دیدگاه‌های چهل تن از اهالی قلم پیرامون ادبیات مقاومت
بیش از چهل شاعر، استاد زبان و ادبیات فارسی و پژوهشگر از کشور‌های فارسی‌زبان دیدگاه‌های خود را درباره تعریف و چیستی ادبیات مقاومت در ایران و جهان ارائه کردند.
به گزارش خبرنگار ایکنا؛ نشست مجازی «شعر مقاومت در ایران و جهان» شب گذشته دوم مهر با حضور شاعران، ادیبان، استادان و هنرمندان کشور‌های فارسی‌زبان به همت گروه بین‌المللی هندیران برگزار شد.
علیرضا قزوه، شاعر و پژوهشگر ادبیات در این نشست به ادبیات مقاومت افغانستان اشاره کرد و گفت: درباره ادبیات مقاومت افغانستان کوتاهی کرده‌ایم. این ادبیات یکی از جدی‌ترین شاخه‌های ادبیات امروز افغانستان بوده و در آن مبارزه با اشغالگران جدی است. آدم‌های دلسوزی مثل سرهنگی و بهنودی در دفتر ادبیات مقاومت داشتیم و ۴۰ سال عمر خود را در تدوین فرهنگ جبهه دفاع مقدس و جمع‌آوری خاطرات صرف کردند اما این مسئله در ادبیات افغانستان پراکنده است. وگرنه ادبیات امروز افغانستان پابه‌پای ادبیات ایران جلو آمده است. یکی از بهترین شاعران مقاومت این کشور عبدالقهار عاصی است که شهید شده است. آخرین باری که به ایران آمد کنار حرم امام رضا(ع) با او خداحافظی کردیم. موشک به خانه این شاعر در کابل اصابت کرد و به شهادت رسید. چنین آدم‌هایی باید معرفی شوند.
وی افزود: درباره دفاع مقدس ایران بیش از هزاران خاطره، شعر و ... چاپ شده است و در همه زمینه‌ها ورود کرده‌ایم. چرا افغانستان این کار را نکرده است. آیا برایشان مهم نبوده یا مسئول جدی در این زمینه نداشته است؟ اگر نداشته چرا مسئولان فرهنگی ایران کمک بیشتری در این زمینه نکردند؟ البته حوزه هنری در این زمینه کار‌هایی انجام داده است اما انگشت‌شمار بوده است. در حالی که ادبیات مقاومت در افغانستان نیز مانند ایران باید به صورت دانشگاهی تدوین می‌شد. در دانشگاه‌های ایران رشته‌هایی در حوزه ادبیات مقاومت تا دوره دکتری تأسیس شده است. اما درباره ادبیات افغانستان این کار نشده است. با وجود چهره‌های خوبی چون ابوطالب مظفری و محمدکاظم کاظمی که شالوده شعرهایش شعر اعتراض، مقاومت و طنز تلخ است، باز هم این تلاش‌ها در کنار هم ننشست و ادبیات مقاومت تدوین نشد.
محمود اکرامی‌فر، شاعر در ادامه درباره ادبیات مقاومت گفت: وقتی صحبت از ادبیات مقاومت می‌شود در واقع ادبیاتی است که درباره مقاومت یک قوم است مانند ادبیات دفاع که درباره ادبیات جنگ و حمله نیست. ادبیات مقاومت، ادبیات پایداری، صبر و ایستادگی است. از این رو واژه ادبیات مقاومت که ریشه عربی دارد، درباره مقاومت یک قوم یا کشور در مقابل یک قوم یا کشور دیگر است.
وی افزود: ادبیات مقاومت، ادبیات کاملی نبوده و یک طرفه است که باید انسان‌ها با آن ادبیات درباره مقاومت و نه پیروزی‌ها و حمله‌های آن قوم در عرصه گسترش اندیشه‌ها و فکر‌ها سخن بگویند.
