مسلمانان بریتانیا و تجربه دومین رمضان کرونایی

به گزارش ایکنا، ماه رمضان در بریتانیا از روز سه‌شنبه آغاز شد و به مانند سال گذشته که محدودیت‌های کرونایی در این کشور روزه‌‌داری مسلمانان را تا حد زیادی متحول کرد، امسال هم با وجود آغاز واکسیناسیون کرونا در این کشور، مسلمانان به مانند سال گذشته مراسم و مناسک مربوط به این ماه را انجام می‌دهند.

رسانه‌های مختلف بریتانیا به مانند هر سال در مورد این مراسم و اقلیت مسلمان اقدام به پوشش خبری گسترده و معرفی ماه رمضان به غیرمسلمانان این کشور می‌کنند. این موضوع با توجه به شیوع کرونا و تغییراتی که در سبک انجام عبادات و مناسک دینی در این کشور به وجود آورد، مسلمانان را هم به عنوان یکی از بزرگترین اقلیت‌های دینی بریتانیا تحت تأثیر قرار داد.

روزنامه گاردین در مطلب خود با معرفی ماه رمضان و روزه گرفتن در این ماه نوشت: مسلمانان روزه‌داری را از روز اول ماه رمضان آغاز کرده‌اند. مساجد در بریتانیا به دلیل محدودیت‌های ناشی از کووید 19 آماده می‌شوند تا در گروه‌های کوچکتر از نمازگزاران استقبال کنند. درست مانند سال گذشته، ماه رمضان مسلمانان بسیار متفاوت خواهد بود و بسیاری از آداب و رسوم به دلیل محدودیت‌ها تغییر کرده است.

این روزنامه ادامه داد: در سال 2020، ماه رمضان تقریباً یک ماه بعد از اولین قرنطینه سراسری و در نتیجه بسته شدن مساجد آغاز شد و به مردم گفته شد که در خانه بمانند. در نتیجه، بسیاری از مسلمانان قادر به شرکت در نماز جماعت و دیدار با خانواده و دوستان نبودند تا لحظه غروب خورشید افطار کنند. برخلاف بهار سال گذشته، عبادات جمعی در قرنطینه سراسری بریتانیا با اِعمال محدودیت در تعداد افراد و فاصله‌گذاری اجتماعی امسال مجاز است.

در بخش دیگری از این گزارش، به اقدامات یکی از مساجد لندن برای ماه رمضان پرداخته شده و آمده است: مسجد و مرکز اسلامی شرق لندن، که یکی از بزرگترین مساجد در اروپا و بزرگترین مسجد در بریتانیا به شمار می‌رود، در حال آماده شدن برای استقبال از مردم برای نماز جماعت تراویح(نماز اهل تسنن) است.

شیخ عبدالقیوم، امام جماعت مسجد در این باره می‌گوید: مسلمانان بریتانیا «خوشبخت» هستند که می‌توانند دوباره عبادت کنند.  با این حال، نباید فراموش کنیم که هنوز درگیر یک بیماری همه‌گیر هستیم و به همین دلیل مسجد اقدامات احتیاطی مناسبی را برای اطمینان از این که اعمال ماه رمضان به روشی ایمن انجام می‌شود، در پیش گرفته است.

گزارش گاردین سپس به این اقدامات پیشگیرانه اشاره کرده و نوشته است: درهای مسجد تا 15 دقیقه قبل از شروع نماز باز نمی‌شود و از همه خواسته می‌شود ظرف 10 دقیقه بعد از پایان نماز خارج شوند. نمازها که معمولاً دو ساعت طول می‌کشد نیز کوتاه شده است.  به نمازگزاران گفته شده که برای خود کفش‌های مخصوص نماز و کیف تهیه کرده و هیچ فرد زیر 12 سال نباید در نماز جماعت شرکت کند. طبق سنت سال‌های گذشته، پس از غروب آفتاب مسجد افطاری تهیه می‌کرد تا همه بتوانند با هم افطار کنند، اما امسال به جای این کار کمک‌های مالی به بانک غذا (محلی برای دادن مایحتاج غذایی ضروری به نیازمندان) مسجد اعطا می‌شود.

