برگزاری رزمایش؛ واکنش منطقی به شیطنتهای آذربایجان / اسرائیل و ترکیه تضعیف ژئوپلیتیکی ایران را دنبال می‌کنند
کارشناس مسائل منطقه با بیان اینکه دیپلماسی وقتی معنا می‌یابد که طرف مقابل به صورت مستقل و بدون اثرپذیری از شیطنتهای بازیگران بیرونی عمل کند، گفت: تجربه رویکردهای آذربایجان نسبت به ایران حکایت از آن دارد که آنها نیازمند مشاهده یک واکنش طبیعی و جدی از ایران هستند تا در تصمیمات و رفتارهای خود نسبت به ایران تجدیدنظر کنند و لذا با توجه به افزایش شیطنتهای باکو، برگزاری رزمایش یک واکنش منطقی و منطبق بر مقتضیات زمانی و مکانی بود.
حسن لاسجردی، کارشناس مسائل منطقه، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره تحولات اخیر در منطقه قفقاز و اظهارات تعجب‌برانگیز رئیس‌جمهور آذربایجان علیه ایران و نقش بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در این اتفاقات گفت: به طور حتم وقتی اختلافی بین دو کشور پیش می‌آید سوابق تاریخی، نقش سایر کشورها و همچنین نوع اظهارنظر و بیان آن مسئله خاص می‌تواند در افزایش یا کاهش سطح تنش مؤثر باشد.
وی ادامه داد: در خصوص تنش‌های اخیر باید گفت در گذشته نیز اختلافات و چالش‌هایی بین ایران و جمهوری آذربایجان وجود داشت به ویژه از یکسال گذشته که آذربایجان توانست بخشی از سرزمین‌های خود در منطقه قره‌باغ را از ارمنستان باز پس بگیرد، این چالش‌ها مقداری تشدید شد و از طرفی به دلیل مرز مشترک ما با ارمنستان و آذربایجان و اختلافات بین این دو کشور، برخی از منافع و فضای فعالیت ایران مقداری تحت تأثیر قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید:
لاسجردی اظهار کرد: همچنین عناصر و بازیگران خارجی نیز در تشدید این تنش‌ها مؤثر بودند و در این قضیه به طور خاص رژیم صهیونیستی نقش اصلی را ایفا کرده است و بعضا از برخی پایگاه‌ها در آذربایجان به وسیله پهپاد علیه ایران استفاده کرده‌اند و یا عملیات جاسوسی انجام داده‌اند و دیگر اقدام مخرب و ضد امنیتی صهیونیست‌ها فراهم کردن زمینه‌های تشدید تخاصم با تحریکات قومیتی و مذهبی در ایران است.
ایران نمی‌خواهد منافعش قربانی مناقشات دیگران شود
این کارشناس مسائل منطقه بیان کرد: در عین حال مدت‌هاست آذربایجان در مسائل مربوط به روابط دوجانبه یا روابط منطقه‌ای تحت تأثیر بازیگران بیرونی به مناقشاتی با ایران دست می‌زند که به پایان خوشی منجر نمی‌شود، مانند اقدامی که چند سال پیش در رابطه با اختلافات مذهبی در داخل آذربایجان کرد و شیعیان را تحت فشار قرار داد و یا تنگناهایی که برای رفت و آمد برای آذری‌زبان‌ها ایجاد کرد.
وی اضافه کرد: در حال حاضر نیز به نظر می‌رسد این خود آذربایجان نیست که این اقدامات را به صورت مستقل انجام داده، بلکه بیشتر محرک‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای هستند که سعی دارند روابط دو کشور را دچار چالش کنند. ایران با توجه به اینکه علاقه‌مند نیست تمامیت ارضی و موقعیت ژئوپلیتیکی‌اش در شمال غرب، قربانی مناقشه دیگران شود محکم ایستاده و اعلام کرده که نمی‌گذارد اختلافات دیگر کشورها منجر به حذف یا تهدید منافع ایران شود.
تضعیف جدی منافع ایران با تغییرات ژئوپلیتیکی در منطقه
لاسجردی تصریح کرد: در حال حاضر جمهوری آذربایجان به کمک اسرائیل و ترکیه فضای امنیتی خود را در مقابل ارمنستان تغییر داده و اکنون تلاش می‌کند وارد حوزه امنیتی ایران شود و مرزهای موجود منطقه را تا حدی تغییر داده و به جغرافیای خودش بیفزاید و موقعیت ژئوپلیتیکی‌اش را ارتقا بدهد. به طور حتم در این تغییر مرزها منافع سایر کشورها از جمله ایران تضعیف می‌شود و لذا جمهوری اسلامی چون معتقد است اقدامات آذربایجان به معنی نفی منافع ایران است واکنش به موقعی را در قالب یک رزمایش بزرگ انجام داد.
