از این موضوع که آئین‌نامه در اختیار شرکت‌کنندگان خارجی قرار گرفته است یا خیر اطلاع ندارم، اما من به شخصه بسیار پیگیر آییننامه بودم که متأسفانه چیزی به دستم نرسید.
ایکنا – امسال رشته ترتیل برای اولین بار به مسابقات اضافه شد، ولی این دوره مصادف با شیوع کرونا و غیر حضوری شدن فعالیت‌ها شد. از حس و حال خودتان از حضور در یک رقابت بین‌المللی برای اولین بار بگویید.
دوست داشتم، مسابقات حضوری باشد اما با این وجود جای تشکر دارد و اینکه بسیاری از کشورها مسابقات خود را تعطیل کردند اما مسئولان ما مسابقات را برگزار کردند.
طبیعتاً شیوه مجازی نمی‌تواند، شیوه مطلوبی در اجرای مسابقات باشد، چرا که از شور و حال مخاطب که پایه اصلی یک مسابقه یا یک محفل انس است، هیچ خبری نیست. ضمن اینکه در مسابقات حضوری ارتباط با شرکت‌کنندگان کشورهای دیگر می‌توانست تبادل تجارب خوبی را به همراه داشته باشد. اینها باعث شد لذت مسابقات حضوری از بین برود.
قبل از شروع مسابقات اعلام کرده بودند که مسابقات ترکیبی از حضوری و مجازی است، اما در نهایت دیدیم که همه چیز مجازی و غیر حضوری شد.
از نظر من و اغلب شرکت‌کنندگان شیوه غیر حضوری مطلوب نیست، اما مطمئناً از دید مسئولان به خاطر صرفه‌جویی در هزینه‌ها و مواردی از این دست می‌تواند یک شیوه مطلوب و دوست‌داشتنی باشد، اما من موافق مجازی شدن مسابقات نیستم.
ایکنا – اگر بخواهید به نکات و مثبت و منفی مسابقات مجازی اشاره کنید، چه مواردی را ذکر می‌کنید؟
اولین اثر منفی که می‌تواند داشته باشد این است که دیگر مخاطب در سالن حضور ندارد و نمی‌تواند مستقیم در جریان تلاوت‌ها قرار بگیرد. مطمئناً برگزاری حضوری شور و حال بیشتری را بر جامعه حاکم می‌کرد. البته اگر مسابقات به قدر کافی بازخورد رسانه‌ای داشته باشد، می‌تواند این خلأ را جبران کند.
مجازی شدن مسابقات برای شرکت‌کنندگانی که کمتر در محافل حضور داشته‌اند می‌تواند مفید باشد، چرا که این قبیل متسابقان در مسابقات حضوری، اضطراب بیشتری را متحمل می‌شوند و این بر کیفیت اجرای آنها اثر می‌گذارد، اما برای شرکت‌کنندگان ایرانی که با جو مسابقات و حضور مردم در سالن آشنا هستند، می‌توانست یک امتیاز ارزشمند باشد. در مسابقات دیگر کشورها دیده‌ایم که برخی از اضطراب زیاد، بیهوش شده‌اند. بنابر این شیوه مجازی شاید بتواند کیفیت اجرای شرکت‌کنندگان خارجی را بالاتر ببرد. مهم‌ترین ویژگی مسابقات مجازی، مدیریت زمان و حذف رفت و آمدها است.
ایکنا – به هر حال بخشی از انگیزه یک شرکت‌کننده از حضور در مسابقات در کنار بهره‌مندی‌های معنوی، اهداف مادی نیز هست. امسال جوایز رشته ترتیل تقریباً یک سوم رشته‌های دیگر است، این تفاوت می‌تواند در مرتلان سرخوردگی ایجاد کند؟
این یک کم‌لطفی محض است، شما اگر به برنامه‌های ماه رمضان و ... نگاه کنید، می‌بینید استقبال از ترتیل زیاد است. من سال‌های سال است در حوزه ترتیل اجرا می‌کنم، وقتی برخی ترتیل‌های بسیار ضعیف را می‌شنوم، ناراحت می‌شوم. ایرادات پایه‌ای بسیار زیادی در ترتیل‌هایی که ارائه می‌شود، وجود دارد، اما به آنها توجهی نمی‌شود. همه این ضعف‌ها به دلیل اهمیت ندادن به ترتیل به وجود آمده است. وقتی حتی مسابقات بین‌المللی برگزار می‌کنند که نه آیین‌نامه‌ای دارد و نه جوایز آن چشمگیر است، مشخص است که باید منتظر ایرادات پایه‌ای و مبنایی در ترتیل‌خوانی‌ها نیز باشیم.
بسیاری از کشورها قرائت قرآن را با ترتیل می‌شناسند، اما در ایران این کم‌لطفی نسبت به ترتیل وجود دارد. 10 سال قبل با جایزه نفر اول مسابقات بین‌المللی می‌توانستیم خانه بخریم، اما در حال حاضر نمی‌توان با این جایزه پیش‌قسط خرید یک ماشین را هم پرداخت کرد. در صورتی که در امسال اعلام شده بود کاهش هزینه‌ها زیاد بوده است. این هزینه‌ها باید به متسابق برسد تا انگیزه‌ها برای حضور در مسابقات بیشتر شود.
امسال که اولین سال برگزاری مسابقات بود، جا داشت انگیزه‌های بیشتری از طریق میزان جوایز در نظر گرفته شود تا برای ادوار آینده افراد بیشتری برای ورود به بحث ترتیل ترغیب شوند، همین بی‌توجهی‌ها می‌تواند حوزه ترتیل را عقب نگه دارد.
ایکنا – در بحث ترتیل و در حوزه مسابقات وضعیت مرتلان ایرانی در مقایسه با کشورهای دیگر به چه صورت است؟
سبک‌های ترتیل در کشورهای مختلف متفاوت است؛ عربستان بیشتر خلیجی استفاده می‌کنند، اما بر اساس اسلوبی که داریم آن سبک‌ها خیلی بر اساس آییننامه نیست. در ایران ظرفیت بسیاری بالایی در زمینه ترتیل وجود دارد. بسیاری از قاریان هستند که ممکن است در قرائت موفق نباشند، اما همه ظرفیت کسب رتبه در ترتیل را دارند و صداها و قاریان بسیار خوبی را داریم که به آیات و نغمات مسلط هستند. اگر به ترتیل اهمیت داده شود، جای رشد و حتی تحول خوبی در ترتیل وجود دارد.
ایکنا – از رقبا شناختی دارید؟
نه به هیچ وجه؛ تنها در مرحله مقدماتی مرتل کشور مصر که اختلاف زیادی هم با هم داشتیم رتبه دوم بعد از ایران را داشت.
ایکنا – فکر می‌کنید کدام کشورها در این دوره از رشته ترتیل حرفی برای گفتن داشته باشند؟
عربستان که حضور ندارد، اگر حضور داشتند می‌توانستند رقبای سطح بالایی باشند، هر چند مرتلان آنها از جنبه آیین‌نامه‌ای نمی‌تواند جایگاهی کسب کند، اما برای عموم مردم جذاب است. فکر کنم کشور مصر نزدیک‌ترین رقیب برای من باشد.
انتهای پیام