البته مساجد تنها مکان‌هایی نیستند که در طول ماه رمضان و به دلیل شرایط کرونا خود را وفق داده‌اند. یک سازمان مرتبط با مسلمانان بریتانیا هم در دستور‌العملی که به کارفرمایان این کشور صادر کرده نکاتی را در مورد نوع برخورد با مسلمانان در ماه رمضان متذکر شده است.

My London، در مورد این دستورالعمل که از سوی سازمان مشارکت و توسعه مسلمانان (Muslim Engagement & Development) یا MEND صادر شده است، نوشت: دستورالعمل‌هایی برای کارفرمایان بریتانیا صادر شده که شرح حمایتی است که باید در طول ماه رمضان ارائه شود. به شرکت‌هایی که دارای کارمندان مسلمان روزه‌دار است، در قالب شیوه‌نامه‌هایی مشاوره‌هایی به کارفرمایان داده شده است. این راهنما شامل این موارد است: قبول درخواست دورکاری، در نظر گرفتن وقت نماز، رسیدگی به درخواست‌های مرخصی سالانه، ایجاد ساعت‌ کاری شناور و تهیه امکانات برای نمازخواندن در محل کار.

MEND اعلام کرده که در نظرسنجی از 500 مسلمان، این افراد الگوهای انعطاف‌پذیر برای کار را اولویت اصلی خود در ماه رمضان اعلام کرده‌اند.

در این گزارش آمده است: كارفرمایان ممكن است از كارمندان مسلمان انتظار داشته باشند كه حق استراحت خود را در طول روز به 5 تا 10 دقیقه کاهش داده و با اختصاص نمازخانه در محل کار، كاهش مدت زمان دور بودن كاركنان از كار را جبران کنند.

در بخش دیگری از این دستورالعمل آمده است که مسلمانان حداکثر 16 ساعت در روز روزه خواهند بود. به عنوان یک کارفرما، ممکن است دریابید که سطح کارایی کارمندان در طول روز متفاوت است و این امر باید به طور مناسب مدیریت شود. همچنین از رؤسا خواسته شده است که سعی کنند از کارمندان مسلمان بیشتر از حد معمول کار نخواهند.

MEND در مورد درخواست برای مرخصی توضیح داد: 10 روز آخر ماه رمضان مقدس‌ترین‌ها ایام ماه مبارک محسوب می‌شود. ماه رمضان، مسلمانان به طور کلی نماز شب می‌خوانند اما طی 10 روز آخر ممکن است به دلیل احیاء و شب‌زنده‌داری بیشتر عبادت و از روز برای استراحت استفاده کنند. از آنجا که هیچ تعطیلات رسمی در انگلیس برای روزهای غیر مسیحی وجود ندارد، کارفرمایان باید آماده باشند تا کارمندان مسلمان آنها درخواست مرخصی سالانه کنند. مهم است که کارفرمایان منطقی رفتار کرده و اطمینان حاصل کنند که کارمندان چه با ایمان یا بی‌ایمان در این شرایط ضرر نکنند.

در نظرسنجی سرشماری مسلمانان بریتانیا در سال 2021، 65 درصد پاسخ‌دهندگان اظهار داشتند که محل کار آنها در ماه رمضان از آنها حمایت می‌کنند. اما زنان نسبت به مردان کمتر درخواست چنین حمایتی دارند. مسلمانانی که احساس می‌کردند کارفرمایان در ماه رمضان درخواست‌هایشان را پذیرفته‌اند، دو برابر ممکن است بیشتر از پنج سال در شرکت‌ها بمانند.

گزارش از محمدحسن گودرزی