سجاده‌چی: نویسنده‌ها دچار درخودماندگی شده‌اند

به گزارش ایکنا، در چهارمین روز از برگزاری جشنواره فیلم فجر، نشست آثار گنجینه با عنوان نمایش و نشست بررسی فیلم سینمایی «ناخدا خورشید» هفتمین فیلم سینمایی ناصر تقوایی با حضور مهدی سجاده‌چی فیلمنامه‌نویس و یکی از داوران چهلمین جشنواره فیلم فجر با اجرای اکبر نبوی در خانه جشنواره برگزار شد.

سجاده‌چی ابتدا درباره رویکرد فیلمسازی تقوایی و توجه او به اقتباس از آثار بزرگ گفت: تقوایی در تیتراژ فیلم «ناخدا خورشید» اشاره کرده که این فیلم اقتباس آزادی از کتاب «داشتن و نداشتن» اثر ارنست همینگوی است. این اثر یک اقتباس درخشان است و بهترین فیلمی بود که می‌شد از این کتاب ساخت. فیلم‌های دیگری هم از این کتاب ساخته شد ولی «ناخدا خورشید» بهترین آن‌ها بود. هرچند «داشتن و نداشتن» خیلی کتاب محبوبی نبود.

وی ادامه داد: تقوایی به خوبی جغرافیای منطقه‌ای را که در آن فیلم ساخته شده است را می‌شناسد و به آن مسلط است. او به خوبی داستان و موقعیتش را می‌شناخت. تقوایی در فیلمسازی‌اش به دیالوگ خیلی اهمیت می‌دهد و به دیالوگ توجه ویژه‌ای دارد. یکی از مشکلات اقتباس همین پایبند بودن یا نبودن به متن است؛ چراکه فیلمنامه‌نویس می‌خواهد زبان حال را بنویسد و در تبدیل به متن به مشکل می‌خورد. تقوایی به خوبی دیالوگ‌ها را در اقتباس درآورده است. کسی که چنین نگاهی دارد توانایی بالایی در اقتباس دارد. کسی که قدرت این کار را دارد می تواند بدون اینکه چیزی از قلم بیندازد، اقتباس خوبی انجام دهد. 

داور چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر در ادامه بیان کرد: در کشور ما صنعت در سینما وجود ندارد. استانداردی در سینمای ایران نیست. اگر استاندارد وجود داشته باشد، اقتباس بیشتر می‌شود. یعنی اگر کتابی پرتیراژ باشد و اقتباسی درست از آن انجام شود، آن فیلم پرفروش خواهد بود. در دهه شصت مفهوم کارگردان مولف جا افتاد. یعنی این که اگر تو در فیلمنامه‌ات از کتابی اقتباس نکنی، اتفاق خوبی است. کارگردانی که اقتباس می‌کند، باید ضمن هنرمند بودن تکنسین باشد.

سجاده‌چی در ادامه به مشکل فیلمنامه‌نویسی در سینمای ایران اشاره و اظهار کرد: ما در سینمای ایران مشکل فیلمنامه‌نویس نداریم اما مشکل فیلمنامه‌نویسی داریم. بخش داستان فیلمنامه، مبتنی بر خلاقیت است. بزرگترین امتیاز و فضیلتمان در ایران، ادبیات و فرهنگ ادبی ماست. کلمه و ادبیات هنر ما در مقابل هنر تصویری غربی‌ها امتیاز است. ما اگر در تصویرسازی و ارجاعات تصویری ضعف داشته باشیم، باید قاعدتا در ادبی نوشتن و مهارت داستان‌نویسی قدرتمند باشیم. 

وی در ادامه به معضل گرایش به کارگردانی در میان فیلمنامه‌نویسان اشاره کرد و متذکر شد: ما تعدادی نویسنده خوب داریم که بعد از مدتی کارگردان می‌شوند. بارها شده فیلمنامه‌نویس آنچه را که نوشته را روی پرده ندیده است. یعنی فیلم با متنش متفاوت است. همین موضوع باعث شده است که بسیاری از فیلمنامه‌نویس‌ها به عرصه کارگردانی بیایند. البته که ما کارگردان‌هایی داریم که مانند ناصر تقوایی، داریوش مهرجویی و ... نویسندگان بزرگی هستند. جریان فیلمنامه‌نویسی کمتر به سینما راه پیدا کرده است. نویسنده‌ها دچار درخودماندگی شده‌اند. سینمای ما در بیانش درجا می زند. دو ژانر احتماعی و کمدی در ایران حکمفرماست.