فضائل ماه رجب در کلام معصومین + اعمال

ماه رجب، شعبان و رمضان از ماه‌های متوالی هستند که دارای شرف و فضیلت بسیاری هستند. ماه رجب یکی از پرفضیلت‌ترین ماه‌های سال است به طوری که پروردگار این ماه را در میان بهترین ماه‌ها معرفی کرده است. استجابت دعا در این ماه با ذکر و نماز‌های خاص ممکن می‌شود .ماه رجب، ماه ولایت و امامت، ماهی است که رحمت گسترده الهی بر بندگانش جاری می‌شود. در این مجال مروری بر سخنان پیامبر(ص) و ائمه معصومین درباره فضیلت ماه رجب در روایات اسلامی خواهیم داشت.

 1- رسول خدا (ص) فرمود: اِنَّ رجب شهراللَّه العظیم لا یقاربه شهرٌ مِن الشهور حُرْمَةً وَ فَضْلاً وَ القتالُ مَعَ الکفار فیه حرام... ماه رجب شهراللَّه اعظم است. هیچ ماهی به منزلت و فضیلت او نمی‌رسد حتی جنگ با کفّار در این ماه حرام است. آگاه باشید رجب ماه خدا و شعبان ماه من و رمضان ماه امتم است. کسی یک روز در رجب روزه بگیرد موجبات رضایت خدا را فراهم کرده از خشم و غضب او دور می‌شود و دری از درهای جهنم به رویش بسته می‌شود.

2- موسی‌بن جعفر(ع) فرمود: رجب نهری در بهشت است که آب آن از شیر سفیدتر و از عسل شیرین‌تر است. کسی یک روز از ماه رجب روزه بگیرد. خداوند او را از این نهر می‌نوشاند.

3- امام صادق(ع) از پیامبر(ص) نقل کرد: رجب ماه استغفار برای امت من است. پس بسیار طلب مغفرت و آمرزش کنید و خداوند رحیم و غفور است.

4- پیامبر(ص) فرمود: رَجَبٌ شَهرُ اللّه ِ الأصَبُّ يَصُبُّ اللّه ُ فِيهِ الرَّحمَةَ عَلى عِبادِهِ؛ رجب ماه بارش رحمت الهى است. خداوند در اين ماه رحمت خود را بربندگانش فرو مى‌ريزد.

5- امام موسی کاظم(ع) فرمود: رَجَبٌ شَهرٌ عَظيمٌ يُضاعِفُ اللّه ُ فيهِ الحَسَناتَ و يَمحُو فيهِ السَّيِّئاتَ؛ رجب ماه بزرگى است كه خداوند [پاداش] نيكى‌ها را در آن دو چندان و گناهان را پاك مى‌كند.

اعمال ماه رجب

اعمال این ماه به دو دسته تقسیم می‌شود: الف) اعمال و عبادات مشترک بین تمام روزها و شب های این ماه ب) اعمال ویژه که مختص روزها و شب های خاص این ماه است.

اعمال مشترک ماه رجب

- روزه داشتن: از پیامبر اکرم (ص) نقل شده است هر کس یک روز از این ماه را روزه بدارد، از ناراحتی قیامت ایمن خواهد بود و در روایت دیگری چنین آمده است: «روزه یک روز از ماه رجب برای رضای خداوند، در بردارنده رضوان الهی، خاموش کننده خشم خدا و مسدود کننده دری از درهای آتش است. و هر چه تعداد روزه ها بیشتر شود، عظمت و پاداش آن نیز افزون‌تر می‌شود».

- زیارت حضرت رضا(ع)

- به‌جا آوردن حج عُمره. روایت شده انجام یک عمره مفرده در رجب برابر است با ثواب انجام حج تمتع در موسم حج.

- دعای مخصوص این ماه در هر روز

- ذکر گفتن: گفتن این ذکرها در این ماه توصیه شده: الف) هزار بار «لا اِلهَ اِلاَّاللَّهُ» ب) صد بار «اَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذی لا اِلهَ اِلاَّ هُوَ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ وَاَتُوبُ اِلَیْهِ». ج) هزار بار «اَسْتَغْفِرُ اللَّهَ ذَاالْجَلالِ وَالْأِکْرامِ مِنْ جَمیعِ الذُّنُوبِ وَالآثامِ».