اکرامی‌فر در ادامه بیان کرد:به نظر می‌رسد ادبیات مقاومت جوابگوی نیاز‌های مردم تحت ظلم امروز جهان نباشد. مردم مظلوم امروز باور ندارند که فقط باید مقاومت کنند. در جهان امروز مردم زیر ظلم، در حال حمله هستند و این حمله‌های آنهاست که قدرت‌های جهانی را خسته کرده است. ادبیات مقاومت در ذات خود یک ادبیات توصیفی از مقاومت مردم تحت ظلم است؛ که شائبه استعماری بودن این اصطلاح هم می‌رود.
سیدسکندر حسینی از افغانستان با اشاره به دلایل مهجور ماندن ادبیات مقاومت در افغانستان گفت: با وجود تحولات پرشتاب سیاسی در افغانستان طی چندین دهه و دولت‌هایی که بر سر کار آمده‌اند، جریان مقاومتی که در افغانستان بوده و ادبیات مقاومت نیز در کنار آن شکل گرفته است، قدرت کافی نداشته و در این سال‌ها زبان و فرهنگ فارسی مورد هجمه بوده بوده است.
وی افزود: اتفاقاتی که در حوزه ادبیات مقاومت افغانستان رخ داده، به صورت فردی و یا از سوی تشکل‌ها و نهاد‌های خصوصی بوده است. جریان‌های ادبی هم در بیست سال اخیر شکل گرفته‌اند. هر جریانی هم که مسلط شده است، جریان‌های مقاومت را مورد بی‌مهری و بی‌توجهی قرار داده است. حاکمیت افغانستان در طول سده قبل از زبان پشتو حمایت کرده و این زبان قابلیت و ظرفیت لازم را نداشته که کار جدی از طریق آن انجام شود.
در این برنامه ادبی که به مناسبت سالگرد دفاع مقدس تدارک دیده شده است، بیش از چهل شاعر، استاد زبان و ادبیات فارسی و پژوهشگر از ایران، هند، افغانستان، بنگلادش و دیگر کشور‌های فارسی‌زبان دیدگاه‌های خود را درباره تعریف و چیستی ادبیات مقاومت در ایران و جهان ارائه کردند. در ادامه دیدگاه ۴۲ تن از این اساتید، پژوهشگر و ادیب آمده است.
شیخ محمد نجمالاسلام، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه داکا بنگلادش
ادبیات مقاومت آینه دفاع مقدس ایران است. جوانان امروزی که دوران پرتلاطم دفاع مقدس را ندیده‌اند برای آن‌ها ادبیات مقاومت مثل گنجینه‌ای پربها می‌ماند. وقتی جوانان امروز از ادبیات مقاومت و رشادت‌های پدرانشان می‌خوانند، درون قلب آن‌ها حس وطن‌پرستی زنده می‌شود. به اعتقاد من کشوری که ادبیات مقاومت دارد، کشور شکست‌ناپذیری است.
محمدحسن مقیسه، نویسنده و پژوهشگر
ادبیات پایداری ضمن محترم شمردن مرز‌های جغرافیایی، مدافع آرمان‌های انسانی، حدود معنوی و کرامت انسان‌هاست. هر جا مظلومی در برابر ظالمی بایستد، شعر و داستان این گونه ادبی، با رساترین فریاد خود، آن را کلمه و کلام می‌کند تا در گسترده گیتی، باز تاب صدای مدافعان سربلند باشد.
محمد جواد محبت، شاعر ایرانی
ادبیات مقاومت خودش درواقع معرف خودش می‌باشد، چه در ایران و چه در دنیا ریشه در جان مردمی دارد که تجربه‌ی استعمار و ظلم ستیزی را داشته اند. تبلور، مرور و ارزش نهادن به این امر فقط در جوشش قالب‌های ادبی و هنری ممکن است. استقبال از دفاع مقدس ما که به جهان صادر گشته نشان‌دهنده ماهیت درست و صحیح این ادبیات می‌باشد که سکه‌اش در آفاقی دیگر ضرب شده است.
