صدای « متولی عبدالعال»؛ گرم و پرتحریر + فیلم
پورعاشوری، مدرس و قاری قرآن با اشاره به صدای گرم و پرتحریر سید متولی عبدالعال گفت: به اندازه‌ای که در ایران از تلاوت‌های شحات انور، مصطفی اسماعیل، غلوش استقبال شده است، اقبالی به سید متولی عبدالعال نبوده است، حال آنکه می‌توانست چنین جایگاهی را داشته باشد.
به گزارش ایکنا، سید متولی عبدالعال 26 آوریل سال 1947 میلادی در روستایی واقع در استان الشرقیه مصر متولد شد. پدرش متولی نام داشت و مادر به دلیل ارادتی که به شیخ سیداحمد البدوی داشت او را سید نام گذاشت. خانواده وی کشاورز و ساکن روستا بودند و سید از همان کودکی به خواست خانواده و علاقه خودش به آموختن قرآن کریم پرداخت.
بیشتر بخوانید:
- «سید متولی عبدالعال» قاری سرشناس مصری درگذشت
- ویژگی تلاوت استاد «عبدالعال»؛ ایجاد احساس طراوت در عین سادگی تلاوت
- عبدالعال قاریان ایرانی را در سطح خود می‌دانست
وی که هم‌دوره استادان مرحوم محمد شحات انور و محمد اللیثی بوده است، از همان دوران کودکی برای تحصیل به مکتب رفت و در آنجا با وجود اینکه سن کمی داشت، توانست حافظ سه جزء شود و در 12سالگی توانست کل قرآن را حفظ کند و در همین دوران شیوه و احکام تجوید قرائت را آموخت و در محافل و مجالس به تلاوت پرداخت.
سید در ابتدا به تقلید از استادان عبدالباسط و مصطفی اسماعیل پرداخت، اما در ۱۳سالگی سبک خودش در تلاوت را ابداع کرد، به طوری که پیوسته تلاوت‌های خود را با سبک خود اجرا می‌کرد، چرا که بر این عقیده بود که: «خداوند سبحان در صوت هر انسان، طنین و آوای خاصی نهاده است و بر این اساس هیچ‌گاه نمی‌توان صوتی را به صوتی تشبیه کرد. آن زمان که یک قاری پس از ممارست و پشتکار فراوان می‌تواند قاری برجسته‌ای شود، بهتر آن است که طریقه‌ای خاص خویش برگزیده و به این ترتیب بر این سبک که نمایانگر شخصیت حقیقی اوست استوار بماند؛ زیرا الگو ساختن تلاوت خاصی در اوان کودکی و آغاز کار و تقلید از آن شیوه نیکویی است که قاری می‌تواند به این شکل با پیشرفت خویش، سبک خاص خود را انتخاب کند. تلاوت به سبکی تقلیدی از یک استاد، سبب معروفیت و شهرت همان استاد مقلّد است نه فرد تقلیدکننده و من باز توصیه می‌کنم که هر فردی برای خویش سبکی خاص داشته باشد.»
سید متولی عبدالعال در سال‌های حیاتش از محضر اساتید بزرگی مانند محمود‌علی البناء، عبدالباسط محمد عبد‌الصمد، مصطفی اسماعیل، حمدی زامل و زناتی، تلمذ و در کنار آنان در محافل مختلف به تلاوت پرداخت. از سال 1980 آوازه سید از مرز‌های مصر فرا‌تر رفت و از این سال صدا و سیمای مصر با ضبط و انتشار تلاوت‌های وی، زمینه را برای حضور شیخ در سایر بلاد اسلامی فراهم کرد.
متولی عبدالعال در طول عمر بابرکتش چندین سفر به کشورمان داشت که نخستین بار آن به همراه مرحوم شحات محمد انور، در سال 70 بود، آخرین بار ماه رمضان سال 93 برای تلاوت در محافل مختلف به جمهوری اسلامی سفر کرد.
وی همچنین در هشتمین دوره مسابقات بین‌المللی حفظ و قرائت قرآن که طی دهه فجر در حسینیه ارشاد برگزار شد، عهده‌دار داوری مسابقات شد. وی به منظور تلاوت در محافل قرآنی به شهرهای تبریز، قم، مشهد، کرمان و یزد سفر کرد. محافلی که او به همراه راغب مصطفی غلوش در شهرهای مختلف ایران اجرا کرده بود، جزو محافل تکرار نشدنی تاریخ قرآنی کشور است.
بنابر گفته مهدی دغاغله، پیشکسوت قرآنی استان خوزستان و داور بین‌المللی مسابقات «مرحوم عبدالعال دارای سبکی ویژه با صدایی پرتحریر و جذاب بود. تلاوت وی دارای سوز و حزن خاصی بود و توانست در این برهه از زمان در رقابت با رقبای سرسخت مصری معروف شود و به قله تلاوت برسد.»
