بیست و نهمین نمایشگاه قرآن از زاویه دیگر

به گزارش ایکنا، بیست و نهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم که درب‌های آن پس از دو سال وقفه؛ به روی مردم قرآن‌دوست باز شد، سرانجام جمعه نهم اردیبهشت‌ماه به کار خود پایان داد. نمایشگاهی که در 45 بخش و چهل هزار مترمربع وسعت، دایر شده و تلاش شده بود تا در آن آخرین دستاوردهای قرآنی ایران اسلامی در معرض دید علاقه‌مندان به این حوزه قرار بگیرد.

با پایان یافتن این رویداد بین‌المللی که مسئولان برگزارکننده سعی در معرفی آن به عنوان بزرگ‌ترین رویداد قرآنی و فرهنگی کشور دارند، راه برای بررسی و تحلیل عمقی‌تر آن فراهم شده که البته در این نوشتار صرفاً به ذکر برخی نکات مثبت و منفی این دوره از نمایشگاه اکتفا شده و تحلیل‌های عمقی‌تر به آینده و برگزاری نشست‌های تخصصی موکول خواهد شد.

حضور پررنگ اعضای هیئت دولت

از جمله نکاتی که باعث دیده شدن رویدادی در رسانه‌ها می‌شود حضور مسئولان کشوری در آن رویداد است، حضوری که علاوه بر امیدبخشی و انگیزه‌دهی به فعالان آن عرصه، اهمیت آن حوزه را برای مدیران سیاستگذار اصلی کشور نیز نمایان می‌کند. به نظر می‌رسد از این حیث باید نمره خوبی به برگزارکنندگان نمایشگاه قرآن داد، چرا که موفق شدند پای مدیران رده بالای دولتی را به نمایشگاه قرآن باز کنند.

بر اساس اعلام برگزارکنندگان نمایشگاه بین‌المللی قرآن علاوه بر رئیس جمهور که در آیین تکریم خادمان قرآن حضور یافت، ۱۳ نفر از اعضای هئیت دولت نیز به بازدید از نمایشگاه قرآن پرداخته‌اند تا از این حیث شاهد یکی از پررونق‌ترین نمایشگاه‌های بین‌المللی قرآن باشیم.

بازگشت همایش خادمان قرآن به ریل اصلی

واقعیت امر این است که در سال‌های اخیر و به خصوص در دو دوره گذشته شاهد حاشیه‌های متعددی در انتخاب خادمان قرآن و برگزاری این همایش بوده‌ایم، حاشیه‌هایی که باعث شده بود تا این آیین که روزگاری برگ برنده نمایشگاه قرآن بود، به رویدادی کم‌رونق که برگزاری آن بارها به تعویق می‌افتاد و زمان و مکان آن دستخوش تغییرات لحظه‌ای می‌شد، باشیم.

در این دوره اما - همانطور که پیش‌تر در یادداشت منتشر شده ایکنا مورد اشاره قرار گرفت - شاهد برگزاری همایش تجلیل از خادمان قرآن در سطحی بودیم که به استانداردهای اولیه تعریف شده بسیار نزدیک بود. بازگشت دوباره برگزاری این رویداد به ماه مبارک رمضان و حضور رئیس جمهور در این مراسم دو نکته‌ای بود که سال‌های سال مورد مطالبه و خوراک رسانه‌ای رسانه‌های تخصصی و عمومی شده بود.

نمایشگاه در آئینه رسانه‌ها

بیست و نهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم حضور پررنگی در رسانه‌ها داشت و اغلب کسانی که با این رویداد بین‌المللی ارتباط داشته‌اند متفق‌القول بر این موضوع صحه می‌گذارند. علاوه بر تمهیدات گسترده مسئولان برگزاری نمایشگاه قرآن برای انعکاس این رویداد از رسانه ملی، باید به تغییرات مدیریتی صدا و سیما نیز به عنوان یکی از دلایل افزایش اقبال رسانه ملی به نمایشگاه قرآن اشاره کرد.

با اینکه مسئولان برگزاری نمایشگاه قرآن تاکنون جزئیاتی از میزان پخش اخبار در رسانه ملی و سایر رسانه‌ها اعلام نکرده‌اند اما به نظر می‌رسد انعکاس این دوره از نمایشگاه از رسانه‌ها فاصله چشمگیری با ادوار گذشته داشته باشد؛‌ علاوه بر تمهیدات پخش رسانه‌ای این رویداد، در این دوره شاهد راه‌اندازی تلویزیون اینترنتی نمایشگاه به عنوان یک اقدام نو بودیم، هرچند که نقدهایی به عملکرد این تلویزیون وجود داشت.

