واگرایی مردم با حاکمیت، ضعف عملکرد مسئولان و کارکرد غلط رسانه؛ مثلث ناکامی در جنگ روایت‌ها + صوت

ناصر ایمانی، کارشناس مسائل سیاسی و فعال رسانه‌ای اصولگرا، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره موضوع جنگ روایت‌ها و دلایل ضعف جبهه داخلی در این جنگ به ویژه براساس بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب گفت: درباره جنگ روایت‌ها رهبر معظم انقلاب اشاره به مسئله لانه جاسوسی هم داشتند. امسال در آستانه سالروز تسخیر لانه جاسوسی حجم زیادی از برنامه‌ها در کلاب هاوس تا رسانه‌های خارجی منتشر شد و روند تحلیل‌ها آرام آرام به این سمت رفت که آمریکا در این قضیه مظلوم واقع شده و مورد هجوم قرار گرفته و کار دانشجویان پیرو خط امام(ره) در سال 1358 اشتباه بوده و حتی پا را فراتر از این گذاشتند و مطرح کردند که حمایت مرحوم حضرت امام(ره) هم در این مسئله اشتباه بود.

وی افزود: همین یک نمونه نشان‌ می‌دهد ما به لحاظ رسانه‌ای حداقل برای اقناع افکار عمومی در داخل چند گام عقب‌تر هستیم. چون در اینجا با دو سطح مخاطب روبرو هستیم؛ افکار عمومی داخلی و تأثیرگذاری رسانه‌ای بر مخاطب و رسانه‌های خارجی. ما شاید در قسمت خارجی ضعف به خاطر قدرت رسانه‌ای طرف مقابل و قدرت جهت‌دهی افکار عمومی از سوی آنها ضعف داشته باشیم اما در بحث مخاطب و افکار عمومی داخلی باید حرف اول را بزنیم اما در این قسمت هم متأسفانه بسیاری از افکار عمومی داخلی بیشتر تحت تأثیر رسانه‌های خارجی هستند و باید به چرایی این مسئله پاسخ داد.

بیشتر بخوانید:

• «روایت‌گری مبتکرانه» رمز موفقیت در جنگ روایت‌هاست
• رعایت اصل «صدق» و شفافیت؛ عامل برتری در جنگ روایت‌ها

ایمانی اظهار کرد: در پاسخ به این چرایی چند مسئله مطرح است که باید با صراحت و جسارت به آن پاسخ داد. اولین دلیل آن است که افکار عمومی داخلی به دلیل عملکرد مسئولان کشور در حوزه‌های مختلف رضایتمندی از حاکمیت ندارند و لذا نسبت به رسانه‌های داخلی هم عکس‌العمل نشان می‌دهند. در واقع واگرایی بین مردم و حاکمیت بر روی تأثیرپذیری مردم از رسانه‌های داخلی تأثیر گذاشته است.

اعتماد پایین مردم به رسانه‌های داخلی

این کارشناس مسائل سیاسی و رسانه‌ای بیان کرد: به عبارتی مردم هر حرفی که رسانه‌های داخلی بالاخص رسانه‌های نزدیک به حاکمیت بیان می‌کنند، نمی‌پذیرند زیرا به عملکرد حکومت معترض هستند. اینجا بحث کارکرد رسانه‌های داخلی نیست بلکه عملکرد حکومت بر نوع نگاه مردم به رسانه‌های داخلی تأثیر گذاشته است. این نشان می‌دهد هر چقدر رسانه‌های داخلی مستقل از حاکمیت باشند مردم حرف رسانه‌ها را در چنین وضعیتی که با حاکمیت واگرایی دارند، بهتر می‌پذیرند در حالی که مردم الان رسانه‌ها را مستقل نمی‌دانند و وابسته به حاکمیت تلقی می‌کنند.

