کدام مسئولان توانایی اجرای مطالبه «پیوست عدالت» رهبری را دارند
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه مهمترین شکل بی عدالتی در کشور عدم استفاده عامدانه و عالمانه از صاحبان تخصص و توانمندی گفت: اگر قرار است عدالت در تصمیمات و برنامه‌ها پیوست شود، مسئولانی می‌توانند این خواسته رهبری را محقق کنند که خودشان عادلانه گزینش شده باشند اما این مطالبه رهبری تحقق پیدا نمی‌کند و توجهی به آن نمی‌شود زیرا بسیاری از کسانی که باید مجری این بحث باشند خودشان ناعادلانه در آن مسئولیت قرار گرفته‌اند.
محمدصادق کوشکی، عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره تصریح رهبر معظم انقلاب بر عقب‌ماندگی نظام در حوزه عدالت و تأکید ایشان به مسئولان بر برخورداری طرح‌ها و برنامه‌ها از «پیوست عدالت» گفت: بی‌عدالتی وقتی پیش می‌آید که در توزیع امکانات و فرصت‌ها به طور عمد تبعیض صورت بگیرد و آنجاست که مطالبه عدالت باید به طور جدی پیگیری شود. عدالت به طور غالب در نگاه عامیانه در زمینه تقسیم پول، زمین، مسکن و ... یا استخدام قانونی و به دور از رابطه افراد در مسئولیت‌ها دیده می‌شود اما یک عرصه جدی وجود دارد که مشمول بی‌عدالتی شده و به چشم هم نمی‌آید و آن هم عدم استفاده از صاحبان تخصص و دارای توانمندی است که این افراد معمولا قربانی جناحهای سیاسی می‌شوند.
وی افزود: مجلس یا شوراهای شهر محل حضور متخصصان است؛ افرادی که مسائل کشور یا شهرها را به خوبی می‌شناسند و برای برون‌رفت از مشکلات قدرت چاره‌اندیشی دارند. اما نحوه بستن لیست‌های انتخاباتی مصداق بارز بی‌عدالتی است و نتیجه این بی‌عدالتی ورود افرادی به مجلس است که بعضی از آنها در 50 درصد موارد رأی‌گیری در مجلس شرکت نکردند.
بیشتر بخوانید:
- کشور نیازمند «مدیریت بحران توانمند» است / تجلی بی‌عدالتی در برخی انتصابات
- چرا نظام در عدالت عقب افتاده است / آثار منفی تعارض منافع و تحریم
کوشکی بیان کرد: به عبارتی فرد با وجود حضور در مجلس به خودش حتی زحمت نداده که رأی ممتنع بدهد و این نشان می‌دهد چقدر مسائل برای این فرد بی‌اهمیت بوده یا نمایندگانی در مجلس بوده و هستند که میزان مشارکت‌شان در همه امور مجلس حداقل بوده و اصلا معلوم نیست چرا وارد مجلس شده‌اند و به همین خاطر می‌بینیم که بسیاری از تصمیمات و رأی‌گیری‌های مجلس از گذشته تا امروز زیان‌بار و غیرکارشناسی بوده است و همین مشکل در شوراها هم وجود دارد.
بی عدالتی‌های زمینه‌ساز مهاجرت نخبگان
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران بیان کرد: در واقع بحث بی‌عدالتی در نقاطی نمود پیدا می‌کند که عامدانه و عالمانه تخصص و توانمندی افراد زیر پا گذاشته می‌شود تا فردی از گروه و باند خودمان به قدرت برسد یا در تقسیم مناصب در دولت و شهرداری یا سایر نهادها حاضرند ناتوان‌ترین فرد از جریان و باند خود را به جای یک فرد توانمندتر که فقط از باند آنها نیست، عهده‌دار یک مسئولیت کنند و این بی‌عدالتی از مسئولان ارشد در دولت و شهرداری‌ها و سازمان‌ها شروع می‌شود و در شکل عادی و ساده آن به این می‌رسد که وقتی فردی لایق می‌خواهد عضو هیئت علمی چون به یک جناح سیاسی وفادار نیست یا به لحاظ سیاسی جناحی نیست اما معتقد به انقلاب و نظام و باسواد است، نمی‌تواند پذیرفته شود و بالعکس فردی بدون هیچ ضابطه و طی کردن مراحل قانونی به صرف وابستگی به یک جناح سیاسی در مدت بسیار کوتاهی هیئت علمی می‌شود.
