برنامه‌ریزی برای ارتقای کانون‌های قرآنی دانشگاه‌ها به دارالقرآن

به گزارش ایکنا، چهارمين گفتار رويش که به بررسی فعالیت‌های کانون‌های قرآن و عترت در دانشگاه‌ها می‌پردازد، بعدازظهر امروز 18 خردادماه به همت دانشگاه علامه طباطبایی و با موضوع «تنوع، فراگيری و خلاقيت در فعاليت‌های دينی و قرآنی» ویژه کارشناسان فرهنگی و مذهبی دانشگاه‌های کشور و با حضور رشيد جعفرپور،‌ رئيس اداره فعاليت‌های دينی و قرآنی وزارت علوم برگزار شد.

جعفرپور در ابتدای سخنان خود در این نشست که به صورت مجازی و با حضور کارشناسان و دبیران کانون‌های قرآن و عترت برگزار شد، با تأکید بر اینکه جشنواره‌های دانشجویی پایان کار نیست، گفت: بر خلاف عده‌ای که باور دارند جشنواره پایان کار است، من اعتقاد دارم جشنواره آغاز یک حرکت است. بر اساس فعالیت در این بستر است که فعالان و استعدادهای قرآنی و دینی و مذهبی شناسایی می‌شوند.

وی در ادامه با اشاره به اینکه وزیر علوم بر برنامه‌ریزی جهت اجرای برنامه‌ها به صورت حضوری از مهرماه تأکید کرده است، افزود: البته بر این موضوع نیز تأکید شده است که همزمان با اجرای برنامه‌های حضوری از تجربه‌های دوران کرونایی و استفاده از ظرفیت فضای مجازی غفلت نشود تا بتوانیم فعالیت‌ها در این زمینه را گسترش دهیم.

رئيس اداره فعاليت‌های دينی و قرآنی وزارت علوم در ادامه بیان کرد: فعالیت کانون‌ها در دانشگاه‌ها در چهار عنوان، دینی و مذهبی، هنری، اجتماعی و ادبی تقسیم‌بندی شده است که هر کدام از این دسته‌بندی‌های زیرمجموعه‌های موضوعی متنوعی دارند. طبق برآوردی که از کانون‌ها به عمل آمده است، حدود 300 کانون دینی و مذهبی در دانشگاه ها فعال هستند که با محوریت فعالیت‌های دینی مشغول فعالیت هستند و برجسته‌ترین آنها همین کانون‌های قرآن و عترت هستند.

جعفرپور با تأکید بر اینکه با سابقه‌ترین کانون‌های فعال در دانشگاه‌ها کانون‌های قرآن و عترت هستند، گفت: اگر 40 سال از فعالیت آموزش عالی در نظام جمهوری اسلامی می‌گذرد، کانون‌های قرآن و عترت نیز به همین مقدار سابقه فعالیت دارند، چرا که این کانون‌ها جزء اولین‌ کانون‌هایی بودند که در دانشگاه‌ها شکل گرفتند. همچنین پرتعدادترین کانون‌های دانشگاهی هم کانون‌های قرآن و عترت هستند. علاوه بر دانشگاه‌ها حتی برخی پردیس‌های دانشگاهی دارای کانون قرآن و عترت هستند و در برخی دانشگاه‌ها که فعالیت گسترده‌تری دارند، کانون‌های جداگانه بانوان و آقایان فعالیت می‌کنند.

وی افزود: در کانون‌های غیر از کانون‌های قرآن و عترت ممکن است گرایش هنری و اجتماعی اثرگذار باشد و همین باعث شود همگرایی چندانی در آنها نباشد، اما کانون‌های قرآن و عترت با توجه به اینکه همه اعضا علاقه‌مندان به قرآن و عترت هستند، از همگرایی بالایی برخوردار هستند.

رئيس اداره فعاليت‌های دينی و قرآنی وزارت علوم در ادامه به بیان برخی اهداف کانون‌های قرآن و عترت پرداخت و افزود: از جمله اهدافی که برای این کانون‌ها تعریف شده است، تقویت باورهای دینی در دانشگاه‌ها هست، عمده دانشجوهای ما عُلقه مذهبی داشته ارزش‌های دینی را قبول دارند، لذا این کانون‌ها در مسیر تقویت باورها و ارزش‌ها حرکت خواهند کرد. ایجاد انس با قرآن و اهل بیت(ع) یکی دیگر از اهداف راه‌اندازی این کانون‌ها بوده است، ‌وقتی باور تقویت شود، لازم است انسان با قرآن و عترت مأنوس شود، لذا کانون‌های قرآن و عترت در همین راستا حرکت می‌کنند.