هاشم کرونی، شاعر و منتقد ایرانی
ایران در طول تاریخ همواره جنگ‌های فراوانی را تجربه کرده است، حتی در برخی جنگ‌ها - همچون جنگ‌های ایران و روس یا جنگ با عثمانی - عنصر مذهب هم نقش جدی داشته است. اما هیچگاه شاهد شکل‌گیری شعر مقاومت به مثابه یک جریان پویا نبوده‌ایم. آثار منفرد و بعضاً ارزشمندی را شاهد بوده‌ایم. اما جریانی شکل نگرفته است. تنها دفاع مقدس، خون شهدا و نفس گرم امام راحل(ره) بود که جریان عظیم شعر مقاومت را شکل داد تا آنجا که دیگر نمی‌توان تاریخ ادبیات فارسی و تاریخ ادبیات مقاومت جهان را بدون لحاظ کردن ادبیات مقاومت و پایداری در عصر انقلاب اسلامی بررسی کرد.
ایرج قنبری، شاعر و ترانه‌سرای ایرانی
شعر مقاومت، صدای نسل بیدار است، صدایی برخاسته از متن زنجیر‌ها و حصار‌ها. شعری که مرز نمی‌شناسد. گاهی تراژدی تلخی‌ست نهفته در حماسه‌ای شگرف و گاه نغمه‌ای که باد‌ها را رسن می‌کشد و پای گوزنان زخمی را به کوه باز می‌کند.
عزیز آذین‌فرد، شاعر ایرانی
ادبیات مقاومت یعنی تعمیق و بسط ارزش‌هایی مانند: شهادت‌طلبی، مقاومت در مقابل زورگویان زرپرست، دفاع از میهن و خدمت جهادی به همنوعان. به گواهی و شهادت همین ارزش‌هاست که هشت سال دفاع مقدس را گل سرسبد پایداری‌ها در طول و عرض تاریخ می‌دانیم و با افتخار می‌گوییم: «ما ملت امام حسینیم».
سیده فیروزه حافظیان، شاعر ایرانی
ادبیات دفاع مقدس و مقاومت از دل‌هایی پرشور و سرشار از عشق به وطن ندا می‌دهد حکایت ایثار و فداکاری‌هاشان ازقلم‌ها جاری می‌شود و بانک توحیدی و طراوت و تقدس بهشتی گام‌های دلیرانی است که جانانه در راه جانان جان نثار کردند.
جواد عسگری، استاد زبان فارسی هندوستان
ادبیات مقاومت ایران بیانگر مکتب حسینی است که بزرگ مردان و شیرزنانی را تربیت کرد که در برابر ظلم، چون کوه ایستادند و نمونه عملی شدند برای بشریت. ادبیات مقاومت ایران روایتگر مجاهدت دلاورانی است که هیهات من الذله را به صورت عملی برای نسل‌ها تفسیر کردند.
رضا اسماعیلی، شاعر و پژوهشگر ایرانی
اگر امروز ما با بهره‌گیری از زبان هنر و ادبیات درصدد به تصویرکشیدن حماسه‌های جنگ و ثبت لحظه‌های ماندگار دفاع مقدس نباشیم. حقانیت دفاع هشت ساله ملت ایران در ذهن نسل پرسشگر آینده مورد تردید و انکار قرار می‌گیرد.
علی سهامی، شاعر ایرانی و استاد دانشگاه
ادبیات مقاومت، پایداری قدرت نرم «داد» و ایستادگی در برابر «بیداد» با مهمات کلمات است. این ادبیات، کمتر سویه سیاسی و ضد جنگ دارد و بیشترین تأکیدش بر صلح‌طلبی و دفاع مقدس است. ادبیات مقاومت همچنین علاوه بر نقش دیپلماسی فرهنگی، در خاکریز دفاع قدسی و برای اثبات حقانیت خودش، در مقابل مهاجم و هرگونه دشمن داخلی و خارجی می‌ایستد.