لاسجردی درباره برخی تحلیل‌ها درباره نوع واکنش ایران که معتقد بر اولویت دادن دیپلماسی و مذاکره بر اقداماتی مانند رزمایش نظامی هستند، گفت: به اعتقاد من رزمایش اخیر یک اقدام کاملا مناسب بود زیرا در گذشته هم ما اختلافاتی با آذربایجان داشتیم که با مذاکره حل کرده‌ایم اما دیپلماسی در شرایطی مؤثر و مفید است که فقط با یک طرف مستقل مواجه باشیم و پای بازیگران دیگر و شیطنتهای آنها در میان نباشد اما وقتی این بازیگران بیرونی محرک اصلی این تنش‌ها هستند به طور حتم نمی‌توان با تکیه بر دیپلماسی این مسائل را حل و فصل کرد و نیاز به واکنش قاطع‌تری است.
وقت دیپلماسی نیست
وی تأکید کرد: طرفداران دیپلماسی باید بدانند که دیپلماسی در گذر زمان شکل می‌گیرد و تجربه رویکردهای آذربایجان نسبت به ایران حکایت از آن دارد که آنها نیازمند آن هستند که یک واکنش طبیعی و جدی از ایران مشاهده کنند تا در تصمیمات و رفتارهای خود نسبت به ایران تجدیدنظر کنند و با توجه به افزایش شیطنتهای باکو علیه ایران، عدم واکنش می‌تواند در گذر زمان هزینه‌های بیشتری را به ایران تحمیل کند و از این منظر برگزاری رزمایش در مرزهای شمال غرب یک واکنش منطقی و منطبق بر مقتضیات زمانی و مکانی بود.
لاسجردی درباره راهکار رهبر معظم انقلاب برای حل این مسئله مبنی بر اینکه «راه‌حل حوادث شمال‌غرب جلوگیری از دخالت ارتش‌های بیگانه در این کشورهاست» و احتمال تداوم حضور نظامی ایران در مرزهای شمال غربی کشور گفت: نکته‌ای که مقام معظم رهبری به درستی اشاره کردند نقش حضور بازیگران بیرونی در بحران‌سازی‌های منطقه‌ای است. این بازیگران همه انرژی خود را بر روی بر هم زدن ثبات منطقه گذاشته‌اند و اگر بپذیریم اسرائیل و ترکیه و برخی کشورهای غربی در آذربایجان به دنبال شیطنت هستند این بدان معناست که آنها نمی‌خواهند بین ایران و آذربایجان یک روابط متعادل همراه با حسن همجواری شکل بگیرد. از آنجا که مسئله آذربایجان به مسائل مرتبط با خطوط مرزی و تمامیت ارضی گره خورده، واکنش قاطع ایران این پیام را به آنها می‌دهد که ایران بر روی مسائل مناطق مرزی خودش حساسیت بالایی دارد.
دولت سیزدهم و چالش‌های سیاست توسعه روابط با همسایگان
لاسجردی درباره اینکه این اتفاقات را تا چه اندازه می‌توان به مثابه آزمونی برای دولت سیزدهم و شعار آن در عرصه سیاست خارجی مبنی بر توسعه روابط با همسایگان ارزیابی کرد، گفت: وقتی سیاستی در عرصه روابط بین‌الملل از سوی یک دولت اعلام می‌شود کشورهای رقیب یا دشمن تلاش می‌کنند آن را تضعیف کرده یا با ایجاد بحران زمینه اجرای آن سیاست را از بین ببرند. دولت سیزدهم هم توسعه روابط با همسایگان را به منزله اولویت اصلی سیاست خود اعلام کرد و لذا حتما این بحران‌سازی‌ها می‌تواند مانعی اساسی برای ارتقای روابط با همسایگان باشد.
این کارشناس مسائل منطقه در پایان اظهار کرد: از این منظر نیاز است که دولت مطالعه بیشتری را در خصوص این سیاست اعلامی انجام دهد و به نوعی شاید ضرورت داشته باشد این سیاست را بازیابی کرده و مشخص کند آیا منظور از توسعه روابط با همسایگان، شامل همه همسایگان است یا برخی از آنها. در این تجدیدنظر و بررسی بیشتر است که می‌توان نقش قدرت‌های فرامرزی و مهار تهدیدهای آنها را دقیق‌تر مشخص کرد.
گفت‌وگو از مهدی مخبری
انتهای پیام