محمد پورعاشوری، قاری ممتاز و مدرس کشورمان در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا درباره شیوه و سبک تلاوت عبدالعال تصریح کرد: اجراهای ایشان با توجه به تلاوت‌هایی که از سایر قاریان مصری می‌شنویم، به لحاظ لحنی، خیلی آن انتظاری که از قاریانی چون مصطفی اسماعیل، عبدالفتاح شعشاعی و ... داریم، را برآورده نمی‌کند، اما صدای ایشان گرم، پرتحریر، قوی و دارای نفس طولانی در تلاوت است.
وی با اشاره به توجه کم استاد سید متولی عبدالعال به رعایت درجات صوتی و ادای مقام در تلاوت‌ها افزود: اما تلاوت‌هایش به دلیل نوع تحریرهای ریز و به قول معروف مخملی‌اش، شنیدنی است. در ایران به اندازه‌ای که از تلاوت‌های شحات انور، مصطفی اسماعیل، غلوش استقبال شده است به سوی استاد متولی عبدالعال اقبالی نیست و نتوانسته جایگاه واقعی خود را پیدا کند و حال آنکه می‌توانست چنین جایگاهی را پیدا کند، اما شاید به دلیل نحوه ادای حروف و نوع لهجه، شاید نتوانسته آن جایگاه را کسب کند.
پورعاشوری اضافه کرد: تلاوت‌های استاد شعبان عزیز صیاد هم نوعا و نحوه تلفظ ایشان به گونه‌ای است که آن فصاحت لازم را ندارد. البته سلایق نیز تفاوت دارد. تبلیغات زیادی بر روی تلاوت سید نشده است و اساتید نیز قاریان را خیلی به سمت تلاوت‌های ایشان سوق نداده‌اند و حال آنکه دوستانی که ظرفیت صوتی و لحنی دارند، می‌توانند از مرحوم متولی عبدالعال تقلید کنند.
این مدرس قرآن با اشاره به اینکه استاد متولی عبدالعال در تلاوت‌هایش مجموعه‌ای از الحان‌ها را تکرار می‌کند، افزود: تکرار لحن ایشان هیچ‌گاه موجب خستگی مستمع نمی‌شود، به طوری که شنونده دوست دارد، دائماً تلاوت تکرار شود. تلاوت‌های استاد شبیب نیز همینگونه است.
پورعاشوری درباره ویژگی اخلاقی استاد عبدالعال و حضور در محافل ایشان در ایران، گفت: افرادی که موفق شدند تا به هنگام حضور در ایران از نزدیک با ایشان صحبت کنند، می‌گویند به مانند دیگر قراء مصری، دارای رفتاری متواضعانه بوده است.
وی ادامه داد: ایشان همچنین توانایی‌شان در قرائت قرآن را موهبت الهی می‌دانست و تکبری نسبت به این قضیه نداشتند و هیچ جایگاهی برای خودشان قائل نبودند و در کلامشان بارها نیز شنیده‌ایم که گفته‌اند «هذا من فضل ربی»
این مدرس قرآن تصریح کرد: نوع تلاوت‌های متولی عبدالعال به گونه‌ای است که تواضع را به مخاطب و مستمع منتقل می‌کند. آن خضوع و خشوع در تلاوت است که موجب اثرگذاری شده به ویژه تلاوت ایشان از سوره‌های شوری و حشر که معتقدم قله تلاوت‌های ایشان است.
به گزارش ایکنا، محمود لطفی‌نیا، داور و قاری بین‌المللی نیز درباره اخلاق نیکوی قاری نامدار مصری افزود: عبدالعال، رابطه بسیار خوبی با قاریان ایرانی داشت و از خصایص اخلاقی او می‌توان به سادگی، تواضع و فروتنی ایشان اشاره کرد و در برخورد با قاریان دیگر برخورد نیکویی داشت. این قاری در حد بین‌المللی از شهرت بالایی برخوردار بود و مخاطبان بسیاری را به سمت خود جذب کرد و در تلاوت به عنوان استادی قوی حنجره شناخته می‌شد؛ در اینجا باید به این نکته تأکید کرد که تلاوت نیکو تنها جذب مخاطب نیست، بلکه اخلاق حسنه از اهمیت بالایی برخوردار است.
استاد متولی عبدالعال در ۲۵ تیر ۱۳۹۴ در سن ۶۸ سالگی بر اثر ایست قلبی دار فانی را وداع گفت و پیکر وی در زادگاه‌اش (استان الشرقیه مصر مصر) به خاک سپرده شد.
تلاوت استاد سیدمتولی عبدالعال از سوره حمد و آیات ابتدایی سوره بقره
انتهای پیام