شعبان کرم‌دخت، شاعر ایرانی
ادبیات مقاومت عمری به بلندای غیرت آزادگان تاریخ دارد. بی‌تردید این نوع ادبیات در میان هر ملتی جایگاه ویژه‌ای دارد. آنچه به ادبیات مقاومت ما در طول هشت سال دفاع مقدس جلوه‌ای جاودانه می‌دهد، صدای مظلومیت خون‌هایی‌ست که تا همیشه در اعماق تاریخ جریان دارد.
محمد احرار هندی، خوشنویس هندوستانی
همین قدر می‌داند این کمترین اهل ادب که تمام ادبیات باید ادب مقاومت شود، چون مراد از ادب تلاش حق و عدل برای معاشرت است و اینگونه ادب حقیقی از این هدف والا عاری نمی‌شود. هر ادیب حقیقی و ادیب راستین مانند کسی ست که در گوش مردمان اذان می‌گوید و آنان را برای حرکت به سوی خیرالعمل مهیا می‌کند. ادب مقاومت ادب قوام گرفتن اقوام است و مقاومت آنان در برابر ظلم و جور. اشعار علامه اقبال لاهوری در این باره باعیار است و عالی مقام."
اسماعیل امینی، شاعر و پژوهشگر
ادبیات مقاومت، روایت جنبه انسانی، اعتقادی و عاطفی جنگ‌هاست یعنی آنچه در تبلیغات رسمی و جنگ رسانه‌ای دیده نمی‌شود. ادبیات جنگ ایران و عراق روایتی صادقانه، عینی و دقیق از نظام جهان‌نگری رزمندگان و مردمی است که آن هشت سال پر از حماسه و افتخار را آفریدند.
مصطفی محدثی خراسانی، شاعر و پژوهشگر
دفاع مقدس به همراه خودش ارزش‌های انقلاب را هم پیش می‌برد یعنی شعر دفاع مقدس چیزی جدای از شعر انقلاب و ارزش‌های آن نیست. به این لحاظ تعریفی که ما از شعر انقلاب داریم می‌تواند همان تعریف شعر دفاع مقدس باشد. چرا که اوج توانمندی و درخشش شعر انقلاب در جریان شعر دفاع مقدس اتفاق افتاد. این موج آنقدر عظیم و تأثیرگذار بود که قطعاً باوجود فاصله‌ای که از سال‌های دفاع مقدس گرفته‌ایم تب آن فروکش نخواهد کرد و پیامد‌های مبارک آن را در ادامه سیر شعر شکوهمندفارسی شاهد خواهیم بود.
سیدسکندر حسینی بامداد، شاعر افغانستانی
همیشه در تحولات و آشفتگی‌های سیاسی‌اجتماعی جوامع بشری شعر، ادبیات و هنر سلاح کارآمدی بوده و این قشر از جامعه همواره در بازتاب و انعکاس زوایای پنهان رخداد‌های تلخ اجتماعی سیاسی نقش تأثیرگذاری داشته است. در کنار ایران در افغانستان هم در طول چندین دهه با توجه به اوضاع و تحولات جاری در آن همواره ادبیات مقاومت و پایداری نقش پررنگ و جدی در ادبیات این کشور داشته است.
غلامرضا کافی، شاعر و پژوهشگر و استاد دانشگاه
یکی از تقسیمات در پیوند با گونه‌های ادبیات، تقسیم سه گونه‌ی ادبیات خداخواه، ادبیات خودخواه و ادبیات دیگرخواه است. ادبیات پایداری در این میان در گروه ادبیات دیگرخواه قرار می‌گیرد. ادبیات مقاومت یا ادبیات پایداری، گونه‌ای از ادبیات معناگرا ست که به دلیل دردمندی و انسان‌گرایی، مؤلفه‌هایی مشترک، انسانی و جهانی دارد. موضوع ادبیات پایداری انسان است؛ انسانی خداباور، آگاه به احوال خویش و جهان، دیگرخواه، ستم‌ستیز و تعالی‌اندیش! بنیان ادبیات پایداری بر مقاومت در مقابل ناراستی‌ها، کجروی‌ها و ستمگری‌هایی است که آدمی را از حقیقت و حقانیّت زندگی وی باز می‌دارد.
