به گزارش ایکنا، در ابتدای این مراسم پیام آیتالله العظمی مکارم شیرازی، از سوی فرزند او قرائت شد که متن پیام ایشان به شرح زیر است:
خداوند متعال را شاکریم که توفیق داد شاهد باشیم زحمات جمعی از محققان علوم اسلامی بعد از مدتی به ثمر نشسته تا این گنجینه ارزشمند شیعه در این ایام مبارک که قرین میلاد با سعادت حضرت ختمی مرتبت محمد مصطفی(ص) و امام جعفرصادق(ع) است منتشر شود.
بنده بسیار مشتاق بودم که در جمع شما عزیزان حاضر شوم ولی معالاسف کسالت و سرماخوردگی عارض شد و توفیق حضور در جمع شما اساتید محترم سلب شد؛ بر خود لازم میدانم از حضور همه شما بزرگواران، فضلا و علمای ارجمند، اساتید، طلاب و به ویژه صدیق ارجمند، حضرت آیتالله سبحانی حفظه الله که با سخنرانی خود این مراسم را زینت میبخشند تشکر نمایم.
امید است این حرکت علمی مرضی رضای ولیعصر ارواحنا له الفداء قرار گیرد و به تفضل خویش قبول فرماید. انشاءالله. از همگان خواستارم این جانب را از دعای خیر خویش فراموش نفرمایند.
در ادامه، حجتالاسلام والمسلمین محمدتقی سبحانی، سرپرست علمی این مجموعه آثار در سخنانی با اشاره به فرمایش امام علی(ع) گفت: ایشان علم را سلطان و قدرت و اقتدار معرفی کردهاند که هر کسی آن را بیابد غلبه پیدا کرده و پیروز میشود و کسی که به علم نرسد دیگران بر او سلطه خواهند یافت. در فرمایشات سایر ائمه(ع) هم بر علمآموزی و گسترش دانشها تاکید فراوانی شده است.
سبحانی بیان کرد: در میراث معنوی ما همه خوبیها بر محور علم و دانش و توسعه دانش است؛ پدیدهای که با دستور مرجع عالیقدر شیعه، حضرت آیتالله مکارم شیرازی آغاز شد در نگاه نخست همایشی همچون سایر همایشات بود ولی وقتی وارد این کنگره شدیم به ضرورت و عمق آن بیشتر پی بردهایم.
استاد حوزه علمیه اظهار کرد: دو امر مهم بر همه دستاندرکاران و نویسندگان مجموعه این آثار روشن شد و بر زبان آوردند؛ اول جفای بزرگی که به تاریخ دانش و دانشمندان شیعه در طول تاریخ شده است و حتی متخصصان و استادان حوزه هم با این دستاوردها کمتر آشنا هستند و دوم اینکه این کنگره شرایط را فراهم کرد تا محققان با جدیت بیشتری به آثار علمای شیعه بپردازند.
رئیس بنیاد فرهنگی امامت و مؤسسه امامشناسی با اشاره به اهمیت تاریخ علم و دانش گفت: یکی از محورهای اساسی در این حوزه، تبیین هویت و پیشینه تاریخی یک ملت و مکتب و مذهب است؛ آئینه تمامنمای یک ملت و گروه تمدن و دانشهایی است که آفریده است؛ امروز به دلیل کمدانی نسل جوان از هویت پرافتخار علمی شیعه دشمنان سوء استفاده کرده و بریدگی از این هویت را بر جوانان ما تحمیل کرده که آثار خطرناک و بزرگی به همراه دارد.
سبحانی بیان کرد: لزوم مراجعه به اندیشه گذشتگان یکی از بایستههای تاریخ دانش است زیرا بسیاری از ایدهها و افکار در طول تاریخ تولید و برخی فراموش شده است؛ گاهی نظریاتی به کنار رفته که لازم است بازخوانی و مجددا مطرح شود.
استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: در علوم انسانی و اسلامی چیزی به نام نسخ نداریم و میتوانیم به بازخوانی تاریخ علم بپردازیم، حملهای که دشمنان بر کیان جامعه شیعه وارد کرده و میکنند ضرورت این بازخوانی را برای ما دوچندان کرده است؛ از همان قرن دوم و سوم زبانها و قلمهایی علیه هویت شیعه شروع به کار کرده است و امروز جریانات تکفیری با پوشاندن این پیشینه تاریخی سعی دارند جمعیت شیعه را در کشورهای مختلف مهجور کنند و با حرکتهای خشن و خونریزی به حذف شیعه امید بستهاند.