وی با تأکید بر اینکه این جنس بی‌عدالتی‌ها موجب ناامیدی جوانان و متخصصان می‌شود، گفت: این همان بیان رهبر معظم انقلاب است که فرمودند این افراد موجب ناامیدی و مهاجرت نخبگان می‌شوند. زیرا فرد متخصص می‌بیند افرادی نالایق‌تر و ناتوان‌تر در مجلس، شوراهای شهر و هیئت علمی هستند و او علیرغم توانمندی چون نخواسته با جناحهای سیاسی بیعت کند و آلوده باندبازی‌های آنها شود پشت درها می‌ماند و لذا آن زمان فکر مهاجرت به ذهن او خطور پیدا می‌کند.
خیلی از مسئولان معنای «پیوست عدالت» را نمی‌دانند
کوشکی ابراز کرد: اگر قرار است عدالت در تصمیمات و برنامه‌ها پیوست شود، مسئولانی می‌توانند این خواسته رهبری را محقق کنند که خودشان عادلانه گزینش شده باشند اما این مطالبه رهبری تحقق پیدا نمی‌کند و توجهی به آن نمی‌شود زیرا بسیاری از کسانی که باید مجری این بحث باشند خودشان ناعادلانه در آن مسئولیت قرار دارند و به صراحت می‌گویم که عمده این افراد اصلا معنی داشتن پیوست عدالت در طرح‌ها و تصمیم گیری‌ها را متوجه نمی‌شوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران تصریح کرد: در واقع کافی است یک نفر با میکروفون سراغ بسیاری از مسئولان برود و از آنها بپرسد اینکه هر تصمیمی باید پیوست عدالت داشته باشد چه معنایی دارد؟ قطعا عمده آنها معنای این جمله را متوجه نمی‌شوند زیرا خود آنها ظالمانه به این مناصب رسیدند و درکی از این مفاهیم ندارند و به طور طبیعی چنین مطالباتی را هم اجرا نمی‌کنند و اصلا بلد نیستند که اجرا کنند و برای آنها مهم هم نیست.
کوشکی درباره اینکه با توجه به نقش ریل‌گذاری مجلس برای دولت و با وجود یک نظام انتخاباتی نامطلوب در مجلس، آیا دولتی مانند دولت سیزدهم که مدعی اجرای عدالت است می‌تواند عقب‌ماندگی درحوزه عدالت را جبران کند، گفت: کار دولت خیلی سخت است. به عبارتی اگر دولتی بخواهد با وجود یک مجلس مانند مجلس فعلی، عدالت را محور اقدامات خود در همه حوزه‌ها قرار دهد کار دشوار و سختی پیش رو دارد. زیرا بافت مجلس به گونه‌ای است که خیلی از نمایندگان در بهترین حالت برای تأمین منافع حوزه انتخابیه خود از دولت باج‌خواهی می کنند و تازه اینها نمایندگان خوبی هستند که برای حوزه انتخابیه خودشان منفعت‌طلبی می کنند نه برای خودشان.
وی ادامه داد: نتیجه این کارها این می‌شود که در کشور ده‌ها فرودگاه داریم که عملا تعطیل است و زیان کلانی به بیت‌المال وارد شده است و اینها غالبا به خاطر همین نوع فعالیت نمایندگان مجلس است.
احیای عدالت؛ نیازمند مطالبه عمومی مردم و مطالبه تخصصی نخبگان
کوشکی در پاسخ به این سؤال که با این اوصاف چگونه می‌توان وضعیت عدالت را بهبود بخشید یا مطالبه رهبری را در مسیر عملی شدن قرار داد، گفت: این امر نیازمند مطالبه عمومی جامعه و مطالبه تخصصی نخبگان حوزه و دانشگاه در حوزه عدالت با فشار بر مجلس و دولت است. در این راستا قطعا باید قانون انتخابات شوراها بازنگری شود. شوراهای شهر جای حضور افرادی است که هر کدام باید دقیقا بگویند کدام مشکل شهر را می‌خواهند حل کنند اما افرادی در شوراها حاضر می‌شوند که تخصص و سابقه متناسب با این کار را ندارند و تنها به خاطر وابستگی جناحی وارد شده‌اند.
وی اضافه کرد: همچنین قانون انتخابات مجلس نیز نیازمند اصلاح جدی است و این مطالبه باید به طور سنگین از سوی نخبگان و مردم پیگیری و دنبال شود تا دولت و مجلس نتوانند از زیر بار انجام این اصلاحات فرار کنند و آن موقع است که می‌توانیم شاهد مجالس و شوراهایی در آینده باشیم که متخصصان در آن حضور دارند و باندها و جناحهای سیاسی در آن جایی ندارند. تا وقتی فهرست‌ها و لیست‌های انتخاباتی جریان‌های سیاسی به شکل فعلی بسته می‌شود خروجی آن مجالس و شوراهای بی‌کیفیت یا کم‌کیفیت است و به طور طبیعی دولت‌ها و شهرداری‌ها هم از کیفیت و کارآمدی لازم برخوردار نخواهند بود.
گفت‌وگو از مهدی مخبری
انتهای پیام