مقصود حیدریان، شاعر افغانستانی
در نیم قرن اخیر، شعر مقاومت در ایران و افغانستان بیشتر از هر زمانی محل بزم و رزم داشته. اما ایران، بسان دیگر زمینه‌های ادبی و فرهنگی در شعر مقاومت نیز مشعل‌دار این معرکه است. شعر مقاومت افغانستان پرورده شاعران شاخصی مثل خلیل‌الله خلیلی، واصف باختری، ابوطالب مظفری، پرتو نادری و... است که در این میان قهار عاصی را شاخص‌ترین چهره ادبی افغانستان می‌توان عنوان کرد. قهار عاصی، با روح سرکشی که داشت، پرشورترین و انقلابی‌ترین شعر‌های دوره خود را عرضه کرد که هنوز هم تازگی منحصر به فردی دارند. شعر عاصی هنوز هم در سنگر‌های مقاومت فریاد کشیده می‌شود و این شاعر از سنگرداران دیروز و امروز شعر فارسی به حساب می‌آید.
سیدعبدالعلی پدرام، شاعر ایرانی
ادبیات مقاومت، با ادب مردان خصم‌ستیز حروف‌چینی شده، سطرسطر این دفتر مقاومت را مادران جنگجویان و سربازان رسول‌الله در گلبول‌های خون عزیزانشان نوشته‌اند.
جمشید اثنی‌عشری، نویسنده ایرانی دفاع مقدس
رویا، اسطوره فردی و اسطوره، رویای جمعی است. ادبیات جنگ که در برخی کشورها، ادبیات مقاومت نامیده می‌شود، کوششی‌ست برای معرفی اسطوره‌ها از دل واقعیت‌های تلخ و دردناک جنگ‌ها. ادبیات مقاومت، ادبیات آفرینش و معرفی اسطوره‌های واقعی در تاریخ کشورها و ملت‌هاست.
پروفسور اخلاق‌آهن، شاعر و استاد دانشگاه جواهرلعل نهرو دهلی نو
ادبیات انقلاب اسلامی جایگاه ویژه‌ای دارد. نوآوری‌هایی که در ادبیات انقلاب اسلامی امروز شاهد آن هستیم در هیچ ادبیاتی در دنیا چنین تجربه سازنده‌ای وجود نداشته است. ما الان در ایران ادبیات دفاع مقدس، ادبیات عاشورایی و آئینی داریم که دارای بالندگی و حرف‌های تازه برای ادبیات جهان هستند.
علیرضا قزوه، شاعر و پژوهشگر ایرانی
ادبیات امروز ایران پیوندی ناگسستنی با ادبیات کلاسیک و میراث ادبی گذشته خود دارد و ادبیاتی بالنده است و همواره درخت تنومند ادب فارسی چند شاخسار پربار داشته است. همواره «حماسه» و «تغزل» و «عرفان» و «اخلاق» از شاخه‌های ماندگار این درخت بوده‌اند اما در چهل سال اخیر از پیوند حماسه، تغزل، عرفان، اخلاق، دینداری و ملیت با هم دو شاخسار پرنشاط ادبیات دفاع مقدس و ادبیات آیینی سربرآورده‌اند که میوه‌های نوبرانه‌اش عطر میوه‌های بهشتی را دارد و آنقدر پر بار است که می‌توان آن را به تمام جهانیان تعارف کرد.