ایمانی دومین دلیل را مربوط به خود رسانه‌ها دانست و گفت: رسانه‌های ما به لحاظ نرم‌افزاری واقعا ضعیف هستند. به این معنا که افراد مجرب، کارکرده، صاحب‌نظر، علمی و تجربی در داخل رسانه‌های ما وجود ندارند و رسانه‌های داخلی از این جهت دچار ضعف هستند. عموم خبرنگاران هم معمولا از ضعف اطلاعاتی و رسانه‌ای برخوردار هستند و در مرکزیت رسانه‌ها، اعم از سردبیر و مدیر عامل، نیز چنین ضعفی دیده می‌شود و برخی از آنها اصلا رسانه‌ای نیستند و سیاسی هستند و این باعث سوار شدن رسانه‌های خارجی بر موضوعات می‌شود.

مسئولان اعتقادی به قدرت رسانه ندارند

وی تصریح کرد: رسانه یک علم است و رشته‌‌های متعدد دانشگاهی دارد و رسانه‌ای‌های ما باید مسلط به مسائل مختلف روانشناسی، جامعه‌شناختی و مدیریت افکار عمومی باشند تا بتوانند در مواقعی مثل این روزها با قدرت عمل کنند. یک خبر یک موجود زنده و به شدت تأثیرگذار بر جامعه است و رسانه‌های الان هم رسانه ده سال پیش نیستند و امروز رسانه همان فضای مجازی است که یک فضای پرقدرت است و باید آموزش‌های لازم را برای حضور مؤثر در این فضا دید که متأسفانه این آموزش‌ها داده نشده است و دوستان عزیز خبرنگار عموما دچار مشکلات مالی، معیشتی و چند شغله بودن هستند و این مسائل قدرت کار رسانه‌ای آنها را ضعف می‌کند و لازم است خود را به جهت نرم‌افزاری تقویت کنیم.

ایمانی درباره نقش بی‌صداقتی و عدم ارائه اطلاعات صحیح از سوی مسئولان به رسانه‌ها در عقب‌ماندگی در جنگ روایت‌ها گفت: به نظر می‌رسد مسئولان کشور اعتقاد چندانی به کار رسانه‌ای ندارند. در این باره مثال سیاست خارجی و مذاکرات هسته‌ای را می‌زنم. واقعا باید به تیم مذاکره‌کننده و نحوه اطلاع‌رسانی آنها اعتراض کرد. طبیعی است که ما اطلاعات مربوط مذاکرات را از «رویترز» بشنویم برای اینکه هیئت مذاکره‌کننده ایرانی اساسا خیلی به این مسئله که رسانه‌های داخلی بتوانند اخبار درست را انتقال دهند تا بتوانیم فضای مذاکرات را به لحاظ رسانه‌ای به دست بگیریم، اعتقاد ندارند و لذا در حال پنهان‌کاری هستند و این پنهان‌کاری هم به صورت یک‌طرفه در مورد رسانه‌های داخلی است و رسانه‌های خارجی در حال انجام کار خودشان هستند و این باعث تأسف است. باید از هیئت چهل نفره مذاکره‌کنندگان، ده نفر از افراد مجرب و قوی رسانه‌ای بودند که به این مسئله توجهی نشده است.

رسالت رسانه‌ها موظف کردن مسئولان به پاسخگویی است

وی افزود: در مورد بودجه یا خیلی از مسائل دیگر نیز مسئولان خیلی اعتقادی به کار رسانه‌ای ندارند. متأسفانه دولت آقای رئیسی در حوزه رسانه‌ای اگر ضعیف‌تر از دولت آقای روحانی نباشد، قوی‌تر نیست و این جای انتقاد دارد و باید به گوش مسئولان رساند که به مسئله رسانه و تأثیر کار رسانه‌ای توجه کنند. این ضعف مسئولان باعث تشدید ضعف ما در حوزه رسانه‌های داخلی شده است.

این کارشناس مسائل سیاسی در پایان با بیان اینکه بخشی از مسئولیت ضعف مسئولان گردن رسانه‌هاست، گفت: رسانه‌ها باید مسئولان را موظف به پاسخگویی نه فقط در زمینه اخبار بلکه در حوزه تحلیل کنند تا رسانه‌های ما تقویت شوند. دسترسی آزاد به مسئولان و ارائه سؤالات گستاخانه از آنها هم زمینه‌ساز تقویت رسانه‌ها است و هم اینکه مسئولان را وادار می‌کند در خیلی از کارهای خود تجدیدنظر کنند.

گفت‌وگو از مهدی مخبری