- نمازگزاردن: در هر شب از ماه رجب، دو رکعت نماز به ترتیب زیر خوانده شود: الف) در هر رکعت، سه مرتبه سوره کافرون و یک بار سوره اخلاص. ب) پس از نماز، این دعا خوانده شود: لا اِلهَ اِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ لَهُ الْمُلْکُ وَلَهُ الْحَمْدُ یُحْیی وَیُمیتُ وَهُوَ حَیٌّ لا یَمُوتُ بِیَدِهِ الْخَیْرُ وَهُوَ عَلی کُلِّشَیْءٍ قَدیرٌ وَاِلَیْهِ الْمَصیرُ وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاَّ بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظیمِ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ الْأُمِّیِّ وَ آلِهِ. نیست معبودی جز خدای یگانه. شریک ندارد. از آنِ اوست مُلْک. سپاس از آنِ اوست، زنده کند و بمیراند و او زنده ای است که نمی‌رد. به دست اوست خیر، و او بر هر چیز تواناست، و به سوی اوست بازگشت و نیست برایش جنبش و توانی، جز از خدای والا و بزرگ. بار خدایا! رحمت فرست بر محمّد، پیغمبر امّی و خاندانش. و سپس خواسته‌های خود را از خداوند، طلب کنیم.

- عمل «لیلة الرغائب»: اوّلین شب جمعه این ماه، «لیلة الرغائب» نام دارد که دارای فضیلت بسیاری است. دستور انجامش چنین است: شخص، روز پنج‌شنبه را روزه بگیرد و بین نماز مغرب و عشاء، دوازده رکعت نماز به صورت شش نماز دو رکعتی، به ترتیب زیر بخواند. الف) در هر رکعت بعد از حمد، سه مرتبه سوره قدر و دوازده مرتبه سوره اخلاص را بخواند. ب) بعد از نمازها بگوید: اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ الْأُمِّیِّ وَ عَلی آلِهِ. خدایا! رحمت فرست بر محمّد پیغمبر امّی و بر خاندانش. ج) آن گاه بر سجده رود و هفتاد مرتبه بگوید: سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَالرُّوحِ! منزّه و مقدّس است پروردگار فرشتگان و روح! سپس از سجده برخیزد و بگوید: رَبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَتَجاوَزْ عَمَّا تَعْلَمُ اِنَّکَ اَنْتَ العَلِیُّ الْعَظیمُ! پروردگار! بیامرز و رحم کن و بگذر از آنچه می دانی؛ زیرا تو والا وبزرگی. د) بار دیگر به سجده رود و هفتاد مرتبه بگوید: سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَالرُّوحِ! منزّه و مقدّس است پروردگار فرشتگان و روح! در خاتمه، حاجات و نیازمندی‌های خودش را از خداوند، طلب کند.

دعاهای وارده در هر روز از ماه رجب

الف - امام صادق(ع) به شخصی تعلیم داد که در هر صبح و شام و بعد از هر نماز، این دعا را بخواند: یا مَنْ اَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ وَآمَنُ سَخَطَهُ عِنْدَ کُلِّ شَرٍّ یا مَنْ یُعْطِی الْکَثیرَ بِالْقَلیلِ یا مَنْ یُعْطی مَنْ سَئَلَهُ یا مَنْ یُعْطی مَنْ لَمْ یَسْئَلْهُ وَمَنْ لَمْ یَعْرِفْهُ تَحَنُّناً مِنْهُ وَرَحْمَةً اَعْطِنی بِمَسْئَلَتی اِیَّاکَ جَمیعَ خَیْرِ الدُّنْیا وَجَمیعَ خَیْرِ الْأخِرَةِ وَاصْرِفْ عَنّی بِمَسْئَلَتی اِیّاکَ جَمیعَ شَرِّ الدُّنْیا وَشَرِّ الْأخِرَةِ فَاِنَّهُ غَیْرُ مَنْقُوصٍ ما اَعْطَیْتَ وَزِدْنی مِنْ فَضْلِکَ یا کَریمُ یا ذَاالْجَلالِ وَالْأِکْرامِ یا ذَاالنَّعْمآءِ وَالْجُودِ یا ذَاالْمَنِّ وَالطَّوْلِ حَرِّمْ شَیْبَتی عَلَی النَّارِ!