بازدید میلیونی

بر اساس آماری که البته هنوز جزئیات و مستندات آن از سوی برگزارکنندگان نمایشگاه بین‌المللی قرآن منتشر نشده است، در این دوره از نمایشگاه بیش از یک میلیون و دویست هزار نفر به بازدید از این رویداد پرداخته‌اند که به نظر رقم بزرگی برای نمایشگاه قرآن آن هم در بازه زمانی دوهفته‌ای به شمار می‌رود.

اگر آمار اعلام شده از سوی مسئولان نمایشگاه قرآن را تا زمان اعلام جزئیات آن واقعی بدانیم، بدون شک یکی از دلایل استقبال مردم از نمایشگاه قرآن برگزاری حضوری این رویداد آن هم دو سال پس از برگزاری غیرحضوری نمایشگاه بوده باشد.

شورایی که می‌توانست نقطه قوت نمایشگاه باشد

یکی از مهم‌ترین نکات منفی نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم را باید شورای سیاستگذاری این رویداد بدانیم. شورایی که اعضای آن در سطح بسیار بالایی از مدیران نهادهای فرهنگی کشوری دیده شده بود و چه بسا اگر این شورا فعالیت پررنگی داشت می‌توانست به یکی از نقاط قوت نمایشگاه نیز تبدیل شود،‌ اما عملکرد آن باعث شد تا ترکیب شورا نمره قبولی نگیرند.

در حالی اعضای شورای سیاستگذاری از میان چهره‌های شناخته شده انتخاب شده بود که برخی از آنها در جلسات با موضوع مباحث قرآنی سازمان متبوع خود نیز شرکت نکرده و نمی‌کنند، همین امر موجبات تعجب عضویت این افراد در شورای سیاستگذاری نمایشگاه قرآن را فراهم آورد.

زمانی عضویت چهره‌های شناخته شده و مدیران تصمیم‌ساز و سیاست‌گذار حوزه فرهنگ در شوراهای سیاستگذاری به ثمر می‌نشیند که اعضای معرفی شده در جلسات شورا نیز شرکت کنند و نظرات، دیدگاه‌ها و تجارب آنها مورد بهره‌برداری قرار گیرد. چنین رویکردی نسبت به شورای سیاستگذاری نمایشگاه قرآن باعث شد تا مخاطبان به این زعم برسند که حضور چنین اسامی‌ای شاید نشانی اشتباه دادن به مخاطبان بوده باشد. حرف در این مورد بسیار است اما برای مطول نشدن این نوشتار، به زمان مناسبت‌تری موکول می‌شود.

بن‌های خرید

یکی دیگر از نکات منفی این دوره از نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم را بدون شک باید مشخص نبودن وضعیت بن‌های خرید و اطلاع‌رسانی محدود در مورد آن دانست. این در حالی است که سال گذشته با وجود برگزاری نمایشگاه به صورت غیرحضوری اما وضعیت بن‌های خرید و جزئیات واگذاری آن به افراد مشخص شده و شفاف‌سازی‌های لازم صورت در مورد آن صورت می‌گرفت.

البته مسئولان برگزاری نمایشگاه قرآن اطلاع‌رسانی در مورد این موضوع را به روزهای آینده و بر عهده بانک عامل اهدای بن‌های خرید موکول کرده‌اند.

برگزاری محدود بخش بین‌الملل و به تبع آن ضعیف برگزار شدن این بخش از نمایشگاه قرآن، برگزاری محدود نشست‌ها و محدود کردن بخش عمده‌ای از آن به بخش بین‌الملل و ... را باید از دیگر نکات منفی بیست و نهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی قرآن برشمرد.

نکات مثبت و منفی بیشتری متوجه نمایشگاه بین‌المللی قرآن است که پرداختن به آنها به نشست‌های تخصصی موکول می‌شود. اشاراتی جزئی به برخی نکات منفی نمایشگاه قرآن به معنای نادیده گرفتن زحمات گروه برگزارکننده و متولیان نیست.

تیمور کاکایی