سیدمحسن موسویبلده، پیشکسوت قرآنی در گفتوگو با ایکنا، به طرح بحث در زمینه وضعیت قاریان راتب در ایران و ضرورت توجه به این مسئله در کشور پرداخت و بیان کرد: منزل پدری ما در محله پامنار قرار داشت. فاصله منزل ما تا مسجد امام بازار هم کمتر از یک کیلومتر بود. مرحوم آقاتی، که اکنون نیز اذانش از رسانه ملی پخش میشود، هر روز به طور مرتب در مسجد امام اذان میگفت. گاهی اوقات که اذان ایشان از مسجد پخش میشد، باد صدای ایشان را تا منزل ما میآورد و ما به صورت زنده اذان مرحوم آقاتی را میشنیدیم. پس ایشان مؤذن راتب مسجد بود.
وی در ادامه افزود: در مورد قاری راتب باید بگویم که چنین چیزی را در سالهای نزدیک به پیروزی انقلاب اسلامی نداشتهایم. اما در کشورهای عربی این مسئله وجود دارد. برای نمونه مرحوم عبدالباسط را میتوانم مثال بزنم. عبدالباسط میگوید قاری شدن خودم را مدیون حضرت زینب کبری(س) هستم. میگوید یکبار که به قاهره آمدم، شب میلاد حضرت زینب(س) بود و در مسجد حضرت زینب(س) به همین مناسبت مراسمی برقرار بود. سپس همشهریام مرا شناخت و گفت در فاصله استراحت میان تلاوت قاریان شما هم چند آیه بخوانید. میگوید وقتی شروع کردم تا سحر مردم نگذاشتند که از منبر پایین بیایم. پس از آن خانوادهام را از جنوب مصر به قاهره آوردم و در همان محل و روبهروی مسجد حضرت زینب(س) سکنی گزیدم و سالهای سال قاری راتب مسجد زینبیه شدم. مصطفی اسماعیل هم قاری راتب یکی از مساجد مصر بوده است. از اینرو در کشور مصر این مسئله جریان دارد و مساجد محلی قاری راتب دارند.
موسویبلده تصریح کرد: این سنت، بسیار عالی است که مردم نمازگزار وقتی به مسجد میآیند میبینند یک قاری قرآن به صورت زنده تلاوت میکند و تلاوت به اذان منتهی میشود. شاید یکی از دلایلی که مردم مصر تا این حد به تلاوت قرآن علاقهمند هستند و مصر چنین قاریانی را پرورش داده، ریشه در همین موضوع داشته باشد.
وی در ادامه افزود: نکته دیگر این است که در گذشته این رویه رواج داشت که در ماه یکبار در خانهها مراسم روضهخوانی برگزار میکردیم. مصریها هم چنین برنامهای برای قرائت قرآن دارند و ماهی یکبار قاری دعوت میشود و تلاوت میکند. یعنی ما در منازلمان روضهخوانی و مداحی داریم و مصریها به تلاوت قرآن میپردازند که در ماه رمضان هم این اتفاق بیشتر میافتد و چهبسا در ماه رمضان هر روز یک قاری دعوت میکنند تا چند دقیقه قرآن بخواند و قرآن از چنین رواجی برخوردار است. قاری راتب هم که به صورت زنده در مساجد قرآن میخواند یکی از ریشههای توجه مردم به امر تلاوت قرآن در کشور مصر محسوب میشود.
موسویبلده بیان کرد: البته امروزه شاید آشنا کردن مردم با این سنت که پیش از اذان در مساجد حاضر شوند و قرآن بشنوند زمان ببرد، اما نشدنی نیست و حرکت خوبی هم محسوب میشود. ما هم نباید توقع داشته باشیم سنتهای اجتماعی به فاصله چند ماه به نتیجه برسد. بنابراین باید قبول کنیم که زمان میبرد، اما چون کار خوبی است هر چه زودتر آغاز کنیم بهتر است. اگر این جریان راه بیفتد و قاری خوشخوانی برای این کار انتخاب شود، میتواند خیلی زود در میان مردم جا بیفتد، اما اگر قاری یا مؤذن یا امام جماعت هنر ارائه آن کار را نداشته باشند نهتنها جاذبه نخواهند داشت، بلکه مردم را دفع هم میکند.
وی افزود: یکی از خصوصیات امام جماعت چهره زیبای اوست و میگویند اگر دو نفر همه شرایط را داشته باشند کسی باید امام باشد که زیباتر است و همه اینها برای جذب مردم است. از اینرو مؤذن و قاری هم باید خوشصدا باشد و اگر اینچنین باشد مردم هم میآیند و استقبال میکنند و به سمت قرآن میآیند.
این قاری پیشکسوت بیان کرد: البته در این کار موانعی هم میتواند وجود داشته باشد. در حال حاضر بحث قاری راتب مسجد امام به عنوان اولین حرکت در این زمینه است که اتفاق افتاده و توسط استاد موسویدرچهای اداره میشود. منزل ایشان شهرری است و مسجد امام در مرکز تهران قرار دارد و ایشان این وقت را گذاشته و این فاصله را در رفت و آمد است، اما بسیاری از قاریان هستند که به دلیل شغلشان نمیتوانند اینگونه وقت بگذارند. در اینصورت چطور میتوانند در هنگام ظهر برای تلاوت خودشان را به مسجد برسانند؟
وی افزود: نکته دیگر درباره زمانی است که قاری صرف میکند تا در مسجد حاضر شود و لازم است که برای این قاری حق تلاوتی تعیین شود و دستکم هزینه ایاب و ذهاب این قاری را باید پرداخت کرد. اینها میتواند موانع کار محسوب شوند.
موسویبلده تصریح کرد: اگر قرار باشد چنین سنتی جریان یابد، مرکز رسیدگی به امور مساجد میتواند این موضوع را طراحی کند و برای آن اساسنامه بنویسد و بودجه را تأمین کند. البته لازم هم نیست به یک باره و بلافاصله به همه مساجد پرداخت، بلکه میشود اندکاندک این کار را آغاز کرد و با یک گل هم بهار میشود و میتوان بدون عجله این کار را پیش برد تا تبدیل به فرهنگ شود. در مجموع این حرکت بسیار خوب است و همانطور که امام جماعت راتب داریم، خوب است که قاری راتب هم داشته باشیم.
گفتوگو از صدیقه صادقین
انتهای پیام