اصلاح نظام بودجه‌ریزی؛ راهکار فرار از بلیه تورم / بصیرت مردم مهمترین پشتوانه نظام برای عبور از تنگاهاست

به گزارش خبرنگار ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدحسن ابوترابی‌فرد در خطبه اول نماز جمعه این هفته تهران که امروز، سوم دی در مصلای بزرگ امام خمینی(ره) برگزار شد، ضمن اشاره به شیوه حکمرانی حضرت امیرالمؤمنین امام علی (ع) گفت: نظام تأمین مالی، نظامی و دفاعی دو ابزار مهم برای حکمرانی همراه با اقتدار است. خلق امنیت بدون منابع مالی پایدار و مطمئن نمی‌تواند راه را برای حرکت جامعه به سوی سعادت هموار کند.

دو اصل مهم در سطوح مدیریتی

وی با بیان اینکه باید تهدیدها را به فرصت تبدیل کرد و منابع مطمئن را در اختیار داشت، افزود: این دو اصل در همه سطوح مدیریت لازم است. برداران و خواهران گرانقدر در محیط خانه نیز باید برای تأمین منابع مالی مطمئن قدم برداریم و این منابع را درست هزینه کنیم. باید تهدیدهایی را که متوجه نهاد خانواده است را بشناسیم و با آن تهدیدها برخورد مناسب کنیم.

امام جمعه موقت تهران ادامه داد: نظام تأمین مالی و نظام تأمین دفاعی دو ابزار مهم در حوزه اقتدار و حکمرانی سیاسی است که امام علی(ع) به آن اشاره داشته‌اند. بدون تأمین منابع مالی نمی‌توان امنیت را برقرار کرد و بدون امنیت هم نمی‌توان پیشرفت کرد.

ابوترابی‌فرد اظهار کرد: همه مدیران کشور و رؤسای بنگاه‌های اقتصادی باید به این مهم توجه کنند که منابع مالی پایدار و تبدیل تهدیدات به فرصت‌ها دو اصل مهم محسوب می‌شوند که اگر به آنها توجه شود، می‌توان بسیاری از مشکلات را از پیش رو برداشت.

ضرورت واکاوی کارنامه نظام دفاعی و نظام تأمین مالی

ابوترابی‌فرد ضمن تأکید بر تأمین رفاه عمومی بر ضرورت واکاوی عملکرد چهار دهه نظام اسلامی در حوزه تأمین مالی و نظام تأمین دفاعی تأکید کرد و گفت: در این چهار دهه رژیم صهیونیستی و آمریکا همواره به دنبال هرج‌و‌‎مرج و ناامنی در منطقه بودند اما نظام اسلامی ایران توانسته سطح امنیت را ارتقا ببخشد و قدرت ملت ایران و امت‌های اسلامی را تقویت کند.

وی افزود: اما در حوزه نظام تأمین مالی باید اذعان کنم که در طول سه دهه گذشته گام‌های قابل قبول و معناداری برداشته نشده، درصورتی که در نظام تأمین امنیت قدم‌های خوبی برداشته شده است. با آنکه در طی چهار دهه نظام اسلامی در حوزه توسعه انسانی، رشد علمی و دستیابی به فناوری‌های نوین، خلق امنیت و قدرت دفاعی، ارتقای وحدت ملی و عزت ملت ایران و زیرساخت‌های اقتصادی برای توسعه قدم‌های بلندی برداشته اما در شاخص‌های کمی مانند تورم، نرخ بیکاری و ضریب جینی هرگز در شرایط مناسبی که شایسته ملت ایران است، قرار نداشته‎ایم و این مهم و این ناکارآمدی به دو اصل «فقدان نظام مالی صحیح  و بودجه‌ریزی مبتنی برمبانی علمی» و «نظام بانکی ناکارآمد» بازمی‌گردد.

