پای درس سواد رسانه‌ای / ۹
مراقب اضافه‌بار اطلاعاتی کودکان باشیم! + فیلم
مدرس مباحث سواد رسانه، در قسمت نهم آموزش این مباحث، با اشاره به اختلال حافظه در کودکان به دلیل استفاده بی‌رویه از درگاه‌های رسانه‌ای و موبایلی گفت: کودکان دیگر از حافظه‌شان کار نمی‌کشند و دچار اختلال ماندگاری اطلاعات در حافظه می‌شوند و وقتی حافظه کوتاه‌مدت دچار اختلال شود، نمی‌توان به خوبی فکر کرد، چون منطقه‌ای که پردازش اطلاعات در آن انجام می‌پذیرد، حافظه کوتاه‌مدت است.
به گزارش ایکنا، سعید مدرسی، دانش‌آموخته دکتری علوم تربیتی و مدرس مباحث سواد رسانه در نهمین قسمت از ارائه مباحث سواد رسانه‌ای، درباره چگونگی مدیریت بار اطلاعاتی فراوانی که فرزندان از درگاه‌های رسانه‌ای دریافت می‌کنند صحبت و راهکار‌هایی برای تقویت حافظه آن‌ها ارائه کرد. مشروح این گفت‌وگو در ادامه از نظر می‌گذرد؛نظریه‌ای در مباحث تربیت رسانه‌ای با عنوان اندام‌واره‌ای رسانه‌ای یا فناوری وجود دارد. این عبارت به این معناست که فناوری‌ها جایگزین اعضای بدن ما می‌شوند که بعضاً این اتفاق افتاده است، برای مثال چکش جای دست، ماشین جای پا را گرفته و ...، یکی از اتفاقاتی که امروزه در استفاده از رسانه برای فرزندان ما رخ داده این است که حافظه‌های آن‌ها اکسترنال (بیرونی) شده، به این معنا که دیگر کمتر چیزی را به ذهن می‌سپارند و برای یافتن هر چیزی به درگاه‌های رسانه‌ای مراجعه می‌کنند و به خاطر سپردن را به آن‌ها واگذار کرده‌اند.
این نه فقط برای کودکان، در همه افراد مشاهده می‌شود؛ دیگر کسی شماره تلفن حفظ نمی‌کند، شماره را در تلفن خود ثبت می‌کند. دیگر کسی شعر حفظ نمی‌کند، چرا که در گوگل هست. دیگر کسی قرآن هم حفظ نمی‌کند، در موبایل فلان برنامه و نرم‌افزار قرآنی را دارد.
کودکان ما دیگر از حافظه‌شان کار نمی‌کشند و لذا دچار اختلال ماندگاری اطلاعات در حافظه می‌شوند و وقتی حافظه کوتاه‌مدت دچار اختلال شود، طبیعتاً نمی‌توان به خوبی فکر کرد، چون منطقه‌ای که پردازش اطلاعات در آن انجام می‌پذیرد، حافظه کوتاه‌مدت است. خوب چه باید کرد؟
حواسمان باشد، آموزش‌های مجازی و تماس بسیار زیاد فرزندان با درگاه‌های رسانه‌ای، جای تقویت حافظه را نگیرد. از روش‌ها و بازی‌هایی برای تقویت حافظه‌شان کمک بگیریم. بعضی بازی‌ها هستند که حافظه را تقویت می‌کنند، مانند کلمه‌بازی یا اسم و فامیل یا بازی‌های دیگر که به فراوری و تقویت حافظه کمک می‌کند.
همچنین می‌توانیم وقت خرید و بیرون رفتن، اگر خرید‌ها زیاد است، از فرزندمان بخواهیم فهرست خرید را یادداشت کند و از حفظ برایمان بگوید و سپس به آن مراجعه کند تا ببیند کدام را از قلم انداخته و نگفته است. تعطیلات فرصت خوبی است تا به حفظ شعر با بچه‌ها بپردازیم، از کتاب ادبیات خودشان استفاده کنیم و با اشعاری که در کتابشان موجود است، به مشاعره بپردازیم. همچنین اگر اهل حفظ کردن قرآن هستند، همراه او به حفظ سوره‌ها بپردازیم و به شکل یک بازی در فضای خانه این کار انجام شود.
یکی دیگر از اقداماتی که منجر به تقویت حافظه فرزندان ما می‌شود، آشنایی با فنون تمرکز حافظه است. لازم است در این ایام به فرزندان آموزش دهیم که چگونه بدنشان را برای تمرکز حافظه در وضعیت مطلوب نگه دارند. اینکه بدانند چه مقدار آب باید به بدن وارد شود و اینکه اگر مقدان آن کافی باشد به همراه خواب کافی، به تقویت حافظه کمک می‌کند، در عین حال خوردن غذا‌های چرب، کاکائوها، نسکافه و محصولاتی که برای سلامتی مناسب نیستند، می‌توانند حافظه ما را دچار اختلال کنند.