جعفرپور یکی دیگر از اهداف این کانون‌ها را شناسایی استعدادهای قرآنی و دینی بیان کرد و افزود: این کانون‌ها کمک می‌کنند تا دانشجویانی که در حوزه قرآن و عترت و استعداد دارند شناسایی شوند و با خلق اثر در بستر جشنواره زمینه ظهور آنها را فراهم کنند. بر همین اساس بوده است که جشنواره قرآن و عترت که با سابقه‌ترین جشنواره وزارت علوم است در ابتدا در حوزه‌های محدودی همچون حفظ و قرائت برگزار می‌شد، اما وقتی زمان سپری شد و کانون‌ها فعال‌تر شدند، شاهد شناسایی استعدادها در عرصه‌های دیگر نیز بودیم، لذا جشنواره قرآن و عترت که محدود به بحث‌های آوایی بود، کم کم به بحث‌های ادبی، هنری، پژوهشی، معارفی، فناوری و ... وارد شد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به آمار ارائه شده از جشنواره‌های قرآن و عترت دانشگاه‌ها در سال 98 اشاره کرد و افزود: در این سال اعلام شد که 300 هزار نفر در جشنواره‌های قرآن و عترت دانشجویی حضور یافته‌اند. همین موضوع باعث می‌شود برخی اظهارات که ادعا می‌کند دانشگاه‌ها سکولار شده و از دین فاصله گرفته‌اند، بی‌اعتبار شود. اگر دانشگاه‌ از دین فاصله گرفته بود، 300 هزار دانشجو در جشنواره‌ای قرآنی حضور نمی‌یافت. ضمن اینکه حضور نیافتن سایر دانشجویان در این جشنواره به معنی جدایی آنها از دین و قرآن نیست. به خاطر دارم در همان سال خدمت آیت‌الله مکارم شیرازی رسیدیم، وقتی برای ایشان توضیح دادیم که 300 هزار دانشجو در جشنواره پای بحث قرآن آمده‌اند، بسیار تحسین کردند و برای ایشان جالب بود که این تعداد در عرصه قرآن و عترت وارد جشنواره‌های قرآنی و دانشجویی شوند.

رئيس اداره فعاليت‌های دينی و قرآنی وزارت علوم در بخش دیگری از سخنان خود در این نشست، به بیان برخی انتظارات از کانون‌های قرآن و عترت پرداخت و گفت: ما انتظار داریم فعالیت‌های کانون‌های قرآن و عترت را ارتقا دهیم؛ در همین راستا طرحی آماده شده و در دست بررسی قرار گرفته است که مشخص می‌کند آیا می‌توان کانون‌های قرآن و عترت را به دارالقرآن ارتقا دهیم یا خیر. این کار در دست امکان‌سنجی است و مشخص خواهد کرد که آیا کانون‌های قرآن و عترت با حفظ وظایف می‌توانند به دارالقرآن ارتقا پیدا کنند یا خیر؛ همانطور که گفته شاید ‌آیین‌نامه این کار باید نوشته شود و قبل از آن باید مورد امکان‌سنجی قرار بگیرد.

وی یکی دیگر از انتظارات از کانون‌ها قرآن و عترت را ایحاد شبکه تعاملی بین کانون‌ها بیان کرد و گفت: ما اعتقاد داریم شبکه‌ای که دبیران کانون‌های قرآن و عترت و کارشناسان قرآن و عترت دانشگاه‌ها در آن عضو باشند،‌ باید شکل بگیرد تا علاوه بر هم‌افزایی، از فعالیت‌ها و دستاوردهای یکدیگر اطلاع پیدا کنند. اگر تجربیات کانون‌ها به هم منتقل شود ممکن است در کل کشور آثار و برکات بیشتری داشته باشد.

جعفرپور گسترش ارتباطات کانون‌ها در فضای مجازی را به عنوان یکی دیگر از انتظارات معرفی و اظهار کرد: در حوزه ارتباطات مجازی باید بیشتر فعالیت داشته باشیم، مشکلی که وجود دارد، این است که به خاطر برخی ملاحظات فرزندان خانواده‌های مذهبی کمتر به فضای مجازی وارد می‌شوند،‌ لذا باید فعالیت در این عرصه را به گونه‌ای افزایش دهیم که در نهایت به اصلاح این فضا کمک کرده باشیم. همچنین در حوزه محتوا در این فضا نیز باید بیشتر فعال باشیم، اگر فعالیت‌های دینی و قرآنی در بستر فعالیت‌های فرهنگی و هنری به خوبی تبلیغ نشود و هنر در خدمت اینها قرار نگیرد شاید نتوانیم به خواسته‌های مدنظر برسیم. اگر داده‌های قرآنی و محتواهای مذهبی بتواند ارتباط خوبی با هنر داشته باشد، ضریب تأثیر آن بیشتر می‌شود به خصوص اگر این ارتباط با ذائقه‌ها و شرایط سنی مناسب‌سازی شود، اثرگذاری بیشتر می‌شود. لذا پیوند زدن هنر با قرآن و مبانی دینی و ارزشی کمک می‌کند تا این عرصه بیشتر دیده شود.

جعفرپور در پایان اظهار کرد: انتظار داریم کانون‌های قرآن و عترت علاوه بر کارهای جاری، در امر برگزاری نشست‌های تخصصی،‌ کرسی‌های آزاداندیشی و کارگاه‌های قرآنی و دینی هم تولید محتوا داشته باشند تا از این طریق بتوانیم به تقویت باوردهای دینی و محکم باقی ماندن این باورها کمک کنیم.