نفت؛ مصیبت یا محبت؟

امام جمعه موقت تهران تأکید کرد: متأسفانه به دلیل فقدان برنامه صحیح و عدم توجه به رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره قطع رابطه نفت با هزینه‌های کشور باعث شد تا محبت نفت به مصیبت نفت تبدیل شود. امروز در ادبیات سیاسی و اقتصادی تأمین مالی بودجه مهمترین سند و کلیدی‌ترین ابزار حکمرانی در جهان است. نخستین توصیه امام علی(ع) به مالک اشتر این بود که نظام تأمین مالی مصر را بر دریافت مالیات استوار کند نه بر فروش سرمایه. اگر نظام تأمین مالی کشور به درستی اصلاح می‌شد امروز از تورم منفی، توسعه اقتصادی و رفاه و پیشرفت بسیار زیادی در قاره آسیا برخوردار بودیم.

بنابر این گزارش، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوترابی‌فرد در خطبه دوم نماز جمعه تهران گفت: در کنار ظرفیت‌های گرانسنگ نظام اسلامی در حوزه‌های سیاسی، دستیابی به فناوری‌های نوین، خلق یک جبهه مقتدر منطقه‌ای، ارتقای سطح امنیت ایران و منطقه و افزایش اقتدار ملت بزرگ ایران و دنیای اسلام، خلق زیرساخت‌های گران‌قیمت و باارزش اقتصادی که می‌تواند برای رشد اقتصادی مورد توجه قرار گیرد، متأسفانه در توسعه شاخص‌های کلان اقتصادی مانند رشد اقتصادی، خلق ثروت، درآمد سرانه شرایط نامناسبی را تجربه می‌کنیم و ملت عزیز ایران دوران سختی را تحمل می‌کنند.

تورم 50 درصدی و رشد منفی اقتصادی، ماحصل بودجه‌ریزی غیرصحیح

وی ادامه داد: تورم 50 درصدی در کنار رشد اقتصادی تقریباً منفی موقعیت جمهوری اسلامی را در کنار شاخص‌های کلان اقتصادی در شرایط نامناسبی قرار داده است. مهمترین عامل تأثیرگذار در به وجود آمدن شرایط امروز ناشی از نظام بودجه‌ریزی و نظام بانکی است که وضعیت نظام بانکی هم از نظام بودجه‌ریزی تأثیر می‌پذیرد.

امام جمعه موقت جمعه تهران درباره ارتباط بوجه با درآمدهای نفتی گفت: متأسفانه نظام بودجه‌ریزی کشور با درآمدهای نفتی ارتباط تنگاتنگی دارد. پیوند بودجه با درآمدهای نفتی و تسلط دولت بر درآمدهای نفتی باعث شده تا بنگاه‌های اقتصادی در اختیار دولت قرار داشته باشند یا اینکه دولت در هدایت آنها تأثیرگذار باشد؛ لذا اقتصاد دولتی زمینه‌ساز گسترش فساد و مشکلات اقتصادی شده است. امروز مدیریت درآمدهای نفتی در بودجه سالانه کشور تعریف می‌‎شود. نمی‌شود بانک مرکزی صندوق دولت برای تأمین نیازهای مالی او باشد، چرا که نتیجه، رشد تورمی است که ما شاهد آن هستیم. تورمی که باید حداقل یک خطبه را کامل به آن اختصاص دهم نقش ویرانگری در اقتصاد ملی ایفا می‌کند.

رابطه تورم با رشد اقتصادی یک رابطه معکوس

ابوترابی‌فرد اضافه کرد: تورم یعنی کاهش ارزش پول ملی، تورم یعنی انقال ثروت از جیب مردم ضعیف به جیب صاحبان ثروت. رابطه تورم با رشد اقتصادی یک رابطه معکوس است. هرگاه تورم مثبت بود بدانید که رشد اقتصادی کشور منفی است. رشد فقر و ناهنجاری‌های فرهنگی و افزایش شکاف‌های اجتماعی یعنی خداحافظی با عدالت اجتماعی. تورم یک بلیه مهم محسوب می‌شود که کشورها تلاش می‌کنند از آن فاصله بگیرند و برای فاصله گرفتن از این بلیه باید نظام بودجه‌ریزی کشور اصلاح شود. رئیس جمهور در تقدیم لایحه بودجه 1401 بر دو نکته به صفر رساندن کسری بودجه سال آینده و دوم فراهم آوردن رشد اقتصادی تأکید کرده است.