نغمه مستشارنظامی، شاعر ایرانی
مقاومت جان‌مایه ادبیات است. شاعران و نویسندگان پارسی‌زبان صاحبان قلم‌های بیداری هستند که با پیروی از راه پیامبر گرامی اسلام و ائمه اطهار (ع) از دیرباز روشنگر راه جامعه و امیدبخش فردای روشن برای عاشقان دین و میهن بوده و هستند.
وحید ضیایی، شاعر و مترجم ایرانی
ادبیات مقاومت حضور پویا و کنش‌گرایانه روحیه آزادی‌خواهی و استبداد‌ستیزی است. آنچه در برخی کشورها با دیو بزرگتر استعمار نیز می‌آمیزد تا پهلوانان عرصه شعر و داستان به مبارزه با این هیولای سه سر برخیزند. گلوی خونین همه مبارزان مقاومت جهان یک سرود می‌خواند، سرود آزادی و طعم دهان خون‌آلودشان نام مبارک همدلی‌ست.
سعید سلیمان‌پور، شاعر و طنزپرداز و استاد دانشگاه
ادبیات پایداری، مبارزه علیه ستمگران است با سلاح واژگان. «سلاح سرد سخن» شاید در نابودی آنی ظلم و ظالم به اصطلاح «کارساز» نباشد. اما تربیت‌کننده ذهن‌ها و جان‌های مبارز است. اگرچه گاه از مسیر «انی احامی ابدا عن دینی...» می‌گذرد که همرزمی توأمان و بشکوهِ سلاح و سخن است. ادبیات پایداری انقلاب اسلامی ایران از آنجایی که هم از خاک دفاع می‌کند و هم از اعتقاد و از سوی دیگر با عشقی الهی آمیخته شده است، نمونه‌ای یگانه در ادبیات پایداری جهان به وجود آورده است.
سیدنور تهماسبی خراسانی، شاعر افغانستانی
ادبیات پایداری همزمان با زاده‌شدن شعر پارسی دری در جغرافیای ایران شرقی و غربی زاده می‌شود. نمی‌توان این شعر حنظله بادغیسی را که از نخستین شاعران زبان پارسی است، عنوانی جز شعر پایداری داد:
مهتری گر به کام شیر در است
رو خطر کن ز کام شیر بجوی
یا بزرگی و عز و نعمت و جاه
یا چو مردانت مرگ رویاروی
سید مسعود علوی، شاعر ایرانی
ادبیات پایداری در برهه‌های مختلف تاریخی، انعکاسی است جاودانه از تلألؤ «هَیْهَاتَ مِنَّا الذِّلَّة» آقا امام حسین (ع) در دفاع از ارزش‌های انسانی-الهی، با درخشش ابدی فروغی از طلعت عارفانه گلواژه «"ما رأیتُ الّا جمیلا ً» زینب کبری (س).
اکبر ایرانی، پژوهشگر و نسخه‌شناس
ادبیات مقاومت یعنی تولید اثر در معرکه و میدان. شاعر و نویسنده ادبیات مقاومت اگر خود با جان و دل جنگ را درک نکرده باشد، ایده‌ها، نوشته‌ها و شعرهایش از تأثیرگذاری بر ذهن‌ها و زبان‌ها بی‌بهره خواهد بود.
صادق رحمانی، شاعر ایرانی
ادبیات مقاومت، نوع ادبی حماسی نوین در فرهنگ ایران اسلامی است. شور حماسی مجاهدان در برابر ستمکاران، چه اسطوره‌های تاریخی و چه دلاوران حوزه دین، در فرهنگ حماسی پس از انقلاب به ویژه در دفاع مقدس، تجلی دوباره یافت و منجر به آفرینش نوع جدیدی در قالب‌های شعر و رمان و فیلم و موسیقی شد. هنرمندان و ادیبان روحیه حماسی ایرانی را در آثار خود بازآفرینی کردند و هزاران اثر تولید و عرضه شد و پایگاه قرص و محکمی در میان دیگر انواع ادبی پیدا کرد.
