شفافیت و اقدام به‌هنگام؛ دو بال موفقیت «جهاد تبیین»
میدان جهاد تبیین مانند میدان جنگ نظامی که هزینه و کشته و زخمی دارد، نیازمند دادن هزینه است؛ هزینه‌هایی که از طریق شفافیت و اقدام به‌هنگام به حداقل رسیده و خنثی‌سازی تهاجم ترکیبی دشمن به مثابه هدف اصلی جهاد تبیین را محقق می‌کند.
کلیدواژه «جهاد تبیین» در سخنرانی ماه‌های اخیر رهبر معظم انقلاب بارها مطرح شده و این خود دلالت بر شرایط خطیر و حساسی است که کشور با آن روبروست که آن هم تهاجم ترکیبی است: «تهاجم دشمن یک تهاجم ترکیبی است؛ یعنی جنبه اقتصادی در آن هست، جنبه سیاسی در آن هست، جنبه امنیّتی در آن هست، جنبه رسانه‌ای در آن هست، جنبه دیپلماسی در آن هست -از همه جهت یک حمله ترکیبیِ دسته‌جمعی را شروع کرده‌اند.» (بیانات در دیدار همافران، 19 بهمن 1400) و در ادامه ایشان فرمان تهاجم ترکیبی متقابل را در عین تقویت موضع دفاعی صادر می‌کنند. در این میان جهاد تبیین اقدامی است که هم جنبه تهاجمی و هم جنبه دفاعی دارد.
جهاد تبیین به طور مشخص از دو واژه جهاد و تبیین تشکیل شده است که جهاد «عبارت است از آن تلاشی که ناظر به حمله دشمن و تحرّک دشمن باشد؛ در مقابل دشمن باشد. هر تلاشی جهاد نیست؛ تلاشی که متوجّه به حمله‌ی دشمن است، این جهاد است.» (بیانات در دیدار تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی، 10 بهمن 1400). از طرفی تبیین بیان واقعیت‌هاست؛ «خیلی از حقایق هست که باید تبیین بشود. در قبال این حرکت گمراه‌کننده‌ای که از صد طرف به سمت ملّت ایران سرازیر است و تأثیرگذاری بر افکار عمومی که یکی از هدف‌های بزرگ دشمنان ایران و اسلام و انقلاب اسلامی است و دچار ابهام نگه داشتنِ افکار و رها کردن اذهان مردم و بخصوص جوان‌ها، «حرکت تبیین» خنثی‌کننده این توطئه دشمن و این حرکت دشمن است.» (بیانات در پایان مراسم عزاداری اربعین حسینی، 5 مهر 1400)
در این حرکت جهادی یکی از ابزارهای مهم فضای مجازی است که باید در این فضا این عملیات تهاجمی و تدافعی را انجام داد و به آن به چشم فرصت نگریست، بیش از آنکه نگاه تهدیدی به این فضا داشت؛ «این فضای عمومی در کنار مشکلاتی که ممکن است به وجود بیاورد، برکات بزرگی هم دارد؛ می‌توانید افکار درست را، افکار صحیح را منتشر کنید، پاسخ به اشکالات را، پاسخ به ابهام‌آفرینی‌ها را در این فضا با استفاده از این امکان منتشر کنید و می‌توانید در این زمینه به معنای واقعی کلمه جهاد کنید. البتّه اصل قطعی در این باب این است که بایستی از شیوه اخلاقی در این کار پیروی کرد. از این کاری که بعضی‌ها در فضای مجازی یا در مطبوعات و در مقاله‌ها و اینجا و آنجا انجام می‌دهند که با دشنام، با تهمت و فریب و دروغ با افکار عمومی مواجه می‌شوند، باید به شدّت اجتناب کرد. بایستی حقایق را با منطق قوی، سخن متین و عقلانیّت کامل، همراه با زینت عاطفه و عواطف انسانی، و به‌کارگیری اخلاق منتشر کرد. امروز همه ما بایستی در این میدان حرکت بکنیم؛ هر کدام به نحوی و با سهمی که در این راه داریم.» (همان)
در واقع این حرکت تهاجمی و تدافعی تبیینی در عین حال که معطوف به دشمن و برملا کردن و افشای تحریفات و جعلیات او علیه واقعیت‌های کشور با شیوه‌های اخلاقی و رویکردهای منطقی است، همچنین برطرف کردن ابهامات و سؤالات افکار عمومی در داخل را با هدف ارتقای سطح آگاهی‌های عمومی جامعه برای مصونیت در مقابل این تهاجم ترکیبی دشمن به ویژه در بعد روانی و رسانه‌ای دنبال می‌کند تا جامعه با انواع و اقسام این القائات دروغین دشمن دچار ابهام و ناآرامی ذهنی و روانی نشود.
آنچه در میدان جهاد تبیینی می‌تواند این دو هدف داخلی و خارجی را محقق کند شفافیت است. در واقع بخشی از عملیات روانی و رسانه‌ای دشمنان علیه کشور و نظام در سایه عدم شفافیت‌ها، بی‌صداقتی‌ها و تناقض‌گویی‌های مسئولان اجرایی می‌شود و به عبارتی این مسائل پاس گل‌‌هایی است که مسئولان با رفتار و گفتار خود در اختیار دشمن قرار می‌دهند تا او از آنها به مثابه مستمسکی در جهت بزک کردن تحریفات خود و راست‌نمایی آنها استفاده کند.
وقتی مسئولان و رسانه‌های کشور به ابهامات و سؤالات مردم یا حداقل بخشی از مردم به هنگام، شفاف و صادقانه پاسخ ندهند و به اسم مصلحت‌سنجی و تصور فراموشی افکار عمومی از مسائل عمومی‌شده عبور کنند در حقیقت فرش قرمز زیر پای رسانه‌های معاند انداخته‌اند تا او نیز با حجم گسترده‌ای از تولید محتوا در قالب‌های مختلف با ترکیبی از راست و دروغ افکار عمومی داخلی را در اختیار بگیرند و غالباً در این هنگام است که مسئولان به فکر پاسخگویی و تکذیبیه می‌افتند که اقدامی بسیار دیرهنگام و بسیار کم‌اثر، اگر نگوییم بی اثر، در عصر ارتباطات است.
به عبارتی میدان جهاد تبیین مانند میدان جنگ نظامی که هزینه و کشته و زخمی دارد نیازمند دادن هزینه‌های مربوط به شفافیت است. اگر می‌خواهیم اقدامات تبیینی درباره افشای جعلیات دشمن و تبیین واقعیت‌ها و دستاوردهای نظام و انقلاب اثرگذاری داشته باشد، راهی جز شفافیت و محرم دانستن مردم و رفتار صادقانه با افکار عمومی و تقویت پشتوانه اعتماد مردمی به جبهه خودی وجود ندارد؛ هرچند ممکن است این شفافیت به موقع و به‌هنگام به آشکار شدن برخی تخلفات، ناکارآمدی‌ها و مفاسد منجر شود اما این همان هزینه گریزناپذیری است که در مسیر جهاد تبیین باید داده شود تا هم بیان دستاوردها و افتخارات برای جامعه باورپذیر شود و هم دست دشمن در مسیر تحریف واقعیت و القای دروغ کوتاه بماند.
در نهایت می‌توان اینگونه گفت که شفافیت و اقدام به‌هنگام، چه دفاعی چه تهاجمی، هم به دشمن و هم به سؤالات جامعه دو بال جهاد تبیین برای ناکام گذاشتن اهداف تهاجم ترکیبی دشمن است.
مهدی مخبری
انتهای پیام
