اندر احوالات تغییرات در معاونت قرآن وزارت ارشاد

با افزایش انتقادها به عملکرد قرآنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به نظر می‌رسید شاهد به سامانی این معاونت در حوزه مدیریتی باشیم، اما جدیدترین خبرها از این معاونت به اذعان بسیاری از صاحب‌نظران قرآنی نشان از اوج بی‌توجهی‌های وزیر ارشاد به این معاونت دارد.

براساس احکامی که از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در روز 16 آذرماه صادر شده است، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی شجاع، به جای حجت‌الاسلام والمسلمین علی ملانوری به عنوان مدیرکل دفتر ارتباطات و هماهنگی و همچنین ابراهیم کرمانی‌نژاد به جای سیدفخرالدین اسماعیلی، به عنوان مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی،‌ آموزش و توسعه مشارکت‌های مردمی معرفی شده‌اند.

این موضوع به قدری برای فعالان قرآنی اهمیت پیدا کرده است که در جلسه هم‌اندیشی فعالان قرآنی با موضوع طرح تحول فعالیت‌های قرآنی نیز مسکوت نماند و تعدادی از حاضران به نقد عملکرد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در معرفی این افراد پرداختند. آنها در واقع بر این موضوع تأکید داشتند که «معرفی هر فرد به عنوان مدیر، بدون توجه به سوابق و تخصص‌های لازم و نیز صلاحیت‌هایی که لازم است در آن حیطه داشته باشد، نوعی کم توجهی به تمام فعالان آن عرصه خواهد بود».

فارغ از این مسائل اولین موضوعی که این عزل و نصب‌ها را برای فعالان قرآنی مهم کرده و باعث واکنش بسیاری از آنها شده است، ناشناخته بودن این افراد برای قاطبه فعالان قرآنی است. این افراد به حدی ناشناخته هستند که جستجوهای اینترنتی نیز اطلاعات چندانی از اسامی دو مدیر جدید به مخاطبان ارائه نمی‌دهد. (به جز چند فایل تلاوت آن هم در مورد یکی از این مدیران تازه منصوب شده است). منتقدان وضعیت موجود اعتقاد دارند در بین فعالان قرآنی افراد بسیاری وجود دارند که شایسته حضور در چنین مسئولیت‌هایی هستند، تا زمانی که این افراد حضور دارند چرا باید پست‌های مدیریتی در اختیار افرادی فاقد تجربه مدیریتی و حتی تخصصی قرار داد!

موضوع دیگری که فعالان قرآنی را وادار به واکنش کرده است، معرفی این افراد در دوره‌ای است که معاونت قرآن و عترت با حضور سرپرست اداره می‌شود! به نظر می‌رسد اصغر امیرنیا حداکثر تا یک یا دو ماه آینده از سرپرستی معاونت قرآن و عترت خداحافظی خواهد کرد و از آن پس تمام‌وقت خود را در دفتر مدیریت عملکرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سپری خواهد کرد.

اگر تا پیش از این انتصابات،‌ اقدامات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ماه‌های اخیر شائبه کم‌رنگی از بی‌توجهی وزیر به معاونت قرآن و عترت را ایجاد کرده بود، معرفی مدیرانی کمتر شناخته شده و به اذعان فعالان قرآنی فاقد تخصص این شائبه را قوی کرده است. به خصوص اینکه در حال حاضر معاونت قرآن و عترت بیش از آنکه نیاز به مدیرکل داشته باشد نیاز به معاونی دارد که به شکلی ثابت مستقر در فعالیت باشد.

اقدامات محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه فعالیت‌های قرآنی در حالی اعتراض گسترده فعالان قرآنی را به دنبال داشته است که او 27 مهرماه در جلسه‌ای که با اعضای فراکسیون قرآن و عترت مجلس شورای اسلامی داشت، بر اهمیت بسیار بالای این معاونت در مجموعه وزارت ارشاد تأکیده کرده و گفته بود: «وقتی وارد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شدم، برخی دوستان گفتند مسئله قرآنی را برطرف کنیم. پیشنهاداتی دریافت شد تا مسئله قرآن از وزارت ارشاد کنار گذاشته شود و به سازمان تبلیغات اسلامی واگذار شود، در صورتی که من به هیچ وجه چنین کاری را انجام نخواهم داد. تمام تلاش خود را به کار خواهم گرفت تا این معاونت ارتقا پیدا کند و قطعاً مهم‌ترین جایگاه برای من همین معاونت قرآن و عترت خواهد بود و حوزه‌های دیگر در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افتخار به تابعیت از قرآن دارند. خوشنویسی ما همه امتیازش این است که بر مدار آیات قرآنی می‌چرخد و دفتر مدیران وزارتخانه باید پر از آیات خوشنویسی شده باشد. مفهوم این آیات را هم باید در سایر فعالیت‌های وزارتخانه در عرصه‌های فرهنگی و هنری، هم ساری و جاری کنیم. ما فعالیت‌های قرآن و عترتی وزارتخانه را محدود به یک معاونت نمی‌دانیم، بلکه همه فعالیت‌های وزارت ارشاد باید زیر چتر قرآن باشد. همچنین در حوزه سینما هر فیلمی تولید می‌شود باید اینگونه باشد».

در چنین وضعیتی این نقد هم به شورای توسعه فرهنگ قرآنی وارد است که نسبت به طرح‌های مهم و ارائه به هنگام آنها در صحن اصلی شورای توسعه فرهنگ قرآنی شناخت دقیقی ندارد. اگر شورای توسعه فرهنگ قرآنی قبل از استقرار دولت جدید طرح «شاخص‌های انتصاب مدیران قرآنی» که چندین بار ارائه شده است، زودتر از این به تصویب رسانده بود شاید وضعیت به وجود آمده فعلی دیگر رقم نمی‌خورد.

تیمور کاکایی