مجتبی صادقی، شاعر ایرانی
ادبیاتی که جهان را به شجاعت و شهامت دعوت می‌کند و مسئولانه صلح را فریاد می‌زند، ادبیات پایداری است.
میلاد حبیبی، شاعر ایرانی
ادبیات مقاومت، زبان فطرت انسان است و اگرچه در زبان فارسی ریشه‌ای کهن دارد. اما به برکت انقلاب اسلامی، تبدیل به یک فرهنگ جهان‌شمول شده تا مستضعفین جهان با زبان‌های مختلف به درد‌های مشترک بپردازند.
سیده‌فرشته حسینی، شاعر ایرانی
ادبیات مقاومت تنها به روایتگری مقاومت ملت‌ها خلاصه نمی‌شود، بلکه شعار کوبنده‌ای است که فرد را به دل معرکه می‌کشاند و به محور خیزش تبدیل می‌شود. ادبیات مقاومت به ویژه شعر مقاومت را می‌توان بیانیه مقاومت دانست که هم تعریف ماموریت می‌کند هم دعوت به مأموریت هم روایت مجاهدت. ادبیات مقاومت مصداق وظیفه‌ای است که قرآن بر دوش شاعران نهاده است که در مقابل ظلم نباید ساکت ماند.
امیر عاملی، شاعر و خوشنویس و پژوهشگر ایرانی
شعر مقاومت ریشه و عمقی به وسعت آزادگی و شرف دارد ادبیاتی از سوگ آدم تا رستاخیز عاشورا و حماسه هشت سال نور باران‌ها.
چه طفل‌ها که ز تعلیم عشق مرد شدند
ز اهل خانه گذشتند و اهل درد شدند.
مهدی باقرخان، شاعر و پژوهشگر فارسی، دهلی نو هندوستان
ادبیات دفاع مقدس ایران، به این دلیل ادبیاتی منحصر به فرد جهان است که هیچ کشوری نتوانسته به آن اندازه محتوایی سازنده و مطالبی ارزنده را از عمق خاطرات تلخ جنگ به وجود بیآورد. بی‌دریغ این ادبیات با ارزش‌ترین و صالح‌ترین سوغات ادبی عرصه جهان معاصر است. کاش در کشور ما هند هم ادبیات استقلال‌جویانه و استکبارستیزانه‌ای به طور شایسته ادامه داشت و جامعه ما شاهد ادبیات پاک‌تری می‌بود.
فاطمه نانی‌زاد، شاعر ایرانی
ادبیات مقاومت، متعهدترین ادبیات به انسان و آرمان‌های انسانی است. ادبیاتی که از گزند بی‌تعهدی و سردی جریان‌های مختلف ادبی مبتذل به حرارت و گرمای دغدغه‌مندی و آرمان‌گرایی پناه برده. شعر مقاومت و شعر دفاع مقدس بدون شک آرمان‌گرا‌ترین جریان شعری فارسی معاصر است که گذر زمان از حرارت و قوتش چیزی نکاسته است و شاعران برجسته معاصر عموماً شاعران مقاومت بوده‌اند.
سعید تاج محمدی، شاعر ایرانی
ادبیات مقاومت، آیینه ادب و آداب آنانی‌ست که جهان کلمات در برابر شکوه عزم و اراده‌شان به وجد آمده و بالایی و والایی اندیشه و ایمان و تعهدشان را با رزمایش واژگان به تصویر می‌کشد.
حبیب‌الله بخشوده، شاعر ایرانی
ادبیات پایداری جلوه‌ای از درخشش آفتاب مهرپرور در سپهر ادبی ایران است. گونه‌ای برآمده از دل تاریخ، فرهنگ و ادب که حماسه و تغزل را در کنار هم به نمایش گذاشته است. بی‌گمان در برهه‌ای از تاریخ چهل ساله اخیر درخشان‌ترین نمونه‌های این ژانر ادبی تجربه شده، نضج یافته و به کمال رسیده است. فانوس این راه نیاز روشنایی و مانایی دارد.