در این بین، فرزندان ما باید بدانند که اضافه بار اطلاعاتی نیز در مغز آن‌ها را دچار پرش حافظه می‌کند. یعنی وقتی صبح از خواب بلند می‌شوند و اولین کاری که می‌کنند این است که تلفن را بردارند و کانال‌ها و صفحات را چک کنند، آن وقت است که ذهن دچار اضافه بار اطلاعاتی و اصطلاحاً لقمه‌خوار می‌شود. این وضعیت همچنین فرد را دچار اضطراب اطلاعاتی می‌کند. وقتی حافظه نتواند روی یک موضوع متمرکز شود و از موضوعی به موضوع بعدی پرش می‌کند که با وجود این مراجعات مکرر به شبکه‌های اجتماعی، برای بچه‌ها هم در حال رخ‌دادن است، باعث می‌شود روند تحکیم حافظه دچار اختلال شود.
این نه فقط برای کودکان، در همه افراد مشاهده می‌شود؛ دیگر کسی شماره تلفن حفظ نمی‌کند، شماره را در تلفن خود ثبت می‌کند. دیگر کسی شعر حفظ نمی‌کند، چرا که در گوگل هست. دیگر کسی قرآن هم حفظ نمی‌کند، در موبایل فلان برنامه و نرم‌افزار قرآنی را دارد.
کودکان ما دیگر از حافظه‌شان کار نمی‌کشند و لذا دچار اختلال ماندگاری اطلاعات در حافظه می‌شوند و وقتی حافظه کوتاه‌مدت دچار اختلال شود، طبیعتاً نمی‌توان به خوبی فکر کرد، چون منطقه‌ای که پردازش اطلاعات در آن انجام می‌پذیرد، حافظه کوتاه‌مدت است. خوب چه باید کرد؟
حواسمان باشد، آموزش‌های مجازی و تماس بسیار زیاد فرزندان با درگاه‌های رسانه‌ای، جای تقویت حافظه را نگیرد. از روش‌ها و بازی‌هایی برای تقویت حافظه‌شان کمک بگیریم. بعضی بازی‌ها هستند که حافظه را تقویت می‌کنند، مانند کلمه‌بازی یا اسم و فامیل یا بازی‌های دیگر که به فراوری و تقویت حافظه کمک می‌کند.
همچنین می‌توانیم وقت خرید و بیرون رفتن، اگر خرید‌ها زیاد است، از فرزندمان بخواهیم فهرست خرید را یادداشت کند و از حفظ برایمان بگوید و سپس به آن مراجعه کند تا ببیند کدام را از قلم انداخته و نگفته است. تعطیلات فرصت خوبی است تا به حفظ شعر با بچه‌ها بپردازیم، از کتاب ادبیات خودشان استفاده کنیم و با اشعاری که در کتابشان موجود است، به مشاعره بپردازیم. همچنین اگر اهل حفظ کردن قرآن هستند، همراه او به حفظ سوره‌ها بپردازیم و به شکل یک بازی در فضای خانه این کار انجام شود.
یکی دیگر از اقداماتی که منجر به تقویت حافظه فرزندان ما می‌شود، آشنایی با فنون تمرکز حافظه است. لازم است در این ایام به فرزندان آموزش دهیم که چگونه بدنشان را برای تمرکز حافظه در وضعیت مطلوب نگه دارند. اینکه بدانند چه مقدار آب باید به بدن وارد شود و اینکه اگر مقدان آن کافی باشد به همراه خواب کافی، به تقویت حافظه کمک می‌کند، در عین حال خوردن غذا‌های چرب، کاکائوها، نسکافه و محصولاتی که برای سلامتی مناسب نیستند، می‌توانند حافظه ما را دچار اختلال کنند.
در این بین، فرزندان ما باید بدانند که اضافه بار اطلاعاتی نیز در مغز آن‌ها را دچار پرش حافظه می‌کند. یعنی وقتی صبح از خواب بلند می‌شوند و اولین کاری که می‌کنند این است که تلفن را بردارند و کانال‌ها و صفحات را چک کنند، آن وقت است که ذهن دچار اضافه بار اطلاعاتی و اصطلاحاً لقمه‌خوار می‌شود. این وضعیت همچنین فرد را دچار اضطراب اطلاعاتی می‌کند. وقتی حافظه نتواند روی یک موضوع متمرکز شود و از موضوعی به موضوع بعدی پرش می‌کند که با وجود این مراجعات مکرر به شبکه‌های اجتماعی، برای بچه‌ها هم در حال رخ‌دادن است، باعث می‌شود روند تحکیم حافظه دچار اختلال شود.
یاد بگیریم که قرار نیست از این خبر به آن خبر و از این کانال به آن کانال برویم. اعلان‌های تلفن را در وضعیت خاموش قرار دهیم و برای مراجعه به درگاه‌های رسانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی، زمان مشخصی را تعیین کنیم. برای این منظور، برنامه‌هایی نیز وجود دارد که با نصب آن‌ها می‌توان دست به مدیریت مصرف زمان زد، که هر لحظه نخواهیم به درگاه‌ها و شبکه‌های اجتماعی مراجعه کنیم.
انتهای پیام مطالب مرتبط