ب - امام سجاد(ع) در هر روز ماه رجب این دعا را می‌خواندند: یا مَنْ یَمْلِکُ حَوآئِجَ السَّآئِلینَ ویَعْلَمُ ضَمیرَ الصَّامِتینَ لِکُلِّ مَسْئَلَةٍ مِنْکَ سَمْعٌ حاضِرٌ وَجَوابٌ عَتیدٌ اَللّهُمَّ وَمَواعیدُکَ الصَّادِقَةُ واَیادیکَ الفاضِلَةُ ورَحْمَتُکَ الواسِعَةُ فَاَسْئَلُکَ اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ واَنْ تَقْضِیَ حَوائِجی لِلدُّنْیا وَالْأخِرَةِ اِنَّکَ عَلی کُلِّشَیْ ءٍ قَدیرٌ. ج - امام صادق(ع) در هر روز ماه رجب این دعا را می خواند: خابَ الوافِدُونَ عَلی غَیْرِکَ وَخَسِرَ المُتَعَرِّضُونَ اِلاَّ لَکَ وَضاعَ المُلِمُّونَ اِلاَّ بِکَ وَاَجْدَبَ الْمُنْتَجِعُونَ اِلاَّ مَنِ انْتَجَعَ فَضْلَکَ بابُکَ مَفْتُوحٌ لِلرَّاغِبینَ وَخَیْرُکَ مَبْذُولٌ لِلطَّالِبینَ وَفَضْلُکَ مُباحٌ لِلسَّآئِلینَ وَنَیْلُکَ مُتاحٌ لِلأمِلینَ وَرِزْقُکَ مَبْسُوطٌ لِمَنْ عَصاکَ وَحِلْمُکَ مُعْتَرِضٌ لِمَنْ ناواکَ عادَتُکَ الْإِحْسانُ اِلَی الْمُسیئینَ وَسَبیلُکَ الإِبْقآءُ عَلَی الْمُعْتَدینَ اَللّهُمَّ فَاهْدِنی هُدَی الْمُهْتَدینَ وَارْزُقْنیِ اجْتِهادَ الْمُجْتَهِدینَ وَلاتَجْعَلْنی مِنَ الْغافِلینَ الْمُبْعَدینَ واغْفِرْلی یَوْمَ الدّینِ. د - امام صادق(ع) در هر روز این ماه این دعا را می خواندند. اَللّهُمَّ اِنّی اَسْئَلُکَ صَبْرَ الشَّاکِرینَ لَکَ وَعَمَلَ الْخائِفینَ مِنْکَ وَیَقینَ الْعابِدینَ لَکَ اَللّهُمَّ اَنْتَ الْعَلِیُّ الْعَظیمُ وَاَنَا عَبْدُکَ الْبآئِسُ الْفَقیرُ اَنْتَ الْغَنِیُّ الْحَمیدُ وَاَنَا الْعَبْدُ الذَّلیلُ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاْمْنُنْ بِغِناکَ عَلی فَقْری وَبِحِلْمِکَ عَلی جَهْلی وَبِقُوَّتِکَ عَلی ضَعْفی یا قَوِیُّ یا عَزیزُ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الْأَوصیآءِ الْمَرْضیِّینَ وَاکْفِنی ما اَهَمَّنی مِنْ اَمْرِ الدُّنْیا وَالآخِرَةِ یا اَرْحَمَ الرَّاحِمینَ. ه - دعای زیر که خواندن آن، از ناحیه مقدسه سفارش شده: اَللّهُمَّ اِنّی اَسئَلُکَ بِالْمَوْلُودَیْنِ فی رَجَبٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلیٍّ الثانی وَابْنِهِ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْمُنْتَجَبِ وَاَتَقَرَّبُ بِهِما اِلَیْکَ خَیْرَ الْقُرَبِ یا مَنْ اِلَیْهِ الْمَعْرُوفُ طُلِبَ وَفیما لَدَیْهِ رُغِبَ اَسئَلُکَ سُؤالَ مُقْتَرِفٍ مُذْنِبٍ قَدْ اَوْبَقَتْهُ ذُنُوبُهُ وَاَوْثَقَتْهُ عُیُوبُهُ فَطالَ عَلَی الْخَطایا دُؤُبُهُ وَمِنَ الرَّزایا خُطُوبُهُ یَسْئَلُکَ التَّوْبَةَ وَحُسْنَ الْأَوْبَةِ وَالنُّزُوعَ عَنِ الْحَوْبَةِ وَمِنَ النَّارِ فَکاکَ رَقَبَتِهِ وَالْعَفْوَ عَمَّا فی رِبْقَتِهِ فَاَنْتَ مَوْلایَ اَعْظَمُ اَمَلِهِ وَثِقَتِهُ اَللّهُمَّ واَسئَلُکَ بِمَسآئِلِکَ الشَّریفَةِ وَ وَسآئِلِکَ الْمُنیفَةِ اَنْ تَتَغَمَّدَنی فی هذَا الشَّهْرِ بِرَحْمَةٍ مِنْکَ واسِعَةٍ وَنِعْمَةٍ وازِعَةٍ وَنَفْسٍ بِما رَزَقْتَها قانِعَةٍ اِلی نُزُولِ الحافِرَةِ وَمَحَلِّ الْأخِرَةِ وَما هِیَ اِلَیْهِ صآئِرَةٌ.