وی افزود: اگر ما بتوانیم جامعه گذشته خود را نشان دهیم و بفهمانیم که هر کجا شیعه پا گذاشته است برکت و نور و اندیشه و معرفت آفریده است زبان دشمنان کوتاه و زبان رسانهای آنها فروکش میکند؛ یکی از جهاتی که در تاریخ علم در تشیع جالب است حضور تشیع در محیطهای مختلف جهان اسلام است؛ در آثاری که تولید شده به خوبی این نکته نمایان است که شیعه به هر کجا پا گذاشته اثر علمی و سنت معرفتی و میراث تمدنی تولید کرده است که روحیه دوستی و تمدنپروری شیعه را نشان میدهد.
سبحانی گفت: این آثار نشان میدهد شیعه در عرصه تمدنی اهل داد و ستد و تبادل علمی و تحقیقات است و امروز هم اندیشمندان ما به دانشهای دیگران ورود کرده و ارجاعات علمی به آنها دارند، متاسفانه گروههایی هم دیروز بوده و امروز هم هستند که حاضر نیستند معرفت دانشی شیعه را به رسمیت شناخته و به آن ارجاع دهند؛ شاید بخش بزرگی از این عدم توجه به معارف شیعه، نشناختن میراث و درون مایههای تمدن ماست.
وی اضافه کرد: کنگره در سال 1394 به دستور آیتالله العظمی مکارم شیرازی آغاز شد و ایشان در تمامی مراحل همایش حضور مؤثری داشتند و از راهنمایی ایشان بهرهمند شدیم؛ دبیر این کنگره هم حجتالاسلام والمسلمین محمدعلی رضایی اصفهانی بود. 15 کمیته علمی و 13 کمیته دانشی ایجاد شد و سه کمیته غیردانشی هم به مباحث منطقهای و حوزه زنان و مستشرقان اختصاص داشت که به آرای شرقشناسان درباره میراث دانشی شیعه پرداخت.
سبحانی اظهار کرد: 32 مرکز علمی با مجموعه کنگره همکاری داشت و یکی از ویژگیهای مهم آن برگزاری پیش نشستها در داخل و خارج کشور بود؛ حدود دو هزار چکیده به کنگره ارسال شد؛ 1161 مقاله فارسی به کنگره واصل شد که 444 مقاله گزینش و 184 مقاله در نهایت انتخاب شدند.
وی افزود: خدمت مقام معظم رهبری هم رسیدیم و ایشان از آیتالله مکارم و دستاندرکاران کنگره تقدیر کردند و فرمودند این کنگره را ادامه دهید؛ برپایی این جلسه نیز در راستای تاکید ایشان است.
سبحانی بیان کرد: آیتالله مکارم با خاتمه همایش، متولیان را گردهم آوردند و توصیه فرمودند تا یک مجموعهای مانند الذریعه از آثار ارسال شده تولید شود و بنابراین است که با بازخوانی آثار منبع معتبری برای محققان تولید شود.
وی افزود: بخشی از مقالات ارزیابی شدند ولی نقص و کاستی و یا همپوشانی داشتند لذا به نویسندگان برگردانده شد تا بازسازی مجددی صورت گیرد و برخی مقالات هم جدید بود که در 17 مجلدی که امروز رونمایی شدند نشر یافت. دو جلد مقالات منطقهای و مرتبط با حضور تشیع در جهان اسلام است.
سبحانی بیان کرد: یکی از ویژگیهای این مجموعه جلد اول است که میتواند الگو برای کنگرههای دیگر هم باشد؛ بخش اول این جلد، صد صفحه درآمدی بر مقالات است تا مخاطب در فضای تاریخ دانش شیعه قرار گیرد، بخش دیگر چکیده تفصیلی مقالات است و بخش سوم جلد نخست هم گزارش تصویری از مباحث کنگره و فرایند شکلگیری آن است.
وی در پایان پیشنهاداتی برای تداوم این کار ارائه و اضافه کرد: ترجمه برگزیده این مقالات یکی از پیشنهادات بنده است تا تأثیر جدی در عرصه شیعهپژوهی شاهد باشیم.
انتهای پیام