ابراهیم خدایار، استاد دانشگاه تربیت مدرس ایران
آفرینش ادبیات مقاومت در ایران به درازنای تاریخ ادبیات در دوره‌ی پس از اسلام است. فردوسی بزرگ را می‌توان شاخص‌ترین شاعر سده‌های نخست ایران دانست که آگاهانه در حماسه بی‌زوال خود نام ایرانیان را تا آینده بی‌انت‌ها جاودانه کرده است. در این چهارده سده هرجا و هر زمان که هویت ملی و مذهبی ایرانیان در معرض هجوم بیگانگان قرار گرفته است، شاعران و نویسندگان ایران پا به میدان گذاشته و از کیان ملت دفاع کرده‌اند. ایران در دوره هشت سال دفاع مقدس چه خاطرات بزرگ و باشکوهی را که در سینه خود نقش نبسته است. این را کسانی می‌دانند که با ادبیات این روزگار آشنایی دارند.
محمدمهدى عبدالهى، شاعر ایرانی
به اعتقاد من شعر مقاومت، نوعى جهاد فرهنگى مقدس است که در ادبیات شاعران ایران و جهان ویژگى هاى مشترکى دارد که از جمله مهم‌ترین مؤلفه‌هاى آن مى توان به متعهد بودن، موضع‌مند و دغدغه‌مند بودن، ظلم‌ستیزى و حمایت از مظلومان عالم، آرمانگرایى و تحول‌خواهى اشاره کرد.
شوجان پرویز، شاعر فارسی‌زبان از بنگلادش
ادبیات دفاع مقدس و مقاومت یک ادبیات جهانی است و تنها در ایران وجود ندارد، ولی احساس می‌کنم ادبیات مقاومت ایران از بالنده‌ترین و غنی‌ترین ادبیات مقاومت دنیا باشد، چون ده‌ها هزار کتاب فقط در ژانر خاطرات دفاع مقدس ایران وجود دارد!
محمدعلی مجاهدی، شاعر و پژوهشگر ایرانی
ادبیات مقاومت روایتگر تلاش‌ها و پایداری‌های فرزندان غیور و سلحشور کشور عزیزمان ایران برای حفظ کیان و استقلال و تمامیت ارضی و دفاع از آرمان‌های خون‌نگار عاشورایی بود.
میلاد عرفان‌پور، شاعر ایرانی
ادبیات مقاومت، تنها عنوانی برای بزرگداشت و نکوداشت آثاری که درباره مقاومت نظامی علیه ستمگران سروده شده نیست. ادبیات مقاومت از مقاومت در برابر نفس و نفسانیت آغاز می‌شود و از شعر عارفانه به شعر دشمن‌ستیزانه می‌رسد. بی‌شک، ادبای مقاومت نیز باید پهلوانان مقاومت در برابر نفس خود باشند تا به رتبه ستم‌سوزی و ستم‌ستیزی دست یابند.
عبدالرحیم سعیدی‌راد، شاعر ایرانی
ادبیات پایداری یعنی هویت ملی شاعران انقلابی. شعر دفاع مقدس خون جوانمردی در رگ‌های ادبیات معاصر است.
عزیز مهدی، شاعر و ادبیات شناس از هندوستان
ادبیات مقاومت ایران، با چهل سال سابقه پررنگ، هرچند مانند خود کشور جمهوری اسلامی ایران، پدیده‌ای نونهال است. اما ریشه آن در اعماق فرهنگ ایرانی وجود دارد. آثار بیکران در این زمینه وجود دارد که کوزه‌ای از آن دریا تاکنون به زبان‌های گوناگون دنیا ترجمه شده است. هنوز دریا سر جای خود باقی است. دوست‌داران ادب فارسی در سراسر جهان باید همسو شوند تا آموزه‌های زندگی این بخش از ادبیات فارسی را به جهانیان برسانند.
انتهای پیام
