مسجد ابراهیمی؛ آرامگاه پیامبران الهی در فلسطین اشغالی

به گزارش ایکنا به نقل از الجزیره، آخرین ایست بازرسی رژیم صهیونیستی با دروازه سنگی مسجد ابراهیمی در شهر الخلیل در جنوب کرانه باختری تنها چندین متر فاصله دارد.

به گفته حفظی أبواسنينة مدیر این مسجد، بنا به روایات موجود قبور پیامبران الهی در سردابی از مسجد قرار دارد که به المکفیله شهرت دارد. المکفلیه به معنای «دوگانه است» و به گفته مدیر مسجد به تفاوت محل دفن زنان از مردان اشاره دارد.

در نخستین باب مسجد، با پلکانی سنگی مواجه می‌شویم که 32 پله‌ دارد. هر پله به عرض 5/2 متر طول و 80 سانتی‌متر عرض دارد و به دروازه سنگی مزین دیگری ختم می‌شود که قدمت همه آن‌ها به عصر ممالیک می‌رسد.

مقبره‌ها و زیارتگاه‌ها

آرامگاه‌های پیامبران در «مقامات» این مسجد قرار دارد. هر مقام حجره سنگی کوچکی است که از سنگ‌های سفید، سرخ و سیاه ساخته شده است و در هرکدام آرامگاه پیامبری خاص و همسر او با فاصله از همدیگر و در 18 متر زیر مسجد قرار دارد. روی آرامگاه هر پیامبر یا همسرش صندوقی چوبی وجود دارد که با پارچه‌های خاصی پوشانده شده است، قدمت برخی از این پارچه‌ها به صدها سال می‌رسد.

در این مسجد 7 آرامگاه وجود دارد که از این تعداد 5 آرامگاه در قسمتی از مسجد قرار دارد که تحت کنترل اشغالگران است و مسلمانان فقط در مناسبت‌های مذهبی خاصی به شکلی محدود می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند و بقیه آرامگاه‌ها در داخل مسجد در دسترس مسلمانان قرار دارند.

پس از قتل‌عامی که توسط یک شهرک‌نشین صهیونیست در سال 1994 در مسجد ابراهیمی رخ داد، اشغالگران حدود نیمی از مسجد را به کنترل خود درآورده و امروزه این بخش را به یک کنیسه یهودی تبدیل کرده‌اند.

آرامگاه حضرت ساره(س)

در آخرین باب مسجد که منتهی به بخش منبر و محراب می‌شود، آرامگاه حضرت ساره قرار دارد. این آرامگاه در قسمت تحت کنترل صهیونیست‌ها جای گرفته و از پنجره‌ای کوچک نمایان است.

زائران می‌توانند از خلال پنجره‌هایی که با توری‌های آهنی پوشانده شده‌اند و نشان امپراتوری عثمانی را دارند، به داخل حجره‌ها نگاه کند.

آرامگاه حضرت یوسف(ع) و حضرت یعقوب(ع)

مدیر مسجد ابراهیمی می‌گوید: حرم این دو پیامبر در بخش تحت سیطره صهیونیست‌ها قرار دارد و امکان هیچ‌گونه دسترسی به آن وجود ندارد. حرم همسر حضرت یعقوب(ع) نیز چنین وضعیتی دارد.

وی با نقل یک روایت تاریخی تصریح می‌کند حضرت یوسف علیه‌السلام در مصر زندگی کرد و از دنیا رفت و به خاک سپرده شد، سپس با وصیت پدرش مبنی بر دفن وی در کنار خود، پیکر وی به الخلیل منتقل شده و در کنار آن حضرت دفن شده است.

 معنای مقام

أبو اسنينة در توضیح معنای مقام تصریح می‌کند: مقام عبارت از علائم و نشانه‌هایی که حاکی از آن است صاحب آرامگاه در این مکان دفن شده است. ساره همسر ابراهیم خلیل‌الله است، بنای این مسجد به حضرت ابراهیم(ع) نسبت داده می‌شود و فلسطینیان نام مسجد را از نام این پیغمبر گرفته‌اند. زائر این آرامگاه می‌تواند ضریح را ببیند که با پارچه‌هایی که از هند آورده شده، پوشانده شده است.

این پارچه مزین به آیات قرآنی است و روی آن نوشته شده است «این قبر بانوی ما ساره رضی‌الله‌عنه همسر پیامبر خلیل‌الرحمن علیه‌السلام است».

آرامگاه حضرت ابراهیم(ع)

بعد از ورود به مسجد ابراهیمی، دقیقاً در مقابل آرامگاه حضرت ساره، آرامگاه حضرت ابراهیم(ع) قرار دارد. آرامگاه با پارچه فاخری که از هندوستان آورده شده است، پوشیده شده و در سال 2006 مورد بازسازی قرار گرفته است.

به گفته مدیر مسجد نخستین بار امویان در قرون نخست اسلامی این مقام‌ها را بر فراز آرامگاه‌ها بنا کردند و نخستین فردی که در آنجا دفن شده است نیز، حضرت ساره همسر حضرت ابراهیم(ع) بوده است و حضرت ابراهیم (ع) نیز سپس وصیت کرده است که وی را در کنار همسرش به خاک بسپارند.

اداره اوقاف فلسطین کلید این حجره‌ها را در اختیار دارد اما اشغالگران اجازه دسترسی به آن‌ها و باز کردن آن‌ها را نمی‌دهند.

در امتداد مقامات پنجره کوچکی وجود دارد که در انتهای مسجد به سرداب زیر مسجد منتهی می‌شود. در زمان ممالیک به دستور سلطان الناصر محمد بن قلاوون گنبدی بر روی آن ساخته شد که به خط ثلث و آب طلا روی آن نوشته شده است.