ویژگی‌های لایحه بودجه 1401

ابوترابی‌فرد تأکید کرد: در بودجه ارائه‌شده قدم‌های مثبتی برداشته شده است؛ نخست تشکیل صندوق پیشرفت و توسعه در تمامی استان‌ها با تخصیص 150 هزار میلیارد تومان از منابع تبصره 14 و بعضی ردیف‌های متفرقه، اختصاص 20 درصد از منابع حوزه توازن و هدایت درآمدهای مالیاتی مازاد در بعضی استان‌ها به این این صندوق است. به گمان من این صندوق می‌تواند گامی مثبت در توسعه کشور افزایش اختیارات استانداران ایفا کند؛ هرچند امکان دارد در صورت عدم انضباط و عدم هدایت صحیح منابع نقش منفی در توسعه اقتصادی ایفا کند.

وی افزود: دومین گام مهم دولت در حذف ارز ترجیحی است که واقعاً گام مثبتی است و اگر عزم رئیس جمهور نبود این گام برنداشته نمی‌شد. حذف ارز ترجیحی هرچند می‌تواند آثار تورمی به همراه داشته باشد اما موقتی است و مسیر توسعه کشور را فراهم می‌کند. با حذف ارز ترجیحی 110 هزار میلیارد تومان به سمت تولید هدایت می‌شود. همچنین سومین ویژگی بودجه حذف ردیف‌ها و در اختیار گرفتن منابع در اختیار وزرا و دستگاه‌های اجرایی است.

ضرورت همراهی مجلس با دولت در حوزه کاهش هزینه‌ها

امام جمعه موقت تهران با بیان اینکه بودجه 1401 می‌تواند مسیر را برای اصلاح ساختار بودجه هموار کند، گفت: از برادران و خواهرانم در قوه مقننه می‌خواهم در کاهش هزینه‌های جاری، کوچک شدن حجم دولت و اصلاح ساختار بودجه با دولت همراهی کنند. در مجلس اکثریت آراست که خروجی را تعیین می‌کند و اگر ده‌ها نفر در دفاع از یک طرحی سخن بگویند اما اکثریت آرا رأی ندهند، آن طرح رأی نخواهد آورد، لذا باید نمایندگان مجلس بدانند هرقدمی برای افزایش هزینه‌های جاری، خیانت به افرادی است که زندگی آنها به حقوق و دستمزد پیوند خورده است و موجب افزایش بدهی دولت و ارتقای پایه پولی و بدون تردید افزایش تورم خواهد بود.

ابوترابی‌فرد عنوان کرد: اگر بخواهیم در خصوص شاخص‌های کلان بودجه و ارائه تصویر از این شاخص‌ها صحبت کنیم باید عملکرد بودجه 1400 را با لایحه بودجه 1401 مقایسه کنیم. عدد و ارقام بودجه تورم ایجاد نمی‌کند بلکه عملکرد است که باعث ایجاد تورم می‌شود. باید عدد و ارقام لایحه بودجه 1401 را با عملکرد بودجه 1400 مقایسه کرد. خوشبختانه دولت سیزدهم تلاش کرده تا هزینه‌ها را کاهش و درآمدها را افزایش دهد. مجلس محترم بداند کوچکترین قدم برای افزایش هزینه‌ها راه را برای افزایش تورم هموار می‌کنند.

حماسه نهم دی؛ روز بصیرت و اراده مردم

وی در بخش دیگری از سخنان خود درباره حماسه نهم دی گفت: این روز ایران اسلامی را در شرایط قدرت قرار داد؛ روزی که دشمن فکر می‌کرد با دسیسه‌ و توطئه خود موفق خواهد شد، مردم فهیم تهران در راهپیمایی عظیم و خودجوش نهم دی تمام دسیسه‌ها و توطئه‌ها را خنثی کردند و مقدمات فروریختن تمام دسیسه‌ها را فراهم کردند. این بصیرت و اراده مهمترین پشتوانه نظام اسلامی برای برون‌رفت از تنگناهاست.

امام جمعه موقت تهران در پایان از جوانان خواست تا با حضور در صحنه از دولت مطالبات جدی داشته باشند تا این مطالبات به بهره‌برداری صحیح و بجا از ظرفیت‌های بی‌نظیر کشور منجر شود.